SKKN Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với hoạt động khám phá khoa học
Bạn đang xem tài liệu "SKKN Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với hoạt động khám phá khoa học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- skkn_mot_so_bien_phap_gay_hung_thu_cho_tre_4_5_tuoi_lam_quen.docx
Nội dung tóm tắt: SKKN Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với hoạt động khám phá khoa học
- 1 Tên sáng kiến: “Một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4 - 5 tuổi làm quen với hoạt động khám phá khoa học.” - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chuyên môn mẫu giáo - Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Ngày 3 tháng 9 năm 2019 1. Lý do chọn sáng kiến: “Trẻ mầm non khám phá khoa học” có lẽ khi nhắc đến cụm từ này chắc hẳn mọi người đều ngạc nhiên và đặt ra câu hỏi: Mầm non thì biết gì khám phá khoa học? và nếu như có thì liệu có quá sức hay không khi để trẻ làm quen với khoa học? Thông thường người ta vẫn nghĩ rằng: khoa học là những môn triù tượng, những điều khó tiếp cận hay những phát minh vĩ đại như cấu tạo trái đất ra sao? Hay sóng thần được hình thành như thế nào? Thực tế khoa học chỉ là những sự vật hiện tượng xảy ra xung quanh nhằm phân tích, cách thức hoạt động, sự tồn tại của sự vật hiện tượng đó. Dưới đôi mắt trẻ thơ, khái niệm khoa học vô cùng đơn giản và là cả một bầu trời kiến thức thú vị ngay trước mắt trẻ mỗi ngày. Với đặc tính tâm lý của trẻ mầm non trẻ rất thích tính tò mò, khám phá và đặc biệt ở độ tuổi này trẻ rất hay hỏi những câu hỏi Vì sao? Tại sao? Việc đưa khám phá khoa học vào độ tuổi mầm non là điều cực kì thú vị, bởi vì với trẻ khám phá khoa học là một điều kì diệu là thế giới mà trẻ ô tại sao lại thế? A con làm được rồi? đối với trẻ con đó là điều rất tuyệt vời. Với những hoạt động trải nghiệm khám phá khoa học giúp cho trẻ phát triển hơn về mặt nhận thức, đặc biệt là nhận thức chủ động. Thứ hai là phát huy được khả năng sáng tạo của trẻ, Thứ 3 là biết cách tìm tòi, khám phá theo cách riêng của mình mà bây giờ chúng tôi gọi là “Dạy học lấy trẻ làm trung tâm”. Khi đưa trẻ tham gia hoạt động khám phá khoa học trẻ được giáo viên hướng dẫn tự tìm hiểu ra cách làm theo cách riêng của. Kh¸m phá khoa häc đòi hỏi trẻ phải sử dụng tích cực các giác quan. Vì vậy sẽ phát triển ở trẻ năng lực quan sát, khả năng phân tích, so sánh, tổng hợp nhờ vậy khả năng cảm nhận của trẻ sÏ nhanh nhạy, chính xác, những biểu tượng, kết quả trẻ thu nhận được trở nên cụ thể, sinh động và hấp dẫn hơn.
