SKKN Một số biện pháp kích thích trẻ 5 - 6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ hoạt động tạo hình

Nội dung tóm tắt: SKKN Một số biện pháp kích thích trẻ 5 - 6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ hoạt động tạo hình

1. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ TẠO HUYỆN GIA LÂM TRƯỜNG MẦM NON QUANG TRUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ hoạt động tạo hình” Lĩnh vực/ Môn: Giáo dục mẫu giáo Tên tác giả: Lê Thị Thu Thủy Giáo viên: Lớp mẫu giáo Lớn A2 Năm học: 2019 – 2020
2. MỤC LỤC I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 2 1. Cơ sở lý luận 2 2. Cơ sở thực tiễn 3 2.1. Thuận lợi: 3 3. Biện Pháp thực hiện 5 3.1. Biện Pháp 1:Tự học tự bồi dưỡng 5 3.2. Biện Pháp 2:Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm 6 3.3. Biện pháp 3: Thay đổi các hình thức vào bài để gây hứng thú cho trẻ 7 3.4. Biện pháp 4:Tạo cho trẻ yêu thích nghệ thuật bằng cách cho trẻ tiếp xúc với các xu hướng nghệ thuật tạo hình dân gian (tranh Đông Hồ, tranh thêu, tranh lụa ) và hiện đại (Các trường phái tranh của các họa sĩ nổi tiếng trên thế giới, tranh trừu tượng ) 8 3.5. Biện pháp 5:Tổ chức đa dạng các hình thức và các nguyên liệu trong hoạt động tạo hình 9 3.6. Biện pháp 6: Dạy tạo hình thông qua các hoạt động khác: 11 3.7. Biện pháp 7: Thay đổi hình thức trưng bày sản phẩm và nhận xét tranh 14 4. Kết quả đạt được 15 III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 16 1. KẾT LUẬN 16 2. Khuyến nghị 18 TÀI LIỆU THAM KHẢO 19
3. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình I. ĐẶT VẤN ĐỀ “Trẻ em là mầm non của đất nước”. Bởi vậy, chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ em chính là góp phần xây dựng tương lai cho đất nước ngày một tươi sáng hơn. Việc chăm sóc giáo dục trẻ ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng trong sự nghiệp giáo dục - là cơ sở hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ sau này. Nâng cao chất lượng giáo dục nói chung đặc biệt là giáo dục lĩnh vực phát triển Thẩm mĩ trong đó hoạt động tạo hình là sự khai thác những mặt mạnh của loại hình nghệ thuật để giáo dục cho trẻ và cách nhìn nhận, đánh giá cái đẹp, sự say mê sáng tạo ra cái đẹp có lẽ không một loại hình nghệ thuật nào mà kích thích được tính sáng tạo của trẻ bằng hoạt động tạo hình , trẻ luôn say mê hứng thú nhưng chưa có ý thức đầy đủ trong việc sáng tạo ra cái đẹp trong sản phẩm của mình một cách đầy đủ. Do đó trẻ cần được hướng dẫn tạo hình ngay từ lúc còn nhỏ. Trong đời sống con người,hoạt động tạo hình là một hoạt động nghệ thuật góp phần đem đến cái đẹp làm phong phú cho đời sống con người. phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng phong phú và hấp dẫn đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo Hoạt động tạo hình còn là phương tiện quan trọng trong giáo dục trẻ. Nó tác động to lớn trong việc hình thành và phát triển tính cách cho trẻ mầm non. Tác dụng tích cực đến 5 mặt giáo dục: Đức, trí, thể, mĩ, lao động của trẻ ở tuổi mầm non. Một nhà giáo dục xô Viết đã nói "phải giáo dục cho trẻ biết yêu cái đẹp từ tuổi bé nhất vì nó là cơ sở ban đầu trong việc hình thành nhân cách con người " Đặc biệt năm học 2019-2020 là năm học thực hiện chuyên đề “ Tiếp cận học qua chơi và đổi mới hình thức tổ chức hoạt động giáo dục lĩnh vực phát triển Thẩm mĩ” Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn tạo hình là loại hình nghệ thuật phản ánh thế giới xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng phong phú và hấp dẫn đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Thông qua tạo hình trẻ được thử sức mình trong việc thể hiện và cải tạo thế giới riêng của mình. Hoạt động tạo hình còn phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng tạo, khả năng phối hợp giữa mắt và tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản (vẽ, nặn, xé dán cắt.). Đặc biệt, trong giờ học tạo hình trẻ thích tự tay vẽ, xé nặn được một cái gì đó dù các hình còn đơn giản như ngôi nhà, cái cây, bông hoa, ô tô nhưng mang lại cho trẻ cảm xúc thực sự khi tạo ra được 1 sản phẩm. Còn đối với những gì trẻ không thích, không hứng thú thì trẻ sẽ làm đại khái cho xong và cảm thấy hài lòng hơn nữa tư duy của trẻ gắn liền với cảm xúc, ý muốn chủ quan nên trẻ ghi nhớ những gì trẻ cảm thấy thích thú và say mê thực hiện ý 1/19
4. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình tưởng của mình. Hơn nữa, giờ học tạo hình còn hình thành ở trẻ những kỹ năng như ngồi ngay ngắn, kỹ năng cầm bút, càm kéo kỹ năng bao quát kỹ năng phân chi bố cục Đó là những kỹ năng rất cần thiết cho trẻ và cũng là bước đệm cho trẻ sau này bước vào lớp 1. Căn cứ sự chỉ đạo của Ban giám hiệu Trường MN Quang Trung về đẩy mạnh nhiệm vụ “Nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ” đối với toàn thể cán bộ giáo viên trong trường. Mục đích làm cho toàn thể cán bộ giáo viên trong trường nhận thức sâu sắc trong việc giúp trẻ phát huy năng khiếu bẩm sinh vốn có trong con người trẻ góp phần thực hiện tốt chuyên đề mà ngành Giáo dục đã đề ra. Với trẻ mầm non khi tham gia hoạt động tạo hình, là cách giúp trẻ tái tạo lại hình tượng các đồ vật, hiện tượng quen thuộc mà trước đó chúng đã tri giác được. Chính yếu tố đó góp phần thúc đẩy tư duy trực quan hình tượng của trẻ phát triển. Nhưng làm thế nào để chúng ta có thể thúc đẩy tư duy trực quan hình tượng của trẻ phát triển? Xuất phát từ đặc điểm trên, Là một giáo viên trực tiếp dạy lớp mẫu giáo 5 tuổi A2 trường Mầm non Quang Trung tôi chọn đề tài này để