SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả phòng chống suy dinh dơưỡng cho trẻ trong trường mầm non Liên Thủy, Lệ Thủy, Quảng Bình

Nội dung tóm tắt: SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả phòng chống suy dinh dơưỡng cho trẻ trong trường mầm non Liên Thủy, Lệ Thủy, Quảng Bình

1. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt PhÇn më ®Çu TrÎ em sinh ra vµ lín lªn ®­îc ch¨m sãc nu«i d­ìng vµ gi¸o dôc ®óng ®¾n, ®­îc sèng trong m«i tr­êng thuËn lîi, ®­îc mäi ng­êi yªu th­¬ng ®ïm bäc ch¨m sãc kháe m¹nh, hån nhiªn, ham hiÓu biÕt vµ dÔ tiÕp thu lêi hay, lÏ ph¶i. Ng­îc l¹i nÕu thiÕu nu«i d­ìng chu ®¸o, thiÕu t×nh c¶m yªu th­¬ng, thiÕu m«i tr­êng lµnh m¹nh th× ®iÒu ®ã ch¾c ch¾n sÏ ¶nh h­ëng xÊu, l©u dµi thËm chÝ suèt ®êi ®Õn t­¬ng lai cña trÎ. Khi cßn sèng B¸c Hå rÊt quan t©m ®Õn trÎ em, B¸c chØ râ cho chóng ta: “Ph¶i lµm sao cho c¸c ch¸u ®­îc ¨n no, mÆc Êm, gi÷ g×n vÖ sinh, phßng bÖnh, ch÷a bÖnh, rÌn luyÖn th©n thÓ”. §Æc biÖt ®èi víi trÎ løa tuæi mÇm non th× søc khoÎ l¹i cµng quan träng v× ë giai ®o¹n nµy c¬ thÓ trÎ ®ang ph¸t triÓn m¹nh c¸c c¬ quan chøc n¨ng t©m sinh lý cña trÎ ®ang dÇn dÇn ®­îc hoµn thiÖn. TrÎ cã khoÎ m¹nh th× míi tÝch cùc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng nh­: Ho¹t ®éng häc tËp, ho¹t ®éng vui ch¬i, ho¹t ®éng lao ®éng. Muèn cã c¬ thÓ khoÎ m¹nh ®ßi hái ph¶i cã sù ®Çu t­ tèn kÐm l©u dµi. Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cho thÊy can thiÖp trùc tiÕp trÎ bÞ suy dinh d­ìng nh­ phôc håi trÎ suy dinh duìng th­êng khã cã thÓ ®¹t kÕt qu¶ cao. §èi víi lo¹i bÖnh nµy tuy kh«ng ph¶i v« ph­¬ng cøu ch÷a nh­ng còng kh«ng thÓ xem nhÑ v× trÎ bÞ suy dinh d­ìng nÆng nguyªn nh©n diÔn biÕn rÊt phøc t¹p. Khi trÎ bÞ suy dinh d­âng, kÐo theo c¸c bÖnh liªn quan kh¸c. ChÝnh v× vËy mµ phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ ®ang lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc quan träng vµ bøc xóc hiÖn nay. XuÊt ph¸t tõ nhËn thøc trªn, trong nh÷ng n¨m qua, c¸c cÊp, c¸c ngµnh cña huyÖn LÖ Thñy nãi chung trong ®ã cã tr­êng mÇm non Liªn Thñy lu«n quan t©m ®Õn viÖc ch¨m sãc vµ b¶o vÖ søc kháe trÎ em. Nh­ng hiÖn nay tû lÖ trÎ em suy dinh d­ìng trong nhµ tr­êng vÉn cßn cao (15%), tû lÖ thÊp cßi (15.6%). Phßng chèng suy dinh d­ìng lµ yªu cÇu cÊp thiÕt mµ trong ®ã dinh d- ­ìng cã vai trß rÊt quan träng ®Õn søc kháe cña trÎ. NÕu ®­îc nu«i d­ìng tèt trÎ em sÏ chãng lín kháe m¹nh, vui t­¬i, hån nhiªn cã søc kháe chèng l¹i mäi bÖnh tËt vµ ph¸t triÓn trÝ th«ng minh. Ng­îc l¹i nhu cÇu dinh d­ìng ®èi víi trÎ kh«ng ®­îc ®¶m b¶o, trÎ sÏ bÞ suy dinh d­ìng, gi¶m søc ®Ò kh¸ng ®èi víi c¸c bÖnh tËt, lµm ¶nh h­ëng ®Õn søc kháe vµ sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ cña trÎ sau nµy. Kh«ng chØ cã mét c¸ nh©n mét tr­êng häc quan t©m mµ cßn lµ mét vÊn ®Ò quan träng cÇn thiÕt vÒ søc khoÎ cña trÎ nªn t«i ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 1
2. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt trong tr­êng mÇm non Liªn Thñy, LÖ Thñy, Qu¶ng B×nh nh»m t×m ra biÖn ph¸p tèt phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Þa ph­¬ng ®Ó phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ. PhÇn néi dung 1. C¬ sì khoa häc TrÎ em nh­ bóp trªn cµnh BiÕt ¨n, biÕt ngñ, biÕt häc hµnh lµ ngoan. ( TrÝch th¬ B¸c Hå) B¸c Hå cña chóng ta cã mét mong muèn lµ tÊt c¶ trÎ em ViÖt Nam ph¶i ®­îc quan t©m ch¨m sãc, nu«i d­ìng tõ løa tuæi nhµ trÎ - mÉu gi¸o. Ng­êi ®· ch¨m lo ®Õn tõng b÷a ¨n