Sáng kiến kinh nghiệm Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài "Lực ma sát" – Vật lí 10 cơ bản

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài "Lực ma sát" – Vật lí 10 cơ bản

1. h. Môn Tin học: Ứng dụng CNTT, phần mềm Word, Power Point trong soạn giảng, trình duyệt web tìm thông tin, i. Giáo dục bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng và hiệu quả, Chống biến đổi khí hậu, Giáo dục an toàn giao thông 2. Kĩ năng: - Vận dụng được công thức tính lực ma sát trượt để giải được các bài tập đơn giản. - Giải thích được vai trò của lực ma sát nghỉ đối với việc đi lại của con người, động vật và xe cộ . - Bước đầu biết đề xuất giả thuyết một cách hợp lí và đưa ra phương án thí nghiệm để kiểm tra giải quyết. Tiến hành thí nghiệm, thu thập, xử lí số liệu thực nghiệm để rút ra nhận xét và kết luận. - Báo cáo và thảo luận về các kết quả thí nghiệm và kết luận đưa ra. - Kĩ năng vận dụng kiến thức liên môn KCN, Sinh học, Toán học, Lịch sử, Hóa học, Thể dục thể thao, giáo dục môi trường, giáo dục an toàn giao thông trong học tập và vận dụng vào đời sống để giải quyết các vấn đề thực tiễn và có năng lực sáng tạo, NCKH của học sinh. - Phát triển năng lực: + Phát triển các năng lực sử dụng kiến thức: Nêu được điều kiện xuất hiện và đặc điểm của lực ma sát cũng như sự phụ thuộc của chúng vào vào các yếu tố bề mặt, áp lực. Sử dụng được kiến thwucs đẻ giải các bài toán liên quan đến lực ma sát, giải thích một số hiện tượng trong tự nhiên liên quan đến vai trò của lực ma sát + Phát triển năng lực phương pháp của học sinh: Với mỗi vấn đề, học sinh cần đề ra phương pháp giải quyết hợp lí và tối ưu nhất (lên kế hoạch thực hiện, giao nhiệm vụ, thực hiện nhiệm vụ và báo cáo kết quả). + Năng lực trao đổi thông tin: Thực hiện trao đổi, thảo luận với các thành viên trong nhóm, trong lớp để thực hiện nhiệm vụ, phân công công việc hợp lí để có hiệu quả cao nhất. + Năng lực xã hội: Học sinh được giao tiếp, làm việc theo nhóm, rèn luyện khả năng trình bày trước đám đông, kỹ năng bảo vệ ý kiến của cá nhân. + Năng lực tự học. + Năng lực điều tra, nghiên cứu khoa học (tăng cường khả năng trích dẫn nguồn khi nghiên cứu). + Năng lực chế tạo mô hình, sản phẩm ứng dụng. + Năng lực ứng dụng CNTT, sử dụng phương tiện mới. + Năng lực thuyết trình trước nhiều người. - 24 -
2. Sáng kiến “Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài Lực Ma sát – Vật lí 10 CB” 3. Thái độ: - Yêu thích môn vật lí, có lòng yêu khoa học, tích cực tự giác trong học tập. - Có tinh thần hợp tác, tự tin đưa ra các ý kiến cá nhân khi thực hiện nhiệm vụ ở lớp cũng như ở nhà. - Có thái độ khách quan, trung thực, có tác phong tỉ mỉ, cẩn thận, chính xác trong các hoạt động. - Giáo dục ý thức tiết kiệm năng lượng trong thực tế - Góp phần bước đầu giúp học sinh say sưa với KHCN, có liên hệ ứng dụng rộng rãi kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống. - Có