Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức trò chơi vận động trong giờ học Giáo dục thể chất cho học sinh Lớp 10 trường THPT Gia Bình 1

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Tổ chức trò chơi vận động trong giờ học Giáo dục thể chất cho học sinh Lớp 10 trường THPT Gia Bình 1

1. Vì vậy, đối với các nhà giáo dục nói chung và những người trực tiếp tổ chức nói riêng phải nắm được đặc điểm lứa tuổi. Đây là vấn đề quan trọng để chúng ta lựa chọn nội dung vui chơi, hình thức tổ chức cho phù hợp. Tránh các hiện tượng vui chơi phản khoa học. Khi tổ chức các trò chơi vận động cần chú ý đến thể lực của các em. Ở lứa tuổi các em dễ bị mệt mỏi, dễ chán. Hệ cơ xương chưa phát triển nên khi chọn trò chơi cần tránh những trò chơi đòi hỏi sức mạnh, sức bền. Ngoài ra, khi tổ chức các hoạt động vui chơi cần căn cứ vào năng khiếu sở trường của học sinh và hoạt động vui chơi cần được cân nhắc, lựa chọn theo hướng. Trò chơi cần phải đa dạng nhằm đáp ứng nhu cầu của học sinh. + Nguyên tắc đảm bảo tính tự giác có sự hướng dẫn của giáo viên: Phát huy ý thức và năng lực tự quản của học sinh dưới sự điều khiển của giáo viên là nguyên tắc quan trọng trong tổ chức vui chơi cho học sinh ở các giờ thể dục. Trên thực tế, nếu có sự hướng dẫn của giáo viên thì chất lượng và hiệu quả sẽ được nâng cao. Do vậy, có phát huy được năng lực tự quản của các em thì mới phát huy được tính sáng tạo, tạo ra hứng thú, động cơ vui chơi lành mạnh với các em. Tất cả những điều đó là động lực bên trong để giải quyết mâu thuẫn của quá trình hình thành và phát triển nhân cách ở các em. Như vậy, trong hoạt động vui chơi giải trí, tư duy của học sinh chỉ được phát huy khi có sự tự quản, chủ động tích cực của chính bản thân các em. Đồng thời sự năng động sáng tạo chỉ có thể nảy sinh, phát triển khi bản thân mỗi trẻ thực sự là chủ thể của hoạt động. Vì thế tự quản lý là một quy tắc quan trọng trong quá trình giáo dục nói chung và vui chơi nói riêng. Việc tổ chức cho trẻ chơi là một việc làm không đơn giản. Do đó đòi hỏi người tổ chức không những có lòng say mê, óc sáng tạo mà phải có tâm hồn tươi trẻ. Biết nhập vai khi cần thiết để cùng trẻ giải quyết những tình huống nảy sinh trong khi chơi. 26
2. + Nguyên tắc đảm bảo tính giáo dục trong mỗi nội dung: Đối với trẻ em vui chơi là để rèn luyện các chức năng tâm sinh lý. Để giải toả những căng thẳng về tinh thần, chơi là để phát triển các mặt tâm hồn và thể chất. Chơi là để học cách làm người và phát triển nhân cách một cách toàn diện. Chính vì vậy, mà nội dung các trò chơi phải lành mạnh, bổ ích mang ý nghĩa giáo dục đạo đức và rèn luyện phẩm chất, điều đó có ý nghĩa là các trò chơi phải được lựa chọn. Cần tránh những trò chơi mang nội dung sấu, bắt chước những hiện tượng tiêu cực. + Nguyên tắc tận dụng mọi tiềm năng cơ sở vật chất sẵn có vào việc tổ chức các hoạt động vui chơi cho học sinh trong giờ chơi và hoạt động tập thể: Tổ chức vui chơi cho trẻ đòi hỏi phải có những điều kiện cơ sở vật chất. Nếu thiếu thì việc tổ chức hoạt động vui chơi thiếu hấp dẫn và thiếu hiệu quả: Trong hoàn cảnh hiện nay ở hầu hết các trường còn rất nhiều thiếu thốn. Do đó cần có một kế hoạch để khai thác mọi tiềm năng cơ sở vật chất trong thiết bị trong hoạt động vui chơi. Những nguyên tắc tổ chức vui chơi nói trên có tính chất định hướng, tác động qua lại và bổ xung lẫn nhau nhằm chi phối điều khiển việc tổ chức vui chơi cho học sinh trong giờ chơi và hoạt động tập thể. Do vậy, đòi hỏi người giáo viên tổ chức vui chơi cho học sinh phải nắm bắt được và biết tận dụng tổng hợp các nguyên tắc trên để tổ chức cho học sinh vui chơi đạt hiệu quả tốt. - Xây dụng một số trò chơi cho HS. STT Nội dung các hoạt động Đã tổ Mức độ tổ chức chức Thường Ít khi Chưa bao (lần) xuyên(%) (%) giờ (%) 1 Trò chơi dân gian 89 27% 62% 115 27