- 2 NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc cho trÎ kh¸m ph¸ khoa häc vµ lµm sao ®Ó nh÷ng giê häc trë nªn thó vÞ, kh«ng kh« khan víi trÎ, những suy nghĩ, những câu hỏi đó luôn khiến tôi trăn trở hàng đêm, làm thế nào để lôi cuốn trẻ? Thu hút trẻ vào hoạt động tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh một cách nhẹ nhàng, thoải mãi. Vì vậy tôi đã mạnh dạn chän sáng kiến “ Mét sè biÖn ph¸p gây høng thó cho trÎ 4- 5 tuæi làm quen với hoạt động kh¸m ph¸ khoa häc”. 2. Nguyên nhân, thực trạng, giải pháp a. Nguyên nhân: Giáo viên khi xây dựng kế hoạch lựa chọn các nội dung cho trẻ khám phá là những nội dung phổ biến, gần gũi, trẻ đã biết, hình thức chưa thay đổi nhiều vẫn rập khuôn, máy móc, chưa có sự bứt phá, tìm tòi để thiết kế các hình thức tổ chức lôi cuốn trẻ vào hoạt động. Đồ dùng nguyên vật liệu để đưa vào bài học cho trẻ chưa phong phú. Do đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi này rất hiếu động, trẻ thích tò mò khám phá Cụ thể trong lớp tôi, sự nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh còn chưa chắc chắn, trẻ còn hay quên, hay nhầm lẫn. ví dụ: tất cả các con vật biết bay trẻ đều gọi là chim mà không gọi được đó là chim gì? Chim sâu, chim sẻ Trẻ chưa được thực hành, trải nghiệm, còn lúng túng, chưa có hứng thú với hoạt động khám phá khoa học dẫn tới hiệu quả đạt chưa cao. Từ những nguyên nhân trên khi thực hiện nghiên cứu sáng kiến này tại lớp của mình phụ trách, Tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn như sau: b. Thực trạng: ThuËn lîi: * Về phía nhà trường: Lu«n ®îc sù quan t©m, gióp ®ì cña tổ chuyên môn, Ban gi¸m hiÖu nhµ trêng cïng b¹n bÌ ®ång nghiÖp. Líp häc x©y dùng khang trang s¹ch sÏ, có đủ ánh sáng cho trẻ hoạt động, khám phá ®¸p øng ®îc nhu cÇu vui ch¬i vµ häc tËp cña c¸c ch¸u. * Về phía giáo viên: B¶n th©n tham gia ®Çy ®ñ c¸c chuyªn ®Ò, c¸c líp båi dìng chuyªn m«n vÒ Gi¸o dôc MÇm non do ngµnh tæ chøc, có nhiều cố gắng trong quá trình tạo môi trường lớp học cho trẻ hoạt động, khám phá.
- 3 * Về phía trẻ: TrÎ cïng ®é tuæi, trÎ kháe m¹nh, nhanh nhÑn, linh ho¹t, nhËn thøc t¬ng ®èi ®ång ®Òu. * Về phía phụ huynh: §a sè phô huynh nhiÖt t×nh víi líp, quan t©m ®Õn trÎ, có nhận thức về việc học tập của con em mình, sẵn sàng hỗ trợ và đóng góp đồ dùng đồ chơi, chậu hoa, cây cảnh tạo môi trường lớp học thêm phong phú và đa dạng. Khã kh¨n: * Về phía giáo viên: Các hoạt động cho trẻ khi khám phá chưa phong phú. * Về phía trẻ: Vèn hiÓu biÕt vÒ m«i trêng tự nhiên, môi trường x· héi cßn nhiều h¹n chÕ, một số trẻ nhút nhát, ít nói . * Về phía phụ huynh: Các cháu phần đông gia đình bố mẹ là công nhân, lao động tự do nên nhiều cháu cha mẹ cũng ít có thời gian quan tâm đến con cái, ít có điều kiện cho trẻ được tiếp xúc với một số sự vật, hiện tượng nên kinh nghiệm của trẻ còn hạn chế. Cïng víi nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n nªu trªn. Tôi đã quan sát, theo dõi và ghi lại những nội dung khi tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ đầu năm học. Cụ thể như sau: Đầu năm Tổng số trẻ Trẻ hứng thú tham gia Trẻ chưa hứng thú hoạt động tham gia hoạt động 35 20/35 15/35 Tỷ lệ % 57,1% 42,8% Từ những tình trạng thực tế mà tôi đã nêu trên. Là một giáo viên đứng lớp bản thân tôi rất băn khoăn lo lắng và suy nghĩ phải làm sao tìm ra một số biÖn ph¸p gây høng thó cho trÎ 4- 5 tuæi làm quen với hoạt động kh¸m ph¸ khoa häc để đạt hiệu quả cao nhất. c. Các biện pháp đã tiến hành: ĐÓ n©ng cao chÊt lîng gióp trÎ hứng thú với hoạt động khám phá khoa học th× mçi gi¸o viªn ngoµi viÖc n¾m được tâm lý lứa tuổi, ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cña tõng ho¹t ®éng, cÇn ph¶i linh ho¹t s¸ng t¹o trong khi tæ chøc ho¹t ®éng. §Ó ho¹t ®éng ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao, t«i ®· t×m ra mét sè biÖn ph¸p, h×nh thøc ®Ó gióp trÎ høng thó tham gia mét c¸ch tÝch cùc.