giÊc ngñ cho c¸c ch¸u. HiÓu ®­îc lêi nãi cña B¸c b¶n th©n lµ ng­êi c¸n bé qu¶n lý, chØ ®¹o ®øng tr­íc mét bËc häc t«i hiÓu rá tr¸ch nhiÖm cña m×nh cÇn ph¶i lµm g× ? ®Ó gãp phÇn vµo môc tiªu gi¸o dôc mÇm non. Nh»m ch¨m sãc nu«i d­ìng trÎ tõ 0 - 6 tuæi ®¹t chÊt l­îng tèt vµ viÖc chØ ®¹o thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non cho ®éi ngò gi¸o viªn ®¹t hiÖu qu¶. Gi¸o dôc mÇm non lµ cÊp häc ®Çu tiªn cña hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n, ®Æt nÒn mãng cho sù ph¸t triÓn vÒ thÓ chÊt, t×nh c¶m, thÉm mÜ cña trÎ em ViÖt Nam. Ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non lµ tr¸ch nhiÖm chung cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ toµn x· héi d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ qu¶n lý cña nhµ n­íc. Nhµ n­íc cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, t¨ng c­êng ®Çu t­ cho gi¸o dôc mÇm non, hæ trî c¬ sì vËt chÊt, ®µo t¹o ®éi ngò nhµ gi¸o, ®ång thêi ®Èy m¹nh x· héi hãa, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®Ó mäi tæ chøc, c¸ nh©n vµ toµn x· héi tham gia ph¸t triÓn gi¸o dôc mÇm non. X©y dùng sù g¾n kÕt chÆt chÏ gi÷a nhµ tr­êng vµ gia ®×nh trong c«ng t¸c ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ. Mì réng vµ n©ng cao c«ng t¸c tuyªn truyÒn, phæ biÕn kiÕn thøc ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ cho c¸c bËc phô huynh, cha mÑ cña trÎ, nh»m phèi hîp ®a d¹ng hãa nhiÒu ph­¬ng thøc ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ em. II. C¬ së thùc tiÔn: C¸c nhµ khoa häc nghiªn cøu vµ cho biÕt trÎ em ë løa tuæi mÇm non nhu cÇu vÒ dinh d­ìng vµ nhu cÇu vÒ ho¹t ®éng cña trÎ rÊt cao. H¬n thÕ n÷a c¬ thÓ trÎ ®ang ph¸t triÓn, tÝnh theo c©n nÆng ë trÎ nhá c©n tõ 100-120 Kcal c©n nÆng/ngµy. Nh­ng ë ng­êi lín chØ cÇn 100 Kcal c©n nÆng/ngµy. Nhu cÇu vÒ dinh d­ìng cho trÎ ®ßi hái ph¶i ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c chÊt vµ c©n ®èi phèi hîp, Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 2
3. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt hîp lý ®ñ 4 nhãm thùc phÈm trong mçi b÷a, 6 nhãm thùc phÈm trong mét ngµy. Nhu cÇu ngñ, nhu cÇu ho¹t ®éng cña trÎ còng rÊt cao, trÎ th­êng hiÕu ®éng thÝch ch¹y nh¶y. §Æc biÖt ho¹t ®éng vui ch¬i lµ ho¹t ®éng chñ ®¹o cña trÎ mÇm non. NÕu nh­ trÎ ®­îc ng­êi lín ch¨m sãc nu«i d­ìng tèt ngay tõ ®Çu, khi trÎ míi ®­îc vµo tr­êng mÇm non th× trÎ lu«n ®­îc khoÎ m¹nh th«ng minh, hån nhiªn, Ýt èm ®au. T¹o ®iÒu kiÖn cho trÎ lµm quen víi m«i tr­êng xung quanh còng lµ tiÒn ®Ò tèt cho trÎ b­íc vµo ng­ìng cöa cña tr­êng tiÓu häc. ViÖc phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ lµ th­êng xuyªn vµ liªn tôc ®· tr¶i qua nhiÒu n¨m. ThÕ nh­ng ë mçi ®Þa ph­¬ng th× viÖc phßng chèng suy dinh d­ìng cho c¸c ch¸u cã sù kh¸c nhau. §èi víi tr­êng mÇm non Liªn Thñy chØ ®¹o phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ lu«n ®­îc x¸c ®Þnh vµ xóc tiÕn ngay tõ ®Çu n¨m häc, tuy nhiªn n¨m häc 2010-2011 th× kÕt qu¶ vÉn ch­a ®­îc nh­ kÕ ho¹ch. V× vËy lµ ng­êi c¸n bé qu¶n lý viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ lµ nhiÖm vô nãng báng, kh«ng chØ riªng c¸n bé qu¶n lý mµ cßn lµ nhiÖm vô ®Æc biÖt quan träng cña gi¸o viªn ®ang trùc tiÕp ch¨m sãc nu«i d­ìng vµ gi¸o dôc trÎ. III. Thùc tr¹ng: MÊy n¨m gÇn ®©y chÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh giao cho Uû ban ch¨m sãc bµ mÑ trÎ em (nay lµ Uû ban d©n sè gia ®×nh vµ trÎ em) phèi hîp víi Bé y tÕ, c¸c ban ngµnh liªn quan ®Ó triÓn