SKKN Sử dụng mô hình lớp học đảo ngược kết hợp sơ đồ tư duy, bảng kiểm nhằm góp phần nâng cao hứng thú và hiệu quả ở môn Ngữ văn 6

Nội dung tóm tắt: SKKN Sử dụng mô hình lớp học đảo ngược kết hợp sơ đồ tư duy, bảng kiểm nhằm góp phần nâng cao hứng thú và hiệu quả ở môn Ngữ văn 6

1. 6 Hình 2: Hình ảnh nhiệm vụ giáo viên giao trên zalo lớp - Kiểm tra kết quả tự học của học sinh trên zalo nhóm và phần mềm Vnedu conect + Giáo viên truy cập vào zalo nhóm và phần mềm Vnedu conect để kiểm tra kết quả và thái độ tự học của học sinh. + Giáo viên nhắc nhở, đôn đốc những học sinh chưa hoàn thành nhiệm vụ trên zalo lớp. * Bước 2: Tiến trình dạy – học trên lớp: - GV tổ chức các hoạt động học theo mô hình lớp học đảo ngược: học sinh tham gia các hoạt động học dựa trên những hiểu biết qua hoạt động học ở nhà Với những đơn vị kiến thức, kĩ năng cần sự hỗ trợ của nhóm, của giáo
2. 7 viên, gv sẽ tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm. Ví dụ khi dạy bài: Cô bé bán diêm: + Chia nhóm, yêu cầu học sinh hoàn thành phiếu học tập số 4 trong vòng 5 phút Mộng tưởng (qua quẹt diêm) Thực tại (Diêm tắt) Lần 1: 1 Lần 2: 2 Lần 3: 3 Lần Cuối: 4 Nhận xét: Hình 3: Mẫu phiếu học tập cá nhân - Học sinh nhận nhiệm vụ và tiến hành thảo luận dựa trên phiếu học tập đã chuẩn bị ở nhà: + Thời gian làm việc cá nhân 1 phút, đọc lại phiếu học tập cá nhân (PHT số 4) đã chuẩn bị ở nhà. + Thảo luận nhóm 4 phút và ghi kết quả ra phiếu nhóm - Hết thời gian thảo luận, giáo viên mời đại diện một nhóm báo cáo sản phẩm. Các nhóm khác quan sát, nhận xét, bổ sung (nếu cần) - Sau khi đại diện nhóm trình bày nội dung xong sẽ đề nghị các nhóm khác bổ sung, các em nhóm khác sẽ chủ động hỏi nhóm trình bày những vấn đề mình chưa rõ để được giải đáp, đại diện nhóm hoặc các thành viên trong nhóm sẽ có nhiệm vụ giải thích rõ vấn đề cho bạn, sau đó đại diện nhóm mời giáo viên nhận xét. - Sau khi các nhóm trình bày và nhận xét, bổ sung cho nhau, giáo viên nhận xét trên các ý sau: + Sản phẩm của các nhóm đưa lên zalo nhóm và phần mềm Vnedu conect, chỉ rõ những điểm chưa hợp lí để các em khắc phục. + Sản phẩm và nội dung bài trình bày của các nhóm, ý kiến nhận xét, góp ý của các bạn học sinh; ý thức học tập và sự chuẩn bị của các em. + Chốt lại nội dung cốt lõi của từng phần bằng sơ đồ tư duy, đối chiếu với sản phẩm của các nhóm, chỉ rõ những điểm chưa phù hợp để các em khắc phục.