ý thức sử dụng các nguồn năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, có ý thức phòng chống thiên tai, phòng chống hiện tượng nóng ấm toàn cầu, tích cực sử dụng nguồn năng lượng tái tạo – xanh – sạch, bảo vệ môi trường đang bị huỷ hoại hiện nay. - Chấp hành tốt pháp luật và cẩn trọng khi tham gia giao thông. - Khơi dậy lòng yêu quê hương, đất nước, sẵn sàng chiến đấu dũng cảm, sáng tạo để bảo vệ Tổ quốc. II. Chuẩn bị, phương pháp. 1. Chuẩn bị: a. Giáo viên - Giáo án, bài giảng trình chiếu; clip kĩ năng tạo lửa khi bị lạc lâu trong rừng, clip kéo pháo trong chiến dịch điện biên phủ, ; phiếu học tập; bài kiểm tra 15 phút. b. Học sinh - Ôn tập phần lực ma sát đã học ở lớp 8. Hoạt động nhóm trước ở nhà để hoàn thành các phiếu học tập 2. Phương pháp: - Nêu vấn đề - tạo tình huống, thuyết trình, hướng dẫn, gợi ý, đàm thoại, cho HS tự nghiên cứu, học nhóm trên lớp và hoạt động nhóm ở nhà. - Phương pháp vấn đáp, đàm thoại - Phương pháp phòng tranh III. Tiến trình dạy học. 1. Ổn định, tổ chức lớp. 2. Kiểm tra bài cũ. 3. Bài mới. - 25 -
3. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1. Đặt vấn đề Cho học sinh trải nghiệm: Thử Cho học sinh trải nghiệm đẩy chiếc tủ đựng sách của lớp. thực tế rồi nêu kết quả. Tủ sẽ chuyển động như thế nào? Có 3 trường hợp: + Nếu lực đẩy nhỏ thì tủ chưa chuyển động + Có lực đẩy đủ lớn thì tủ mới chuyển động và cần duy trì lực này để tủ tiếp tục chuyển động. + Thôi tác dụng lực đẩy thì tủ chuyển động chậm Tại sao muốn tủ chuyển động dần và dừng lại. cần phải có nhiều người đẩy và - Muốn tủ chuyển động phải duy trì lực đẩy ấy? được thì lực đẩy phải lớn hơn lực ma sát. Vì vậy cần Nhận xét câu trả lời của học nhiều người cùng đẩy. sinh. Yêu cầu học sinh nhắc lại Nhắc lại kiến thức các kiến thức về ma sát đã học ở đã học: lớp 8: Có mấy loại ma sát. Ma - Có ba loại lực ma sát: Có 3 loại ma sát: sát có lợi hay có hại? Lực ma sát trượt, Lực ma - Lực ma sát trượt. sát lăn, Lực ma sát nghỉ. - Lực ma sát lăn. - Tùy vào hoàn cảnh, có - Lực ma sát nghỉ. lúc lực ma sát có lợi, có lực lực ma sát lại có hại. Tích hợp kiến thức toán Véc tơ có 4 đặc điểm: Lực là đại lượng véc tơ. Một véc - Điểm đặt. - Phương tơ các những đặc điểm gì? - Chiều - Độ lớn Đó là 2 véc tơ cùng Đặc điểm của 2 véc tơ có tổng phương, cùng độ lớn, bằng 0? cùng gốc và ngược chiều. Fms  Fk Fms Fk 0 Fms Fk Hoạt động 2. Tìm hiểu về lực ma sát trượt Trong trường hợp các em vừa Học sinh xác định được: I. Lực ma sát trải nghiệm, lực ma sát xuất hiện Ma sát trượt xuất hiện khi trượt - 26 -
