Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh

1. - Có ý thức tôn trọng các quy định về giữ gìn các công trình công cộng, bảo vệ môi trường và thực hiện Luật giao thông. Qua từng bài, tôi còn lồng ghép, kết hợp giữa giáo dục quyền trẻ em với giáo dục bổn phận của học sinh, giáo dục các em có trách nhiệm với chính bản thân mình. Thông qua các bài đạo đức, học sinh còn được giáo dục một số kĩ năng sống cơ bản như: kĩ năng giao tiếp, kĩ năng ra quyết định, kĩ năng giải quyết vấn đề, kĩ năng đặt mục tiêu, Không chỉ trong môn Đạo đức mà còn giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua lồng ghép ở tất cả các môn học. Ví dụ: Ở môn Toán: giáo dục các em tính toán cẩn thận, trình bày sạch sẽ, trung thực. Môn Mĩ thuật: giáo dục các em giữ vệ sinh trường lớp, khu phố, nơi công cộng, trồng và chăm sóc cây xanh, giáo dục an toàn giao thông qua các tiết vẽ tranh theo các chủ đề. Môn Âm nhạc: giáo dục các em kính yêu Bác Hồ, yêu trường lớp, đoàn kết các dân tộc anh em, Để học sinh có được hành vi đạo đức chuẩn mực giáo viên cần: Giảng dạy đúng - đủ chương trình, nội dung dạy các môn của lớp, không cắt xén để dạy các môn học khác. Hướng dẫn các em thực hành các chuẩn mực đạo đức cụ thể qua từng bài học vào thực tế cuộc sống. Bởi dạy môn Đạo đức là quá trình chuyển tải những giá trị, chuẩn mực đạo đức của xã hội thành niềm tin, tình cảm và hành vi đạo đức của học sinh. Điều đó chỉ có kết quả tốt khi học sinh hứng thú, tích cực, chủ động tham gia vào quá trình dạy học. Do đó, tôi đã tận dụng mọi phương pháp, hình thức dạy học để tạo cơ hội cho học sinh được suy ngẫm, bày tỏ ý kiến, thái độ của bản thân đối với các hành vi, việc làm, các hiện tượng, đối với các chuẩn mực đạo đức. Tạo cơ hội cho học sinh được thực hành các chuẩn mực hành vi. Dạy học cần gắn liền với thực tiễn trong cuộc sống của học sinh. Tôi thường xuyên tổ chức cho học sinh liên hệ, tự liên hệ; thảo luận, phân tích các tình huống, các hiện tượng, sự kiện trong đời sống đạo đức ở lớp học, nhà trường, địa phương. Xây dựng cho các em học sinh những hình tượng chuẩn mực mà các em dễ nhận biết để noi theo, chẳng hạn hình ảnh chú Công an, chú Bộ đội hoặc những học sinh giỏi thi đạt giải tỉnh, quốc gia. Thỉnh thoảng trong những giờ sinh hoạt 30 Một số biện pháp giáo dục đạo đức học sinh
2. lớp, trường, nhà trường mời chú Công an, Bộ đội tới nói chuyện, tuyên truyền về an toàn giao thông, giáo dục pháp luật. Hoặc tổ chức cho các em đến thăm quan trực tiếp tại các doanh trại quân đội, các khu bảo tàng lực lượng vũ trang để được nghe các cô chú hướng dẫn viên tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu nước. Vì việc tổ chức cho học sinh tiếp xúc với người thực, việc thực, với chính chủ thể của các hành vi đạo đức có thật sẽ tác động hơn nhiều so với lý thuyết dài dòng, khô khan cứng nhắc về những điều phải làm và không được làm. Việc thật, người thật có khả năng đi thẳng vào niềm tin của mỗi học sinh, những hành vi đó là mẫu mực để học sinh noi theo. Chúng ta cần phải biến tri thức đạo đức thành niềm tin và tình cảm đạo đức, đồng thời chú trọng học tập hành vi đạo đức và thói quen đạo đức sẽ tốt hơ Giáo dục đạo đức cho học sinh không chỉ ở các môn học mà phong trào