Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện có hiệu quả chương trình giáo dục mầm non mới để nâng cao chất lượng trong nhà trường

Nội dung tóm tắt: Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện có hiệu quả chương trình giáo dục mầm non mới để nâng cao chất lượng trong nhà trường

1. Nguyễn Thị Dần - Mầm non MéT Sè BIÖN PH¸P CHØ §¹O THùC HIÖN Cã HIÖU QU¶ CH¦¥NG TR×NH GI¸O DôC MÇM NON MíI §Ó N¢NG CAO CHÊT L¦îNG TRONG NHµ TR¦êNG Nguyeãn Thò Daàn Tröôøng Maàm non Yeân Sôû - Hoaøi Ñöùc I. LÝ DO THỰC HIỆN ĐỀ TÀI Trong những năm qua, Vụ Giáo dục Mầm non, Sở Giáo dục-Đào tạo Hà Nội đã quan tâm triển khai chương trình giáo dục mầm non mới là căn cứ để triển khai và chỉ đạo công tác chăm sóc giáo dục trẻ trong các cơ sở giáo dục mầm non. Đồng thời chú trọng công tác đào tạo bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên mầm non, tăng cường cơ sở vật chất và đảm bảo các điều kiện thực hiện chương trình giáo dục mầm non có chất lượng. Trong đó Trường Mầm non Yên Sở là đơn vị được Phòng Giáo dục huyện Hoài Đức chọn là đơn vị thực hiện thí điểm chương trình giáo dục mầm non mới. Qua 6 năm thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới, Trường Mầm non Yên Sở đã có những kết quả chuyển biến tốt trong phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ, đổi mới môi trường giáo dục tạo cơ hội cho trẻ chủ động trong học tập. Tuy nhiên, kết quả đánh giá giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp và kết quả theo dõi đánh giá trẻ ở 5 mặt phát triển vẫn chưa cao, điều đó chứng tỏ trong quá trình chỉ đạo và thực hiện chương trình giáo dục mầm non còn có nhiều hạn chế. Đó là lý do khiến tôi đi đến quyết định chọn đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện có hiệu quả chương trình giáo dục mầm non mới để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ trong trường mầm non Yên Sở” với mong muốn đóng góp một phần cho sự thành công trong việc triển khai thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới. II. NỘI DUNG CHÍNH CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 1. Thực trạng 1.1.Thuận lợi: - Nhà trường luôn được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp lãnh đạo ngành giáo dục và các cấp lãnh đạo huyện Hoài Đức. - Từ khi được sát nhập với Hà Nội, chuyển đổi loại hình từ trường bán công sang công lập đời sống giáo viên và nguồn kinh phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất được nâng cao. Giáo viên được tạo điều kiện đi tham quan, học tập. - Trường Mầm non Yên Sở có tổng số cán bộ, giáo viên, nhân viên là: 56 đ/c - Toàn trường hiện có 673 học sinh / 18 nhóm lớp. 1
2. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM – Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện có hiệu quả - Nhìn chung đội ngũ giáo viên của trường có tinh thần đoàn kết và ý thức trách nhiệm cao trong mọi công việc. Đội ngũ giáo viên của trường vừa được ổn định về số lượng vừa được bổ sung kế tiếp đội ngũ giáo viên trẻ để đảm bảo sự phát triển và giữ tỉ lệ bình quân đủ 2-3 GV/ 1 lớp. - Trình độ giáo viên đứng lớp đạt chuẩn 100%. Trong đó có 17 GV đạt trên chuẩn = 41,4% - Số giáo viên giỏi cấp thành phố và lao động giỏi cấp huyện là 25 đ/c chiếm tỷ lệ 51% - Cha mẹ học sinh luôn tin tưởng đặc biệt là ban chấp hành hội phụ huynh của trường luôn quan tâm đến việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non và sẵn sàng đầu tư cho con em có đủ điều kiện để tham gia các hoạt động vui chơi - học tập và chăm sóc nuôi dưỡng của nhà trường. 