4. Sáng kiến “Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài Lực Ma sát – Vật lí 10 CB” gọi là ma sát trượt. Vậy lực ma vật này trượt trên bề mặt 1. Sự xuất hiện: sát trượt xuất hiện khi nào? vật khác - Lực ma sát trượt Nhóm 1 báo cáo kết quả. xuất hiện khi vật - Đo lực ma sát trượt bằng này trượt trên bề Lực ma sát trượt có đặc điểm cách dùng lực kế kéo vật mặt vật khác. gì? Đo lực ma sát trượt như thế trượt đều trên mặt sàn 2. Cách đo lực ma nào? Độ lớn lực ma sát trượt nằm ngang. sát trượt: phụ thuộc vào những yếu tố Thay đổi một thông số để Dùng lực kế kéo nào? Mời nhóm 1 báo cáo kết đo độ lớn lực ma sát trượt. song song với mặt quả nhóm. sàn sao cho vật Từ kết quả làm việc của nhóm 1 Biểu diễn được chuyển động thẳng thấy lực ma sát trượt xuất hiện ở đều. Số chỉ của lực bề mặt tiếp xúc, ngược chiều với F k kế bằng với lực ma Fms chuyển động. Hãy xác định sát. phương, chiểu của lực ma sát? F Và nhận thấy độ lớn lực ma sát Ghi nhận k Fms trượt không phụ: v, S mà phục Nhóm 1 cử một bạn trình thuộc vào tình trạng, bản chát bề bày ý tưởng của nhóm 3. Độ lớn lực ma mặt tiếp xúc và áp lực N. Máy mài sát trượt: Sử dụng kiến thức thực tế - Không phụ thuộc Vậy lực ma sát trượt có ứng vào tốc độ chuyển dụng như thế nào trong đời động của vật và sống? Nhóm 1 trình bày. diện tích bề mặt tiếp xúc. - Phục thuộc vào tình trạng và bản Tích hợp kiến thức môn Lịch chất bề mặt tiếp Học sinh vận dụng kiến Sử xúc. thức môn lịch sử và đưa Như các em đã biết, việc tìm ra - Tỉ lệ với áp lực N ra được con người đã lấy lửa là bước đột phá quan trọng Fms hai hòn đá cọ sát vào  của sự tiến hóa của con người. N nhau, do ma sát sinh ra Với μ là hệ số ma nhiệt, đến một thời điểm sát trượt. thì nó tạo ra lửa. - 27 -
5. Người nguyên thủy đã tạo ra lửa bằng cách nào? Vì sao? Vận dụng kiến thức môn * Tích hợp kiến thức môn hóa hóa học học Thuốc ở đầu que diêm Ngày nay, việc sử dụng và tạo chứa các chất oxi hóa ra lửa rất đơn giản. Các em mạnh như K2Cr2O7, quan sát cô làm thí nghiệm với KclO3, MnO2 và các bao diêm chất khử như S, tinh bột Thuốc ở vỏ bao diêm chứa P đỏ, Sb2O3 Để tăng độ ma sát người ta trộn bột thủy tinh nghiền mịn vào cả hai thứ thuốc trên. Khi quẹt que diêm, những hạt Em hãy vận dụng kiến thức môn nhỏ P tác dụng với các hóa học để giải thức vì sao dùng chất oxi hóa, phản ứng tỏa nhiều nhiệt làm cháy diêm quẹt vào vỏ hộp diêm thì que diêm bốc cháy? thuốc ở đầu que diêm, rồi Như vậy ma sat trượt được ứng sau đó que diêm bốc cháy dụng nhiều trong đời sống. theo. Hoạt động 3. Tìm hiểu về các loại lực ma sát khác Giáo viên cho học sinh trải Học sinh trải nghiệm, nghiệm việc đẩy tủ sách nếu cho nhận xét khi cho bánh xe bánh xe lăn, rồi nêu nhận xét? lăn thì chỉ cần lực đẩy nhỏ đã làm tủ chuyển động. Như vậy, trong trường hợp này ta thấy lực ma sát lăn nhỏ hơn Sử dụng kiến thức môn lực ma sát trượt. Lịch sử và vật lí để trả lời Tích hợp kiến thức lịch sử và phiếu học tập du lịch Học sinh làm việc nhóm - 28 -