3. 2 Trò chơi phát triển trí tuệ 90 28% 71% 1% 3 Trò chơi vận động 99 42% 42% 16% 4 Trò chơi lắp ghép xây 71 39% 40% 21% *Trò chơi thứ nhất “Nhóm 3, nhóm 7”. - Mục đích: Rèn luyện phản xạ, sức nhanh và kỹ năng chạy. - Đội hình: Học sinh tập hợp thành đội hình vòng tròn cách nhau 1m. - Cách chơi: Cho học sinh chạy nhẹ nhàng, nhảy chân sáo theo vòng tròn vừa vỗ tay vừa hát và lắng nghe lệnh của chỉ huy. Nếu giáo viên hô “ nhóm ba” thì lập tức chụm lại với nhau thành 3 người. Nếu hô “nhóm bảy” thì nhanh chóng chụm thành 7 người. Những em không tạo được thành nhóm theo quy định thì sẽ bị phạt. + Nếu là ở những giờ đầu tiên làm quen với trò chơi này học sinh rất thích thú nhưng học sinh rất dễ rơi vào tình trạng chán nản vì chúng cảm thấy tẻ nhạt, vì lặp đị lặp lại nhiều lần như nhau. Bởi vậy trong trò chơi này tôi đã chủ động thay đổi một số phương pháp sau: Ở những giờ đầu tôi cho các em đọc lời thơ theo sách giáo khoa, xong đến những giờ học sau, khi các em đã thành thạo trò chơi tôi có thể cho các em vừa đi vừa vỗ tay, vừa hát một bài hát thiếu nhi bất kỳ và trong khi giáo viên có thể hô họp thành nhóm. Khi hô họp thành nhóm tôi cũng thay đổi cách hô như “nhóm ba cộng bẩy” hay “nhóm bẩy .cộng ba”, “nhóm bảy trừ ba” . Do vậy các em rất hứng thú, sôi nổi khi tham gia trò chơi này. *Trò chơi thứ 2: - Trò chơi: “chuyền bóng tiếp sức”. - Học sinh tập hợp theo tổ, tổ trưởng đứng đầu cầm bóng. - Cách chơi: Khi có hiệu lệnh “bắt đầu” các em tổ trưởng đồng loạt quay người qua trái ra sau đưa bóng cho bạn số 2, số 2 nhận bóng sau đó quay người qua trái 28
4. trao bóng cho bạn số 3. Bóng được tiếp tục chuyền như vậy cho đến những người cuối cùng. Người cuối cùng đưa bóng qua phải cho người phía trước lần lượt chuyển bóng lên đến tổ trưởng. Tổ trưởng cầm bóng bằng tay trái giơ cao và hô to “tổ xong”. Tổ nào xong trước, ít phạm quy là thắng cuộc. Tôi tổ chức cho hai tổ thi một lượt và trước khi chơi 2 tổ đứng vỗ tay và hát bài “Lớp chúng mình”. Sau đó 2 tổ cùng bắt đầu chuyền bóng. Trong khi 2 tổ chuyền bóng thì 2 tổ khác ở ngoài vừa vỗ tay cổ vũ, hát to bài hát và quan sát 2 đội. *-Trò chơi thứ 3. - Trò chơi: “Đàn vịt nào nhanh” - Mục đích: Rèn luyện ý thức tập thể, tác phong khẩn trương, biết tôn trọng các quy tắc chơi, tạo không khí thi đua. - Chuẩn bị: tín gậy¸ Kẻ 2 vạch Đích và vạch Xuất phát. - Tổ chức chơi: chia số HS theo nhóm có số lượng bằng nhau, xếp theo hàng dọc trước vạch xuất phát, ngồi xổm trên 2 chân. - Cách chơi: Khi có hiệu lện bắt đầu, lần lượt từng người di chuyểnở tư thế ngồi xổm từ vạch xuất phát đến vạch đích tay cầm tín gậy, sau đó chạy về trao gậy cho người tiếp theo và di chuyển xuống cuối hàng. Đội nào hoàn thành đầu tiên là đội đó thằng cuộc. CHƯƠNG III: KIỂM CHỨNG CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ TRIỂN KHAI CỦA SÁNG KIẾN MỘT SỐ NỘI DUNG TRÒ CHƠI CHO HỌC SINH TRONG GIỜ HỌC GDTC. Qua quá trình thực hiện đề tài tôi nhận thấy trong năm học qua đối với học sinh: 29
5. + Dựa vào những điều kiện khách quan trong nhà trường và năng lực bản thân khi tiến hành hoạt động đã thực sự lôi cuốn hứng thú tự giác tham gia của các em. + Thông qua giờ chơi và hoạt động tập thể đã góp phần giáo dục nhân cách cho học sinh, giáo dục tinh thần đoàn kết, sự tương trợ giúp đỡ lẫn nhau trong học tập . Hoạt động vui chơi trong giờ chơi và hoạt động tập thể đã góp phần không nhỏ trong việc động viên các em học tập tốt hơn cho không khí học tập thêm sôi nổi và đạt kết quả cao hơn và được thể hiện rõ qua 2 bảng số liệu sau:. -Trước thực nghiệm: Lớp Sĩ số Có hứng thú, Không hứng Kết quả kiểm tra năng lực tích cực tham thú, tích cực lượng vận động của HS gia các trò tham gia các chơi trò chơi =5(Đ) SL % SL % SL % SL % 10a2 44 20 45 24 55 19 43 25 57 10a3 43 19 44 24 56 15 35 28 65 - Sau thực nghiệm: Lớp Sĩ số Có hứng thú, Không hứng Kết quả kiểm tra năng lực tích cực tham thú, tích cực lượng vận động của HS gia các tham gia các HĐVĐ HĐVĐ =5(Đ) SL % SL % SL % SL % 30