khai ch­¬ng tr×nh Quèc gia phßng chèng suy dinh d­ìng, thùc hiÖn môc tiªu ch­¬ng tr×nh nªu cao khÈu hiÖu “V× søc khoÎ trÎ em”. Riªng bËc häc mÇm non nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y ®­îc sù quan t©m cña §¶ng vµ nhµ n­íc nªn viÖc ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ c¶ ë thµnh phè lÉn n«ng th«n ®· cã nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ søc khoÎ trÎ em nh­ ®¸nh gi¸ khÈu phÇn ¨n cho trÎ t¹i c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non. 1. ThuËn lîi: §­îc sù quan t©m chØ ®¹o s¸t sao cña phßng gi¸o dôc-®µo t¹o LÖ Thñy, cung cÊp trang bÞ nhiÒu tµi liÖu h­íng dÉn thùc hiÖn ch¨m sãc nu«i d­ìng phßng chèng suy dinh d­ìng vµ vÖ sinh an toµn thùc phÈm cho trÎ. Nhµ tr­êng cã ®éi ngò gi¸o viªn chuÈn vÒ tr×nh ®é, cã nghiÖp vô ch¨m sãc vµ nu«i d­ìng trÎ t­¬ng ®èi tèt, cã n¨ng lùc vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm nhiÖt t×nh trong c«ng t¸c. §Þa ph­¬ng cã hÖ thèng loa ®µi truyÒn thanh tèt, phô huynh häc sinh cïng nhµ tr­êng thèng nhÊt mua s¾m ®å dïng, tu söa c¬ së vËt chÊt phôc vô cho viÖc ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ. Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 3
4. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt 2. Khã kh¨n: Thùc tÕ tr­êng mÇm non Liªn Thñy, ®©y lµ mét tr­êng n«ng th«n ng­êi d©n chñ yÕu sèng b»ng nghÒ n«ng nghiÖp lµ chÝnh, mét sè Ýt lµm nghÒ bu«n b¸n lÎ. Do vËy ®iÒu kiÖn kinh tÕ cßn khã kh¨n, lµm ¨n vÊt v¶ nªn hä Ýt cã ®iÒu kiÖn quan t©m ch¨m sãc chu ®¸o ®Õn con c¸i, t×nh tr¹ng trÎ em bÞ “No dån ®ãi gãp ” th­êng xuyªn x¶y ra, b÷a ¨n, chÕ ®é ¨n phô thuéc vµo thu nhËp cña cha mÑ. Mét sè gia ®×nh kh¸ gi· h¬n l¹i qu¸ c­ng chiÒu con c¸i, cho ¨n uèng tuú thÝch kh«ng khoa häc nªn trÎ sinh ra biÕng ¨n, do chÕ ®é ¨n ch­a hîp lý, chÕ ®é sinh ho¹t thÊt th­êng, nhiÒu trÎ suy dinh d­ìng cã trÎ suy dinh d­âng ë møc ®é nguy hiÓm (suy dinh d­ìng nÆng). C¬ së vËt chÊt cña tr­êng mét sè phßng häc ®· bÞ xuèng cÊp, diÖn tÝch hÑp, khã cã thÓ t¹o niÒm tin ban ®Çu cho nh©n d©n vµ phô huynh. Phô huynh ch­a thùc sù quan t©m ®óng møc tíi viÖc ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ nªn tØ lÖ trÎ suy dinh d­ìng khi míi vµo tr­êng t­¬ng ®èi cao. Cßn cã gi¸o viªn míi vµo ngµnh nªn kh¶ n¨ng ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ cßn h¹n chÕ. IV. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ 1. Trang bị đầy đủ các đồ dùng phục vụ cho công tác chăm sóc nuôi dưỡng. Đề đảm bảo công tác phục vụ nuôi dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm, bằng nguồn kinh phí của cấp trên và nhân dân đóng góp, nhà trường mua sắm đầy đủ các dụng cụ phục vụ đúng theo yêu cầu của từng bộ phận: Có đủ đồ dùng phục vụ cho công tác chế biến thực phẩm, có đồ dùng sử dụng thực phẩm sống chín riêng biệt. Có bếp theo quy trình bếp một chiều, tránh đi ngược lại để đảm bảo vệ sinh. Trường trang bị đầy đủ đồ dùng cá nhân cho trẻ, mỗi trẻ được sử dụng khăn, ca, chén, muỗng riêng biệt, các đồ dùng phục vụ ăn uống được trang bị bằng inoc sạch sẽ. Ngoài ra trường còn được cung cấp đầy đủ nguồn nước sạch dùng trong chế biến và các khâu vệ sinh của trẻ, sử dụng nước khoáng Bang cho trẻ uống. Đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ, phòng tránh các tai nạn thương tích xảy ra đối với trẻ như: đuối nước, hóc, sặc, bỏng. Không để dịch bệnh, ngộ độc thức ăn xảy ra trong trường mầm non. Thực hiện tốt công tác chăm sóc vệ sinh, bảo vệ sức khoẻ cho trẻ ấm áp về mùa đông, thoáng mát về mùa hè. Chú trọng công tác vệ sinh cá nhân trẻ, Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 4
5. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt giáo viên, vệ sinh môi trường trong và ngoài lớp, triển khai thực hiện công tác giáo dục vệ sinh răng miệng trong các lớp mẫu giáo, thực hiện chải răng sau khi ăn cho trẻ tại trường nhất là đối với trẻ 5 tuổi. Thực hiện tốt chất lượng bữa ăn, thực hiện nghiêm túc việc tính khẩu phần bằng phần mềm dinh dưỡng, quản lý chế độ ăn, đảm bảo năng lượng cần đạt của trẻ tại trường theo quy định (nhà trẻ đạt 60-70%; mẫu giáo đạt 50- 56%). Các bếp ăn có tủ lạnh lưu mẫu thực phấm. 2. ChØ ®¹o gi¸o viªn c©n ®o theo dâi søc khoÎ b»ng biÓu ®å t¨ng tr­ëng Lµ n¨m thø hai thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non míi, theo quy ®Þnh c©n trÎ mÉu gi¸o 3 th¸ng/lÇn, ®o trÎ 6 th¸ng/lÇn, nhµ trÎ nhá c©n trÎ mét th¸ng/lÇn, ®o trÎ 3 th¸ng/lÇn, nhãm trÎ 24-36 th¸ng c©n vµ ®o 3 th¸ng/lÇn. Hµng n¨m nhµ tr­êng phèi hîp víi tr¹m Y tÕ x· Liªn Thñy ®Ó kh¸m søc kháe cho trÎ 2 lÇn/n¨m, mçi trÎ cã sæ theo dâi søc kháe theo ®óng quy ®Þnh cña Bé. Gi¸o viªn nhãm, líp chñ ®éng tuyªn truyÒn víi c¸c bËc phô huynh vÒ nguyªn nh©n, triÖu chøng, c¸ch ®iÒu trÞ, c¸ch phßng c¸c bÖnh th­êng gÆp, bÖnh truyÒn nhiÔm phèi hîp tÝch cùc víi phô huynh ®Ó ch¨m sãc søc kháe cho trÎ. ViÖc tæ chøc kh¸m søc kháe ®Þnh kú, c©n ®o ®­îc thùc hiÖn ®óng lÞch, ghi chÐp tÝnh to¸n chÝnh x¸c, râ rµng. Thùc hiÖn theo sù chØ ®¹o cña phßng gi¸o dôc LÖ Thñy. Vµo ®Çu n¨m häc míi toµn tr­êng ®· tæ chøc c©n ®o cho trÎ sau ®ã tæng hîp kÕt qu¶ nép vÒ nhµ trưêng kÕt qu¶ theo dâi như sau Tæng sè trÎ lµ: 320 ch¸u, trong ®ã: C©n nÆng b×nh th­êng: 272 ch¸u ®¹t tû lÖ 85%. Suy dinh d­ìng võa: 48 ch¸u ®¹t tû lÖ 15%. Chiều dài nằm, cao đứng bình thường: 270 ch¸u ®¹t tû lÖ: 84.4%. Thấp độ còi 1: 50 ch¸u ®¹t tû lÖ: 15.6%. KÕt hîp tr¹m y tÕ kh¸m søc khoÎ ®Þnh kú lÇn 1. KÕt qu¶: TrÎ khoÎ m¹nh b×nh th­êng 285 ch¸u ®¹t tû lÖ: 89.1%. TrÎ bÞ s©u r¨ng: 25 ch¸u ®¹t tû lÖ: 7.8%. TrÎ m¾c bÖnh kh¸c: 10 ch¸u ®¹t tû lÖ: 3.1%. Sau khi n¾m cô thÓ sè liÖu trÎ bÞ suy dinh d­ìng ë tõng líp t«i ®· tæ chøc häp héi ®ång gi¸o viªn vµ tæ chuyªn m«n, h­íng dÉn gi¸o viªn t×m hiÓu nguyªn nh©n dÉn tíi trÎ em bÞ suy dinh d­ìng. Yªu cÇu gi¸o viªn quan t©m ®Õn ®Æc ®iÓm t©m sinh lý cña tõng trÎ, ®Æc biÖt lµ nh÷ng trÎ cã kÕt qu¶ c©n ®o ở mức suy dinh dưỡng vừa và thấp độ còi 1. Nh÷ng trÎ kh¸m ch÷a bÖnh m¾c c¸c bÖnh s©u r¨ng, nhiÔm khuÈn h­íng dÉn gi¸o viªn gÆp gì phô huynh ®Ó trao ®æi vÒ Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 5
6. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt t×nh h×nh søc khoÎ cña trÎ, vÒ chÕ ®é sinh ho¹t cña trÎ ë gia ®×nh còng nh­ nh÷ng vÊn ®Ò søc khoÎ cña trÎ lóc s¬ sinh ®Õn khi ®i häc. Cơ thể phát triển rất nhanh nhu cầu dinh dưỡng rất cao nhưng khả năng phòng chống các bệnh tật lại rất kém, công tác chăm sóc trẻ cần chú ý đặc biệt đến khâu vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường để phòng chống các bệnh ngoài da, viêm đường hô hấp .Bởi vì các bệnh này làm hạn chế rất nhiều đến sự phát triển thể lực của trẻ. Bên cạnh đó chúng tôi thường xuyên nhắc nhở phụ huynh đưa trẻ tham gia đầy đủ, đúng thời hạn 10 bệnh trong chương trình tiêm chủng mở rộng như: Bệnh sởi, Bại liệt, Uốn ván, Bệch hầu, ho gà, bệnh lao, viên gan B, viêm não nhật bản, tả, thương hàn để giúp các trẻ tránh được những khuyết đáng tiếc sau này. Tõ nh÷ng sè liÖu tæng