- 4 1. Xây dựng môi trường lớp học, xây dựng kế hoạch giảng dạy phù hợp. * Xây dựng môi trường lớp học Việc xây dựng môi trường lớp học khoa học, có tính giáo dục nhằm thu hút sự quan sát, khám phá, tìm tòi của trẻ đó là vấn đề không hề đơn giản. Vì vậy tôi luôn trú trọng việc tạo ra môi trường phong phú, đa dạng và thay đổi thường xuyên theo từng chủ đề. Do đó hoạt động học của trẻ có đạt kết quả hay không còn phụ thuộc vào việc sắp xếp tạo môi trường lớp học phù hợp với trẻ, gây được sự hứng thú của trẻ vào hoạt động. * Xây dựng kế hoạch giảng dạy. Đối với việc xây dựng kế hoạch giảng dạy thì tôi luôn bám sát kế hoạch của nhà trường, của tổ chuyên môn để xây dựng kế hoạch cụ thể phù hợp với kế hoạch của nhóm lớp mình phụ trách. Lựa chọn những hoạt động khám phá phù hợp với đối tượng trẻ, phù hợp với chủ đề đang thực hiện. Đồng thời lồng ghép được các hoạt động học khác như thơ, truyện hay bài hát trẻ sẽ được thoải mái, mạnh dạn và tự tin hơn. Tháng Chủ điểm Hoạt động Vật chìm, vật nổi 9 Trường mầm non Cuộc chạy đua của 3 cây nến Nam châm hút gì? 10 Gia đình của bé Làm nổi một vật chìm Lau khô bàn tay bằng giấy 11 Dinh dưỡng- Sức khỏe Sử dụng bàn tay trong nước Điện thoại bóng bay 12 Nghề nghiệp Có thể trồng cây bằng gì? Làm sách tranh về quá trình phát triển 1+ 2 Thế giới động vật của ếch Quá trình phát triển của cây từ hạt 3 Thế giới thực vật Nhuộm màu hoa
- 5 2 Sưu tầm làm đồ dùng đồ chơi cho hoạt động học. - Đối với trẻ mầm non yếu tố số một đó là yếu tố an toàn, tuyệt đối an toàn cho trẻ, vì thế việc đưa các giáo cụ, đồ dùng đồ chơi phải cân nhắc vệ sinh, đảm bảo an toàn. Dựa vào từng chủ đề tôi tự xây dựng kế hoạch làm đồ dùng đồ chơi một cách cụ thể, mỗi chủ đề có một bộ đồ chơi phục vụ cho quá trình giảng dạy và vui chơi, tôi cho trẻ hoạt động với những bộ đồ chơi đó và gợi ý để trẻ có thể tự tạo ra những đồ chơi làm bằng các vật liệu có sẵn như lá cây khô, giấy vụn, hột hạt, trẻ có thể vẽ và tô màu những bức tranh, những hình ảnh trẻ sưu tầm, gợi mở cho trẻ sự tưởng tượng để trẻ có thể tự tin nêu lên những hiểu biết của mình. 3. Trẻ được thực hành trải nghiệm. * Trẻ được thao tác với các đồ vật, con vật. Trẻ mẫu giáo có tính hiếu động, thích tò mò, khám phá đó chính là nhu cầu thiết yếu của trẻ nên trong quá trình dạy trẻ bằng những đồ dùng trực quan cô phải cho trẻ được hành động với đối tượng thông qua những việc làm cụ thể với đối tượng vừa để thoả mãn nhu cầu của trẻ giúp trẻ sẽ có hứng