Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ

docx 18 trang Đinh Thương 15/01/2025 640
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docxsang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_phat_trien_ngon_ngu_cho_tre.docx

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ

  1. 9 đặc biệt là kích thích khả năng huy động sắp xếp từ tạo câu của trẻ để diễn đạt. Qua đó ngôn ngữ của trẻ sẽ được phát triển ( khả năng diễn đạt mạch lạc). c. Tăng cường dạy trẻ nghe – nói thông qua vật thật và đồ dùng trực quan. – Đặc điểm tư duy của trẻ mẫu giáo là trực quan hình tượng, trẻ ghi nhớ và nhớ lại những sự kiện, những ấn tượng mà trẻ đã được trải nghiệm, vì vậy lựa chọn vật thật và đồ dùng trực quan dạy trẻ phải là những đồ vật gần gũi, có ở địa phương. – Việc dạy trẻ thông qua vật thật, vừa giúp trẻ khám phá thế giới xung quanh, vừa cung cấp vốn từ cho trẻ. Cần biết lựa chọn đối tượng cung cấp gần gũi với cuộc sống trẻ, kết hợp chuẩn bị vật thật hoặc đồ dùng trực quan để trẻ quan sát, lựa chọn câu hỏi ngắn gọn, từ dễ đến khó. Khuyến khích trẻ trả lời đủ câu. Ví dụ: Đề tài : làm quen một số loại rau ( chủ điểm: thế giới thực vật) – Chọn đối tượng làm quen: Các loại rau có ở địa phương như: rau cải, rau muống, rau gót, su hào – Số lượng làm quen : vừa phải (5- 6loại) – Phương pháp hướng dẫn: Giáo viên chỉ vào từng loại rau và nói tên. Ví dụ : Cô chỉ vào “củ cà rốt” cho trẻ nhắc lại “củ cà rốt” mỗi từ như vậy nhắc lại 2-3 lần. Sau khi trẻ nắm vững từ mới thì dạy trẻ nói cả câu “Đây là củ cà rốt”. sau đó đưa ra từ mệnh lệnh “để củ cà rốt” vào rổ và đặt lên bàn cho cô”. Khi trẻ thực hiện đúng yêu cầu của cô giáo có nghĩa là trẻ đã hiểu được nghĩa của từ. – Ngoài ra tôi còn tích cực thu thập các nguyên liệu thiên nhiên và phế liệu gia đình để dạy trẻ tạo sản phẩm theo chủ để. Đưa sản phẩm của trẻ tạo ra vào các hoạt động vui chơi, học tập. d, Tạo môi trường hoạt động cho trẻ kể, đọc thơ Đọc thơ, kể chuyện sẽ cung cấp cho trẻ những khuôn mẫu về ngôn ngữ giúp trẻ hiểu được nghĩa của từ có tính hiếu thảo” trong truyện “ ba cô gái”.
  2. 10 – Dạy trẻ kể chuyện theo tranh trừu tượng. VD : dũng cảm ( chú dê đen ) hay sẽ giúp trẻ phát triển được ngôn ngữ mạch lạc rèn luyện khả năng diễn đạt câu. Với hình thức này tôi sẽ tổ chức thực hiện như sau: VD: Truyện: Tích chu Hoạt động 1: cho trẻ làm quen với câu truyện bằng cách cô sẽ kể cho trẻ nghe 1-2 kết hợp với tranh minh họa hay mô hình câu truyện. Hoạt động 2: Giúp trẻ nhớ, hiểu nội dung câu truyện tôi sẽ đặt ra một hệ thống câu hỏi lôgic theo diễn biến của câu truyện, và giải thích các từ khó. Như “ hóa thành chim, gian nan, ” nhằm giúp trẻ nhớ trình tự câu truyện: Hệ thống câu hỏi: Truyện có tên là gi? Trong truyện có những nhân vật nào? Tích chu sống với ai? Bà đối sử với tích chu thế nào? Lớn lên tích chu thế nào? Một hôm bà bị làm sao? Bà gọi tích chu như thế nào? Bà đã hóa thành con gì? Tích chu qọi bà như thế nào? Ai đã xuất hiện để giúp Tích chu? Câu chuyện kết thúc thế nào? – Qua việc trả lời câu hỏi trẻ đã rèn được khả năng diễn đạt của mình. Nội dung này tôi sẽ ôn luyện ở mọi nơi mọi lúc để trẻ có thể nhớ cốt truyện.