hîp trªn, ®Ó theo dâi vµ n¾m t×nh h×nh søc kháe cña trÎ qua biÓu ®å t¨ng tr­ëng vµ sè l­îng cô thÓ cña trÎ vÒ t×nh h×nh t¨ng, ®øng, sôt c©n ®Ó cã biÖn ph¸p tèt h¬n trong c«ng t¸c ch¨m sãc nu«i d­ìng trÎ. Ph¶i t×m nguyªn nh©n kh«ng t¨ng c©n cña trÎ cã biÖn ph¸p can thiÖp kÞp thêi 3. Båi d­ìng kiÕn thøc ch¨m sãc trÎ theo ph­¬ng ph¸p khoa häc cho ®éi ngò và tuyên truyền phổ biến, tư vấn thường xuyên cho phụ huynh học sinh là một trong những kiến thức phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ. Ngay tõ cuèi n¨m häc 2009-2010, chóng t«i ®· tuyªn truyÒn, vËn ®éng phô huynh trong viÖc n©ng møc ¨n cho trÎ tõ 6.000®/ngµy/trÎ lªn 7.000®/ngµy/trÎ tõ th¸ng 4/2010. So víi gi¸ c¶ thÞ tr­êng vµ n¨ng l­îng cÇn ®¹t cña trÎ t¹i tr­êng th× møc ¨n 7.000/ngµy/trÎ ch­a ph¶i lµ cao song chóng t«i ®· chØ ®¹o tæ dinh d­ìng ph¶i cã biÖn ph¸p c¶i thiÖn b÷a ¨n cho trÎ ngon miÖng, tÝnh khÈu phÇn ¨n theo phÇn mÒm dinh d­ìng ®¶m b¶o ®óng thùc chÊt, cã kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh thùc ®¬n theo mïa phï hîp víi t×nh h×nh cô thÓ cña ®Þa ph­¬ng, nÕu cã c¸c dÞch bÖnh th× cã thÓ thay thÕ thùc ®¬n nh­ng ph¶i b¸o cho nhµ tr­êng biÕt ®Ó cã kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh chung trong nhµ tr­êng. Thùc tÕ trªn ®Þa bµn ch­a cã cöa hµng nµo ®­îc c¬ quan cã chøc n¨ng cÊp giÊy phÐp ®¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm, nhµ tr­êng ®· chñ ®éng hîp ®ång thùc phÈm víi c¸c cöa hµng cã uy tÝn t¹i ®Þa ph­¬ng (chñ yÕu lµ phô huynh cña nhµ tr- ­êng cung cÊp thùc phÈm), hîp ®ång cã x¸c nhËn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. Víi c¸ch lµm nh­ vËy phô huynh ®· yªn t©m, tin t­ëng. Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 6
7. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt 100% trÎ ®Õn tr­êng ®­îc ch¨m sãc chu ®¸o, ¨n ®ñ b÷a, ®óng khÈu phÇn, ngñ ®ñ giÊc, ®óng giê, trÎ ®­îc ®¶m b¶o an toµn vÒ thÓ chÊt, tinh thÇn, kh«ng cã t¹i n¹n th­¬ng tÝch dÞch bÖnh. Việc xây dựng và triển khai kế hoạch về dinh dưỡng và phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em tại trường học được duy trì đều đặn, việc theo dõi giám sát cũng được thường xuyên và liên tục, công tác bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng thực hành cho giáo viên, nhân viên cấp dưỡng, tuyên truyền tư vấn cho phụ huynh học sinh, công tác phối hợp giữa gia đình và nhà trường về chăm sóc nuôi dưỡng trẻ được nhà trường hết sức quan tâm. Trong năm học qua, nhà trường đã tổ chức bồi dưỡng 2 lần về kiến thức và kỹ năng phòng chống suy dinh dưỡng cho đội ngũ giáo viên đồng thời thường xuyên phổ biến kiến thức và kinh nghiệm về công tác chăm sóc, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ qua sách báo, tài liệu sưu tầm được, nghiên cứu qua Intenet, phần mềm dinh dưỡng. Tổ chức 3 lần họp phụ huynh, truyên truyền về kiến thức phòng chống suy dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Đồng thời mỗi lớp học, nhà trường đều có góc tuyên truyền về nội dung để phụ huynh xem khi đi đưa đón trẻ hàng ngày. 4. Tăng cường công tác kiểm tra chăm sóc sức khỏe trẻ qua các bữa ăn chính và phụ nhằm đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ Sau khi lên thực đơn trong tuần và điều tra khẩu phần ăn, chúng tôi lên kế hoạch kiểm tra cụ thể cho từng đối tượng, vận động phụ huynh cho uống thêm sữa vào buổi chiều sau giờ ăn phụ. Trẻ suy dinh dưỡng không chỉ vì thiếu ăn mà còn do gia đình thiếu kiến thức cần thiết về khoa học dinh