thú. Mặt khác, khi cho trẻ hành động với đối tượng sẽ giúp trẻ nắm bắt kiến thức một cách dễ dàng, nhanh chóng và khắc sâu kiến thức cho trẻ. + Ví dụ: Ví dụ: Khi cho trẻ làm quen với một số con vật. Muốn cho trẻ nhận biết được về tập tính như: sự đi lại, chạy, nhảy, cách ăn uống của con vật cô có thể chuẩn bị một số thức ăn cho con vật. Cô không nên cho con vật ăn mà cô cho trẻ tự tay đưa thức ăn cho con vật ( cho gà, cá ăn ). Khi trẻ được tự tay đưa thức ăn cho con vật thì trẻ sẽ rất thích thú và chú ý quan sát xem con vật có ăn những thức ăn đó không, nó ăn như thế nào và trẻ quan sát một cách kỹ lưỡng sẽ thấy con cá ăn cơm bằng cách đớp mồi, con gà ăn thóc, gạo bằng cách dùng mỏ mổ thức ăn Những tập tính của con vật đã thể hiện ngay ra trước mắt trẻ, trẻ được quan sát một cách trực tiếp sẽ giúp trẻ ghi nhớ một cách sâu sắc hơn. Việc cho trẻ hành động với đối tượng sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái, thích thú, khích thích được tính tò mò ham hiểu biết ở trẻ từ đó trẻ sẽ dễ dàng nắm bắt được những kiến thức mà cô truyền đạt.
- 6 * Trẻ được làm thí nghiệm. Ngµy nay khoa häc kü thuËt ®· cã nh÷ng bíc tiÕn quan träng v× vËy ®èi víi trẻ th× viÖc trang bÞ cho m×nh nh÷ng kiÕn thøc bao qu¸t vµ chÝnh x¸c vÒ c¸c lÜnh vùc cña tù nhiªn vµ con ngêi lµ rÊt cÇn thiÕt. Kh«ng ph¶i thÝ nghiÖm nµo còng lµ mét ph¸t minh tuy nhiªn kh«ng cã ph¸t minh nµo lµ kh«ng cã thÝ nghiÖm. Nh÷ng thÝ nghiÖm nhá, ®¬n gi¶n, dÔ tiÕn hµnh nhng l¹i mang hiÖu quả v× ®em đÕn cho trẻ nh÷ng hiÓu biÕt vÒ thÕ giíi xung quanh, tõng bíc trẻ sÏ cã ®iÒu kiÖn ®Ó suy nghÜ, kh¸m ph¸ nh÷ng bÝ Èn cña cuéc sèng. Có một số hoạt động học cô có thể áp dụng một số thí nghiệm để cho trẻ tìm hiểu, trẻ được tự mình thực hiện dưới sự hướng dẫn của cô như: "Sự bốc hơi của nước", " Nến cháy nhờ khí gì?", "Mưa có từ đâu", " sự biến đổi màu trong nước", "Vật chìm, vật nổi" Dưới đây là một thí nghiệm tôi đã cho trẻ thực hiện và kết quả thực hiện rất tốt, trẻ rất hứng thú, say mê với thí nghiệm: *ThÝ nghiÖm : VËt ch×m, vËt næi * Môc ®Ých: - Giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu tìm tòi và khám phá - Giúp trẻ phát triển khả năng tìm tòi, sáng tạo nghiên cứu tìm ra cái mới tích lũy các kiến thức - Rèn luyện khả năng phân tích, tổng hợp và đánh giá các sự vật, hiện tượng. * Chuẩn bị: - Các mẫu vật thí nghiệm như xốp bitis, sỏi, miếng nhựa hình con vịt, miếng sắt, miếng gỗ, b«ng ho¸ häc, b«ng y tÕ, l¸ c©y kh«, xèp bät biÓn - Bảng thÝ nghiệm: Vật thí nghiệm Kết quả Hàng chìm Hàng nổi