6. 10a2 44 40 91 4 9 2 5 42 95 10a3 43 37 86 6 14 5 12 38 88 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Qua quá trình nghiên cứu đề tài, cho phép tôi rút ra một số kết luận như sau: Hoạt động vui chơi đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh. Các em có một nhu cầu chơi, nhu cầu được hoạt động trong tập thể rất lớn. Vì thế hoạt động vui chơi không thể thiếu đối với các 31
7. em. Việc tổ chức tốt các hoạt động vui chơi cho học sinh trong giờ chơi và hoạt động tập thể góp phần đáp ứng nhu cầu vui chơi của các em nâng cao hiệu quả giáo dục. Thực tế điều tra cho thấy giáo viên và học sinh đều có nhận thức nhất định về vai trò của hoạt động vui chơi, bởi sự hình thành và phát triển nhân cách trên thực tế, với nhiều lý do khác nhau mà việc tổ chức các hoạt động nói chung và hoạt động vui chơi nói riêng trong giờ chơi và hoạt động tập thể chưa hợp lý. Nội dung còn nghèo nàn và có nhiều điều chưa tốt. Ngoài nguyên nhân nêu trên thì còn nguyên nhân khác như: Cơ sở vật chất, cách tổ chức hướng dẫn của giáo viên làm cho việc tổ chức các hoạt động vui chơi của các em còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, phải kể đến sự quan tâm của nhà trường như vai trò của giáo viên trong việc giáo dục học sinh hoạt động tổ chức vui chơi cho các em chưa tốt. Vì vậy, trên cơ sở điều tra nguyện vọng của học sinh về tổ chức các hoạt động vui chơi trong giờ chơi và hoạt động tập thể, tôi mạnh dạn đưa ra một số trò chơi cho các em nhằm đáp ứng nhu cầu vui chơi của các em. Và muốn đạt được kết quả cao đòi hỏi sự nỗ lực của cả thầy và trò, sự quan tâm của các cấp, các ngành, các đoàn thể, việc này không của riêng ai. * Hiệu quả thiết thực.hoạt động đã thực sự lôi cuốn hứng thú tự giác tham gia của các em. + Thông qua giờ chơi và hoạt động tập thể đã góp phần giáo dục nhân cách cho học sinh, giáo dục tinh thần đoàn kết, sự tương trợ giúp đỡ lẫn nhau trong học tập . Hoạt động vui chơi trong giờ chơi và hoạt động tập thể đã góp phần không nhỏ trong việc động viên các em học tập tốt hơn cho không khí học tập thêm sôi nổi và đạt kết quả cao hơn. * Kiến nghị 32
8. Những người làm công tác giảng dạy phải được bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ. Mong muốn được sự quan tâm của ban giám hiệu và các ban ngành về mọi mặt để các giáo viên yên tâm công tác. Cơ sở vật chất còn hạn chế, kinh phí hoạt động còn ít, vì vậy cần có sự đầu tư để hoạt động. Trên đây là một chút kinh nghiệm nhỏ của bản thân tôi trong việc lựa chọn xây dựng và tổ chức trò chơi cho học sinh trong giờ chơi và hoạt động tập thể. Tôi rất mong được các đồng chí giáo viên, các bạn đồng nghiệp giúp đỡ góp ý kiến để tôi làm tốt hơn nữa công việc của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn! Phần IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO. 1. GS-TS Đặng Vũ Hoạt, PGS-TS Hà Nhật Thăng “Hoạt động ngoài giờ lên lớp ở trường PTTH 33
9. 2. PGS-TS Bùi Văn Huệ- ĐHSP Hà Nội “Tâm lý học lý luận NXBGD-1997” GS- TS Nguyễn Hữu Hợp “Giáo dục THPT NXBGD-1998” 3. Mai Văn Muôn (chủ biên) “Trò chơi xưa và nay 1998”. 4. Nguyễn Quang Uẩn “tâm lý học đại cương” ( NXBĐHQG Hà nội-1997). 5. Nguyễn Ánh Tuyết- Trò chơi trẻ em ( NXB phụ nữ-Hà Nội - 2000) 6. Phạm Hữu Thông- Hoàng Mạnh Cường- Phạm Hoàng Dương: “Trò chơi vận động và vui chơi giải trí NXBĐHQG Hà Nội 1999” 34