  3. 11 Hoạt động 3: Cho trẻ kể chuyện theo tranh: yêu cầu trẻ quan sát tranh minh họa truyện và kể lại nội dung câu truyện bằng ngôn ngữ của chính mình, như vậy trẻ vừa rèn được kĩ năng vận dụng sắp xếp câu, khẳ năng ghi nhớ, khẳ năng diễn đạt ngôn ngữ . từ đó trẻ sẽ nói mạch lạc hơn. – Với những bài thơ, đồng giao sẽ góp phần rất lớn trong việc luyện phát âm chuẩn khả năng diễn cảm, cung cấp thêm vốn từ nghệ thuật VD: Bài đồng giao: Đi cầu đi quán Đi cầu đi quán Đi bán lợn con Đi mua cái xoong Đem về đun nấu Mua quả dưa hấu Về biếu ông bà Mua một đàn gà Về cho ăn thóc Mau lược chải tóc Mua kẹp gài dầu Đi mau về mau Kẻo trời sắp tối – Khi trẻ đọc bài đồng giáo trẻ có thêm từ mới: cái xoong; gài; biếu;đun nấu và khi trẻ đọc lặp đi lặp lại sẽ có tác dụng luyện âm, luyện tai ghe rất tốt. Với nhưng bài đồng giao, bài thơ tôi sẽ thường xuyên cho trẻ lớp tôi luyện tập ở mọi lúc mọi nơi với nhiều hình thức khác nhau. e. Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh.
  4. 12 Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình và nhà trường. Chính vì vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một biện pháp không thể thiếu. Phụ huynh chính là nhân tố quyết định trong việc tạo nguồn nhiên liệu của góc văn học để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi nêu tầm quan trọng của lĩnh vực phát triển ngôn ngữ của trẻ, đặc biệt là thông qua hoạt động kể chuyện sáng tạo. hàng tháng tuyên truyền với phụ huynh qua các biểu bảng nêu lên nội dung chủ điểm, về các câu chuyện sáng tạo của cô và trẻ. Qua đó phụ huynh thấy được ngôn ngữ của trẻ phát triển như thế nào và có biện pháp kích thích sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại gia đình. Ví dụ: Cô trao đổi với phụ huynh về những câu chuyện sáng tạo trẻ đã kể, yêu cầu phụ huynh về nhà cho trẻ kể lại câu chuyện đó hoặc kích thích trẻ kể các câu chuyện khác. Như vậy ngôn ngữ của trẻ được phát triển một cách phong phú và đa dạng. Huy động phụ huynh đóng góp tiền ủng hộ tạo góc văn học hoặc thu nhặt những nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm như báo họa mi, vải vun, len vụn, các vỏ hộp, mút xốp kết hợp trong và ngoài giờ đón trả trẻ để trao đổi với phụ huynh. Có thể nói công tác tuyên truyền với phụ huynh là một việc làm rất quan trọng trong việc dạy trẻ kể chuyện sáng tạo để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. III. Hiệu quả do sáng kiến đem lại: 1.Hiệu quả kinh tế (Giá trị làm lợi tính thành tiền): - Trên đây là kết quả học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu, phát hiện trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ trên thực tế của tôi nên không tốn kém về kinh phí. - Phụ huynh ủng hộ nhiệt tình trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, quyên góp mua sắm trang thiết bị, đồ dựng học tập như : Bàn ghế, giá để các góc, chiếu chăn, 1 số đồ dùng tranh ảnh nhằm phục vụ cho các cháu học tập ,vui chơi. 2.Hiệu quả xã hội * Về phía giáo viên: - Tôi đã thấy mình nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp,giọng kể được trau rồi diễn cảm, thu hút trẻ hứng thú tham gai vào tiết học. - Tôi đã rút ra được nhiều kinh nghiệm qua cách dậy trẻ kể chuyện sáng tạo, sưu tầm được nhiều truyện tranh, học thuộc nhiều truyện ngoài chương trình.