- 7 - Cách chơi: Cho trÎ ch¬i theo nhãm hoÆc c¸ nh©n, trÎ cho lÇn lît cho tõng ®å vËt vµo chËu níc vµ quan s¸t xem vËt nµo næi, vËt nµo ch×m sau ®ã ghi l¹i kÕt qu¶ vµo b¶ng. Các thí nghiệm trên đều được áp dụng vào các hoạt động khám phá một cách có hiệu quả, tùy thuộc vào mỗi hoạt động tôi sẽ tìm các biện pháp gây hứng thú khác nhau. Cụ thể với một hoạt động sau: Ho¹t ®éng : Kh¸m ph¸ khoa häc §Ò tµi : Ma từ đâu mà có Chñ ®Ò : Níc vµ mét sè hiÖn tîng tù nhiªn * Ho¹t ®éng 1: g©y høng thó + C« t¹o t×nh huèng: - Theo c« th× hiÖn tîng ma xuèng lµ do «ng mÆt trêi cã c¸i miÖng rÊt lµ réng vµ c¸i bông rÊt to nªn «ng uèng rÊt nhiÒu níc. ThÕ råi ®Õn mét ngµy «ng trêi no qu¸ kh«ng chÞu ®îc n÷a th× «ng h¸ miÖng ra níc ®æ xuèng µo µo thµnh ma đấy, theo c¸c con th× cã ph¶i nh vËy kh«ng? - C« vµ c¸c b¹n mçi ngêi ®Òu cã mét c¸ch gi¶i thÝch kh¸c nhau vÒ ma cã tõ ®©u? VËy th× h«m nay c« và các con sÏ cïng t×m hiÓu vµ kh¸m ph¸ xem ma cã tõ ®©u ®Ó t×m ra mét c¸ch gi¶i thÝch chÝnh x¸c nhÊt nhÐ? * Ho¹t ®éng 2: Kh¸m ph¸ mưa từ đâu mà có. - Đây là hoạt động chính, tôi sẽ tổ chức cho trẻ tìm hiểu bằng cách làm thí nghiệm về sự bốc hơi và ngưng tụ của nước, trẻ sẽ rất hứng thú với thí nghiệm này + Cách thực hiện: Cô đổ nước nóng vào bình ( cốc) thủy tinh rồi lấy đĩa đậy miệng bình. Sau đó cho trẻ quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra. - Qua những gì trẻ quan sát được cô sẽ giải thích hiện tượng, trẻ sẽ ngầm hiểu được hiện tượng này cũng gần giống như hiện tượng mưa. * Hoạt động 3: Củng cố kiến thức. - Để trẻ hứng thú với hoạt động này cô tổ chức cho trẻ bằng rất nhiều hình thức như hát vận động, chơi trò chơi, đọc thơ
- 8 Như vậy trong hoạt động khám phá khoa học, để có được sự hứng thú, sự tập trung chú ý của trẻ thì biện pháp cho trẻ làm thí nghiệm cũng rất quan trọng và là một phần trong các biện pháp gây hứng thú mà tôi đã áp dụng và đạt kết quả. 4. Sö dông trß ch¬i TrÎ mÇm non “ch¬i mµ häc, häc mµ ch¬i ”. Trò chơi còn có tác dụng củng cố, bổ sung và phát triển thêm các tri thức mà trẻ vừa lĩnh hội, tái tạo lại biểu tượng học thông qua những hoạt động thực tiễn. Do đó trò chơi củng cố trong giờ ho¹t ®éng kh¸m ph¸ là rất quan trọng. Trò chơi càng phong phú đa dạng bao nhiêu thì các tri thức trẻ lĩnh hội càng sâu sắc và trẻ càng nhớ lâu bấy nhiêu. Dới ®©y lµ mét sè trß ch¬i t«i ®· tæ chøc vµ thu ®îc kÕt qu¶ tèt : + Trò chơi 1: “ Tìm nhà cho các con vật’’ sử