SKKN Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ (Âm nhạc) cho trẻ 4 – 5 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát

Nội dung tóm tắt: SKKN Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ (Âm nhạc) cho trẻ 4 – 5 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát

1. 1. PhÇn më ®Çu 1.1. Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp: Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là nền tảng đầu tiên của ngành Giáo dục đào tạo. Chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non tốt có tác dụng rất lớn đến chất lượng giáo dục ở bậc học tiếp theo. Giáo dục mầm non có mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng nh»m giáo dục toàn diện cho trẻ về thể chất, tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ, trí tuệ là cơ sở để hình thành nªn nhân cách con người mới XHCN Việt Nam và chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho trẻ bước vào trường tiểu học được tốt. Như Bác Hồ kính yêu đã nói: “ Giáo dục mầm non tốt sẽ mở đầu cho một nền giáo dục tốt”. Trường mầm non có nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục các cháu, bồi dưỡng cho các cháu trở thành người công dân có ích. Vì vậy, trường mầm non có nhiệm vụ giáo dục trẻ có được những thói quen học tập, sinh hoạt hàng ngày. Muốn thực hiện được điều đó, trước hết người gi¸o viªn phải cã tr×nh ®é vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô ®Ó trang bÞ cho trÎ nh÷ng kiÕn thøc toµn diện về c¸c môn häc phải nhận thức đúng về nhiệm vụ, môc ®Ých - yªu cầu, néi dung cña ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non bổ sung, sữa đổi theo TT28/2016. Năm học 2017 – 2018 Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05/CT-TW ngày 15 tháng 5 năm 2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Tăng cường nề nếp, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm trong GDMN, nâng cao đạo đức nghề nghiệp trong chăm sóc, giáo dục trẻ. Triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua với chủ đề “Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học”, đưa các nội dung của cuộc vận động "Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo" và phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" thành các hoạt động thường xuyên, tự giác trong trường mầm non, cụ thể hóa các nội dung của phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" phù hợp với GDMN theo định hướng “Xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm”. Tiếp tục tập trung chỉ đạo xây dựng, khai thác sử dụng hiệu 1
2. quả môi trường giáo dục, đổi mới hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ theo quan điểm “Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”; phát triển chương trình giáo dục phù hợp với văn hóa, điều kiện của địa phương, của nhà trường; nâng cao chất lượng giáo dục là nội dung hàng đầu trong năm học 2017 – 2018 mà trường mầm non chúng tôi đặt ra. Với trách nhiệm lớn lao của một gi¸o viªn chñ nhiÖm líp mÉu gi¸o nhỡ, tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ được tốt. Đây là nhiệm vụ quan trọng và cần phải có sự nỗ lực phấn đấu, quyết tâm cao. Cần phải chú trọng công tác chuyên môn, làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, công tác nâng cao chất lượng giáo dục trẻ nhằm duy trì và phát triển chất lượng giáo dục trong nhà trường ngày càng đi lên đáp ứng với yêu cầu sự nghiệp giáo dục mầm non trong thời đại hiện nay. Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 4 – 5 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát” 1.2. Điểm mới của đề tài, sáng kiến, giải pháp: Nội dung đề tài sẽ có nhiều người lựa chọn để viết song mỗi độ tuổi, mỗi vùng miền, mỗi trường sẽ có một đặc trưng, giải pháp riêng không ai viết giống nhau cả. Với đề tài này tôi đưa ra giải pháp song điểm mới của đề tài mà tôi chú trọng là hoạt động dạy kỹ năng ca hát và chú ý sữa sai cho trẻ nó có một vai trò hết sức quan trọng trong chương trình giáo dục trẻ em ở lứa tuổi mầm non đặc biệt là trẻ 4 tuổi . Dạy trẻ ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và các giờ hoạt động khác ; Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trong tiết học. Tham gia vào các hoạt động âm nhạc sẽ dể dàng giúp trẻ tích lũy thêm về các kỹ năng tri giác cách thức thể hiện tác phẩm âm nhạc. Cảm nhận và làm quen sự đa dạng linh hoạt của tiết tấu sự phong phú gợi cảm của giai điệu âm nhạc, lúc lên bổng, lúc xuống trầm, hình thành cho trẻ các thói quen về kỹ năng ca hát góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ. 1.3. Phạm vi áp dụng đề tài, sáng kiến, giải pháp Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẩm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 4 -5 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát được hội đồng khoa học nhà trường xếp loại tốt và áp dụng ở trường Mầm non nói chung và lớp mẫu giáo nhỡ tôi đang dạy nói 2
3. riêng . Áp dung rộng rãi các trường MN trong toàn huyện, toàn tỉnh và đăng trên trag Web. 2. Néi dung 2.1. Thực trạng nghiên cứu nội dung: Ho¹t ®éng ©m nh¹c lµ mét bé m«n rÊt quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®èi víi trÎ mÇm non. ¢m nh¹c gióp trÎ c¶m nhËn cuéc sèng hµng ngµy gÇn gòi, xung quanh trÎ. ¢m nh¹c gióp cßn mang ®Õn cho trÎ nh÷ng tr¹ng th¸i vui vÎ, hån nhiªn, qua nh÷ng lêi ca, tiÕng h¸t. TrÎ biÕt ®­îc t×nh c¶m cña «ng bµ, cha mÑ ®èi víi trÎ, gióp trÎ cµng say s­a ca h¸t h¬n. ¢m nh¹c ®èi víi trÎ lµ mét thÕ giíi kú diÖu ®Çy c¶m xóc. ¢m nh¹c t¸c ®éng rÊt bæ Ých ngay tõ khi con ng­êi ®ang n»m trong bông mÑ vµ khi trÎ ®ang n»m n«i ®· nghe lêi ru µ ¬i cña bµ, cña mÑ. T©m hån trÎ ng©y th¬ trong s¸ng, lu«n vui vÏ, cho nªn tiÕp xóc víi ©m nh¹c lµ nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi trÎ. ChÝnh v× thÕ ©m nh¹c ®­îc coi lµ mét ph­¬ng tiÖn gi¸o dôc toµn diÖn nh©n c¸ch cho trÎ . Trong ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc MÇm non míi, bé m«n gi¸o dôc ©m nh¹c lµ bé m«n nghÖ thuËt hÕt søc gÇn gòi víi trÎ, lµ ho¹t ®éng ®­îc trÎ yªu thÝch , lµ nguån høng thó m¹nh mÏ ®Ó gióp trÎ c¶m thô nghÖ thuËt vµ nã cßn lµ ph­¬ng tiÖn thiÕt thùc cho c¸c ho¹t ®éng gi¸o dôc. Nãi c¸ch kh¸c cã thÓ coi ©m nh¹c lµ bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi víi c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ. Ca h¸t lµ mét trong nh÷ng néi dung cña gi¸o dôc ©m nh¹c, nã lµ lo¹i h×nh nghÖ thuËt cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao, v× nã t¸c dông ®Õn ng­êi nghe vÒ c¶ ©m nh¹c vµ lêi ca, nã ph¶n ¸nh cuéc sèng sinh ho¹t, t©m t­ t×nh c¶m cña con ng­êi vµ nã gÇn gòi víi con ng­êi ®­îc ®«ng ®¶o c«ng chóng yªu thÝch. Trong tr­êng MÇm non, ca h¸t lµ mét ho¹t ®éng ®­îc thùc hiÖn th­êng xuyªn liªn tôc vµ ®­îc lång ghÐp c¸c ho¹t ®éng cña trÎ nã lµ cÇu nèi gi÷a ho¹t ®éng nµy víi ho¹t ®éng kh¸c vµ nã lu«n lu«n t¹o nguån c¶m høng m¹nh mÏ nhÊt ®Ó l«i cuèn trÎ tËp tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng. Qua nhiÒu n¨m gi¶ng d¹y, t«i ®­îc båi d­ìng vÒ chuyªn m«n do phßng gi¸o dôc LÖ Thuû triÓn khai tËp huÊn réng r·i vÒ c¸c tr­êng MÇm non, ®Õn tõng gi¸o viªn tõ trung t©m ®Õn tËn miÒn nói, víi nhiÒu gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. Bªn c¹nh ®ã, viÖc d¹y kü n¨ng ca h¸t cho trÎ, t«i lu«n chuÈn bÞ rÊt chu ®¸o vÒ gi¸o ¸n, ®å dïng 3
