Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp

1. - Làm xà phòng hữu cơ từ dầu ăn đã qua sử dụng. - Làm rượu nho 2. Hình thức: - Học sinh tham gia làm việc trực tiếp III. CHUẨN BỊ HOẠT ĐỘNG: 1. Phương tiện: + Chanh tươi: 5kg + Muối: 1kg + Nước rửa chén: 500ml + Máy xay sinh tố, bếp, rây lọc + Các bóng đèn led, đinh sắt, mẩu tôn thừa, dây điện + Dầu ăn đã qua sử dụng, NaOH + Nho, đường 2. Tổ chức: - Giáo viên chủ nhiệm phổ biến yêu cầu, nội dung, kế hoạch hoạt động. 35 - Cán bộ lớp phân công công việc cụ thể ( lên nội dung kế hoạch, phân công nhiệm vụ ). IV. TIẾN HÀNH HOẠT ĐỘNG * Nhóm 1: Làm nước rửa chén handmake từ chanh - Các thành viên nhóm nghiên cứu và lên kế hoạch làm, sau khi thống nhất thì tiến hành mua chanh, muối, nước rửa chén. - Bắt đầu từng bước từ rửa, cắt, đun sôi chanh với muối. Để nguội rồi xay nhuyễn và lọc qua rây bỏ đi những cặn to. Sau đó để tăng độ tạo bọt và để được lâu dài trong điều kiện thường mà không bị hỏng thì cần trộn hỗn hợp chanh muối với nước rủa bát mua sẵn theo tỷ lệ 5:1. * Nhóm 2 : Làm đèn led trang trí thân thiện với môi trường. - Các thành viên nhóm nghiên cứu và lên kế hoạch làm, sau khi thống nhất thì tiến hành mua chanh, dây điện, bóng đèn, xốp, bông, bìa catong - Bắt đầu từng bước tạo hình ngôi sao, lắp đèn, cắt dây điện, tạo mạch điện với nguồn điện là các quả chanh tươi. *Nhóm 3: Làm xà phòng từ dầu ăn đã qua sử dụng. - Các thành viên nhóm nghiên cứu và lên kế hoạch làm, sau khi thống nhất thì tiến hành gom dầu ăn đã qua sử dụng, liên hệ với GV phụ trách phòng thí nghiệm để mua NaOH và thực hiện việc làm xà phòng tại phòng thí nghiệm dưới sự quan
2. sát của GV. *Nhóm 4 : Làm rượu nho. - Các thành viên nhóm nghiên cứu và lên kế hoạch làm, sau khi thống nhất thì tiến hành mua nho, đường và tiến hành quá trình lên men rượu từ nho V. KẾT THÚC HOẠT ĐỘNG - Sau khi các nhóm hoàn thành công việc giáo viên chủ nhiệm nhận xét chung về chuỗi các hoạt động ngoại khóa, chỉ ra các ưu điểm và những điều cần khắc phục. VI. MỘT SỐ HÌNH ẢNH DƯỢC LƯU GIỮ 36
3. Hoạt động của học sinh A2- K58 Nam Đàn 1 37
4. Hoạt động của học sinh A2- K58 Nam Đàn 1 38
5. Hoạt động của học sinh A1K60 Nam Đàn 1 39
6. Hoạt động của học sinh A1K60 Nam Đàn 40 Tiểu kết chương 2 Trong chương này tôi đã thiết kế các chủ đề HĐGDNGLL và triển khai thực hiện. Thông qua thái độ tích cực của HS khi tham gia và kết quả thực tế của các hoạt động, bước đầu chúng tôi đã thấy những tín hiệu khả quan. Các chủ đề HDCDNGLL được thiết kế: -Chủ đề: Nhớ ơn các anh hùng liệt sĩ. -Chủ đề: Nhớ ơn công đức Vua Mai. -Chủ đề: Tuần lễ vì người nghèo. -Chủ đề: Các nhà khoa học trẻ.