dụng trong các tiết: Một số con vật nuôi trong gia đình (gia cầm, gia súc ,vật nuôi nói chung). * Chuẩn bị: Bút mầu, bàn ghế, mỗi trẻ có một tờ giấy có vẽ hình giống mẫu ở dưới. * Cách chơi: Trẻ ngồi theo bàn, mỗi trẻ có một tờ giấy giống mẫu ở dưới, trẻ dùng bút nối con vật ở giữa tương ứng với ngôi nhà của chúng rồi tô màu. Sau khi chơi xong cô nhận xét kết quả. * Luật chơi: Thi xem ai tìm được nhiều con đường cho con vật nhất. + Trò chơi 2: “Ghép hình con cá’’ sử dụng trong tiết: T×m hiÓu vÒ con c¸ * Chuẩn bị: Các chi tiết con vật như đầu, mình, đuôi, v©y, nơi hoạt động, thức ăn 2 bảng gắn, bàn để chi tiết. * Cách chơi: Chia làm hai đội, số lượng trẻ ở mỗi đội bằng nhau. Khi có hiệu lệnh chơi lần lượt từng trẻ ở mỗi đội chạy lên tìm một chi tiết con vật của đội mình gắn lên bảng. Kết thúc trò chơi đội nào ghép được nhiều chi tiết nhất là đội thắng cuộc. * Luật chơi: Ch¬i theo luËt tiÕp søc, ®ội nào ghép được nhiều chi tiết nhất là đội thắng cuộc. 5. Trẻ được tiÕp xóc nhiÒu víi thiªn nhiªn Ho¹t ®éng ngoµi trêi trÎ tÝch luü thªm nhiÒu kiÕn thøc vÒ tù nhiªn: M©y, ma , n¾ng th× bÇu trêi thay ®æi nh thÕ nµo? thêi tiÕt ra sao? HoÆc trong ho¹t ®éng cã
- 9 môc ®Ých” T×m hiÓu vÒ hoa cóc mÆt trêi” trÎ sÏ biÕt ®îc t¹i sao hoa l¹i cã tªn nh vËy, t«i ®· t×m nh÷ng b«ng hoa giµ cã nhÞ ®· kÕt thµnh h¹t mµu ®en vµ lÊy cho trÎ xem ®Ó trÎ biÕt ®îc c©y ®ã lín lªn tõ h¹t. Sau ®ã cho trÎ t×m xem nh÷ng c©y con lín lªn tõ h¹t mäc ë ®©u? NÕu ph¸t hiÖn ra bån c©y cã cá th× cho trÎ nhæ cá bá vµo thïng r¸c. Qua ho¹t ®éng nµy kh«ng chØ cung cÊp kiÕn thøc cho trÎ mµ cßn gi¸o dôc trÎ ý thøc ch¨m sãc, b¶o vÖ c©y. Trêng t«i cßn x©y dùng lÞch ho¹t ®éng tù chän cho tõng líp vµo thêi gian cô thÓ. TrÎ líp t«i rÊt thÝch nh÷ng ho¹t ®éng ®ã. Mçi lÇn tæ chøc t«i l¹i suy nghÜ, t×m tßi ra nh÷ng ho¹t ®éng kh¸c nhau víi môc ®Ých cung cÊp kiÕn thøc kh¸c nhau lµm cho trÎ kh«ng ch¸n. + VÝ dô: Ho¹t ®éng chơi với nước ở tháng 9: VËt thÊm níc, vËt kh«ng thÊm níc. C¸c gãc ch¬i: Th¶ thuyÒn, con vËt phun níc, c©u c¸, mß cua b¾t èc. Nhng th¸ng 10 th× l¹i ph¶i tæ chøc ho¹t ®éng cã môc ®Ých kh¸c nh: VËt ch×m vËt næi, c¸c gãc ch¬i kh¸c nh: G¸nh níc tíi c©y + Ho¹t ®éng với c¸t sái: Th¸ng 3 ho¹t ®éng cã môc ®Ých lµ c¸t ®æi mµu, cho trÎ lµm tranh c¸t víi c¸t ®· ®îc nhuém mµu th× trÎ sÏ biÕt thªm ®îc t¸c dông cña c¸t kh«ng ph¶i chØ dïng lµm nguyªn vËt liÖu x©y nhµ. C¸c gãc ch¬i kh¸c: Kim kØm k×m kim, « t« chë c¸ ®Õn cho c¸c b¹n kh¸c sµng c¸t, ®å h×nh con vËt, ch¬i