4. trùc quan nh­ : §µn, b¨ng ®Üa, trống, phách gõ. Khi tæ chøc ho¹t ®éng t«i lu«n s¸ng t¹o vµ linh ho¹t nh»m l«i cuèn trÎ tËp trung vµo giê ho¹t ®éng ©m nh¹c. *ThuËn lîi: N¨m häc 2017 – 2018 t«i ®­îc nhµ tr­êng ph©n c«ng d¹y líp mÉu gi¸o lín 4 -5 tuæi theo ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc MÇm non, líp häc cã ®ñ diÖn tÝch réng, tho¸ng m¸t, c¬ së vËt chÊt ®Çy ®ñ. Bªn c¹nh ®ã ®­îc sù quan t©m chØ ®¹o s¸t sao vÒ chuyªn m«n cña ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng t¹o ®iÒu kiÖn mua s¾m trang thiÕt bÞ vÒ bé m«n ©m nh¹c nh­ : M¸y vi tÝnh, b¨ng ®Üa, qu¹t móa, ph¸ch gâ vµ t«i lµm thªm c¸c lo¹i mò ©m nh¹c theo chñ ®Ò vµ ®å dïng ©m nh¹c . MÆt kh¸c, líp t«i cã 42 ch¸u vµ 35 ch¸u ®· ®­îc häc qua mÉu gi¸o bé. V× thÕ ch¸u rÊt tÝch cùc, høng thó tham gia vµo ho¹t ®éng. NhÊt lµ bé m«n ©m nh¹c, lo¹i tiÕt ca h¸t. TrÎ ch¨m chó l¾ng nghe c« h¸t mÉu vµ h¸t theo c« ®­îc c¶ bµi. MÆc dï cã nh÷ng thuËn lîi nh­ vËy nh­ng b¶n th©n t«i gÆp mét sè khã kh¨n sau: * Khã kh¨n: Lµ mét líp cã sè l­îng trÎ lµ 42 ch¸u nh­ng trong ®ã cã mét sè ch¸u ch­a qua líp bé nªn cßn rôt rÌ, nhót nh¸t vµ cã mét sè cßn nãi l¾p, nói chưa rõ câu nªn ch­a ch¨m chó vµo giê ho¹t ®éng. Nªn dÉn ®Õn mét sè ch¸u h¸t ch­a thuéc, h¸t ch­a trän c¶ c©u. Bªn c¹nh ®ã, c¬ së vËt chÊt trang thiÕt bÞ d¹y häc, ®å dïng phôc vô cho bé m«n ©m nh¹c cßn h¹n chÕ. Mét sè phô huynh ë vïng ven ch­a thËt sù quan t©m ®Õn viÖc häc cña bé m«n ©m nh¹c, bëi hä ch­a hiÓu t¸c dông vµ tÇm quan träng cña bé m«n nµy. Víi nh÷ng khã kh¨n trªn, b¶n th©n t«i lu«n suy t×m tßi nh÷ng biÖn ph¸p, gi¶i ph¸p tèi ­u nhÊt ®Ó thùc hiÖn. ChÝnh v× thÕ b¶n th©n t«i m¹nh d¹n chän ®Ò tµi “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 4 -5 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát”. Tõ thùc tÕ líp häc, t«i tiÕn hµnh kh¶o s¸t trªn líp. *. Điều tra thực trạng: Vào đầu tháng 9, tôi tiến hành khảo sát để đánh giá về thực chất và khả năng của trẻ, xem kỹ năng ca hát của trẻ thể hiện ở trên tiết học. Tôi đánh giá các mức độ Tốt, khá, trung bình, yếu, để từ đó có kế hoạch bồi dưỡng cụ thể: 4
5. TrÎ nhí tªn bµi h¸t , tªn t¸c Kü n¨ng ca h¸t cña trÎ XÕp lo¹i gi¶ Sè l­îng % Sè l­îng % Tèt 9 21,4% 7 16,7% Kh¸ 13 31,0% 12 28,6% TB 17 40,5% 18 42,9% YÕu 3 7,1% 5 11,8% Tõ kÕt qu¶ ®iÒu tra thùc tiÔn cña líp . B¶n th©n t«i vµ trÎ cã mét sè h¹n chÕ nh­ sau : *VÒ phÝa gi¸o viªn : C« gi¸o ch­a g©y ®­îc høng thó víi trÎ ®Õn c¸c t¸c phÈm ©m nh¹c. cßn h¹n chÕ vÒ viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng ca h¸t cho trÎ, trÎ cßn gß bã trong viÖc d¹y trÎ ca h¸t theo kiÓu thuéc lßng c¸c lêi ca cña c¸c bµi h¸t .Gi¸o viªn ch­a ®Çu t­ vÒ nghÖ thuËt, kü n¨ng d¹y trÎ ca h¸t. C¸c bµi h¸t d¹y trÎ cßn phô thuéc vµo ch­¬ng tr×nh, ch­a s¸ng t¹o s­u tÇm c¸c bµi h¸t ngoµi ch­¬ng tr×nh ®­a vµo d¹y trÎ. * VÒ phÝa trÎ: Mét sè trÎ cßn nhót nh¸t khi tham gia vµo c¸c ho¹t ®ång ca h¸t. TrÎ h¸t cßn sai mét sè lêi khã vµ h¸t kh«ng râ lêi bµi h¸t. TrÎ ch­a t¹o ®­îc ©m thanh hîp lý khi h¸t ( khi th× trÎ h¸t to, khi th× h¸t nhá, khi th× hÐt. ) Khi trÎ h¸t ch­a hoµ quyÖn giäng h¸t cña m×nh vµo tËp thÓ. 2.2. Các giải pháp để thực hiện đề tài: Qua trình