6. Sáng kiến “Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài Lực Ma sát – Vật lí 10 CB” Giáo viên cung cấp cho học sinh để thực hiện phiếu học tập hình ảnh về thành nhà Hồ rồi 1. yêu cầu học sinh hoạt động Sau đó treo kết quả nhóm, nhóm, trả lời các câu hỏi trong cử đại diện nhóm trình phiếu bài học 1. (Phần phụ lục) bày. Nhận xét các câu trả lời của các nhóm. Hình ảnh các em vừa thảo luận là hình ảnh thành nhà Hồ được Ghi nhận xây dựng vào năm 1397, ở huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Những tảng đá lớn ấy được vận chuyển bằng con lăn đến xây II. Lực ma sát lăn thành. Vì vậy năm 2011, thành - Lực ma sát lăn nhà Hồ được Unesco công nhận Học sinh làm việc các xuất hiện khi vật là di sản văn hóa nhân loại. nhân lăn trên bề mặt vật Tích hợp kĩ năng sống Trả lời: Chúng ta cần trực khác. Với vai trò và trách nhiệm của tiếp bảo vệ và tuyên - Độ lớn ma sát lăn: người học sinh, em cần làm gì truyền để nhiều người Fmsl .N đối với các di tích văn hóa, di cùng tham gia bảo vệ, xây tích lịch sử? dựng và phát huy những Như vậy để giảm tác hại, ta có truyền thống văn hóa, lịch thể chuyển từ ma sát trượt sang sử của cha ông. ma sát lăn. Vậy ma sát lăn có - Lực ma sát lăn xuất hiện các đặc điểm gì? khi vật lăn trên bề mặt vật III. Lực ma sát Trong giai đoạn đầu, khi lực đẩy khác. nghỉ còn nhỏ, tại sao tủ chưa chuyển - Độ lớn ma sát lăn: - Lực ma sát nghỉ động? Fmsl .N xuất hiện Do có lực ma sát nghỉ. Khi vật có xu hướng chuyển động Do có ma sát nghỉ làm vật chưa Khi lực đẩy tăng thì lực nhưng chưa thể thể chuyển động. Vậy khi nào ma sát nghỉ tăng. Khi chuyển động. vật chuyển động? Fk Fmsn max thì tủ bắt đầu Fmsnmsx  n .N Tương tự với các lực ma sát chuyển động. khác, độ lớn lực ma sát nghỉ cực đại cũng tỉ lệ với áp lực N Ghi nhận - 29 -
7. Hoạt động 4. Vai trò của ma sát * Sử dụng kiến thức liên môn Xem video về kéo IV. Vai trò của ma lịch sử pháo trong chiến dịch sát Chiếu cho học sinh xem đoạn điện biên phủ năm 1954, video. rồi trả lời.: Các chú bộ Đây là hình ảnh liên quan đến đội đã lấy những miếng gỗ thời kì lịch sử nào? Việc làm để chèn bánh pháo sau của các chú bộ đội có tác dụng mỗi lần kéo pháo nhích như thế nào? lên, việc chèn miếng gỗ * Tích hợp kĩ năng kể truyện giúp tăng ma sat nghỉ để Cho học sinh quan sát về hình xe không bị lao xuống ảnh sau: dốc. Quan sát hình ảnh và trả lời Đây là anh hùng Tô Vĩnh Diện. Khi kéo pháo vào trận địa của chiến dịch Điện biên phủ năm 1954, nửa chừng, dây tời bị đứt, pháo lao nhanh xuống Hãy cho biết người anh hùng dốc, anh bình tĩnh giữ càng, lái cho pháo thẳng này tên là gì? Hãy kể câu đường. Nhưng pháo lao chuyện về sự anh dũng hi sinh nhanh, người lái càng của anh? phía ngoài bị càng pháo Như vậy, sự hi sinh anh dũng đánh văng ra, pháo lao về của anh Tô Vĩnh Diện thể hiện phía vực sâu. Tô Vĩnh sâu sắc lòng yêu nước và dân Diện hô anh em: "Thà hy tộc. Các em hãy học tập tấm sinh, quyết bảo vệ pháo", gương sáng ngời của anh để học đồng thời bất chấp nguy tập và xây dựng đất nước ngày hiểm, bám chắc càng càng giầu đẹp. pháo và nhanh chóng lợi dụng một gốc cây làm bàn đạp, nhoài hẳn người gần như nằm trên mặt dốc, đẩy càng, hướng pháo đâm vào vách núi. Cản được pháo không lăn - 30 -