c¾p cua bá giá, « ¨n + Ho¹t ®éng ch¨m sãc c©y: LÇn ®Çu tæ chøc sÏ cho trÎ t×m hiÓu vÒ c©y m×nh cÇn ch¨m sãc, sau ®ã cho trÎ tíi níc, nhæ cá cho c©y. Trẻ ở lứa tuổi này rất thích được tiếp xúc với thiên nhiên và cuộc sống xung quanh, dễ tiếp thu và hình thành những nền nếp, thói quen, những giá trị tốt đẹp, tạo cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách sau này. Đồng thời trẻ cũng rất nhạy cảm với những tác động và ảnh hưởng của môi trường xung quanh, dễ bị tổn thương của biến đổi khí hậu. Vì vậy thông qua hoạt động này cô có thể tích hợp lồng ghép chuyên đề "Biến đổi khí hậu và ứng phó với biến đổi khí hậu". Môi trường sống xung quanh trẻ có an toàn hay không phụ thuộc vào chính những hành động của trẻ từ ngày hôm nay. Cần giáo dục trẻ có ý thức, thái độ, đặc
- 10 biệt là hành vi đúng đắn để bảo vệ môi trường sống, giảm nhẹ hậu quả của biến đổi khí hậu bắt đầu từ lứa tuổi mầm non. 6. T¨ng cêng c«ng t¸c tuyªn truyÒn vËn ®éng, phèi kÕt hîp víi gia ®×nh - Đây là biện pháp đang lan tỏa áp dụng trong nhà trường mầm non, Giáo viên có trách nhiệm kết nối với phụ huynh bằng cách : + Trao ®æi víi phô huynh vµo giê ®ãn tr¶ trÎ, trong c¸c buæi häp phô huynh nh»m t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp gióp trÎ høng thó h¬n víi c¸c ho¹t ®éng häc nhÊt lµ ho¹t ®éng kh¸m ph¸ khoa häc. + Lập nhóm zalo của lớp hàng tuần, hàng tháng có buổi chia sẻ các bài học của trẻ, hình ảnh hoạt động của trẻ. + Treo tranh ¶nh ë gãc tuyªn truyÒn ®Ó tuyªn truyÒn tíi c¸c bËc phô huynh vÒ c¸c néi dung cÇn thùc hiÖn ®Ó cïng gi¸o dôc trÎ. 3. Kết quả và thông điệp hướng tới * Kết quả: Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên, cùng với sự chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường, sự góp ý của các bạn đồng nghiệp trong trường qua các buổi dự giờ. Lớp học của tôi đã thu hoạch được những kết quả như sau: * Đối với nhà trường: Khi áp dụng các biện pháp gây hứng thú cho trẻ 4 - 5 tuổi làm quen với hoạt động khám phá khoa học, không chỉ riêng lớp tôi mà các đồngnghiệp khác trong tổ cũng thực hiện cùng đều cho kết quả khả quan, trẻ hứng thú hứng khi được tham gia vào các hoạt động khám phá khoa học . * Đối với giáo viên: + Nắm chắc nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động khám phá khoa học. + Có sự đổi mới trong phương pháp dạy trẻ. + Có thêm sự hiểu biết về các lĩnh vực khám phá + Nâng cao tay nghề trong việc làm đồ dùng, đồ chơi. Tạo môi trường lớp học phù hợp.