1.2. Khó khăn: a. Về cơ sở vật chất: Nhà trường có 5 điểm trường, khoảng cách các điểm trường tương đối xa, nên việc đầu tư CSVC, trang thiết bị dạy và học gặp rất nhiều khó khăn. - Kinh phí đầu tư xây dựng cơ sở vật chất chủ yếu là nguồn đóng góp của địa phương và cha mẹ học sinh. Năm 2010-2011 nhà trường chuyển từ bán công sang công lập nguồn kinh phí đầu tư cho xây dựng CSVC có thuận lợi hơn song tiến độ triển khai tới địa phương còn chậm dẫn đến việc thi công cũng bị ảnh hưởng. b. Về kiến thức, kỹ năng sư phạm của Giáo viên: Nhận thức về chương trình giáo dục mầm non của một số giáo viên vẫn còn hạn chế. Đặc biệt là ở 2 lĩnh vực (Kiến thức - Kỹ năng sư phạm) cụ thể: - Một số giáo viên chưa có khả năng tự xây dựng kế hoạch và thiết kế các hoạt động giáo dục theo chủ đề, khả năng thực hiện đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp còn có nhiều lúng túng, ít sáng tạo, giáo viên mới và giáo viên lớn tuổi chưa tự tin khi tổ chức hoạt động giáo dục trẻ. - Việc tiếp cận và sử dụng công nghệ thông tin của giáo viên vẫn còn hạn chế. Đặc biệt là việc xây dựng giáo án điện tử và trình chiếu Powerpoint còn rất lúng túng (toàn trường chỉ có 1-2 giáo viên biết sử dụng). - Cách thức trang trí, xây dựng môi trường giáo dục ở các góc chủ yếu do cô làm là chính, trang trí còn rờm rà chưa làm nổi bật chủ đề, ít lớp mẫu giáo biết cách xây dựng góc chơi, khuyến khích trẻ được tự chọn góc chơi, thay đổi góc chơi, hoạt động với nhiều nguyên liệu mở. c. Đối với cha mẹ học sinh: - Phần lớn cha mẹ học sinh còn xem nhẹ việc học của con ở trường mầm non, nên khi tổ chức các hoạt động giáo dục trong nhà trường chưa có sự phối hợp tích cực giữa cha mẹ và cô giáo. - Đa số cha mẹ các cháu làm nghề nông thu nhập không ổn định nên việc hỗ trợ đầu tư cho em học tập còn ở mức thấp. 2
3. Nguyễn Thị Dần - Mầm non 2. Những biện pháp thực hiện 2.1. Tăng cường công tác tham mưu xây dựng CSVC và nâng cấp trang thiết bị dạy học - Năm học 2010-2011, tôi đã cùng Ban Giám hiệu nhà trường tích cực làm công tác tham mưu với các cấp chính quyền địa phương xin bổ xung quỹ đất, xây dựng mới 16 phòng học và 10 phòng chức năng cho nhà trường. - Tính đến học kỳ I của năm học 2010-2011 nhà trường đã trang bị được 400 bộ bàn ghế bằng chất nhựa comporic và trên 200 cái ghế bằng chất nhựa đúc cao cấp và 104 cái giá góc, mỗi lớp mẫu giáo có 1 bảng từ 2 mặt và các thiết bị phương tiện dạy học khác phù hợp với yêu cầu của chương trình giáo dục mầm non - Nhà trường tiếp tục trang bị mua sắm máy chiếu, máy tính, máy photo và thiết bị âm thanh phục vụ cho các hoạt động phát triển giáo dục thẩm mỹ cho trẻ. - Huy động cha mẹ học sinh đầu tư mua sắm trang thiết bị khu bếp ăn trị giá 200 triệu đồng. - Bên cạnh đó nhà trường còn phát động giáo viên và cha mẹ học sinh sưu tầm nguyên học liệu để tạo môi trường vui chơi và học tập của trẻ phong phú. 2.2. Đổi mới hình thức bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên - Phân nhóm đối tượng giáo viên theo những khả năng khác nhau. - Mở lớp học công nghệ thông tin cho 100 % giáo viên trong trường được theo học để ứng dụng vào trong quá trình tiếp cận chương trình giáo dục mầm non. - Thay đổi kịp thời hình thức bồi dưỡng sinh hoạt chuyên môn theo nhóm là chủ yếu. - Đổi mới hình thức xây dựng kế hoạch và nội dung bồi dưỡng: + Tháng 8 - tháng 10 hằng năm, Ban Giám hiệu chỉ đạo các