dưỡng và một số bệnh kèm theo như tiêu chảy, nhiểm khuẩn hô hấp không được điều trị kịp thời. Theo các chuyên gia nghiên cứu thì từ 0-5 tuổi là độ tuổi dễ bị chậm lớn, còi xương. Ở giai đoạn này tốc độ tăng trưởng của trẻ cao nếu không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng sẽ rất bị thiếu hụt. Tỷ lệ suy dinh dưỡng cao nhất được ghi nhận từ trẻ từ 12-24 tháng cho đến 5 tuổi và trẻ suy dinh dưỡng trong 2-3 năm đầu đời sẽ ảnh hưởng đến phát triển thể lực cũng như chiều cao ở tuổi trưởng thành. Để giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng chúng tôi áp dụng các biện pháp có hiệu quả là “Phục hồi cho trẻ suy dinh dưỡng bằng chế độ ăn bổ sung uống sữa”. Vì trong sữa có chứa vitamin A và D là hai loại vitamin thường bị thiếu trong hàng ngày của người Việt Nam. Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì bảo vệ mắt khỏe mạnh, giúp hoàn thiện Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 7
8. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt chức năng miễn dịch của cơ thể. Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng canxi hiệu quả, duy trì hệ thống xương cứng cáp, phòng bệnh còi xương ở trẻ em. Vitamin B1 giúp cho cơ thể hấp thụ tốt các chất dinh dưỡng và hỗ trợ chuyển hóa chất dinh dưỡng thành năng lượng. Vitamin B6 có chức năng bảo vệ da, thúc đẩy hình thành hồng cầu, giúp giảm Strees và duy trì trạng thái tinh thần linh hoạt. Canxi giúp cho xương chắc khỏe phát triển chiều cao và ngăn ngừa loãng xương. Ngoài ra còn cho các cháu ăn thêm dầu thực vật vì trong dầu có chứa DHA và các vitamin E, A giúp phát triển trí não, tốt cho mắt, da và tim. Đồng thời chúng tôi thường xuyên kiểm tra giờ ăn, giờ chia ăn, giờ ngũ của trẻ xem các lớp có cho trẻ ăn hết khẩu phần ăn của trẻ hay không, kiểm tra các món ăn xem có phù hợp và mùi vị có hấp dẫn trẻ hay không để có biện pháp cụ thể đối với giáo viên và nhân viên cấp dưỡng. Tổ chức cho các tổ trưởng kiểm tra chéo lẫn nhau để tăng cường công tác chăm sóc trẻ ăn đúng giờ quy định để đảm bảo tốt sức khỏe cho trẻ. Ngoài ra, khi trẻ bị suy dinh dưỡng cần phải có chế độ dinh dưỡng chăm sóc vệ sinh đặc biệt. Tăng thêm các thực phẩm có độ năng lượng cao như dầu mỡ. Tăng cưỡng các thức ăn giàu Protein động vật, các loại rau chưa nhiều Vitamin và muối khoáng. Xây dựng khẩu phần ăn và thực đơn cho trẻ nhằm đáp ứng nhu cầu về năng lượng và các chất dinh dưỡng cân đối cần thiết cho cơ thể trẻ. Đảm bảo chế độ ăn cho trẻ được biểu hiện bằng số bữa ăn trong ngày (bữa ăn chính và phụ), tổ chức các bữa ăn trong một ngày theo khẩu phần ăn tính thành năng lượng thực phẩm được chế biến dưới dạng các món ăn. Nhà trường cung cấp năng lượng của bữa ăn chính và bữa ăn phụ cân đối tốt, đảm bảo Kcal cho trẻ theo quy định 735-882 Kcal đối với các cháu mẫu giáo 708-826 Kcal đối với cháu nhà trẻ. Khâu chế biến món ăn cũng rất quan trọng, tạo món ăn ngon, màu sắc hấp dẫn, mùi vị thơm giúp các cháu ăn ngon miệng. Bữa ăn nào cũng có 4 món cân đối. Ngoài cơm (cung cấp năng lượng), còn có đủ 3 món nữa là: rau quả (cung cấp vitamin, chất khoáng và chất xơ); đậu phụ, vừng lạc, cá, thịt, trứng (cung cấp chất đạm, béo) và canh cung cấp nước và các chất dinh dưỡng bổ sung. Giáo viên là người trực tiếp cho cháu ăn cần hiểu rõ bầu không khí bữa ăn cũng không kém phần quan trọng. Nếu trẻ thoải mái, vui vẻ thì các cháu ăn ngon miệng, ăn hết suất, cơ thể của trẻ tăng trưởng và tăng cân đều đặn. Đồng thời, giáo viên còn chú ý giáo dục dinh dưỡng cho trẻ thông qua các bữa ăn, các hoạt động hàng ngày của trẻ Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 8
9. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt Bé tập làm nội trợ, dạy cho trẻ biết cách sử dụng các nguồn dinh dưỡng qua nề nếp thói quen trong ăn uống, vệ sinh và học tập. Thực hiện vệ sinh môi trường, dùng nguồn nước sạch, nhắc nhở phụ huynh tẩy giun cho trẻ theo định kỳ, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Đảm bảo vệ sinh thực phẩm, thức ăn không là nguồn gây bệnh. 5. Giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ qua các giờ học, giờ hoạt động và tổ chức hội thi Nhằm giúp trẻ hấp thu dưỡng chất tốt, phát triển hài hòa chiều cao và cân nặng, cần phải có một chế độ dinh dưỡng hợp lý. Vì thế chúng ta nên cho trẻ hiểu rõ giá trị dinh dưỡng của các nhóm thực phẩm theo chỉ dẫn ngắn gọn và cụ thể thông qua các lĩnh vực phát triển, từng hoạt động trong ngày của trẻ mà chúng ta lồng ghép vào như hoạt động vui chơi, bé tập làm nội trợ, làm quen với môi trường xung quanh, dạo chơi ngoài trời nhằm giúp các cháu nắm bắt được công dụng và lợi ích của từng loại thực phẩm khác nhau. Trên cơ sở hướng dẫn giúp trẻ có những hiểu biết tối thiểu về dinh dưỡng và sức khỏe, biết ăn uống đúng cách, ăn nhiều bữa ăn, nhiều loại thức ăn khác nhau, ăn uống hợp vệ sinh để khỏe mạnh, thông minh và góp phần phòng chống suy dinh dưỡng. Không những thế nhà trường còn tổ chức 2 lần hội thi về dinh dưỡng cho giáo viên và trẻ cùng tham gia, qua đó đội ngũ giáo viên và phụ huynh khắc sâu được kiến thức đã được truyền thụ. Bằng những kinh nghiệm của mình tất cả mọi người đều phấn khởi tham gia các hội thi: Cô chế biến giỏi cấp trường và tham gia dự thi cô chế biến giỏi cấp huyện, tỉnh, bé khỏe bé ngoan, nhằm giúp phụ huynh tin tưởng và yên tâm hơn trong công tác chăm sóc nuôi dưỡng trẻ ở trường. V. KẾT QUẢ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM 1. Kết quả: Nhờ thực hiện tích cực và đồng bộ các biện pháp nêu trên, kết thúc năm học 2010-2011, công tác phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em của trường mầm non Liên Thủy đã đạt được kết quả như sau: 100% trÎ ®­îc ¨n b¸n tró t¹i tr­êng víi møc ¨n 7.000®/ch¸u/ngµy, n¨ng l­îng Kcal ®¹t ®­îc ®èi víi trÎ MG lµ 52-54%, NT 65-67%. 100% trÎ ®Õn tr­êng ®­îc theo dâi søc kháe b»ng biÒu ®å ph¸t triÓn (c¶ c©n nÆng vµ chiÒu cao). Sè trÎ cã c©n nÆng b×nh th­êng ®¹t tû lÖ 94%, sè trÎ suy dinh d­ìng võa 15/331 tû lÖ 4.5%, so víi ®Çu n¨m häc tû lÖ trÎ SDD gi¶m 10.5%. Sè trÎ cã Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 9
10. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt chiÒu cao b×nh th­êng ®¹t tû lÖ 93.1%, sè trÎ thÊp cßi ®é 1 lµ 23/331 ch¸u, tû lÖ 6.9 %; so víi ®Çu n¨m tû lÖ trÎ thÊp cßi ®é 1 gi¶m 8.7%. Lµm tèt c«ng t¸c phèi hîp víi Tr¹m y tÕ x· Liªn Thñy ®Ó kh¸m søc kháe cho trÎ 2 lÇn/n¨m, sè trÎ cã søc kháe b×nh th­êng 315/331 ®¹t tû lÖ 95.2%, sè l­îng trÎ m¾c bÖnh 16/331 ch¸u chiÕm tû lÖ 4.8% so víi kh¸m søc kháe ®ît 1 sè trÎ m¾c bÖnh gi¶m 5.2%. Kh«ng cã t×nh tr¹ng dÞch bÖnh, ngé ®éc thùc phÈm hoÆc tai n¹n x¶y ra trong nhµ tr­êng. Đội ngũ giáo viên, phụ huynh, học sinh được bồi dưỡng và nâng cao kiến thức và kĩ năng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ. Đảm bảo tuyệt đối vệ sinh an toàn thực phẩm, các cháu khỏe mạnh, vui vẽ, vận động tốt và tích cực tham gia các hoạt động trong ngày Thực hiện tốt các kế hoạch kiểm tra về công tác