giảng dạy và tìm tòi suy nghĩ, bản thân tôi đã tìm ra một số biện pháp sau để áp dụng vào “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy kỹ năng ca hát cho trẻ 4- 5 tuổi”. * Giải pháp 1. Lập kế hoạch hoạt động âm nhạc : Từ thực tế lớp như vậy, tôi bắt đầu làm kế hoạch cho cả năm học, lĩnh vực âm nhạc đủ số tiết cho chủ đề, kế hoạch ghi rỏ các bài sắp học , sắp dạy cho trẻ làm quen trước giờ hoạt động chung. Cô chú ý đến những trẻ yếu, bồi dưỡng trẻ có năng khiếu về âm nhạc. Chú trọng bổ sung cho trẻ làm quen các bài hát sắp học vào các thời điểm 5
6. đón, trả trẻ, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, sinh hoạt chiều, mọi lúc, mọi nơi, và các giờ học khác. * Giải pháp 2 . Dạy trẻ ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và các giờ hoạt động khác : Trong thực tế dạy ca hát cho trẻ mẫu giáo cho ta thấy năng lực tiếp thu thẩm mỹ về âm nhạc của trẻ không thể tự nó mà phát triển được, mà phải trải qua một quá trình : học mà chơi - chơi mà học và ở mọi lúc mọi nơi . Chính vì thế ở mọi lúc mọi nơi chúng ta cần cho trẻ làm quen với hoạt động ca hát. + Giờ đón trẻ : Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Biết rằng biện pháp này rất bình thường đối với tất cả giáo viên ở hầu hết các trường, huyện nhưng một số giáo viên chưa biết chọn những ca khúc nào cho phù hợp và tôi đã suy nghĩ, đưa ra một số bài hát rất hay lôi cuốn trẻ như : ca khúc “Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca : “ Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo mừng vui đón em vào trường ” Rồi những bài “Trường chúng cháu là trường Mầm non”của Phạm Tuyên; bài “ Cháu đi mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng. Hoà với khung cảnh thiên nhiên, niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát “Con chim hót trên cành cây”. Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên qua bài “Vui đến trường” của Hồ Bắc. Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài “Lời chào buổi sáng”của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài tác động âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ phải học hát. Còn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không chỉ 6
7. giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh mà còn chăm từng bữa ăn giấc ngủ : “Cô giáo như mẹ hiền”, “Ngày đầu tiên đi học” của Nguyễn Ngọc Thiện. + Giờ thể dục sáng: Khi tiếng nhạc vang lên trẻ ra tập thể dục ngoài sân trường, tôi luôn rèn cho trẻ cách dàn hàng, dồn hàng và tập các động tác theo nhịp, lời bài hát để giúp trẻ hát đúng giai điệu, thuộc lời bài hát. VD: Tập theo nhịp bài hát “ Trường chúng cháu là trường Mầm non”. Hoặc bài hát “ Đu quay”; “ Ồ sao bé không lắc” . + Hoạt động ngoài trời : Hoạt động ngoài trời, hoạt động góc cũng cần cho trẻ làm quen với ca hát , hát những bài có liên quan đến chủ đề, đề tài sắp học, sắp dạy . Ví dụ : Khi cho trẻ hoạt động ngoài trời “ Quan sát vườn hoa ”. Sau khi quan sát vườn hoa xong cô cho trẻ làm quen bài hát ‘ Màu hoa ’ . Thông qua đó trẻ được làm quen bài hát mới, đồng thời cô giáo dục trẻ biết chăm sóc bảo vệ hoa . Cô giáo hình thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên cuộc sống + Giờ hoạt động học: Trong mỗi tiết học, mọi hoạt động đều tích hợp giáo dục âm nhạc cho trẻ, có thể cho trẻ làm quen những bài hát mới, hoặc ôn luyện lại những bài hát đã học tuỳ theo từng đề tài, từng chủ đề của bài dạy . Ví dụ : Khi dạy trẻ học tiết thơ : “ Mèo đi câu cá ”- chủ đề “ Thế giới động vật ”. Cô có thể cho trẻ hát bài “ Thương con mèo ”. Qua đó giúp trẻ được ôn luyện lại bài hát đã học và nhằm gây hứng thú cho trẻ vào giờ học . Hoặc tiết LQMTXQ “ Làm quen động vật sống trong rừng ” chủ đề “ Động vật sống trong rừng ” . Khi vào bài dạy cô bắt bài hát “ Đố bạn ” cho trẻ cả lớp hát sau đó cô trò chuyện với trẻ các con vừa hát bài hát gì ? Trong bài hát nói về những con vật nào ? Trong bài hát nói về các con vật sống ở đâu ? Thông qua đó cô giới thiệu vào bài một cách nhẹ nhàng giúp trẻ ham thích học hơn . + Lĩnh vực phát triển nhận thức ( Toán): Đề tài “ Cao hơn – thấp hơn” có bài hát “ Năm ngón tay ngoan” 7
8. + Hoạt động góc : Tôi luôn thay đổi trang trí ở góc âm nhạc thật sinh động theo chủ điểm để gây hứng thú lôi cuốn trẻ . Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng ca hát của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, cũng cố và vận dụng phát triển khả năng âm nhạc vốn có của mình. Tại đây trẻ trẻ hát hay nghe nhạc, lời bài hát qua băng, đĩa Ví dụ : Chủ điểm thực vật tôi làm mũ âm nhạc dưới dạng hoa, lá Chủ điểm thế giới động vật là làm mũ các con vật ngộ nghĩnh, đáng yêu + Giờ ngủ trưa : Thời gian đầu của giờ ngủ tôi cho trẻ nghe nhẹ những bài hát ru như bài hát “ Ru con”, để trẻ được hòa mình vào không khí êm dịu như có mẹ đang ở bên cạnh mình. Như vậy trẻ sẽ ngủ dễ hơn, sâu hơn. + Hoạt động chiều : Tôi thường cho trẻ ôn lại những bài hát đã được học trong chủ điểm để giúp trẻ thuộc lời bài hát, nhớ tên tác giả, hát đúng giai điệu, yêu thích bộ môn âm nhạc này hơn. + Giờ trả trẻ : Tôi thường mở băng đĩa, ti vi nhạc không lời, nhạc dân ca, nhạc thiếu nhi cho trẻ nghe nhằm giúp trẻ ghi nhớ, cảm thụ âm nhạc tốt hơn để chờ bố mẹ đón về. Như vậy ở lớp, từ lúc trẻ đến trường đến khi trả trẻ, âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí vui tươi làm cho trẻ thêm linh hoạt, vui vẽ. Âm nhạc thực sự là người bạn thân thiết của trẻ. * Giải pháp 3 . Đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trong bài dạy : Trước tiên ta phải làm rõ rằng việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong bài giảng không đơn thuần chỉ là giáo án điện tử được thiết kế bởi chương trình PowerPoint mà đó còn bao gồm nhiều các phương tiện công nghệ thông tin khác như tivi, đầu đĩa, mạng internet Vì thế việc lựa chọn đề tài và phương tiện ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy cũng vô cùng phong phú đa dạng. 8
9. Ví dụ : Chủ đề “ Hiện tượng tự nhiên - Nước ”. Tôi chọn bài hát “ Cho tôi đi làm mưa với ”- Hoàng Hà . Trước khi vào dạy thì tôi chụp cảnh trời mưa và đưa vào đèn chiếu cho trẻ quan sát mưa ở màn hình , từ đó cô và trẻ cùng trò chuyện về mưa và vào bài dạy kỹ năng ca hát bài “ Cho tôi đi làm mưa với ”, nhằm giúp trẻ hứng thú , khắc sâu kiến thức và nhớ mãi lời ca của bài hát đó . Thông qua đó tôi giáo dục trẻ biết lợi ích của mưa . Tuy nhiên lựa chọn đề tài ứng dụng được công nghệ thông tin vào trong bài giảng cũng phải theo một số những tiêu chí nhất định để tránh việc lựa chọn đề tài không phù hợp và họat động không mang lại hiệu quả . * Giải pháp 4. Dạy kỹ năng ca hát trong giờ học âm nhạc : Do đặc điểm của lứa tuổi Mẫu giáo nên giáo dục trẻ cần tiến hành theo phương châm “ Học mà chơi - chơi mà học ” theo chương trình giáo dục mầm non bổ sung, sữa đổi theo TT28/2016 . Một giờ học âm nhạc cô giáo xây dựng theo các cách khác nhau , mỗi một tiết học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động . Trọng tâm là ca hát thì nội dung chính là tập cho trẻ hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc . Sau khi đã chuẩn bị , tôi tiến hành nghiên cứu phương pháp dạy kỹ năng ca hát cho trẻ, tôi luôn có ý thức tự học hỏi , tự rèn luyện. Lên lớp nhẹ nhàng , phương pháp sử dụng giáo cụ trực quan sinh động, linh hoạt, cách trò chuyện vào bài ngắn gọn để áp dụng giáo cụ trực quan của mình tốt hơn . Trước mỗi tiết dạy tôi luôn giành nhiều nhiều thời gian cho việc nghiên cứu bài dạy để nhằm tìm ra phương pháp hay phù hợp với lớp mình dạy , chuẩn bị đầy đủ đồ dùng , đảm bảo yêu cầu của bài học . Ví dụ: Tr­íc khi d¹y bµi h¸t " Cá vàng bơi". T«i chuÈn bi 1 ®o¹n b¨ng cho trÎ xem vÒ h×nh ¶nh các con vật sống dưới nước sau ®ã trß chuyện dÉn d¾t vµo bµi ®Ó g©y høng thó cho trÎ vµo giê häc. Ngoµi ra t«i chuÈn bÞ mò ©m nh¹c, Muốn giờ dạy kỹ năng ca hát cho trẻ đạt kết quả cao đòi hỏi cô giáo phải hát đúng nhạc , cô sữ dụng đàn , nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc , cô hát càng hay càng thu hút trẻ vào giờ học . Khi hát cô thể hiện tình cảm sâu sắc bài hát , cô giới 9
10. thiệu dẫn dắt hay có nội dung để trẻ hát cùng cô cả bài .Cô chuẩn bị thêm nhạc cụ cho trẻ . Lớp tôi sữ dung phách gõ , trống lắc bằng long bia, hộp sữa ,không những dạy trẻ kỹ năng ca hát mà tôi còn dạy trẻ kỹ năng vận động theo nhạc để giúp trẻ cảm nhận được âm nhạc , giúp trẻ được hồn nhiên hơn . * Giải pháp 5. Sửa sai cho trẻ: Thông thường khi tiến hành dạy ca hát cho trẻ, cô giáo hay sửa sai cho trẻ theo dự kiến của mình một cách máy móc, rập khuôn mà chưa nghĩ đến kỹ năng cho trẻ. Vì vậy, giáo viên sửa sai cho trẻ đã nắm được khái quát bài nên chú ý sửa sai khi trẻ hát sai về một số lỗi sai. + Sai về tiết tấu , giai điệu của bài hát. + Trẻ hát sai về âm điệu, luyến láy của bài hát. + Trẻ hát sai về một số lời ca. + Trẻ hát sai về âm thanh, cường độ có khi hát quá to khi hát nhỏ quá, phong cách thể hiện chưa mềm mại. Ví dụ: “Em đi chơi thuyền” - Nhạc và lời :Trần Kiết Tường Khi trẻ hát thường sai về tiết tấu , bởi bài hát này thường hát nhanh hơn so với các bài hát khác. Nên khi dạy tôi chú ý sửa sai cho trẻ, tôi vừa hát vừa vổ tay theo tiết tấu nhanh để giúp trẻ hát theo cho đúng. Ví dụ: Bài Hát : ‘‘Đu quay’’ - Nhạc và lời: Mộng Lân Khi trẻ hát chưa được ở các chỗ luyến ‘‘rất hay’’ trong bài hát tôi hát mẫu lại cho trẻ nghe nhiều lần và cô mở băng bài hát đó cho trẻ nghe giúp trẻ cảm nhận và hát theo băng nhằm giúp trẻ hát lại cả câu sao cho đúng. Ví dụ: Khi dạy hát bài: ‘‘Trường chúng cháu đây là trường mầm non’’ Khi dạy trẻ hát trẻ hay hát nhầm các từ ở các câu hát ‘‘Cô là mẹ và các cháu là con’’ thì trẻ hay hát : ‘‘Cô và mẹ và các cháu là con’’ . Khi nghe trẻ hát như vậy tôi dừng lại câu đó tôi đọc lại cho trẻ nghe câu hát đó 3 - 4 lần sau đó cô cho trẻ hát kết hợp đàn để giúp trẻ hát đúng hơn * Giải pháp 6. Kết hợp với phụ huynh: 10
11. Để chất lượng dạy học đạt kết quả tốt yếu tố không thể thiếu được đó là sự quan tâm giúp đỡ của hội cha mẹ học sinh. Đó là: Phụ huynh phải tạo nhu cầu, điều kiện học tập cho các cháu đảm bảo để các cháu phát triển về thể chất cũng như trí tuệ trong học tập. Từ đó các em thích thú học tập. Tham mưu với phụ huynh mua sắm đồ dùng học tập cho học sinh đầy đủ, đảm bảo chất lượng phục vụ cho việc học của các em được tốt. Tôi luôn kết hợp với phụ huynh qua các thời điểm đón trẻ, trả trẻ thường xuyên phối hợp với phụ huynh mua các băng đĩa