8. Sáng kiến “Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài Lực Ma sát – Vật lí 10 CB” Tích hợp kiến thức môn KCN, xuống vực, nhưng bánh giáo dục an toàn giao thông pháo chèn ngang người Đối với các phương tiện giao anh, nhờ đó đơn vị kịp thông, hệ thống phanh có vai trò ghìm giữ pháo dừng lại. quan trọng. Vậy hệ thống phanh Tô Vĩnh Diện anh dũng hy xe có đặc điểm và vai trò như sinh. thế nào? Cô mời nhóm 2 trình Nhóm 2 trả lời bày kết quả của nhóm. - Hệ thống phanh xe Từ kết quả trên các em thấy, ma - Vai trò và ý nghĩa của xe sát xuất kiện khi vành xe trượt đạp điện. trên má phanh giúp xe dừng lại. - Cách làm giảm tai nạn Tích hợp kiến thức môn sinh do xe đạp điện học Như các em đã biết, để con - Trong cơ thể con người và các loài động vật khác người, dịch khớp di chuyển được là nhờ vào hẹ Nhóm 3 sử dụng kiến làm giảm ma sát vận động. Vậy hệ vận động của thức môn sinh và trả lời giữa các khớp, do con người có cấu tạo như thế được: vậy làm cho các nào? Vai trò và nhiệm vụ của - Cấu tạo của khớp tay, đầu sụn, đầu xương các khớp nối trong cơ thể con khớp chân không bị bào mòn người như thế nào Để trả lời - Vai trò của dịch khớp mà vận hành nhịp câu hỏi đó, cô mời nhóm 3 trình - Các hạn chế các bệnh về nhàng, trơn tru. bày kết quả. khớp Các em nhóm khác có câu hỏi nào không? Các nhóm khác nêu câu Từ đó chúng ta thấy lực ma sát hỏi vừa có lợi, vừa có hại. Tích hợp Giáo dục bảo vệ môi Đại diện nhóm 3 trả lời trường và chống biến đổi khí hậu, môn địa lí Ma sát vừa có lợi, Thông qua kết quả trên các em vừa có hại: thấy trong quá trình lưu thông - Có lợi: Giúp con của các phương tiện giao thông người cầm nắm đường bộ, ma sát giữa bánh xe Nhóm 4 trả lời: được mọi vật, di và mặt đường, giữa các bộ phận - Tác dụng của ma sát chuyển được trên cơ khí với nhau, ma sát giữa - Tác hại của ma sát mặt đất phanh xe và vành bánh xe làm - Ảnh hưởng của khói bụi - Có hại: Làm bào phát sinh các bụi cao su, bụi khí đối với môi trường và con mòn các bề mặt - 31 -
9. và bụi kim loại. Vậy ma sát có người. tiếp xúc, sinh ra ảnh hưởng gì đến môi trường và - Ảnh hưởng của nước bụi sự biến đổi khí hậu tàn cầu? thải nhà máy gạch đối với Mời nhóm 4 trình bày kết quả. môi trường. Từ kết quả trình bày của - Cách khác phục ảnh nhóm 4 cho thấy Ma sát có hưởng của ma sát đến môi ảnh biến đổi khí hậu toàn cầu. trường và khí hậu. Các em hãy biết sử dụng năng lượng hiệu quả nhé. Một động tác tắt đèn khi ra khỏi phòng là biểu hiện rõ nét của chống biển đổi khí hậu và bảo vệ môi trường các em nhé. Hoạt động 5. Bài tập vận dụng, củng cố Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Giáo viên phát phiếu học tập số 2 Học sinh thảo luận nhóm Giải thích các hiện tượng sau và cho biết ma sát có và đưa ra đáp án lợi hay có hại? 1. Lực ma sát có ích. Vì lực Giáo viên phát phiếu học tập 3 ma sát nghỉ của chân người Một xe ô to có khối lượng 