  5. 13 - Tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt ở các góc văn học. - Tôi đã tận dụng những nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm để tạo ra nhiều lại rối phong phú, đa dạng, sử dụng có hiệu quả trong việc dậy trẻ kể chuyện sáng tạo. * Về phía phụ huynh: - Phụ huynh hưởng ứng tích cực, thường xuyên trao đổi và cùng phối kết hợp với giáo viên để cùng phát triển ngôn ngữ cho trẻ và rất tin tưởng cô giáo bởi họ tự nhận thấy sự tiến bộ rõ rệt của con mình. - Đóng góp kinh phí và nhiều vật liệu để tạo góc văn học co lớp. * Về phía trẻ: Nội dung Trước khi thực hiện Sau khi thực hiện Phát âm rõ ràng mạch lạc 55% 95% ( Tăng 45%) Hứng thú tham gia hoạt 20% 90% ( Tăng 70%) động kể chuyện sáng tạo Biết thể hiện ngôn ngữ hoàn 20% 80% ( Tăng 60%) chỉnh ( kể chuyện sáng tạo) Phát âm câu phức 40% 95% (Tăng 55%) 3. Khả năng áp dụng và nhân rộng Giáo dục trẻ ở độ tuổi mầm non là một việc làm khó, giáo dục trẻ có chất lượng lại càng khó hơn. Là một giáo viên mầm non, tôi hết sức tâm huyết với công việc của mình và cố gắng tìm tòi những giải pháp hữu hiệu để cùng với chị em đồng nghiệp thực hiện tốt chuyên đề. Có thể những giải pháp trên chưa phải là giải pháp có hiệu quả tuyệt đối nhưng đối với bản thân tôi nó đã mang lại kết quả tương đối tốt, nó làm thay đổi chất lượng hoạt động làm quen văn học trong nhà trường. Chất lượng đội ngũ được nâng cao, phụ huynh quan tâm tới việc hết hợp giáo dục con trẻ. Trẻ hứng thú, hoạt bát, nhanh nhẹn, giao tiếp mạnh dạn hơn, sử dụng vốn từ có biểu cảm, tinh tế hơn Từ những biện pháp đã thực hiện tôi đã rút ra một số kinh nghiệm cho bản thân trong hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3 - 4 tuổi trong trường mầm non, thông qua các hoạt động dậy trẻ kể chuyện sáng tạo, là một việc làm thiết thực nhất trong chương trình đổi mới hiện nay, nó đóng vai trò rất quan trọng và cần thiết. Hình thành vốn hiểu biết, tính tư duy hoàn thiện ngôn ngữ,
  6. 14 cung cấp vốn từ cho trẻ phát huy tính tích cực . Để trẻ kể chuyện sáng tạo một cách linh hoạt nhất giáo viên cần: Xây dựng môi trường phát triển ngôn ngữ cho trẻ trong trường mầm non ở mọi lúc mọi nơi và phải lựa chọn các bài câu chuyện phù hợp với nội dung chương trình và lứa tuổi trẻ.Tăng cường đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp giáo dục nhằm phát huy tính tích cực, độc lập tự chủ của trẻ hình thành ở trẻ phẩm chất tự tin, khi tham gia hoạt động kể chuyện sáng tạo. Giáo viên phải có sự sáng tạo linh hoạt khi dậy trẻ,phải có sự kiên trì rèn luyện giữa cô và trẻ . Cô luôn phải tâm huyết với nghề từ đó say sưa nghiên cứu tìm tòi sáng tạo các biện pháp hay áp dụng vào hoạt động sao cho phù hợp với lứa tuổi mà đảm bảo về yêu cầu về nội dung văn học, Vì vậy, giáo viên cần nắm vững và linh hoạt trong việc thực hiện phương pháp giáo dục. Tạo môi trường an toàn hấp dẫn mang nội dung giáo dục văn học. Học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn về hoạt động phát triển ngôn ngữ có kiến thức tổ chức hoạt động cho trẻ kể chuyện sáng tạo đạt hiệu quả. Có như vậy mới phát huy được tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ, giúp trẻ phát triển một cách toàn diện Trên đây là một số giải pháp mà bản thân tôi đã cùng với hiệu trưởng áp dụng trong nhà trường và thu được một số thành công nhất định trong quá trình thực hiện chuyên đề. Có thể trong quá trình thực hiện còn thiếu sót kính mong quý cấp bổ sung, góp ý để việc thực hiện chuyên đề của tôi được hoàn thiện hơn. IV. Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền. Tôi xin cam đoan trên đây là sáng kiến kinh nghiệm do tôi tự viết, không sao chép và vi phạm bản quyền. CƠ QUAN ĐƠN VỊ TÁC GIẢ SÁNG KIẾN ÁP DỤNG SÁNG KIẾN (Ký tên) (xác nhận) (Ký tên, đóng dấu)
  7. 15 CÁC PHỤ LỤC KÈM THEO BÁO CÁO 1. Ảnh minh họa sáng kiến được áp dụng trong thực tế Tạo môi trường hoạt động cho trẻ kể, đọc thơ
  8. 16 Cô động viên khích lệ khi trẻ nêu ý kiến
  9. 17 Vui chơi giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch
  10. 18 Phát triển ngôn ngữ mạch lạc thông qua các trò chơi.