nghiên cứu mong muốn qua thực hiện tìm được phương pháp, biện pháp hay, tích cực nâng cao chất lượng giáo dục trong hoạt động tạo hình ở trường mầm non. tôi thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo việc cần phải giải quyết khi hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ, đó là phải tạo cho trẻ hứng thú thật sự trong giờ học. Có như vậy, sản phẩm trẻ làm ra mới đạt kết quả cao. Vì vậy, tôi thấy việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ học tạo hình là cần thiết. Nhận thức được tầm quan trọng đó, nhiều năm qua và đặc biệt là trong những năm đầu triển khai chuyên đề phát triển thẩm mỹ, tôi đã cố gắng thực hiện tốt chuyên đề, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, nhiên cứu các biện pháp hữu hiệu nhất nhằm truyền thụ đến trẻ sao cho trẻ tiếp thu một cách nhẹ nhàng, thoải mái. Từ nhận thức trên, tôi đã đưa vào một số biện pháp để giúp trẻ hoạt động tích cực hơn trong giờ tạo hình. Dưới đây là: "Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình” II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Cơ sở lý luận Nghệ thuật tạo hình là một loại hình nghệ thuật hấp dẫn với trẻ và là môn học quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non. Đó là phương tiện quan trọng trong giáo dục thẩm mỹ và có tác dụng to lớn trong việc hình thành nhân cách cho trẻ. Giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và thể hiện lại một cách sinh động những gì chúng nhìn thấy trong thế giới xung quanh, những gì làm trẻ rung động 2/19
5. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình mạnh mẽ và gây cho chúng những rung động xúc cảm, tình cảm tích cực. Hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất và hình thành các phẩm chất kĩ năng ban đầu của con người như một thành viên trong xã hội biết tích cực, sáng tạo. Hoạt động tạo hình phát triển ở trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng tạo, khả năng phối hợp giữa mắt và tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản ( vẽ, nặn, cắt, xé dán ) Chính vì thế, là một giáo viên mầm non tôi luôn muốn được mở rộng, trau dồi kiến thức của bản thân, đồng thờì góp phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ. Hình thành và phát triển toàn diện cho trẻ những chức năng tâm lý, cơ sở ban đầu của nhân cách, năng lực làm người và một số kỹ năng cơ bản để trẻ chuẩn bị vào trường phổ thông. Giáo dục mầm non ngày càng đòi hỏi chất lượng dạy và học nhằm đáp ứng kịp thời sự thay đổi của đất nước. Nhu cầu của phụ huynh cũng đặt hy vọng vào thầy cô ngày càng cao nếu trẻ không được bồi dưỡng , phát huy tính tích cực chủ động và sáng tạo thì làm sao mà trẻ có thể phát triển toàn diện được. Hơn nữa đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi việc cho trẻ hoạt động “Tạo hình” cũng là một vấn đề cần thiết nhằm phát triển kiến thức, kỹ năng và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động “Tạo hình” đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người. Hiểu được tầm quan trọng đó, tôi luôn tìm tòi những biện pháp, phương pháp tốt nhất để giúp trẻ yêu thích nghệ thuật và hứng thú tham gia vào các hoạt động trong lĩnh vực này. 2. Cơ sở thực tiễn - Với diện tích hơn 1 nghìn m2 gồm 10 phòng học toàn trường có hơn 300 cháu với 10 lớp, trong đó 8 lớp mẫu giáo và 2 nhóm nhà trẻ. Trường mầm non nơi tôi công tác luôn được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo 2.1. Thuận lợi: Tuy là trường mới thành lập nhưng có đội ngũ quản lý dày dạn kinh nghiệm. Ban giám hiệu có trình độ chuyên môn cao, 01 đồng chí có trình độ thạc sĩ, 02 đồng chí có trình độ đại học và có kinh nghiệm tổ chức quản lý giỏi. Đội ngũ cán bộ giáo viên trong trường đa số đạt chuẩn và trên chuẩn. - Được sự quan tâm của phòng giáo dục đào tạo huyện Gia Lâm luôn tổ chức các lớp tập huấn để giáo viên năng cao trình độ sư phạm. Đặc biệt là lớp tập huấn, kiến tập các hoạt động có lồng ghép giáo dục phát triển thẩm mỹ cho trẻ đặc biệt là các chuyên đề về môn tạo hình. 3/19
6. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình - Được ban giám hiệu tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất cũng như chuyên môn. - Giáo viên có trình độ chuyên môn, được tham gia các lớp kiến tập do phòng giáo dục và nhà trường tổ chức, sáng tạo khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. * Thuận lợi: -Số lượng cháu vắng so với số cô (42 trẻ/ 3 cô) nên giáo viên có điều kiện tổ chức tốt các hoạt dộng cho trẻ. Đa số phụ huynh có trình độ học vấn luôn quan tâm đến con cái, phối hợp tốt với giáo viên trong qua trình nuôi dạy trẻ. Lớp có 3 giáo viên, có trình độ chuyên môn và nắm vững phương pháp bộ môn, đã có kinh nghiệm nhiều năm dạy trẻ. Cả ba đều có tinh thần học hỏi tìm tòi sáng tạo để thu hút trẻ trong giờ học cũng như trong mọi hoạt động trong ngày. * Khó khăn: - Về phía trẻ: + Tuy trẻ trong lớp có cùng một độ tuổi nhưng khả năng nhận thức, nề nếp, các kỹ năng hoạt động của trẻ hoàn toàn khác nhau. Có những trẻ mới đến lớp, hiếu động, khả năng tập trung kém khả năng nhận thức của trẻ còn bị hạn chế: Kỹ năng cơ bản của lứa tuổi thực hiện các hoạt động tạo hình (cầm bút đúng cách, vẽ các nét vẽ cơ bản, kết hợp các nét vẽ để tạo hình ảnh, chọn mầu và tô mầu, xé dán, nặn, cầm kéo ): Tuấn Anh, Minh Phong, Đăng Khoa, Minh Quang, Minh Nghĩa, Nam Dương, Minh Quân, Ngọc Diệp Tuàng Lâm, yếu tố này cũng làm cho trẻ không hứng thú tham gia vào hoạt động tạo hình, trẻ chóng chán, không tôn trọng các sản phẩm tạo hình. + Bên cạnh đó ở lớp lại có những trẻ tăng động không những không tập trung chú ý vào hoạt động mà trẻ lại còn hay phá rối những trẻ xung quanh, có những trẻ có cá tính thích hoạt động một mình, không thích giao tiếp trò chuyện, hoạt động cùng với những người xung quanh. + Thực trạng: Qua khảo sát đánh giá đầu năm trên trẻ tôi thấy việc dạy cho trẻ biết cảm nhận cái đẹp và hứng thú tham gia vào bộ môn tạo hình là một vấn đề tôi phải đầu tư suy nghĩ. 4/19
7. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình Nội dung Tổng số Đầu năm (tháng 9) cháu: Tốt khá TB yếu Hứng thú tham gia HĐ 8 trẻ 11 trẻ 15 trẻ 8 trẻ tạo hình 19% 26 % 36 % 19% Có kỹ năng thực hiện 42 trẻ 5 trẻ 6 trẻ 14 trẻ 17 trẻ các HĐ tạo hình 12% 14% 24 % 40% Có ý thức giữ gìn những 5 trẻ 6 trẻ 10 trẻ 21 trẻ sản phẩm xung quanh. 12% 14% 24% 50% (Bảng khảo sát đầu năm) - Về phía giáo viên: Trong thực tế ở trường mầm non nhiều giáo viên còn dạy trẻ trên hình thức một chiều, ít lắng nghe, tìm hiểu ý tưởng của trẻ, còn ngại khi tổ chức các hoạt động cho trẻ được trải nghiệm, được tham gia cùng cô thực hiện ý tưởng chung, hay chê bai trẻ khi trẻ chưa có kỹ năng, chưa có nhiều hình thức khuyến khích trẻ mạnh dạn phát huy ý tưởng của mình trong những sản phẩm. Điều này ít nhiều cũng chưa khuyến khích được trẻ yêu thích lĩnh vực tạo hình. - Về phía phụ huynh: Mặc dù quan tâm đến con nhưng đa số phụ huynh còn mải công việc xem nhẹ bậc học mầm non, ít giành thời gian cho con, phần lớn đều ỉ lại cho ông bà và người giúp việc, vì vậy việc trao đổi phối hợp chăm sóc giáo dục trẻ giữa giáo viên và phụ huynh còn gặp nhiều khó khăn. Năm nay trường học học ở xa, một số phụ huynh không có điều kiện đưa đón con phải cho con đi ô tô nên việc trao đổi giữa phụ huynh và giáo viên gần như không thực hiện được. - Từ những nguyên nhân đã nêu trên với kinh nghiệm thực tế và tâm huyết của tôi, dưới góc độ là một giáo viên mầm non, tôi mạnh dạn đưa ra “Một số biên pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hứng thú tham gia hoạt động Tạo hình”.làm đề tài nghiên cứu của mình. 3. Biện Pháp thực hiện Để trẻ hoạt động tích cực trong giờ học vẽ, nâng cao chất lượng tạo hình. Tôi đã áp dụng một số biện pháp giảng dạy sau: 3.1. Biện Pháp 1:Tự học tự bồi dưỡng Bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao nghiệp vụ là việc mà bất kỳ giáo viên nào cũng nên làm và phải làm thường xuyên. Tôi thường đọc sách báo, xem tin tức trên các phương tiện thông tin đại chúng, trao đổi đồng nghiệp tiếp cận những cái mới tìm ra những hình thức, 5/19
8. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình phương pháp tổ chức các hoạt động sao cho trẻ không bị nhàm chán, phù hợp với khả năng của trẻ mình phụ trách. Trẻ 5-6 tuổi có những khả năng nhận thức, trẻ bắt đầu biết được ý thức của những việc mình làm hàng ngày, muốn tự thể hiện mình trước bạn bè và những người xung quanh để nắm bắt được điều này tôi phải tranh thủ đọc các tài liệu về tâm lý lứa tuổi, gần gũi tìm hiểu cá tính, khả năng của từng trẻ để đưa ra những yêu cầu, hình thức phù hợp với nhận thức và tâm lý của trẻ. Tôi cũng tìm tòi, học hỏi thêm các hình thức tổ chức giúp trẻ có điều kiện sáng tạo trong các hoạt động, tạo cho trẻ biết tự thể hiện khả năng của bản thân dần dần trẻ thấy vui và yêu thích bộ môn tạo hình. Ngoài ra tôi cũng chú ý học hỏi, tự mầy mò thêm cách tạo ra những sản phẩm tạo hình sáng tạo, sưu tầm tạo ra một số sản phẩm phong phú làm tài liệu mẫu, tìm phương pháp hướng dẫn trẻ sao cho trẻ hứng thú và dễ hiểu nhất, phù hợp với nhận thức, khả năng của trẻ. * Theo quan điểm của tôi, khi người giáo viên có vốn kiến thức vững vàng, có kỹ năng sư phạm tốt, nhiệt tình tâm huyết với nghề, gần gũi yêu thương trẻ thì chắc chắn sẽ thành công khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. 3.2. Biện Pháp 2:Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm. Trong giờ học nói chung và giờ học tạo hình nói riêng hãy để trẻ tự thể hiện, cô luôn là người động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo. Trẻ cần được động viên để thể hiện được ý muồn, tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự vật, trẻ muốn được lựa chọn. + Cái trẻ muốn làm (nội dung) + Làm thế nào để đạt được (quá trình) + Cái hoàn thành sẽ như thế nào (kết quả, sản phẩm) Mong muốn của trẻ cần được tự thể hiện với những phương tiện tạo hình khác nhau. Sự thể hiện mang tính cá nhân, bởi vì trẻ luôn tiếp cận theo đặc tính riêng của mình.chẳng hạn sau chuyến đi thăm quan “trường tiểu học’một nhóm trẻ được khuyến khích hoạt động tạo hình, một trẻ vẽ trường tiểu học, 5 trẻ khác lắp ghép, trẻ thì xé dán trường tiểu học. Mỗi trẻ tự lựa chọn bằng cách được phản ánh bằng xé dán, vẽ, lắp ghép và các hình thức khác nhau để thực hiện cái có ý nghĩa đối với cá nhân trẻ. Tăng cường các câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và áp dụng những kinh nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau, động viên trẻ suy nghĩ, thăm dò, tìm cách giải quyết vấn đề của trẻ. Hãy để trẻ tự miêu tả những gì trẻ biết và có thể làm. 6/19
9. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình Ví dụ: “Hãy cho cô biết vì sao”, “Nếu như vậy thì sao”, “vì sao con lại biết”, “con có suy nghĩ gì”, “còn gì để ” hay “có cách nào khác để ” . Với những cử chỉ, hành động, lời nói tạo ra cho trẻ thấy là trẻ được đánh giá tốt ( khá) qua việc làm của trẻ Ví dụ: “ôi cô rất thích tô màu bông hoa này” “bức tranh này trông đẹp quá”. Không lạm dụng các sản phẩm mẫu và làm mẫu, càng ít làm mẫu và càng ít sử dụng vật mẫu sẽ càng giúp trẻ tư duy và tìm kiếm cách thể hiện. Thực tế cho thấy các sản phẩm mẫu sẽ làm tê liệt các cảm xúc đã có trước của trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ, vì các hoạt động cần thiết để tạo hình đã được làm mẫu đầy đủ, trẻ luôn ghi nhớ, bắt trước. Nếu có trường hợp yêu cầu làm mẫu, phải gợi ý chứ đừng nên làm ngay: bắt đầu xé từ đâu, xé hình gì? xé như thế nào, Tạo tình huống để trẻ làm giúp. Ví dụ: Để đất mềm ra chúng ta làm như thế nào? trong khi làm mẫu tôi luôn coi trọng quan điểm của trẻ, làm cho trẻ phát triển khả năng so sánh, phân tích, suy nghĩ về nhiệm vụ. Động viên kích thích trẻ tự tìm, tự sáng tạo trong khi thể hiện. Ngoài việc giảng dạy trên tiết học,tôi còn thường xuyên chia đối tượng giỏi, khá, trung bình, yếu để luyện tập ở mọi lúc, mọi nơi. Với những trẻ yếu: + Hướng dẫn cho trẻ xem tranh và gợi ý để trẻ quan sát tranh và trả lời theo các câu hỏi của cô: Tranh vẽ gì? tô mầu gì? bố cục tranh ra sao + Cho trẻ vẽ những bức tranh từ đơn giản đến phức tạp. Với những trẻ nhút nhát: + Tôi tìm hiểu nguyên nhân + Phối hợp với gia đình động viên trẻ vẽ những bức tranh mà trẻ yêu thích để tặng ông bà cha mẹ. Với những trẻ khá, giỏi: + Yêu cầu cao hơn để trẻ phát huy khả năng sáng tạo. Ví dụ: Trẻ đang vẽ ô tô cô gợi hỏi “con sẽ vẽ ô tô chạy ở đâu? Đường đồng bằng hay ở miền núi? hoặc hỏi trẻ: Trên bầu trời có gì? màu sắc của bầu trời như thế nào từ đó càng kích thích trẻ phân bố bài vẽ và màu sắc hài hòa hơn và hoàn thiện bài vẽ. 3.3. Biện pháp 3: Thay đổi các hình thức vào bài để gây hứng thú cho trẻ Thu hút được sự chú ý của trẻ vừa dễ lại vừa khó vì trẻ rất hào hứng trước những điều mới lạ nhưng dễ chán với những gì quen thuộc. Vì vậy, tôi luôn suy nghĩ thay đổi cách hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng dùng những câu nói nhẹ nhàng, nét mặt vui tươi, sử dụng các trò chơi tạo tình huống 7/19
10. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình bất ngờ, thay đổi không gian lớp để thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học. Qua đó, giờ học trở nên hào hứng, không gò bó mà vẫn đạt kết quả cao. Gây hứng thú cho trẻ bằng một đoạn nhạc, Cho trẻ lắng nghe 1đoạn nhạc trẻ có thể hình thành các ý tưởng và bức tranh theo con mắt trẻ thơ của mình. Trẻ có thể vẽ hoặc nặn những bức tranh theo cách mà âm nhạc tạo cảm xúc trong trẻ (=> Ví dụ 1: Tôi cho trẻ “Vẽ vườn cây ăn quả”. Gây hứng thú tôi cho trẻ nghe bài hát “Vườn cây của Ba” Trẻ có thể Trẻ tưởng tượng ra vườn cây ăn quả và qua một vài gợi ý của cô trẻ đã rất thích thú thực hiện đạt được kết quả cao. Ngoài ra còn rất nhiều cách gây hứng thú khác như: Ví dụ 2: Với tiết trang trí trang phục - Tôi cho trẻ biểu diễn thời trang bằng các trang phục tôi thiết kế sau đó cho trẻ tự chọn trang phục mà trẻ thích và tự tìm hiểu khám phá xem mẫu đó được tranh trí như thế nào bằng các nguyên vật liệu gì?Từ đó trẻ rất hào hứng hứng thú khám phá và cùng thực hiện những mẫu thiết kế theo ý tưởng của trẻ Kết quả không những trẻ khá vẽ được mà những trẻ yếu cũng tạo ra sản phẩm có nội dung và mầu sắc bức tranh thật sinh động. Ngoài ra tôi còn cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên, xã hội, giúp trẻ có cảm xúc tốt. Trên cơ sở đó, bộc lộ trí tưởng tượng sáng tạo bằng các đường nét đơn giản có tính khái quát cao, mầu sắc tươi sáng và quan trọng là trẻ sẽ gửi vào đó các ấn tượng của mình về thế giới xung quanh. Ví dụ: Những giờ học cho trẻ học ngoài trời để tiếp xúc với thiên nhiên như: Vẽ hoa mùa xuân, vẽ trường mầm non, vẽ vườn cây, vẽ theo ý thích, thổi hoa từ màu nước, làm cây quất, làm cây thông Noel Với cách thay đổi các hình thức vào bài, các tiết học tôi thấy trẻ có cảm giác sảng khoái, hứng thú và bài có kết quả cao. 3.4. Biện pháp 4:Tạo cho trẻ yêu thích nghệ thuật bằng cách cho trẻ tiếp xúc với các xu hướng nghệ thuật tạo hình dân gian (tranh Đông Hồ, tranh thêu, tranh lụa ) và hiện đại (Các trường phái tranh của các họa sĩ nổi tiếng trên thế giới, tranh trừu tượng ) Ở lớp học tôi xây dựng các góc Tạo hình có hình ảnh gần gũi, có mầu sắc nổi bật, với những bức tranh lụa, tranh thêu cho trẻ ngắm và quan sát Cho trẻ cảm nhận vẻ đẹp khi có những hình ảnh trang trí, nhận xét đường nét, mầu sắc, bố cục của hình ảnh. Với những trẻ còn lạ lẫm tôi đã giới thiệu với trẻ:“Tranh Đông Hồ là dòng tranh dân gian được biết đến nhiều nhất ở Việt Nam. Ngoài các đặc điểm về đường nét và bố cục, nét dân gian của tranh Đông Hồ còn nằm ở màu sắc và 8/19
11. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình chất liệu giấy in, đó là những màu khá cơ bản, không pha trộn và thường tết đến xuân về nhiều gia đình lựa chọn treo tranh Đông Hồ để trang trí ” qua lời giảng giải của tôi cũng như được quan sát nội dung một số tranh Đông Hồ mẫu như: Tranh lợn đàn, Mục đồng thổi sáo, Hứng dừa các bé đã rất hứng thú khi được cô chuẩn bị cho nhiều màu nước, bút sáp, bút dạ màu để bé trang trí, tô màu tranh Đông Hồ theo ý thích của mình. Với bàn tay khéo léo các bé đã say sưa trang trí, tô mầu và hoàn thành tác phẩm theo cách sáng tạo của riêng của mình. Tranh thủ những giờ hoạt động chiều tôi tạo điều kiện cho trẻ quan sát cảm nhận vẻ đẹp của các bức tranh họa sĩ nổi tiếng trên thế giới, tranh trừu tượng vẽ hoa và đồ vật để từ đó trẻ dần cảm nhận được cái hay và độc đáo trong từng bức tranh. 