tổ chuyên môn tập hợp giáo viên cùng hợp lực xây dựng kế hoạch giáo dục theo chủ đề cho cả năm học. + Khi thực hiện đến chủ đề nào là giáo viên khối đó chỉ kiểm tra xem xét lại có cần phải bổ sung, chỉnh sửa cho phù hợp với điều kiện của lớp mình. Như vậy sẽ giúp giáo viên dành được nhiều thời gian hơn cho việc chuẩn bị kế hoạch soạn giảng, làm đồ dùng đồ chơi, đi sâu vào hoạt động học tập trong ngày của trẻ. 2.3. Phân công giáo viên, nhân viên phù hợp với từng nội dung công việc Việc phân công trong Ban Giám hiệu, giáo viên, nhân viên phù hợp với từng nội dung công việc nhằm tăng thêm hiệu quả của công tác quản lý và nâng cao trách nhiệm của giáo viên trong việc CSGD trẻ. Phân công 2 giáo viên trên lớp đều có trách nhiệm như nhau: khi cô ca 1 tổ chức hoạt động giảng dạy thì cô ca 2 phải phối hợp với cô ca 1 để cùng tổ chức hỗ trợ nhau trong việc chăm sóc giáo dục trẻ và ngược lại. 3
4. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM – Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện có hiệu quả Ngay cả đối với nhân viên nuôi dưỡng chúng tôi cũng phải gắn trách nhiệm với giáo viên trên lớp bằng cách: cô nuôi không chỉ chuyên chế biến nấu ăn cho trẻ mà còn trực tiếp tham gia cùng với giáo viên trên lớp tổ chức bữa ăn cho trẻ. Dựa trên nhiệm vụ được phân công, Ban Giám hiệu chúng tôi cũng phải thay đổi cách nhìn nhận khi đánh giá giáo viên như: Ghi nhận kịp thời những cố gắng của giáo viên, luôn gợi mở các cách làm khác nhau để giáo viên có thể lựa chọn sao cho phù hợp với khả năng của bản thân và điều kiện của lớp như vậy việc tổ chức các hoạt động sẽ đem lại hiệu quả cao hơn. 2.4. Triển khai việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non từ lớp điểm nhân ra đại trà + Triển khai việc học tập cách xây dựng kế hoạch, sử dụng hồ sơ sổ sách của lớp điểm. + Tham khảo, học tập cách trang trí xây dựng môi trường và cách thay đổi góc chơi với nguyên liệu mở phù hợp với chủ đề để thu hút trẻ + Các hoạt động đón trả trẻ, hoạt động vệ sinh, hoạt động chăm sóc giờ ăn, ngủ cũng được triển khai để chị em giáo viên trong trường đến học tập. Mỗi đợt cử giáo viên đi tham quan học tập hay dự kiến tập ở thành phố về, Ban Giám hiệu đều tổ chức thảo luận và chỉ ra những mặt ưu và nhược của các giờ kiến tập, sau đó định hướng để giáo viên xây dựng các hoạt động mới (không trùng lặp với nội dung hoạt động đã được dự). - Chúng tôi chọn mỗi khối xây dựng 1 lớp điểm: Nhà trẻ, mẫu giáo 3 tuổi, mẫu giáo 4 tuổi, mẫu giáo 5 tuổi. - Ưu tiên giáo viên có khả năng dạy các lớp điểm. - Đầu tư cho các lớp điểm đi trước 1 bước (Cả về CSVC và đồ dùng trang thiết bị ) - Căn cứ vào nhu cầu sử dụng ở các lớp điểm để nhân ra đại trà trong toàn trường. - Để phát huy tốt vai trò của khu điểm, lớp điểm mỗi tháng nhà trường tổ chức ít nhất một lần kiến tập, sinh hoạt chuyên môn tại lớp điểm. Nội dung kiến tập được thực hiện lần lượt theo 5 mặt phát triển để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc của chị em giáo viên. Đặc biệt lưu ý đảm bảo tính công bằng giữa lớp diện và lớp điểm và có mức thưởng phù với hiệu quả công việc mà giáo viên đã đạt được. 2.5. Tổ chức tốt các ngày hội, ngày lễ Việc tổ chức các ngày hội, ngày lễ, trong trường mầm non là cơ hội tốt nhất để trẻ làm quen với các hoạt động lễ hội và các trò chơi dân gian. Ngày hội, ngày lễ còn là hoạt động mang tính chiều sâu vì nó phẩn ánh chất lượng, trí tuệ của nhà trường và là hoạt động bề nổi có khả năng thu hút được sự quan tâm theo dõi của đông đảo tầng lớp nhân dân và các bậc phụ huynh học sinh góp phần thực hiện mục tiêu chăm sóc giáo dục trẻ mầm non và tuyên truyền rộng rãi các hoạt động thực hiên chương trình giáo dục mầm non của nhà trường. 4