phòng chống suy dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm trong năm học, vì vậy mà trường có 1 giáo viên đạt cô chế biến giỏi cấp tỉnh, 21/22 cháu tham gia hội thi bé khỏe bé ngoan đạt cấp trường, qua đợt thanh tra toàn điện trường học có 9/11 giáo viên xếp loại xuất xắc. 2. Bµi häc kinh nghiÖm Qua mét n¨m nghiªn cøu vµ thùc hiÖn ®Ò tµi t«i ®· rót ra cho b¶n th©n mét sè kinh nghiÖm trong c«ng t¸c n©ng cao hiÖu qu¶ phßng chèng suy dinh d­ìng trong tr­êng mÇm non nh­ sau: 1. Trang bị đầy đủ các đồ dùng phục vụ cho công tác chăm sóc nuôi dưỡng. 2. ChØ ®¹o gi¸o viªn c©n ®o theo dâi søc khoÎ b»ng biÓu ®å t¨ng tr­ëng 3. Båi d­ìng kiÕn thøc ch¨m sãc trÎ theo ph­¬ng ph¸p khoa häc cho ®éi ngò và tuyên truyền phổ biến, tư vấn thường xuyên cho phụ huynh học sinh là một trong những kiến thức phòng chống suy dinh dưỡng cho trẻ. 4. Tăng cường công tác kiểm tra chăm sóc sức khỏe trẻ qua các bữa ăn chính và phụ nhằm đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ 5. Giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ qua các giờ học, giờ hoạt động và tổ chức các hội thi Ph¶i t¹o sù phèi hîp céng ®ång tr¸ch nhiÖm mét c¸ch tèt nhÊt gi÷a gia ®×nh, nhµ tr­êng vµ x· héi trong c«ng t¸c phßng chèng suy dinh d­ìng trÎ em, nhÊt lµ ph¸t huy ®Çy ®ñ tr¸ch nhiÖm cña cha mÑ trÎ vµ tranh thñ sù hæ trî, gióp ®ì th­êng xuyªn vµ kÞp thêi cña c¸c ban ngµnh ®oµn thÓ liªn quan mµ tr­íc hÕt lµ c¬ quan y tÕ cña ®Þa ph­¬ng vµ nh©n viªn y tÕ míi hîp ®ång. Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 10
11. S¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt phÇn KÕt luËn Phßng chèng suy dinh d­ìng chÝnh lµ gióp trÎ lu«n cã thÓ lùc khoÎ m¹nh cã høng thó tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng. TrÎ khoÎ m¹nh Ýt èm ®au lµ niÒm h¹nh phóc cña mçi gia ®×nh. Ng­îc l¹i nÕu kh«ng lµm tèt c«ng t¸c phßng chèng suy dinh d­ìng th× sÏ lµm tæn th­¬ng vÒ mÆt thÓ lùc còng nh­ tinh thÇn cña trÎ chÝnh v× vËy ngoµi viÖc gi¸o dôc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc cho trÎ th× ng­êi lín ph¶i ch¨m sãc nu«i d­ìng trÎ theo khoa häc ®Ó trÎ kh«ng bÞ suy dinh d­ìng. NhiÖm vô phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ kh«ng ph¶i chØ lµ nhiÖm vô cña riªng gia ®×nh hay nhµ tr­êng mµ lµ tr¸ch nhiÖm chung cña toµn bé x· héi. MÆt kh¸c c«ng t¸c chØ ®¹o phßng chèng suy dinh d­ìng cho trÎ mÇm non cña ng­êi c¸n bé qu¶n lý ph¶i hÕt søc n¨ng ®éng s¸ng t¹o vµ ph¶i th­êng xuyªn liªn tôc. KÕt qu¶ qua viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi thu ®­îc nh­ mong muèn lµ c¶ mét qu¸ tr×nh nç lùc nghiªn cøu cña toµn bé c¸n bé gi¸o viªn trong tr­êng ®Ó t×m ra nguyªn nh©n vµ c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ cña nhµ tr­êng trong suèt n¨m häc 2010-2011. Trªn ®©y, lµ s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt cña b¶n th©n, nh÷ng g× ®¹t ®­îc cßn rÊt khiªm tèn vµ míi chØ lµ nÒn t¶ng cho nh÷ng n¨m tiÕp theo. RÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý, nhËn xÐt cña Héi ®ång khoa häc c¸c cÊp vµ ®ång chÝ ®ång nghiÖp ®Ó b¶n th©n cã ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u gióp cho viÖc qu¶n lý, chØ ®¹o nhµ tr­êng ngµy cµng tèt h¬n. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Liªn Thñy, ngµy 20 th¸ng 5 n¨m 2011 X¸c nhËn cña héi ®ång khoa häc Ng­êi viÕt Tr­êng mÇm non liªn thñy NguyÔn ThÞ Thu Nga X¸c nhËn cña Héi ®ång khoa häc Phßng GD-§T LÖ Thñy Ng­êi viÕt: NguyÔn ThÞ Thu Nga - Tr­êng MÇm non Liªn Thñy 11