- 11 + Lu«n t×m tßi, đầu tư thời gian nghiên cứu, sưu tầm thêm các trò chơi áp dụng trong và ngoài tiết học, nh÷ng bµi th¬, ®ång dao hay, c¸c thÝ nghiÖm ®¬n gi¶n nhng thó vÞ. - Đối với trẻ: + Về kiến thức: Trẻ đã nắm được tên gọi, cấu tạo, đặc điểm, tính chất của các sự vật hiện tượng. Trẻ phân biệt được sự giống và khác nhau giữa các sự vật hiện tượng, biết được ích lợi, cách bảo quản, cách sử dụng, mối quan hệ .giữa các sự vật hiện tượng, trẻ biết được đặc điểm, ý nghĩa của một số hiện tượng tự nhiên , hiện tượng xã hội. + Về kỹ năng: Trong quá trình cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh đã hình thành và trẻ một số kỹ năng như khả năng quan sát, khả năng diễn đạt, khả năng phân tích, so sánh, phân loại, phân biệt. Kỹ năng tô, vẽ, đếm, kỹ năng vận động .được phát triển + Về thái độ: Trong quá trình cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh đã hình thành ở trẻ ý thức học tập, trẻ học ngoan, luôn tập trung chú ý nghe cô giảng bài, trẻ học rất sôi nổi, hào hứng, hăng hái, hứng thú tham gia phát biểu ý kiến, nhiệt tình, tích cực tham gia vào các hoạt động, đặc biệt là hoạt động nhóm, trẻ luôn có sự phối hợp với nhau, tích cực, chủ động tìm tòi để khám phá kiến thức - Trẻ luôn yêu thích môn học, yêu quý những sự vật hiện tượng có lợi xung quanh, trẻ có ý thức chăm sóc và bảo vệ những sự vật, hiện tượng đó - Đối với phụ huynh: Có sự thay đổi nhìn nhận về việc học và chơi của con mình, nhận thấy được tầm quan trọng của hoạt động khám phá khoa học, luôn ủng nhiệt tình trong mọi hoạt động học của trẻ, cùng giáo viên tìm ra các biện pháp chăm sóc, giáo dục trẻ phù hợp. Như vậy, với những kết quả đã đạt được ở trên chứng tỏ rằng chất lượng giáo dục trẻ đã được nâng lên, tỉ lệ trẻ nắm được bài đạt được theo yêu cầu, các giờ dạy được nhà trường đánh giá xếp loại khá, giỏi đó là một kết quả tốt trong quá trình giáo dục trẻ. + Kết quả cụ thể:
- 12 Cuối năm Tổng số trẻ Trẻ hứng thú tham gia Trẻ chưa hứng thú hoạt động tham gia hoạt động 35 31/35 4/35 Tỷ lệ % 88,6% 11,4% Víi kÕt qu¶ ®¹t ®îc tuy cha cao, nhng ®ã lµ niÒm ®éng viªn, khÝch lÖ t«i cè g¾ng h¬n n÷a trong n¨m häc tiÕp theo. * Thông điệp hướng tới: Có thể thấy rằng: khám phá khoa học không hề quá sức với trẻ “khoa học” không nhất thiết phải là những thứ cao siêu, vĩ đại mà khoa học có thể là những hiện tượng, những kiến thức rất đơn giản, gần gũi trong đời sống hàng ngày của chúng ta”. Vì vậy mỗi chúng ta hãy là những người bạn cùng chơi với trẻ, lắng nghe trẻ. Khám phá khoa học không còn quá khó với giáo viên mầm non chỉ cần tình yêu lớn tôi tin rằng các hoạt động sẽ trở nên hiệu quả. Khi có thời gian, bố mẹ hãy chơi đùa với các con bằng những thí nghiệm khoa học vui, thú vị, hay giúp con khám phá thêm nhiều điều hấp dẫn, bí mật. Trên đây là sáng kiến của bản thân trong quá trình giảng dạy và tìm ra một số biện pháp gây hứng thú cho trẻ làm quen với hoạt động khám phá khoa học. Víi nh÷ng biÖn ph¸p t«i ®· thùc hiÖn trªn trÎ ë ®é tuæi 4 - 5 tuæi. Kính mong sự góp ý chân thành của quý ban giám khảo, để tôi có được kinh nghiệm và thực hiện tốt hơn công tác chăm sóc, giáo dục trẻ trong trường mầm non. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Xác nhận của Ban Giám hiệu Người viết (Ký, ghi rõ họ tên)