5. Nguyễn Thị Dần - Mầm non Tuy nhiên để có kịch bản hay, nội dung hình thức phong phú, tôi đã tập hợp một số giáo viên chủ chốt đưa ra ý tưởng để giáo viên cùng suy nghĩ bàn bạc và xây dựng kịch bản. khó nhất là khâu sáng tác tiểu phẩm, lựa chọn các giai điệu hay phù hợp với trẻ, để cải lời cho các bài hát, điệu múa, trò chơi phù hợp với mục đích tuyên truyền của nhà trường đưa ra. 2.6. Thực hiện tốt công tác xã hội hóa giáo dục - Vào đầu năm học chúng tôi đã chỉ đạo giáo viên ở các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo phối hợp với cha mẹ các cháu kiểm tra rà soát lại toàn bộ hệ thống điện, nước của các nhóm, lớp và các đồ dùng phục vụ ăn, ngủ, vệ sinh, vui chơi học tập của trẻ để lên danh mục đăng ký và báo cáo kịp thời cho Ban Giám hiệu nhà trường. - Phát động mỗi phụ huynh tham gia ủng hộ một ngày công lao động vận chuyển đất, san sân vườn để trồng vườn rau, vườn hoa, cây cảnh và giúp giáo viên cải tạo môi trường của lớp. - Mời phụ huynh tham gia vào việc ký cam kết mua bán thực phẩm và trực tiếp kiểm tra việc giao nhận thực phẩm thông qua việc gửi con ở đầu giờ sáng, có thể mời cha mẹ trẻ ở các đối tượng khác nhau cùng tham gia kiểm tra (không mời cố định cha mẹ trẻ). - Trong các ngày hội, ngày lễ ngoài việc tuyên truyền để huy động ủng hộ về vật chất cho các cháu, nhà trường còn mời phụ huynh trực tiếp tham gia tạo sản phẩm như: làm bánh, làm các món ăn 3. Kết quả 3.1. Kết quả đánh giá sự phát triển của trẻ ở cuối năm học: Kết quả đánh giá trẻ ở năm học trước Kết quả đánh giá trẻ cuối năm học Tỷ lệ tăng, (2009-2010) (2010-2011) giảm Tổng số Đạt Tỉ lệ Chưa Tỉ lệ Tổng Đạt Tỉ lệ Chưa Tỉ lệ Trẻ đạt trẻ % đạt % số trẻ % đạt % yêu cầu tăng NT=138 103 74,6% 35 24,4% 141 124 88% 17 12% 14% MG=519 425 81,8% 94 18,2% 532 489 92% 43 8% 10,2% 3.2. Về cơ sở vật chất phục vụ chương trình giáo dục mầm non - Diện tích đất sử dụng của nhà trường đã được địa phương quan tâm cho mở rộng diện tích đất sử dụng là: 9200 m2 đảm bảo bình quân 13 m2 / 1 trẻ. - Các phòng học được xây dựng khang trang rộng rãi đảm bảo diện tích 1300 - 1400 m2. - Trang thiết bị đã đầu tư đủ theo yêu cầu đảm bảo chất lượng khi sử dụng. - Cở sở vật chất phục phụ chăm sóc nuôi dưỡng được đầu tư đủ các loại dụng cụ, đồ dùng theo tiêu chuẩn hiện đại. 5
6. SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM – Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện có hiệu quả - Đồ dùng đồ chơi tự tạo của giáo viên - học sinh làm ra đảm bảo màu sắc đẹp, sáng tạo phù hợp chủ đề. - Môi trường tổ chức các hoạt động giáo dục được xây dựng an toàn trang trí phù hợp với chủ đề tạo được hứng thú của trẻ. 3.3. Khả năng thực hiện chương trình giáo dục mầm non của đội ngũ giáo viên - 100 % giáo viên có khả năng tự xây dựng kế hoạch và thiết kế các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ đáp ứng mục tiêu, yêu cầu giáo dục của chương trình giáo dục mầm non mới đề ra. - 100 % giáo viên biết sử dụng công nghệ thông tin vào trong quá trình dạy học. - 85 % giáo viên có khả năng tổ chức các hoạt động giáo dục theo hướng tích hợp phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ. - 100% giáo viên có kỹ năng tổ chức các hoạt động