3. 8 * Sử dụng sơ đồ tư duy để hình thành, khái quát kiến thức và sử dụng bảng kiểm kết hợp kiểm tra đánh giá học sinh: + Khái quát kiến thức: Ví dụ: dạy bài “Mây và Sóng” -Học sinh dán phiếu học tập đã chuẩn bị sẵn (phiếu số 5- bài Mây và Sóng); các học sinh khác nhận xét, gv nhận xét; chốt - Bảng kiểm đánh giá bài làm của học sinh về sơ đồ tư duy trên: Xuất sắc (Nêu đủ Chưa đạt Đạt ( Nêu đủ Tốt( Nêu đủ các thông tin về (Chưa nêu các thông tin các thông tin Tiêu chí/ nội tác giả, rõ ràng- hoặc nêu sai về tác giả, về tác giả, rõ dung ngắn gọn- khoa các thông nhưng chưa ràng- ngắn học- hình thức tin ) rõ ràng) gọn) đẹp) 1/Tác giả tác phẩm 2/Lời mời gọi của những người trên mây,
4. 9 trong sóng. 3/Lời từ chối của em bé. 4/ Trò chơi do em bé nghĩ ra * Tính mới, tính sáng tạo của biện pháp dạy học trên : Mô hình lớp học đảo ngược là phương thức tổ chức dạy học chứng tỏ sự phù hợp, có nhiều ưu thế trong tổ chức dạy học: Với giáo viên: - Khai thác được thế mạnh của mô hình để tổ chức hoạt động dạy học hiệu quả. - Tăng thời gian giao tiếp, làm việc với người học (không chỉ bó hẹp trong không gian lớp học). - Hệ thống bài giảng, học liệu dùng cho giảng dạy được sử dụng, khai thác khoa học, hiệu quả hơn, có thể sử dụng học liệu dùng chung, học liệu mở cho các môn học. - Khắc phục được sự nhàm chán của phương pháp dạy học truyền thống. Học sinh được chủ động tiếp thu kiến thức, phát huy được khả năng tư duy sáng tạo. Với học sinh: - Mô hình dạy học này phù hợp với sự phát triển tư duy của học sinh. - Giúp học sinh chủ động học tập. - Sử dụng hiệu quả thời gian học tập tại nhà và trên lớp học. - Giúp nâng cao năng lực phát hiện - giải quyết vấn đề và rèn luyện các kỹ năng cho người học (kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin, thuyết trình, đọc, nghiên cứu tài liệu, ) - Phát triển năng lực tự học, tự quản của học sinh. - Phương pháp học tập mới tạo tâm thế thoải mái, vui vẻ, tự tin, tạo hứng thú và niềm say mê trong học tập bộ môn từ đó nâng cao chất lượng giảng dạy. - Sơ đồ tư duy giúp người học có thể ghi nhớ kiến thức một cách nhanh chóng, có hệ thống bằng cách kết hợp giữa nội dung, màu sắc và hình ảnh giúp người học có thể hình dung kiến thức cần nhớ một cách dễ dàng, có hệ thống.
5. 10 - Bảng kiểm chứa nội dung chi tiết là công cụ tốt để học sinh có thể tự đánh giá bản thân và đánh giá bạn. Thông qua bảng kiểm học sinh được tạo thuận lợi chủ động học tập, chủ động kiểm tra đánh giá, dễ thống nhất các tiêu chí và biểu điểm giữa các giáo viên và học sinh, giữa học sinh với học sinh, tạo được sự công bằng, minh bạch trong kiểm tra đánh giá. Học sinh cũng có thể dựa vào tiêu chí trong bảng kiểm để thực hành rút kinh nghiệm, tự học, có thể tự xây dựng các bảng kiểm cho mình ở các hoạt động trong đời thường ngày, từ đó đẩy nhanh quá trình hình thành kĩ năng, kĩ xảo. - Biện pháp sử dụng mô hình lớp học đảo ngược này có thể áp dụng rộng rãi cho nhiều bài học, nhiều tiết học, nhiều đơn vị kiến thức, nhiều môn học và nhiều cấp học. Cung cấp các thông tin phản hồi một cách kịp thời cho giáo viên và học sinh. III. HIỆU QUẢ ĐẠT ĐƯỢC: Trong quá trình giảng dạy tại trường THCS Nguyễn Phúc từ năm học 2021- 2022 đến nay tôi đã áp dụng giải pháp này vào quá trình giảng dạy và bước đầu thu được kết quả khá khả quan, cụ thể: - Giáo viên và học sinh có thể khai thác nguồn tài liệu học tập trên mạng internet phong phú và đa dạng. - Học sinh được phát triển năng lực: tự chủ và tự học (tự tìm hiểu học tập dựa trên nguồn tài liệu bài giảng trên mạng internet ), giao tiếp và hợp tác (các em sẽ được thảo