7. 41 CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm: - Xác định tính hiệu quả của việc tiến hành các HĐGDNGLL. - Đánh giá sự hoàn thiện và nâng cao KNS của HS sau khi tham gia các HDGDNGLL đã được đề xuất. 3.2. Nhiệm vụ của thực nghiệm sư phạm: - Thiết kế giáo án HĐGDNGLL. - Thực hiện giáo án đã xây dựng. - Đánh giá chất lượng qua kết quả các HĐGDNGLL và KNS của HS. 3.3. Kế hoạch thực nghiệm sư phạm: - Chúng tôi tiến hành thực nghiệm sư phạm tại các lớp 10, 11, 12 của trường THPT Nam Đàn 1, THPT Kim Liên, THPT Sào Nam trong năm học 2019-2020, 2020-2021 và năm học 2020-2021. - Tiến hành thiết kế HĐGDNGLL. 3.4. Tiến hành thực nghiệm và phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm Để kiểm định tính đúng đắn và sự hợp lý của đề tài trên cơ sở lý luận và thực tiễn; Đánh giá mức độ đạt được mục tiêu của những nội dung đã xây dựng; Đánh giá hiệu quả và khả năng vận dụng các HĐGDNGLL để phát triển và nâng cao KNS. Chúng tôi đã thực hiện khảo sát KNS của học sinh tại trường THPT Nam Đàn 1. Kết quả khảo sát kỹ năng sống của học sinh sau khi tham gia các HĐGDNGLL NỘI DUNG Rất nhiều Nhiều Ít Không Câu 1: Bạn có tự tin khi trình 15% 15% 25% 45% bày ý kiến, diễn đạt, thuyết trình trước đám đông không? Câu 2: Bạn có kiểm soát được 30% 28% 28% 14% tình cảm, kiềm chế thói hư tật xấu của cá nhân không? Câu 3: Trong các hoạt động 35% 32% 13% 20% nhóm, bạn có tích cực tham gia không?
8. Câu 4: Bạn có thường xuyên 42% 26% 27% 5% giữ gìn vệ sinh phòng học, sân 42 trường không? Câu 5: Bạn có sẵn sáng giúp 39% 30% 10% 11% đỡ người khác khi thấy họ gặp khó khăn không? Câu 6: Bạn đã có những kĩ năng 25% 15% 50% 10% ứng phó với biến đổi khí hậu như động đất, sóng thần, bão lũ? Câu 7: Bạn đã có những hiểu 24% 18% 31% 27% biết về giới tính, kĩ năng chống lại sự cám dỗ từ tệ nạn xã hội, chống xâm hại tình dục? Câu 8: Bạn đã bao giờ dựa vào 34% 35% 19% 12% kiến thức từ SGK để làm ra các sản phẩm hữu ích dùng trong cuộc sống chưa? Qua kết quả khảo sát chúng tôi thấy KNS của học sinh sau khi tham gia các HĐGDNGLL được nâng cao rõ rệt. Cụ thể hầu như các kỹ năng ở mức độ “rất nhiều” và “nhiều” tăng lên; kỹ năng ở mức độ “ít” và “không” suy giảm nhiều. Đồng thời qua thời gian tổ chức thực hiện các HĐGDNGLL tham khảo ý kiến của giáo viên phụ trách, giáo viên chủ nhiệm, cha mẹ học sinh, giáo viên của đơn vị bạn tham gia thực hiện sáng kiến kết quả nhận xét như sau: Các em có sự chuyển biến rõ rệt trong quan hệ giao tiếp, ứng xử với các bạn bè, thái độ kính trọng, lễ phép với người lớn tuổi. Đa số học sinh thực hiện nghiêm túc việc đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông, hạn chế tối đa việc tai nạn giao thông; Tình trạng bảo lực học đường suy giảm. Đồng thời các em mạnh dạn, tự tin không những trong hoạt động học tập mà còn trong các hoạt động giáo dục khác do nhà trường tổ chức. Các em biết hợp tác, giúp đỡ nhau mọi lúc mọi nơi, biết cảm thông, chia sẻ và hướng thiện. Các em đã biết tự nêu ra mục tiêu của bản thân, lên các chương trình hành động phù hợp, sáng tạo. Nhiều chương trình ý nghĩa đã được
9. các em tổ chức thành công. 43 Tiểu kết chương 3 Nâng cao KNS cho HS thông qua HDGDNGLL trong nhà trường cần được hiểu là những hoạt động được tổ chức bằng các việc làm cụ thể để học sinh tham gia, được thực hiện trong thực tế, có sự định hướng, hướng dẫn của nhà trường. Qua trải nghiệm thực tiễn, học sinh có được kiến thức, kỹ năng, tình cảm và ý chí nhất định. Bản thân học sinh nhận biết được vấn đề trong các tình huống tương tự xảy ra trong cuộc sống, độc lập giải quyết chúng một cách hiệu quả. Trong các chủ đề này, việc học của học sinh thực sự có giá trị vì nó kết nối với thực tế và rèn luyện được nhiều kỹ năng hoạt động và kĩ năng sống. Học sinh cũng được tạo điều kiện minh họa kiến thức mình vừa nhận được và đánh giá mình học được bao nhiêu và giao tiếp tốt như thế nào. HS biết liên kết các kiến thức để giải quyết các vấn đề thực tiễn, biết sử dụng, quản lí và truy cập công nghệ, biết về quy trình thiết kế kĩ thuật và chế tạo ra các sản phẩm. Như vậy có thể kết luận rằng: các HĐGDNGLL đã có hiệu quả thực sự.
