Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh Lớp 3

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh Lớp 3

1. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. ? Trình bày lời giải Số chỗ ngồi trong phòng học là: 2 x 18 = 36 (chỗ ngồi) ? Học sinh thử lại . Đáp số: 36 chỗ ngồi Ngoài câu lời giải trên hỏi thêm cách đặt câu lời giải khác (Trong phòng học có số chỗ ngồi là) Nếu học sinh nào đặt ra nhiều câu lời giải khác nhau thì giáo viên tuyên dương, khen ngợi. 2.3 Phương pháp rèn kĩ năng giải từng dạng toán đơn a) Dạng toán về “ nhiều hơn ,ít hơn” Ví dụ : (Bài 3 trang 4 sách giáo khoa toán 3) Khối lớp Một có 245 học sinh ,khối lớp Hai ít hơn khối lớp Một 32 học sinh .Hỏi khối lớp Hai có bao nhiêu học sinh ? -Hướng dẫn giải : -Trước hết yêu cầu học sinh đọc kỹ và hiểu đầu bài toán (Nắm ý nghĩa chung đầu bài ,hiểu được điều kiện của bài toán là gì ? yêu cầu ta phải làm gì ? ? Tóm tắt đề toán 245 học sinh Khối Một 32 học sinh Khối Hai ? học sinh ?Trình bày lời giải Số học sinh khối lớp Hai là : 245 -32 = 213 (học sinh) Đáp số : 213 học sinh
2. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. Ví dụ 2 : (Bài 1 trang 12 toán 3 ) Đội Một trồng được 230 cây ,đội Hai trồng nhiều hơn đội Một 90 cây .Hỏi đội Hai trồng được bao nhiêu cây ? -Trước hết yêu cầu học sinh đọc kỹ ,hiểu đề bài .Đề bài cho biết cái gì ,đề bài hiểu cái gì ? Tóm tắt : Đội Một 90 cây Đội Hai ? cây ? Trình bày lời giải Số cây đội Hai trồng được : 230 + 90 = 320( cây ) Đáp số : 320 cây b) Dạng toán về gộp các nhóm bằng nhau Ví dụ 1: Mỗi nhóm có 6 học sinh .Hỏi 5 nhóm như thế có bao nhiêu học sinh ? ? Tóm tắt đề bài 1 nhóm : 6 học sinh 5 nhóm : ? Học sinh Hãy tóm tắt bằng sơ đồ đọan thẳng (Mỗi đoạn dằng nhau biểu thị số học sinh một nhóm), có 5 đoạn như vậy biểu thị bởi bao nhiêu học sinh. 6 học sinh ? học sinh
3. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. ? Trình bày lời giải Số học sinh năm nhóm là: 6 x 5 = 30 (học sinh) ? Học sinh thử lại Đáp số: 30 học sinh Hay: + 5 nhóm có số học sinh là: Ví dụ 2: (bài 2 trang 22 toán 3) Mỗi cuộn vải dài 35 mét. Hỏi hai cuộn vải như thế dài bao nhiêu mét? - Hướng dẫn giải - Yêu cầu học sinh đọc kỹ, hiểu đầu bài. ? từ: mỗi cuộn ? Tóm tắt đề bài 1 cuộn vải: 35 mét 2 cuộn vải: .? Mét Hãy tóm tắt bằng sơ đồ đoạn thẳng (Mỗi đoạn thẳng bằng nhau biểu thị số vải 1 cuộn), có hai đoạn thẳng như vậy biểu thị bởi bao nhiêu mét vải. 35 m ? m ? Trình bày lời giải Số mét vải trong hai cuộn là: 35 x 2 = 70 (m) ? Học sinh thử lại . Đáp số: 70 m Hay: + cuộn vải có số mét vải là:
4. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. * Nhận xét: Qua các bài tập thuộc dạng này “Gộp các nhóm bằng nhau” thì học sinh sẽ hiểu được phần nào về ý nghĩa của phép nhân một cách chắc chắn. Bởi biết cách “đọc kỹ” đầu bài đồng thời xác định đúng “các yếu tố cơ bản” trong bài toán, bỏ qua các yếu tố không liên quan đến nội dung bài toán, rồi đi đến tóm tắt đề bài một cách rõ ràng cô đọng, c) Dạng toán về “Gấp một số lần” Ví dụ 1: (Bài 2 trang 33-SGK toán 3) Con hái được 7 quả cam, mẹ hái được gấp 5 lần số cam của