luận, trình bày ý kiến của mình trước nhóm, trước lớp khi các nhóm nhận xét đánh giá lẫn nhau ), đặc biệt khả năng sáng tạo và vận dụng giải quyết vấn đề của các em cũng được phát triển tối đa. Sau khi áp dụng giải pháp, tôi tiến hành đánh giá mức độ hứng thú của học sinh bằng các phiếu điều tra để thăm dò tâm lý của học sinh, kết quả đạt được như sau: - Giáo viên và học sinh thực hiện thành thục trên các phần mềm, cải thiện rõ rệt kĩ năng sử dụng công nghệ thông tin. - Tăng độ hứng thú học tập cho các em, các em cảm thấy tự tin, chủ động trong việc học tập. Không khí lớp học vui hơn, khả năng tương tác của các em tốt hơn. - Kết quả học tập của học sinh cũng được cải thiện rất tốt. - Năm học 2022 - 2023 ở lớp 6B (lớp thực nghiệm) so với các phương pháp dạy học khác như thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề, dạy học hợp tác ở lớp 6C (lớp đối chứng), kết quả đạt được như sau:
6. 11 * Trước khi áp dụng giải pháp: - Kết quả khảo sát về hứng thú học tập Lớp 6B 6C Phương diện Sĩ số 42 41 Rất thích 9 9 Thích 11 13 Bình thường 9 8 Không thích lắm 10 7 Không thích 3 4 - Kết quả khảo sát về kết quả học tập: Lớp 6B 6C Phương diện 8 – 9 điểm 7 5 7 điểm 13 11 5 - 6 điểm 13 18 3 – 4 điểm 9 7 Dưới 3 điểm 0 0 * Sau khi áp dụng giải pháp - Kết quả khảo sát về hứng thú học tập Lớp 6B 6C Phương diện Sĩ số 42 41 Rất thích 20 9 Thích 11 10 Bình thường 11 10 Không thích lắm 0 9 Không thích 0 0
7. 12 - Kết quả khảo sát về thành tích học tập. + Tôi tiến hành kiểm tra trên 2 bài kiểm tra ở 2 thời điểm khác nhau, dưới dây là điểm cộng trung bình ở các mức điểm như sau: Lớp 6B 6C Phương diện 8 – 9 điểm 9 5 7 điểm 15 11 5 - 6 điểm 16 20 3 – 4 điểm 2 5 Dưới 3 điểm 0 0 - Do áp dụng biện pháp trên năm học vừa qua tôi đã đạt được thành tích đáng kể trong công tác giảng dạy: + 2 lớp tôi dạy là 6B,6C có điểm trung bình bộ môn xếp thứ nhất trên 18 trường trong huyện. Điểm khá giỏi xếp thứ 8. + Danh hiệu thi đua cá nhân : Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở. IV. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG. 1. Điều kiện để áp dụng: a) Về phía nhà trường: - Để thực hiện tốt biện pháp trên nhà trường cần có đầy đủ trang thiết bị như máy tính, tivi, đường truyền internet.
8. 13 b) Về phía giáo viên: Ngoài việc nắm vững CNTT giáo viên cần phải chủ động nghiên cứu trước bài học, chọn lọc đơn vị kiến thức và phương pháp kĩ càng, xây dựng các video, làm phiếu học tập,sơ đồ tư duy, bảng kiểm, .để gửi cho học sinh. c) Về phía phụ huynh: Tạo điều kiện về các thiết bị thông minh có kết nối internet để con em được học tập, và đặc biệt cần phải quản lí chặt chẽ và giáo dục tính tự giác và kỉ luật con em để tránh các em lạm dụng vào những mục đích khác không phải mục đích học tập. d) Về phía học sinh: Phải chủ động làm việc trước với bài giảng của thầy, cô đã gửi thông qua các phương tiện hỗ trợ như các clip, bản trình chiếu cũng như tìm kiếm thêm thông tin, khai thác tài liệu để phục vụ cho việc học tập. 2. Khả năng áp dụng: Giải pháp có thể áp dụng cho môn Ngữ văn nói riêng và tất cả các môn học nói chung tại các trường THCS. Trên đây là giải pháp mà tôi rất tâm đắc trong quá trình giảng dạy môn Ngữ Văn tôi rất mong nhận được sự đóng góp rất quý báu của quý thầy cô để giải pháp này càng hoàn thiện hơn góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy. V. CAM KẾT Tôi cam kết biện pháp này lần đầu được dùng để đăng ký tham dự Hội thi và chưa được dùng để xét duyệt thành tích khen thưởng cá nhân tôi trước đây. XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG GV VIẾT BÁO CÁO Phạm Thị Hà My