hoạt động ngoài giờ là sân chơi lành mạnh và có tính giáo dục đạo đức rất hiệu quả. Các em tham gia phong trào do nhà trường, Đoàn, Đội tổ chức. Các em tự hình thành cho mình hành vi đạo đức như: tinh thần đoàn kết, tính tương thân tương ái, tình yêu quê hương đất nước, biết giúp đỡ bạn bè, Ngay những ngày đầu tiên khi các em vào lớp học, tôi đã phát động các phong trào “nói lời hay làm việc tốt” qua cách ứng xử lễ phép như: biết đi thưa về trình, chào hỏi những người lớn tuổi, biết xin lỗi khi có khuyết điểm, cảm ơn khi được tặng quà, vui vẻ hoà nhã với bạn bè, lễ phép với thầy cô và những người lớn tuổi, và tổng kết vào các tiết sinh hoạt lớp. Tôi luôn học cách lắng nghe, tìm hiểu nguyên nhân và dùng lời lẽ mềm mỏng bằng những tình cảm, cử chỉ yêu thương của mình khi yêu cầu điều gì đó với học sinh. Tránh hành hung, nói nặng lời để các em bớt đi tính hung hăng đối với những học sinh nghịch ngợm, mắc lỗi. Tổ chức những buổi sinh hoạt lớp, sinh hoạt trường với những trò chơi mang tính giáo dục, tạo sự đoàn kết thương yêu bạn bè, nhằm tạo điều kiện cho các em tham gia các hoạt động bổ ích mang tính chất thi đua. Khi các em học sinh cá biệt đạt kết quả, phải kịp thời động viên khen thưởng, khích lệ tinh thần, không 31 Một số biện pháp giáo dục đạo đức học sinh
3. nên tiết kiệm lời khen. Có như vậy, những học sinh này sẽ hiểu rằng mình cũng là một thành viên có ích cho tập thể lớp, tạo cơ hội cho các em thể hiện có vai trò quan trọng trong lớp. Có lần tôi mạnh dạn chọn một em cá biệt như đã nói trên tham gia trò chơi trong Hội trại cùng các bạn. Em đã tham gia tích cực đoàn kết, tự tin và đã đạt giải nhì. Được cô và các bạn khen ngợi, em đã nhận thức được vai trò của mình đối với tập thể lớp. Tôi còn giao cho em nhiệm vụ theo dõi nề nếp trong tổ để báo cáo cho giáo viên hàng tuần trong giờ sinh hoạt lớp, thế là em thực hiện rất tốt và trung thực, dần dần em biết gương mẫu và tiến bộ hơn trước. Tôi luôn duy trì và luôn làm mới góc thư viện của lớp bằng cách: sưu tầm, đọc truyện, báo, thơ, bài hát về Bác Hồ, về các tấm gương chăm ngoan học giỏi, đọc vào giờ ra chơi, các buổi sinh hoạt lớp. Cho các em trong mỗi nhóm thi đua, sáng tạo cùng nhau tạo ra những ý tưởng mới hay trong việc trang trí góc thư viên, trang trí lớp. Ví dụ như: Các em tự xây dựng những nội qui của lớp; những việc nên làm để phát huy tinh thần đoàn kết trong lớp; . Chính những điều các em làm sẽ giúp các em nhớ lâu hơn và thực hiện tốt hơn. Ngoài ra, tôi cần tranh thủ đọc sách cho các em nghe trong mọi tình huống như những lúc sinh hoạt đầu giờ, hoặc đọc sách các em nghe trong giờ sinh hoạt lớp. Tăng cường kể cho các em nghe các câu chuyện đạo đức, những cuốn sách rèn kỹ năng sống cho học sinh như: Học lễ nghĩa; Tự bảo vệ bản thân phòng tránh, cứu nạn; Thường thức an toàn để qua đó rèn luyện đạo đức cho các em, giúp các em hoàn thiện mình, dạy các em yêu thương bạn bè, yêu thương con người. Tạo hứng thú cho các em qua các truyện bằng tranh tùy theo lứa tuổi, gợi mở tính tò mò, ham học hỏi, phát triển khả năng thấu hiểu ở trẻ Trong những buổi chào cờ, tôi luôn khuyến khích các em xung phong trả lời những câu hỏi mà thầy (cô) Tổng phụ trách hay hỏi. Luôn lắng nghe các nội dung, hoạt