con. Hỏi mẹ hái được bao nhiêu quả cam? - Hướng dẫn giải. - Trước hết yêu cầu học sinh đọc kỹ hiểu đúng đề bài-Thuật ngữ “gấp 5 lần” trong một nội dung bài toán “gợi ý” cho ta phép toán gì ? (cho ta phép toán nhân) - Phân tích được dữ kiện ? (con hái được 7 quả cam), điều kiện ? (mẹ hái gấp 5 lần), điều kiện tìm ? (cam mẹ hái) - Sau đó tóm tắt đề bài: Con hái : 7 quả cam Mẹ hái : gấp 5 lần số cam của con Mẹ hái : quả cam Hay có thể tóm tắt bằng sơ đồ đoạn thẳng. Nếu gọi số cam của con là một đoạn thẳng. Thì số cam của mẹ là 5 đoạn thẳng như thế. Chẳng hạn 7 quả Con Mẹ ? quả cam ? Trình bày lời giải Số cam mẹ hái là: 7 x 5 = 35 (quả cam)
5. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. ? Học sinh thử lại . Đáp số: 35 quả cam Ví dụ 2: (Bài 3 trang 34 SGK toán 3) Một đội tập múa có 6 bạn nam, số nữ gấp 3 lần số nam. Hỏi buổi tập múa có bao nhiêu bạn nữ ? - Hướng dẫn giải Lúng túng đối với học sinh lớp 3 phân tán bởi những từ ngữ. Tuy nhiên nếu các em “đọc kỹ” đầu bài hiểu đúng các mối liên quan trong bài toán thì cũng rất đơn giản. - Từ đó có thể tóm tắt bài toán như sau: Nam : 6 bạn Nữ gấp 3 lần số nam ? bạn nữ. Hay có thể tóm tắt bằng sơ đồ đoạn thẳng 6 bạn Nam Nữ ? bạn ? Trình bày lời giải Số bạn nữ có trong buổi tập là: 6 x 3 = 18 (bạn) ? Học sinh thử lại Đáp số: 18 bạn Hay đặt lời giải bằng cách khác + Một buổi tập múa có số bạn nữ là: • Sau đó nêu ra các bài tập cho học sinh tự rèn luyện trao đổi nhóm
6. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. Bài 1: Trong vườn có 16 cây cam, số cây quýt gấp 4 lần số cây cam. Hỏi trong vườn có bao nhiêu cây quýt ? Bài 2: Đoạn thẳng AB dài 6 m, vẽ đoạn thẳng CD dài gấp 4 lần đoạn thẳng AB. Bài 3: Một mảnh vườn hình chữ nhật có chiều rộng 58 m, chiều dài gấp 3 lần chiều rộng. Hỏi chiều dài dài bao nhiêu mét ? Bài 4: Vườn nhà Hồng có 27 cây vải. Số cây vải ở vườn nhà Huệ gấp 3 lần số cây vườn nhà Hồng. Hỏi vườn nhà Huệ có bao nhiêu cây vải ? • Nhận xét: Qua các bài toán thuộc nội dung của dạng “gấp một số lần” sẽ góp phần cho học sinh hiểu được khái niệm và ý nghĩa của phép nhân tương đối phong phú. Điều đó nhằm bổ sung vào vốn hiểu biết để có các kỹ năng vững vàng giải các bài toán đơn dạng này từ đó các em vận dụng để giải các bài toán giải bằng nhiều phép tính. III. HIỆU QUẢ ĐEM LẠI Trên cơ sở tìm hiểu nghiên cứu những vấn đề về đổi mới phương pháp dạy học nói chung, việc dạy học một số biện pháp rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3 nói riêng, với điều tra thực tế sau quá trình nghiên cứu đã thu được những kết quả cơ bản sau: Lớp Số HS Chất lượng khi chưa áp Chất lượng sau khi áp dụng dụng sáng kiến( đầu năm sáng kiến( cuối kì I) học) Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm 3B 33 9-10 7-8 5-6 3-4 9-10 7-8 5-6 3-4 10 16 5 2 19 10 4 0 Bên cạnh đó còn giúp cho giáo viên nắm được một số vấn đề về phương pháp giảng dạy như sau:
7. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. - Tìm hiểu và nắm được một số vấn đề cơ bản về đổi mới phương pháp dạy học ở Tiểu học nói chung và đổi mới phương pháp dạy học môn toán ở Tiểu học nói riêng. - Tìm hiểu nội dung và dạy học rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3. - Tìm hiểu thực trạng việc dạy học mảng kiến thức giải toán đơn cho học sinh lớp 3, cho thấy những ưu, khuyết điểm của giáo viên và học sinh. Từ đó rút ra một kinh nghiệm nhằm hoàn thiện phương pháp dạy học của mình về mảng kiến thức này. - Tìm hiểu cách thiết kế bài dạy theo kiểu dạy học tích cực. Tiến hành một số tiết dạy thực nghiệm sử dụng phương pháp dạy học tích cực. Bước đầu thu được kết quả nhất định. Chứng tỏ tính khả thi và hiệu quả của nó. Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm nhằm hỗ trợ cho học sinh và giáo viên trong quá trình dạy và học một số biện pháp rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3 theo chương trình mới. Vì vậy trong khuôn khổ cho phép của sáng kiến kinh nghiệm nghiên cứu nghiệp vụ sư phạm này qua tìm hiểu các đồng nghiệp có thể tham khảo ở sáng kiến kinh nghiệm một số vấn đề sau. - Một số phương pháp và hình thức tổ chức dạy học ở lớp 3 - Nội dung được đưa ra dạy học. - Cơ sở lý luận của việc dạy học. - Những ưu, khuyết điểm của giáo viên và học sinh trong quá trình dạy và học. - Một số biện pháp rèn kỹ năng giải toán cho học sinh. Tóm lại: Để có kết quả giảng dạy tốt đòi hỏi người giáo viên phải nhiệt tình và có phương pháp giảng dạy tốt. Có một phương pháp giảng dạy tốt là một quá trình tìm tòi, học hỏi và tích lũy kiến thức, kinh nghiệm của bản thân mỗi người. Là người giáo viên được phân công giảng dạy khối lớp 3. Chúng tôi nhận thấy việc tích luỹ kiến thức cho các em là cần thiết, nó tạo tiền đề cho sự phát triển trí thức của các em "cái móng" chắc sẽ tạo bàn đạp và đà để tiếp tục học lên lớp trên và hỗ trợ các môn học khác.
8. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. Trước thực trạng học toán của học sinh lớp 3 những năm giảng dạy, chúng tôi mạnh dạn đưa ra một số ý kiến trên, nhằm mong sự góp ý của đồng nghiệp. Khi làm một việc có kết quả như mình mong muốn phải có sự kiên trì và thời gian không phải một tuần, hai tuần là học sinh sẽ có khả năng giải toán tốt, mà đòi hỏi phải tập luyện trong một thời gian dài trong suốt cả quá trình học tập của các em. Giáo viên chỉ là người hướng dẫn, đưa ra phương pháp, còn học sinh sẽ là người đóng vai trò hoạt động tích cực tìm ra tri thức và lĩnh hội nó và biến nó là vốn tri thức của bản thân. Những ý kiến của tôi đưa ra có thể còn nhiều hạn chế. Rất mong sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để phương pháp giảng dạy của chúng tôi được nâng cao hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! IV. CAM KẾT: Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong sang kiến là trung thực, đúng sự thật do bản thân tôi viết và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. Người viết Đinh Thị Mai Phương Trường tiểu học Mỹ Thịnh
9. “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng giải toán đơn cho học sinh lớp 3”. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Sách giáo khoa toán 3 2. Sách giáo viên toán 3. 3. Tài liệu nâng cao toán 3 4. Kinh nghiệm của đồng nghiệp trên Internet.