ở nhà có các bài hát giáo dục trẻ mầm non để từ đó bố mẹ và trẻ cùng thể hiện bài hát. Thông qua đó làm cho trẻ ham thích âm nhạc hơn, tăng vốn hiểu biết cho trẻ. Vì âm nhạc giúp trẻ hồn nhiên hơn khi thể hiện các bài hát mà trẻ yêu thích. Ngoài ra tôi còn kết hợp với phụ huynh mua các băng đĩa nhạc hay, những băng trắng để cho trẻ hát để ghi âm giọng hát của trẻ để xây dựng ở góc nghệ thuật của lớp. Hội cha mẹ học sinh là người kề vai sát cánh cùng với nhà trường gánh vác trách nhiệm giáo dục con em. Chính vì thế, trong việc chăm sóc giáo dục trẻ giáo viên luôn thông tin hai chiều với phụ huynh để trao đổi việc học của các cháu một cách thường xuyên để phụ huynh nắm bắt, cùng với giáo viên kèm cặp giúp đỡ đối với những học sinh yếu, gíup các cháu đó phát huy được tính tích cực tự giác tham gia hoạt động để tiến bộ. Tổ chức họp phụ huynh 3 đợt trong năm ( sau mỗi đợt khảo sát) để đánh giá chất lượng học tập của các cháu để phụ huynh được biết. Tham mưu với chi hội trưởng phụ huynh động viên, khen thưởng kịp thời các sự tiến bộ của học sinh yếu, học sinh đạt kết quả giỏi, tăng kích thích hứng thú trong học tập của các cháu nhằm khơi dậy tính thi đua trong học tập. Qua quá trình thực hiện các biện pháp nâng cao chất lượng dạy kỹ năng ca hát cho trẻ 4 – 5 tuổi. Lớp tôi đã đạt kết quả sau : 2.3. Hiệu quả của sáng kiến: *. Đối với trẻ : 11
12. - Đã thực sự hình thành ở trẻ kỹ năng ca hát và trẻ nhớ được tên bài hát, tên tác giả. - Rèn luyện lỹ năng ghi nhớ có chủ định và thể hiện giọng hát. - Phát triển ngôn ngữ, trí tuệ cho trẻ qua quá trình dạy trẻ kỹ năng ca hát. - Phát huy hết khả năng ca hát cho trẻ giúp trẻ ham thích học môn âm nhạc. - Trẻ hát tự nhiên, rỏ lời, hát đúng cao độ, trường độ của tác phẩm. - Trẻ thực hiện một cách tự tin, hồn nhiên dưới hình thức biểu diễn vui tươi, nhí nhãnh - Thông qua các hoạt động như lễ hội, nêu gương cuối tuần, biểu diển liên hoan văn nghệ của lớp. Trẻ thể hiện nhiều bài hát hay, phong phú và đa dạng về nội dung cũng như giai điệu. Vì vậy, kết quả đạt được khá mỹ mãn, cụ thể như sau : TRẺ NHỚ TÊN BÀI HÁT , TÊN TÁC KỸ NĂNG CA HÁT CỦA TRẺ XẾP LOẠI GIẢ Số lượng Tính % Số lượng Tính % Tốt 26 61,9% 24 57,1% Khá 14 33,3% 15 35,7% Trung bình 2 4,8% 3 7,2% Nhìn vào bảng thống kê ta thấy kết quả đạt được là 100%, tỷ lệ khá giỏi chiếm cao. *. Đối với giáo viên: - Nắm vững mục đích, yêu cầu, nội dung của bộ môn âm nhạc. Dựa trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch thực hiện phù hợp với yêu cầu của chuyên đề cũng như điều kiện của lớp mình. - Giáo viên linh hoạt tổ chức hoạt động đúng phương pháp tạo sự hứng thú cho trẻ nhằm phát huy tính tích cực, lôi cuốn trẻ vào giờ hoạt động. - Nâng cao được nghệ thuật ca hát khi thể hiện tác phẩm âm nhạc. - Sưu tầm và sáng tác được nhiều bài hát đưa vào dạy trẻ. - Luôn luôn tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động ca hát. - Có nhiều tiết dạy âm nhạc xếp loại tốt. 12
13. - Đã tham gia dự thi cấp huyện lĩnh vực âm nhạc đạt loại giỏi. c. Đối với phụ huynh: - Phụ huynh có nhiều hiểu biết về vốn kiến thức âm nhạc. - Đã kết hợp với giáo viên cùng thực hiện tốt việc dạy trẻ kỹ năng ca hát cho trẻ. - Thường xuyên quan tâm đến chất lượng tổ chức các tiết mục văn nghệ của lớp , của trường. 3. KẾT LUẬN 3.1. Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp Qua 9 tháng làm đề tài “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm mỹ ( Âm nhạc) cho trẻ 4 – 5 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát”. Tôi đã thu hoạch được kết quả sau: Sau khi khảo sát thực tế trên tôi khắc phục những hạn chế và tiến hành thực hiện biện phát mới. Tôi đầu tư cho việc soạn giáo án, nghiên cứu bài trước khi lên lớp, làm điều kiện phục vụ cho môn âm nhạc phong phú, đẹp, đảm bảo tính khoa học. Đưa hoạt động ca hát vào tiết dạy khác như: hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều, mọi lúc, mọi nơi Chính vì thế bài dạy đạt cao hơn, kỹ năng ca hát của trẻ được tôi luyện nhiều hơn trẻ thể hiện phong cách hát nhí nhảnh, say sưa hơn. Trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ đòi hỏi cô giáo phải thật sự yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình, năng nổ, sáng tạo, có năng lực sư phạm, có năng khiếu về âm nhạc, nắm vững chuyên môn, nghiệp vụ, đòi hỏi cô giáo mầm non thật sự cần mẫn chịu khó về công tác làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ dạy và học như: mũ âm nhạc, phách gõ , trống lắc. Dạy trẻ ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và các giờ hoạt động khác . Luôn có ý thức xây dựng góc nghệ thuật phong phú có máy vi tính, đàn ooc gan và một số đồ dùng âm nhạc, nhạc cụ để vừa tầm với trẻ giúp trẻ dể lấy, dể cất. Dạy trẻ kỹ năng ca hát thông qua các giờ hoạt động khác mang lại hiệu quả Biết sữ dụng ứng dụng cộng nghệ thông tin một cách thành thạo để tổ chức các tiết học mang lại hiệu quả cao . 13
14. Nắm chắc mục đích, yêu cầu, nội dung của bài học, biết linh hoạt sáng tạo khi sử dụng phương pháp để tổ chức tốt giờ hoạt động âm nhạc dạy trẻ ca hát. Cô giáo chuẩn bị tâm thế, đàn oocgan, băng đĩa ,máy tính Giáo viên luôn chú ý sửa sai cho trẻ về kỹ năng ca hát và giúp trẻ thể hiện đúng phong cách nghệ thuật. - Sưu tầm và sáng tác nhiều ca khúc để dạy trẻ ca hát. - Động viên khuyến khích trẻ sáng tạo phong cách biểu diển khi thể hiện tác phẩm âm nhạc. Phối hợp với phụ huynh cùng bồi dưỡng thêm kỹ năng ca hát cho trẻ, luôn khuyến khích động viên trẻ, phối kết hợp với phụ huynh sưu tầm các tác phẩm âm nhạc để trang trí thêm thư viện âm nhạc của lớp ngày càng phong phú hơn. 3.2. Kiến nghị, đề xuất: Để thực hiện tốt hoạt động Giáo dục âm nhạc cho trẻ Mầm non trong giai đoạn hiện nay thông qua việc thực hiện các biện pháp trên đã phần nào đạt được một số kết quả như đã nêu. Bản thân xin có một số đề xuất sau : * Đối với trường: - Cần tạo điều kiện cho giáo viên tham quan học tập ở các đơn vị bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm. - Đầu tư kinh phí mua một số trang thiết bị phục vụ hoạt động âm nhạc như: Đàn organ, dụng cụ gõ đệm, trang phục biểu diễn .v.v - Có các biện pháp, kiến nghị để mở các lớp bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc cho đội ngũ giáo viên. * Đối với Phòng Giáo dục: - Cần tăng cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng ca hát, vận động theo nhạc, tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa - Cung cấp các tiến bộ khoa học kỹ thuật như: Học tập qua băng hình, đĩa ghi hình để cung cấp thêm tư liệu cho giáo viên. 14
15. Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ trong việc nâng cao chất lượng dạy kỹ năng ca hát cho trẻ 4 - 5 tuổi mà tôi đã thực hiện và thu được kết quả khả quan , bản thân tôi đã mạnh dạn trình bày . Kính mong sự góp ý chân thành của Hội đồng khoa học nhà trường để bản thân tôi có nhiều kinh nghiệm tốt hơn trong việc giảng dạy . Tôi xin chân thành cảm ơn Hội đồng khoa học ngành Giáo dục - Đào tạo 15