động cần làm trong tuần. Nhờ vậy các em mạnh dạn dần và thực hiện tốt các phong trào. Tôi luôn tạo các tình huống chơi trong chế độ sinh hoạt hàng ngày của các em. Vì đối với học sinh bậc học Tiểu học, trò chơi có một vai trò rất quan trọng trong việc rèn kỹ năng sống cho các em. Các em lớn lên, học hành và khám phá thông qua trò chơi. Các hành động chơi đòi hỏi các em phải suy nghĩ, giải quyết các vấn đề, thực hành các ý tưởng. Không những thế, bản thân còn khuyến khích các em cùng chia sẻ những cảm nhận, những suy nghĩ, những quan sát của mình với cô, với bạn một cách thoải mái, tự nhiên không gò bó, áp đặt. Hoặc ở những giờ sinh hoạt lớp, giờ ra chơi tôi cùng các em tham gia những trò chơi dân gian, trò chơi giúp các em phát triển trí tuệ (Cờ vua, Ô ăn quan), 32 Một số biện pháp giáo dục đạo đức học sinh
4. Tóm lại Bằng nhiều hình thức khác nhau, bản thân luôn cố gắng rèn cho học sinh những hành vi đạo đức cơ bản có hiệu quả, thể hiện rõ nét ở sự tiến bộ của học sinh trong nhận thức, trong cư xử, đối xử tốt với bạn bè, người lớn và linh hoạt xử lí trong mọi trường hợp. Việc giáo dục đạo đức cho học sinh là rất cần thiết; giúp các em rèn luyện hành vi có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, xã hội. Giúp các em có khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp đối với gia đình, bạn bè và mọi người. Đồng thời giúp những em có thói quen xấu và hành vi tiêu cực trở thành con ngoan, trò giỏi và là người có ích cho xã hội sau này. III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Những giải pháp để giáo dục đạo đức học sinh bậc Tiểu học thì có nhiều và mỗi người có một ý tưởng khác nhau, mỗi nơi mỗi học sinh áp dụng biện pháp khác nhau. Tuy nhiên, với những biện pháp nêu trên, tôi đã áp dụng trong lớp tôi và được Tổ cũng áp dụng thí điểm, bước đầu mang lại kết quả đáng khích lệ trong năm học này. Đến giữa học kì 2 này, các em đã dần dần tiến bộ nhiều và có chuyển biến tích cực. Đa số các em đều có ý thức tốt trong việc rèn luyện các hành vi đạo đức: ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ hơn. Không còn hiện tượng nói tục, chửi thề; các em biết, lễ phép, vâng lời thầy cô; biết đoàn kết, giúp đỡ bạn bè và em nhỏ; ý thức hơn về các hành vi đạo đức cũng như việc học của mình Các em còn biết nhắc nhở bạn khi bạn sai phạm và giúp đỡ bạn cùng tiến bộ. Đúng là giáo dục học sinh bình thường như những cây non đang phát triển đã khó, giáo dục học sinh cá biệt như những cây khô đang xiêu vẹo, ngã đổ càng khó hơn nhiều. Điều cơ bản là việc giáo dục uốn nắn đó có đem lại kết quả chuyển biến tích cực cho học sinh không. Việc giáo dục đó không một sớm một chiều làm chuyển biến ngay được mà cần phải có sự bền bỉ công phu, kiên nhẫn. Trên đây là đề tài nghiên cứu “Giáo dục đạo đức học sinh bậc Tiểu học” mà tôi đã vận dụng trong thực tiễn. Quá trình nghiên cứu, mặc dù đã có nhiều cố 33 Một số biện pháp giáo dục đạo đức học sinh
5. gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự góp ý của Hội đồng khoa học trường để đề tài được hoàn thiện hơn./. GƯỜI VIẾT NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC 34 Một số biện pháp giáo dục đạo đức học sinh
6. 35 Một số biện pháp giáo dục đạo đức học sinh