2 tấn đang chuyển với sàn nhà rất nhỏ động với vận tốc 72km/h trên mặt đường nằm 2. Lực ma sát có ích. Vì lực ngang thì lái xe nhìn thấy một các hố cách đó 100m. ma sát trượt giữa lốp xe và Người lái xe bắt đầu hãm phanh, hệ số ma sát giữa đất bùn nhỏ bánh xe và mặt đường làm 0,3, xe bắt đầu chuyển 3. Ma sát có hại. Vì ma sát động thẳng chậm dần đều rồi dừng lại. trượt giày trên mặt đường a. Hỏi xe có bị húc phải chiếc hố không? Vì làm mòn đế sao? 4. Ma sát có ích. Vì lốp ô tô b. Để xe không húc phải hố thì vận tốc của xe có khía sâu hơn để tăng ma lúc hảnh phanh tối đa là bao nhiêu? sát trượt của lốp trên mặt Giáo viên gọi học sinh nhóm làm nhanh nhất đường khi hãm phanh giúp trình bày xe dừng lại nhanh hơn Từ kết quả của nhóm, giáo viên tích hợp Giáo 5. Ma sát có ích. Vì bôi dục an toàn giao thông nhựa thông làm tăng ma sát Từ kết quả trên thấy, nếu đi trên đường với trượt giữa dây cung với dây vận tốc quá lớn, người lái xe rất khó xử lí tình đàn làm tiếng đàn phát ra to huống khi gặp sự cố. Vì vậy, khi các em tham gia hơn giao thông trên đường thì đi với tốc độ vừa phải. Học sinh thảo luận nhóm - 32 -
10. Sáng kiến “Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài Lực Ma sát – Vật lí 10 CB” Nhất là, hiện nay các em đang dùng xe đạo điện, xe hoàn thành phiếu học tập máy điện. Các em nên đi với tốc độ trung bình là 3 20km/h đến 25 km/h là an toàn nhất. Giáo viên: Như vậy qua bài học, các em cần nắm vững đặc điểm của lực ma sát, vai trò của ma sát và ảnh hưởng của ma sát đến con người, sinh vật, môi trường Bài học chúng ta kết thúc ở đây. 4. Giao nhiệm vụ về nhà - Làm bài tập SGK - Chuẩn bị bà Lực Hướng Tâm. IV. Rút kinh nghiệm - 33 -
11. V. HIỆU QUẢ KINH TẾ VÀ XÃ HỘI DỰ KIẾN ĐẠT ĐƯỢC 1. Hiệu quả kinh tế: - Sáng kiến đưa ra sẽ giúp làm lợi cho cơ quan quản lí giáo dục một khoản kinh phí lớn: Tiết kiệm chi phí đào tạo giáo viên về dạy học tích hợp, dạy học trải nghiệm - Sáng kiến đưa ra ý tưởng để giáo viên Vật lí tham khảo, tiết kiệm kinh phí đi lại, học tập nâng cao tay nghề và phương pháp. 2. Hiệu quả xã hội: - Sáng kiến của tôi sẽ giúp cho các đồng nghiệp trong cơ quan có tài liệu tham khảo và rút kinh nghiệm, học tập nâng cao hiệu quả dạy và học bộ môn tốt hơn. - Việc tổ chức dạy học dự án giúp cho học sinh được chủ động trong việc tiếp thu tri thức khoa học, có tinh thần hợp tác nhóm, được năng động và sáng tạo trong giải quyết các tình huống. Từ đó hình thành được nhiều phẩm chất tốt, nhiều năng lực cần thiết, đáp ứng được yêu cầu của xã hội. - Việc tổ chức dạy, học theo chủ đề tích hợp liên môn yêu cầu người giáo viên phải thường xuyên học tập và trau dồi kiến thức của nhiều lĩnh vực, có sự am hiểu nhiều vấn đề. Vì vậy, người giáo viên phải năng động, luôn cố gắng học hỏi để đáp ứng nhu cầu của người học. - Việc tổ chức dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn sẽ giúp đào tạo cho xã hội nhiều nhân lực có năng lực làm việc chủ động, làm việc có trách nhiệm, có tinh thần hợp tác và nâng cao năng suất lao động. - Việc tổ chức dạy học theo chủ đề tích hợp giúp cho học sinh tự tìm tòi học hỏi và nhận biết được các yêu cầu của xã hội, có ý thức bảo vệ môi trường biết cách chăm sóc sức khỏe bản thân và cộng đồng, có tinh thần yêu thương giúp đỡ tạo ra các công dân có năng lực làm việc, hợp tác, sáng tạo trong tương lai. IV. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG 1. Điều kiện để áp dụng sáng kiến: - Sáng kiến dùng để áp dụng trong giảng dạy ở cấp THPT nói chung, giảng dạy môn Vật Lí nói riêng. 2. Kết quả áp dụng: - Đối với trường THPT Tạ Uyên chúng tôi đã thử nghiệm và áp dụng tại các lớp chúng tôi đang giảng dạy. Kết quả thu được là điều khuyến khích và là động lực để chúng tôi tiếp tục xây dựng các dự án khác. a. Về thái độ đối với môn Vật lí: Kết quả khảo sát đầu năm học: - 34 -
12. Sáng kiến “Dạy học theo chủ đề tích hợp liên môn bài Lực Ma sát – Vật lí 10 CB” Lớp 10A (39) 10B (37) 10D (37) Tổng Tỉ lệ % Số học sinh thích môn vật lí 12 6 8 26 23% Số học sinh thấy bình thường 12 10 13 35 31% Số học sinh sợ môn vật lí 15 21 16 52 46% Kết quả khảo sát cuối học kì I: Lớp 10A (39) 10B (37) 10D (37) Tổng Tỉ lệ % Số học sinh thích môn vật lí 26 24 25 75 66,4% Số học sinh thấy bình thường 12 11 10 33 29,2% Số học sinh sợ môn vật lí 1 2 2 5 4,4% Từ kết quả thăm dò ý kiến của học sinh sau khi thực hiện dự án, tôi thấy việc dạy học tích hợp trong môn vật lí giúp cho học sinh yêu thích bộ môn vật lí hơn. Việc thực hiện dự án trong môn Vật lí giúp môn học không còn khô cứng như các em nghĩ, nó giúp các em linh hoạt, sáng tạo và có nhiều trải nghiệm thực tế hơn. b. Về chất lượng giảng dạy: Bài kiểm tra 15 phút của 39HS lớp 10 A. Bài kiểm tra yêu cầu HS nắm bắt kiến thức cơ bản của bài học, đồng thời có liên hệ thực tế (ví dụ: tính gia tốc, quãng đường, thời gian chuyển động của xe .). Kết quả kiểm tra như sau: Điểm Giỏi Khá TB Yếu Kém (8 10) (6,5 < 8) (5 < 6,5) (3,5 < 5) (< 3,5) Số lượng 20 12 6 (học sinh) 1 0 Tỉ lệ (%) 51,3 % 30,8% 15,4 % 2,5 % 0 % - 35 -
13. 3. Khả năng áp dụng sáng kiến - Trong điều kiện dạy học như hiện nay, việc thực hiện các dự án dạy học giúp cho giáo viên có nhiều trải nghiệm mới và phải trau dồi kiến thức của nhiều lĩnh vực. Vì vậy mà người giáo viên phải thường xuyên cập nhật thông tin, kiến thức, phải chủ động và linh hoạt hơn. - Đối với học sinh, việc học tập theo các dự án giúp các em linh hoạt, chủ động hơn và học tập trải nghiệm nhiều hơn. Từ việc đặt mình vào hoàn cảnh có vấn đề cần giải quyết giúp các em có thêm hứng thú với các kiến thức sẽ được học hơn, giải quyết vấn đề triệt để hơn. - Với kết quả thực hiện dự án trên, tôi thấy việc dạy học tích hợp hoàn toàn có thể áp dụng cho môn vật lí THPT. Xác nhận của cơ quan Yên Mô, ngày 10 tháng 5 năm 2017 Nhóm Tác giả Đới Việt Dũng Phạm Thị Tú Bình - 36 -