3.5. Biện pháp 5:Tổ chức đa dạng các hình thức và các nguyên liệu trong hoạt động tạo hình. Để luôn tạo cảm giác mới, gây hứng thú cho trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động tạo hình, tránh tình trạng nhàm chán do lặp đi lặp lại nhiều lần với cùng một hình thức hay cùng một đề tài tôi đã tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với các loại sản phẩm tạo hình khác nhau với các hình thức hoạt động khác nhau. - Ngay cả trong những hoạt động học tôi cũng tìm tòi mở rộng thêm nội dung, hình thức để thu hút trẻ. Đầu năm học khi kỹ năng của trẻ chưa có nhiều tôi đã lựa chọn hoạt động vừa sức với trẻ: Tôi cho trẻ lựa chọn vật liệu hình ảnh để trang trí đồ dùng: mũ, đồng hồ, bờm, vừa dạy trẻ kỹ năng lựa chọn hình ảnh hợp lý, cách phối mầu, rèn kỹ năng bôi hồ và dán sao cho khéo léo; và hơn cả là tự tay trẻ có thể tạo ra được những sản phẩm hoàn chỉnh để làm đồ dùng, đồ chơi . Khi trẻ đã có các kỹ năng hoạt động tạo hình thì tôi thường tổ chức cho trẻ các hoạt động học theo nhóm, trẻ có thể cùng cô thảo luận về cách thực hiện các yêu cầu ở tiết đề tài, ý thích trước khi trẻ về nhóm tiến hành thực hiện bài tập của mình. Khi trẻ hoạt động theo nhóm, trẻ yếu thường hay học tập trẻ khá cách thực hiện yêu cầu của cô, trẻ đua nhau để có được sản phẩm đẹp. Hoạt động theo nhóm cũng khuyến khích trẻ khá sáng tạo, thể hiện vai trò của mình, khi trẻ yếu kỹ năng còn lúng túng thì những trẻ khá dẫn hướng dẫn trẻ chậm hơn, trẻ gợi ý nhau cách làm. Một trong các cách tạo hứng thú tạo hình cho trẻ đó là tạo môi trường trong và ngoài lớp học. Khi tạo môi trường phải đảm bảo tính thẩm mỹ (đẹp, trang trí phù hợp chủ đề, đề tài, hình ảnh phải ngộ nghĩnh, màu sắc sặc sỡ, đa dạng về chủng loại). Đồng thời giáo viên phải chú ý tới môi trường mà mình tạo ra, 9/19
12. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình thường xuyên thay đổi nội dung trang trí để trẻ không bị nhàm chán. Ví dụ trong lớp học : Chủ đề: "Thế giới động vật" . Ở góc tạo hình, giáo viên nặn một số con vật mẫu to, mịn, đẹp có màu sắc đẹp như cá, cua, tôm, rùa, gà, thỏ, mèo, trâu, sóc, voi, hươu cao cổ bày ở giá trưng bày sản phẩm hay treo tranh vẽ hoặc xé dán về các con vật để cung cấp kiến thức cho trẻ, khi trẻ vào góc chơi hay giờ đón trả trẻ tôi thu hút gợi ý trẻ quan sát những sản phẩm đó và đặt câu hỏi (đây là con gì ? Con vật này sống ở đâu ? Cô nặn con vật này như thế nào? ). Từ đó kích thích lòng ham muốn say mê học tạo hình của trẻ. Ví dụ ngoài lớp học . Với giờ "hoạt động ngoài trời" tôi tạo môi trường cho trẻ bằng cách cho trẻ dùng phấn vẽ trên sân các loại cây, hoa, quả hoặc xếp những hột hạt tạo thành cái nhà, các con vật hay cho trẻ nhặt các lá cây rụng để 7 làm con trâu, con bọ ngựa thoả sức cho trẻ sáng tạo và thể hiện các sản phẩm tạo hình. Tạo cơ hội để trẻ khám phá đối tượng (quan sát, nghe, hỏi, tiếp xúc) và diễn đạt cảm xúc của mình về đối tượng. Trong quá trình cung cấp biểu tượng về đối tượng tạo hình, tôi cho trẻ thấy những nét đặc trưng nổi bật. Đồng thời giúp trẻ phân tích, so sánh, tổng hợp tìm những đặc điểm riêng, chung của những đồ vật cùng nhóm, cùng loại. Từ đó giúp trẻ định hướng được khi thể hiện sản phẩm tạo hình. Ví dụ: Vẽ “vườn hoa” có bông cao, bông thấp, bông tròn, bông màu vàng, bông màu đỏ, Khi giáo viên đã cho trẻ quan sát trực tiếp, gián tiếp thì trẻ sẽ biết sử dụng các nét cong, nét xiên, nét thẳng và tô màu để vườn hoa sinh động và đẹp. Khi có tiết tạo hình chúng ta trang trí như một ngày hội “bé làm họa sĩ” để tạo nguồn cảm hứng, khơi gợi lên sự sáng tạo ở trẻ. Ví dụ: Với đề tài “cắt dán đèn lồng” . Tôi đã làm nhiều loại đèn lồng treo xung quanh lớp, bóng bay, hoa treo ở cửa sổ để cho trẻ có hứng thú tạo ra sản phẩm để trang trí lớp hoặc đem đi chơi Tết Trung thu. Vì vậy việc tạo môi trường tạo hình cho trẻ rất cần thiết, nó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thâm mĩ cho trẻ. Khi thực hiện hoạt động tạo hình, nguyên vật liệu không thể thiếu được.Vậy để hoạt động tạo hình có hiệu quả, việc sưu tầm và sử dụng nguyên vật liệu tạo hình là vô cùng quan trọng. Nguyên vật liệu là những loại đồ dùng, dụng cụ dễ kiếm. Có thể trẻ tự kiếm ra như: lá cây, phế liệu hư, vỏ hộp, quần áo cũ, bông, vải vụn chúng có thể được sản xuất như: giấy, hồ dán, kéo, bút sáp, bút màu nước, bút dạ Sự đa dạng của nguyên vật liệu tạo hình để lựa chọn, để khuyến khích khả năng sáng 10/19
13. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình tạo của trẻ. Ví dụ từ lá cây trẻ có thể làm được con bò rất ngộ ngĩnh, sinh động, dáng yêu, sáng tạo. Để đảm bảo khi sử dụng nguyên vật liệu tạo hình tôi cần cân nhắc những điểm sau: + An toàn( không nhọn, không sắc, không độc hại ) + Rẻ tiền( những nguyên vật liệu mua hoạc sưu tầm ở địa phương, vận động phụ huynh trẻ ủng hộ ) + Dễ kiếm: Ví dụ: vỏ ngao, hến, hạt na, bưởi, len,vỏ hộp, rơm rạ, hạt gạo, hạt đỗ. + Dễ bảo quản hay cất giữ. + Dễ cầm (phù hợp với tầm tay của trẻ). + Tạo cơ hội để lựa chọn và sắp xếp nguyên vật liệu. + Luôn quan sát sự tưởng tượng và trí nhớ linh hoạt. Vì nguồn đồ dùng, đồ chơi còn nhiều hạn chế nên tôi luôn huy động trẻ tìm kiếm nguyên vật liệu phế thải có sẵn ở địa phương. Ví dụ: Bằng những hạt gạo, hạt đỗ, rơm rạ, lá cây, vỏ hến, giấy vụn tôi có thể tạo ra nhiều con vật ngộ nghĩnh sinh động, những bức vẽ, các đề tài khác nhau. Ví dụ tranh làm từ báo cũ và vỏ hến, tranh làm từ giấy xé vụn. Thỉnh thoảng những hoạt động chiều tôi lại cho trẻ thi vẽ tranh hoặc làm các hoạt động tạo hình bằng các nguyên liệu cô và trẻ sưu tầm và cho trẻ mang tranh về nhà khoe bố mẹ - thấy con mình ngày càng tiến bộ phụ huynh cũng phấn khởi quan tâm đến hoạt động của con nhiều hơn. 3.6. Biện pháp 6: Dạy tạo hình thông qua các hoạt động khác: -Tích hợp là phương pháp đòi hỏi ở giáo viên sự sáng tạo linh hoạt và khéo léo khi vận dụng, quá trình vận dụng tích hợp, cần lựa chọn nội dung phù hợp, logic, tránh quá trình hoạt động trở lên rời rạc, chắp vá, hoạt động tạo hình rất dễ lồng ghép với các hoạt động khác. Ví dụ; Đối với hoạt động vẽ “Về phương tiện giao thông” (đề tài) tôi chuẩn bị rất nhiều phương tiện giao thông (đồ chơi) và chuẩn bị từ 2 - 4 tranh vẽ phương tiện giao thông cho trẻ quan sát. * Khi vào bài cho trẻ hát bài “em tập lái ô tô” sau đó tôi hỏi trẻ: cả lớp vừa hát bài hát gì? + Vậy trong lớp có những đồ chơi gì là phương tiện giao thông? + Cho trẻ nói tên và đếm các phương tiện giao thông. Sau đó tôi cho trẻ quan sát bức tranh mà trẻ vừa được mô tả qua đồ chơi trong lớp. 11/19
14. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình * Giới thiệu và đàm thoại với trẻ về các bức tranh mẫu (từ 2 - 4 tranh) * Trẻ thực hiện: Tôi mở băng có các bài hát trong chủ điểm gợi cho trẻ say mê làm việc. Trong khi trẻ thực hiện tôi đến từng bàn động viên khuyến khích đối với những trẻ còn lúng túng, gợi ý cho trẻ làm từ đơn giản đến phức tạp. Đối với trẻ khá tôi gợi ý để trẻ có nhiều sáng tạo trong bài vẽ. * Nhận xét sản phẩm: Cho trẻ đem bài lên trưng bày, cho trẻ treo bài theo tổ, theo bàn và làm thành đoàn tầu đi quan sát, nhận xét để trẻ chọn bức tranh mà trẻ thích nhất và hỏi trẻ: + Con thích bài nào nhất? + Vì sao con thích? + Con đã làm như nào? Sau đó cô phân tích ưu điểm của từng bức tranh ở từng nét vẽ, mầu sắc, bố cục hình dáng cho trẻ đếm phương tiện đã vẽ được. * Kết thúc: Cho trẻ vận động bài “Đoàn tầu nhỏ xíu” Với một tiết học như vậy, tôi đã thu được kết quả rất đáng mừng, xuyên suốt tiết học là chủ điểm giao thông, trẻ rất hứng thú và tôi đã tích hợp được các môn như: toán, khám phá khoa học, âm nhạc. Và thường cuối một tháng thực hiện chương trình tạo hình tôi lại tổ chức một cuộc thi “bé khéo tay” ngay tại lớp mình. muốn vậy tôi phải tổ chức tốt khâu chuẩn bị, chuẩn bị phông màn dán chữ, trang trí thật giống một cuộc thi, cũng có những phần thưởng dù đó chỉ là chiếc kẹo mút, chong chóng hay những con vật ngộ nghĩnh làm từ lá cây như: Con trâu, đuôi con mèo cho những ai đoạt giải. Điều đó sẽ khuyến khích trẻ thi đua thực hiện.Trong suốt tiết này cô đóng vai trò là người dẫn chương trình cho hội thi. Ví dụ đối với hoạt động nặn (theo đề tài). “Nặn các con vật” tôi chuẩn bị đấy đủ như trên, ngoài ra tôi còn chuẩn bị một trang trại các con vật và một số con vật cô nặn mẫu đẹp. Trước khi ổn định tổ chức tôi cho trẻ đi tham quan cửa hàng trưng bày đồ chơi ngay tại lớp.Trẻ vừa quan sát vừa nhận xét so sánh sự giống và khác nhau sự đa dạng, phong phú, muôn hình muôn vẻ và thật ngộ nghĩnh của thế giới đồ chơi.Tôi tiến hành phần này từ 2-3 phút. Sau phần này tôi cho trẻ ngồi vào bàn, để thu hút trẻ vào chủ đề giờ học tôi nói: Loa loa loa loa ngày mai nhà máy sản xuất các loại đồ chơi trẻ em sẽ mở cuộc triển lãm những đồ chơi đẹp vì vậy hôm nay trường mầm non Liên Châu sẽ tổ chức cuộc thi “bé khéo tay” để chọn những “bác thợ” và “nghệ nhân” tài giỏi nhất, khéo tay nhất nặn được nhiều đồ chơi đẹp sẽ được gửi triển lãm ở nhà máy sản xuất đồ chơi và có phần thưởng cao nhất, cũng có những phần thưởng cho đồng đội nữa. 12/19
15. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình Vậy các “nghệ nhân” tí hon hãy cùng trổ tài xem thí sinh nào nặn giỏi nhất, tổ thợ nào khéo tay nhất. Đề thi hôm nay là “Nặn các loại đồ chơi”. Sau đó tôi cho trẻ đàm thoại hướng tới đề tài bằng các câu hỏi, cho trẻ kể tên các loại đồ chơi mà trẻ đã biết qua buổi tham quan của hàng đồ chơi mẫu ( được trưng bày hàng ngày ở lớp) trẻ kể đến đâu cô đưa các mẫu đồ chơi cô nặn ra đến đó cho trẻ xem và kết hợp phân tích đặc điểm, hình dáng phong phú của các loại đồ chơi tôi cho trẻ đếm số đồ chơi cô nặn sau đó cất các đồ chơi đó đi cho trẻ thực hiện.Trong quá trình trẻ nặn cô nói những câu vui tươi dí dỏm ( ngôn ngữ nghệ thuật, biểu cảm ) cùng với cử chỉ, điệu bộ, nét mặt để tạo hứng thú, hấp dẫn trẻ say mê với hoạt động. Phần kết thúc nhận xét và trao phần thưởng cho các giải. Dạy hoạt động tạo hình thông qua các hoạt động khác: + Hoạt động làm quen với toán: Ví dụ: Cho trẻ trang trí hình vuông và hình chữ nhật. + Hoạt động khám phá khoa học: Ví dụ: Ví dụ cho trẻ vẽ các con vật, các loại quả, hay các phương tiện giao thông và vẽ các bạn trong lớp. + Hoạt động văn học: Ví dụ: Sau khi học xong bài thơ “cây dừa”cho trẻ vẽ cây dừa, vẽ các nhân vật trong truyện + Hoạt động làm quen với chữ cái: Ví dụ: Trẻ tô mầu vào chữ in rỗng, vào vở tập tô. khi cho trẻ hoạt động ngoài trời cô có thể phát phấn để trẻ có thể vẽ lên nền sân trường. Ví dụ: Trẻ dùng phấn để in cánh hoa, lá hoa, vẽ những biểu tượng mà trẻ thích. Khi hoạt động ngoài trời tôi yêu cầu trẻ nhặt lá khô, cành khô để làm vật liệu cho trẻ hoạt động tạo hình. + Giờ hoạt động chiều: Ví dụ: Tôi cho trẻ kể về những con vật mà trẻ yêu thích và cho trẻ vẽ về những con vật đó. + Hoạt động ở các góc: Góc học tập: trẻ có thể chơi dạy vẽ, nặn, xé, dán. Góc nghệ thuật: Ví dụ: Một nhóm trẻ có thể tạo nên một bức tranh xé dán “ngôi nhà của bé”. 13/19
16. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình 3.7. Biện pháp 7:Thay đổi hình thức trưng bày sản phẩm và nhận xét tranh Trẻ rất trân trọng sản phẩm của mình, trẻ rất vui khi sản phẩm của mình làm ra được nhiều người khen ngợi. Chính vì vậy, việc nhận xét sản phẩm của trẻ sao cho thật khách quan mà không làm mất hứng thú của trẻ là rất quan trọng. Muốn dạy trẻ biết cách nhận xét tranh, giáo viên phải có vốn hiểu biết, cách nhận xét tranh. Khi đánh giá tranh vẽ của trẻ, cần dựa trên yêu cầu của tiết học và khả năng vẽ của từng trẻ. Trong khi nhận xét tranh không nên trách phạt hoặc phê bình gay gắt đối với những trẻ chưa thực hiện với yêu cầu của bài mà cần động viên trẻ là chính. Ví dụ: Bài xé dán đàn cá của cháu Nam Dương chỉ xé dán đuợc một con cá, nhiều bạn cười và chê bài chưa đẹp. Tôi nhẹ nhàng hỏi: “Dương con xé dán con gì đấy? Thế con cá con xé đang làm gì vậy ? Con có muốn xé dán thêm nnuwngx con cá khác ở bên cạnh chú cá này không? Sau đó, tôi nói với cả lớp “các con ạ, bạn Dương đang xé dán con cá đang đi tìm mồi chú cá này bơi rất nhanh nên các chú cá khác không bơi theo kịp đấy . Bạn ấy bật mí với cô chiều nay bạn ấy sẽ xé dán thêm thêm vài bạn cá nữa để cho bạn cá này có bạn đi kiếm ăn cùng đấy Với cách nhận xét đó, trẻ sẽ thấy thoải mái hơn và muốn cố gắng hơn. Khi dạy trẻ nhận xét tranh của bạn, hay giới thiệu tranh của mình, tôi dạy trẻ cách yêu quý bức tranh của mình tự trẻ đặt tên cho bức tranh mà mình vừa làm gợi ý hướng dẫn trẻ nói lên cách mà mình vừa làm miêu tả điều mà trẻ đang làm và giới thiệu: Hãy nhìn vào những đường lượn sóng mà con vừa tạo ra này? Các con nhìn vào đó và liên tưởng giống cái gì của cô tiên nhỉ ? giống dải lụa Giúp trẻ nói ra những ý tưởng và ý kiến của mình: Hãy nói với cô về bức tranh của con, tại sao con lại lựa chọn sử dụng cái này? * Không yêu cầu tất cả các trẻ đều hoàn thành sản phẩm sau mỗi một hoạt động, trẻ có thể hoàn thành sản phẩm ở những hoạt động tiếp theo Nhiều lần như vậy, trẻ sẽ biết nhận xét tranh của mình. Từ chỗ biết nhận xét tranh của mình, trẻ biết nhận xét tranh của bạn. Vẽ xong, tôi còn cho trẻ tự đặt tên cho bức tranh của mình. Thay đổi vị trí treo tranh cũng thu hút và tạo ra cái mới cho trẻ: Treo ra bảng chủ đề, bày ra góc chơi của trẻ. Không chỉ thay đổi vị trí treo tranh mà cô còn có thể thay đổi hình thức nhận xét tranh để trẻ cảm nhận thấy sự mới lạ. 14/19
17. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình Ví dụ: Tôi cho trẻ cẩm sản phẩn của mình và ngồi xúm xít quanh cô sau đó tôi gọi từng trẻ lên giới thiệu sản phẩm của mình và các bạn khác nhận xét sản phẩm của bạn. cuối cùng cô giáo nhận xét tranh của cả lớp. Hoặc tôi cho trẻ mang sản phẩm của mình trưng bày lên các giá cô đã chuẩn bị sẵn và cho trẻ làm thành một triển lãm để cô và trẻ cùng tham quan triển lãm đó và cùng nhận xetsanr phẩm của mình. 4. Kết quả đạt được Qua các biện pháp nhằm kích thích trẻ sang tạo trong giờ học tạo hình trẻ tạo ra được nhiều bức tranh đẹp. Những sản phẩm của trẻ đã được dùng trang trí thay vào những bức tranh có sẵn. Không gian lớp đều được trang trí bằng sản phẩm của trẻ, mang dáng vẻ ngộ nghĩnh, hồn nhiên của trẻ. Không chỉ vậy những sản phẩm tạo hình của trẻ còn được sử dụng để phục vụ cho các hoạt động hằng ngày của trẻ như học hành, vui chơi và là những món quà ý nghĩa để trẻ dành tặng cho những người thân, người bạn của mình. Có thể nói trẻ thực sự được sống trong thế giới riêng của mình. * Bảng kết quả: Thể hiện Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ học tạo hình với cách dạy thông thường và cách dạy mới Nội dung Tổng số Cuối năm (tháng 4) cháu: Tốt khá TB yếu Hứng thú tham gia HĐ 16 trẻ 12 trẻ 11 trẻ 3 trẻ tạo hình 38% 29 % 26 % 7% Có kỹ năng thực hiện 42 trẻ 17 trẻ 13 trẻ 10 trẻ 2 trẻ các HĐ tạo hình 40% 31% 24 % 5% Có ý thức giữ gìn những 20 trẻ 10 trẻ 10 trẻ 2 trẻ sản phẩm xung quanh. 48% 24% 24% 5 % 15/19
18. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. KẾT LUẬN Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai. Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của mỗi dân tộc. Việc bảo vệ và chăm sóc, giáo dục trẻ em là trách nhiệm của nhà nước, của xã hội và của mỗi gia đình. Đối với việc giáo dục và phát triển nhân cách cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non, hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển trẻ nhỏ về mọi mặt như: thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể lực và lao động. Hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật, giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh và phản ánh thế giới thông qua các hình tượng nghệ thuật, trong các hình thức hoạt động mang tính nghệ thuật. Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện các biện pháp trên vào việc dạy trẻ hoạt động tạo hình tôi đã rút ra nhưng bài học kinh nghiệm sau: - Với trẻ nhỏ: Phải biết cách tạo môi trường cho trẻ hoạt động, tạo cho trẻ hứng thú, yêu thích tạo hình .Cô cần tạo đồ dùng trực quan để trẻ hoạt động nhưng đồ dùng trực quan phải được thay đổi chủng loại theo từng loại tiết cho phù hợp, không lặp lại giống tiết học trước mới thu hút được sự chú ý và phát huy được tính tích cực hoạt động học tập của trẻ. - Trẻ hứng thú với hoạt động tạo hình một cách tích cực, có nhiều sản phẩm đẹp, có ý tưởng hay, sáng tạo - Với giáo viên: Giáo viên phải là người có kiến thức về chuyên môn, không bao giờ được bằng lòng với những kiến thức mà mình đã có mà luôn luôn phải trau dồi chuyên môn một cách kiên trì nhẫn lại, nâng cao trình độ, mở rộng kiến thức bằng cách tham khảo qua các sách báo có liên quan về ngành học và luôn sáng tạo trong quá trình dạy trẻ, không được đầu hàng với khó khăn thử thách mà phải tìm cách giải quyết khó khăn đó. + Giáo viên phải đi sâu nghiên cứu, tìm tòi, tích cực học hỏi đồng nghiệp để nắm vững về nội dung, phương pháp và có nhiều kinh nghiệm trong việc cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình. Giáo viên cần lưu ý phương pháp dạy trẻ từ đơn giản, đến phức tạp, từ dễ đến khó, cần phải tạo cơ hội để trẻ được tiếp xúc được tích lũy các biểu tượng về các sự vật hiện tượng xung quanh để trẻ có thể tái tạo lại các hình ảnh thông qua sản phẩm tạo hình. 16/19
19. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình + Trong quá trình tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình trong giờ hoạt động chung giáo viên phải biết sử dụng các thủ thuật để lôi cuốn sự chú ý của trẻ, phải tạo ra được động lực để trẻ cố gắng và tích cực tạo ra sản phẩm, hình thức tổ chức phải nhẹ nhàng, tiết học phải tạo cho trẻ sự thoải mái, tránh mệt mỏi, trẻ tích cực, hứng thú trong khi học. Ngoài thời gian tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình trong giờ hoạt động chung, giáo viên cần phải bố trí, sắp xếp thời gian để rèn kỹ năng, kỹ xảo cho trẻ thông qua các hoạt động khác. + Không dừng lại ở những cái đã làm được, giáo viên cần tích cực, đổi mới, sáng tạo, tìm tòi những cái mới để tạo ra những sản phẩm đẹp mắt mang tính thẩm mỹ cao và phù hợp với nhận thức của trẻ, thu hút được sự chú ý của trẻ và tạo nguồn cảm hứng cho trẻ làm theo. + Cần nâng cao trình độ tin học để có thể ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động giáo dục một cách linh hoạt, sáng tạo. + Tăng cường công tác phối kết hợp với phụ huynh trong việc rèn các kỹ năng tạo hình cho trẻ. + Ngoài ra việc tạo được sự ủng hộ của các cấp lãnh đạo, các ban ngành đoàn thể và công tác tuyên truyền với các bậc phụ huynh là yếu tố thành công rất lớn trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Nhờ có sự quan tâm của ban giám hiệu, sự quan tâm của hội phụ huynh học sinh cùng sự trăn trở, tìm tòi, suy nghĩ , sáng tạo của bản thân qua một năm học thực hiện các biện pháp trên tại lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi A2 trường mầm non Quang Trung tôi đã thu được các kết quả đáng mừng: -Tôi thấy mình đã nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp, thu hút trẻ hứng thú tham gia vào tiết học, có kỹ năng tổ chức các hoạt động tạo hình một cách tự tin, linh hoạt. - Tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt ở các góc, đặc biệt là góc tạo hình. - Tôi đã tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm để tạo ra nhiều nguyên vật liệu cho trẻ sử dụng trong quá trình sáng tạo nghệ thuật của mình . - Các tiết dạy tạo hình của tôi đều được nhà trường đánh giá xếp loại khá, tốt. - Phụ huynh phấn khởi, tin tưởng. - Nhận thức ra được tầm quan trọng của việc dạy trẻ hoạt động tạo hình. - Tự nguyện đóng góp một phần kinh phí và nhiều vật liệu để tạo góc tạo hình cho lớp. 17/19
20. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình 2. Khuyến nghị + Đề nghị Ban giám hiệu nhà trường tham mưu với các cấp, các ngành mua sắm trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi hiện đại cho các cháu. Xây dựng khuôn viên quang cảnh sân trường, vườn cổ tích để làm giàu thêm biểu tượng cho trẻ. + Tạo điều kiện cho giáo viên có cơ hội tham gia học tập, bồi dưỡng kiến thức, năng lực để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. + Hiện nay chế độ ưu đãi của nhà nước đối với giáo viên mầm non đã được quan tâm nhưng còn hạn chế vì cường độ làm việc trong ngày của giáo viên mầm non rất lớn, thời gian làm việc lại rất dài từ 9 - 11 tiếng một ngày bên cạnh đó lại không có chế độ làm thêm giờ. Vì vậy đề nghị với các cấp, các ngành và Nhà nước có chế độ làm thêm giờ cho giáo viên mầm non để giáo viên thực sự yên tâm công tác và cống hiến nhiều hơn nữa cho sự nghiệp giáo dục của nước nhà, xứng đáng với phương châm: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Trên đây là ““Một số biên pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hứng thú tham gia hoạt động Tạo hình”.”. trong năm học 2019 – 2020 .Tuy kinh nghiệm không nhiều nhưng được rút ra từ thực tiễn giảng dạy và tôi cũng được mạnh dạn đề ra để cùng trao đổi với các bạn đồng nghiệp, ban lãnh đạo. Rất mong ban lãnh đạo cùng các bạn đồng nghiệp góp ý cho tôi để làm phong phú hơn những kinh nghiệm trong công tác giảng dạy bộ môn này. Xin trân trọng cảm ơn! Gia lâm, ngày 10 tháng 02 năm 2020 XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội dung của người khác. Lê Thị Thu Thủy 18/19
21. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình TÀI LIỆU THAM KHẢO Để hoàn thành sáng kiến “Một số biện pháp kích thích trẻ 5 6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ hoạt động tạo hình”, tôi đã tham khảo: + Sách “Hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ mầm non”, “ Đôi bàn tay khéo”, Giúp bạn làm đồ chơi tự tạo” + Các họa báo và trên một số trang web như: www.webtretho.com; cowww.tuoitre.vn 19/19
22. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình IV: CÁC HÌNH ẢNH SỬ DỤNG TRONG SÁNG KIẾN Biện pháp 3: Thay đổi các hình thức vào bài để gây hứng thú cho trẻ Trẻ biểu diễn thời trang bằng các trang phục do cô thiết kế. Biện pháp 5:Tổ chức đa dạng các hình thức và các nguyên liệu trong hoạt động tạo hình. Trẻ trang trí trang phục 20/19
23. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình Trẻ vẽ hoa bằng màu nước Từ những lá cây trẻ sưu tầm được trong giờ hoạt động ngoài trời trẻ làm thành các con vật ngộ nghĩnh 21/19
24. Một số biện pháp kích thích trẻ 5-6 tuổi hoạt động tích cực trong giờ tạo hình Trẻ làm tranh mà trẻ thích. 22/19