chăm sóc sức khỏe cho trẻ. 4. Nhận thức của cha mẹ trẻ về các hoạt động giáo dục mầm non của nhà trường - 100% cha mẹ trẻ đều hưởng ứng việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non của nhà trường, sẵn sàng đầu tư đồ dùng học tập của trẻ và ủng hộ nguyên học liệu để giáo viên trang trí môi trường, làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ. - Đa số phụ huynh quan tâm chăm sóc sức khoẻ và nuôi dưỡng trẻ ở trường cũng như ở gia đình. - BCH của hội phụ huynh hoạt động tích cực đóng góp một phần quan trọng vào việc tổ chức thành công các ngày hội, ngày lễ của trẻ ở trong trường mầm non III. KẾT LUẬN 1. Bài học kinh nghiệm - Để thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới có hiệu quả đòi hỏi người hiệu trưởng phải tích cực trong công tác tham mưu quỹ đất xây dựng cơ sở vật chất và bám sát yêu cầu trang thiết bị dạy học tối thiểu của Bộ đã qui định để đầu tư mua sắm, cung cấp thiết bị đảm bảo chất lượng, phù hợp với yêu cầu của chương trình giáo dục mầm non mới đề ra. - Ban Giám hiệu phải nắm chắc yêu cầu của chương trình giáo dục mầm non để tổ chức bồi dưỡng, hướng dẫn một cách cụ thể cho giáo viên thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn của từng tổ. - Tạo điều kiện thuận lợi để 100% giáo viên mầm non có thể tham gia lớp học sử dụng công nghệ thông tin thông qua việc mở lớp, mời giáo viên về dạy tại trường. - Biết phát huy sự tham gia tích cực của đội ngũ giáo viên trong việc xây dựng kế hoạch và phối hợp tổ chức các hoạt động - Đổi mới công tác tổ chức bồi dưỡng sinh hoạt chuyên môn vào các buổi trong tuần khác nhau để Ban Giám hiệu đến dự rút kinh nghiệm và hướng dẫn cách thức thực hiện chương trình giáo dục mầm non có hiệu quả. 6
7. Nguyễn Thị Dần - Mầm non - Đảm bảo việc chỉ đạo thực hiện tốt qui chế chuyên môn sẽ tạo điều kiện cho giáo viên thực hiện có hiệu quả chương trình giáo dục mầm non mới - Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục bằng cách tuyên truyền về tính hiệu quả của chương trình giáo dục mầm non mới, thông qua các hoạt động của nhà trường và sản phẩm của trẻ sẽ nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ phía cha mẹ học sinh và sự quan tâm đầu tư của các cấp lãnh đạo địa phương. - Tổ chức tốt các ngày hội ngày lễ cũng là dịp để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trong nhà trường từ đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền tới các bậc cha mẹ học sinh 2. Kiến nghị a. Đối với Bộ giáo dục và đào tạo: Cần quan tâm đưa chương trình giáo dục mầm non mới vào trong chương trình dạy học của các trường chuyên nghiệp và tăng cường công tác thực hành thực tập nhằm tạo điều kiện cho các trường mầm non khi tuyển giáo viên mới sẽ tiếp cận được chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay. b. Đối với phòng giáo dục huyện: Đề nghị phòng giáo dục - đào tạo tiếp tục mở các lớp bội dưỡng nâng cao trình độ công nghệ thông tin cho giáo viên mầm non, để tăng cường khả năng ứng dụng công nghệ thông tin vào trong quá trình thực hiện chương trình c. Đối với nhà trường: - Tăng cường công tác bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ để tạo điều kiện giúp giaó viên theo học các lớp đào tạo trình độ trên chuẩn. - Thực hiện nghiêm túc việc kiểm tra đánh giá giáo viên và học sinh sau mỗi chủ đề để giúp giáo viên tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện và rút kinh nghiệm cho việc chỉ đạo chuyên môn được tốt hơn. 7