10. 44 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ KẾT LUẬN Sau một thời gian nghiên cứu đề tài “Nâng cao kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp” chúng tôi đã thực hiện được các nhiệm vụ đề ra, cụ thể là: + Đã biết cách tiến hành một đề tài NCKH giáo dục, đã nghiên cứu hệ thống cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài. + Đã nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài về các vấn đề: - Hoat động giáo dục ngoài giờ lên lớp. - Tổng quan về kỹ năng sống. + Đã nghiên cứu và xây dựng được các chủ đề HĐGDNGLL . + Đã tiến hành thực nghiệm, kết quả chứng tỏ đề tài “Nâng cao kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp” là cần thiết và góp phần nâng cao kỹ năng sống cho HS nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung. KIẾN NGHỊ Qua quá trình nghiên cứu và thực nghiệm đề tài chúng tôi có một vài kiến nghị: HĐGDNGLL là cầu nối tạo ra mối liên hệ hai chiều giữa nhà trường với xã hội, là điều kiện và phương tiện để huy động sức mạnh cộng đồng cả về vật chất và tinh thần nhằm thúc đẩy sự phát triển của nhà trường và sự nghiệp giáo dục nói chung. Đối với học sinh THPT, lứa tuổi đang tập làm người lớn, nét nổi bật về tính cách của các em là khuynh hướng ham hoạt động, năng động, tự lập, ham hiểu biết. Các em mạnh dạn hơn, suy nghĩ táo bạo hơn, có những nhu cầu mới hơn, đặc biệt là nhu cầu về hoạt động. HĐGDNGLL đối với lứa tuổi học sinh THPT có vị trí then chốt trong quá trình giáo dục, hình thành và nâng cao các kỹ năng cho HS, nhằm điều chỉnh, định hướng quá trình giáo dục toàn diện đạt hiệu quả. Vì vậy nhà trường luôn cần đa dạng hóa và hiện thực hóa các HDGDNGLL hơn nữa đẻ nâng các kỹ năng sôngs cho HS và chất lượng giáo dục toàn diện. Về phía phụ huynh: Trước hết là cần hiểu rõ tầm quan trọng của việc rèn luyện KNS cho các em, tạo một chỗ dựa vững chắc để các em chia sẻ, bày tỏ; Luôn phối kết hợp với nhà trường trong việc giáo dục và rèn luyện cho các em, theo dõi mọi biểu hiện của các em để có giáo dục cho phù hợp. Trên đây là những nghiên cứu ban đầu của chúng tôi về mảng đề tài này, tuy nhiên do thời gian có hạn, kinh nghiệm và trình độ bản thân còn hạn chế nên không thể tránh được những thiếu sót. Chúng tôi rất mong nhân được những ý kiến đóng góp, phê bình của các thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp để tiếp tục phát triển đề tài. Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn! Nam Đàn, ngày 20 tháng 4 năm 2022 45 TÀI LIỆU THAM KHẢO
11. 1. Bộ GD-ĐT (2015), Tài liệu tập huấn kỹ năng xây dựng và tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong trường trung học. 2. Huỳnh Xuân Nhựt – Lê Tấn - Huỳnh Cẩm Giang (2016), Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học phổ thông bằng phương pháp trải nghiệm sáng tạo. 3. Nguyễn Thị Thu Hằng (2011), Hiện trạng triển khai giáo dục kỹ năng sống trên thế giới và ở Việt Nam. 4. 5. Các trang web: http: //www.google.com.vn/search http: //www.youtube.com/watch 46