Giải pháp Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học

Nội dung tóm tắt: Giải pháp Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học

1. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học Nhöng neáu nhö coâ coù nhöõng bieän phaùp höõu hieäu, phuø hôïp giuùp cho treû hieåu ñöôïc nhöõng töø ñoù thì chính nhöõng töø naøy seõ gaây cho treû aán töôïng saâu saéc. Bieän phaùp giuùp treû hieåu nghóa töø baèng caùch ñoái chieáu so saùnh vôùi nhöõng töø ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa laø bieän phaùp giuùp treû hieåu ñöôïc nghóa cuûa töø moät caùch ngaén goïn, deã hieåu vaø laïi taïo cho treû ñöôïc aán töôïng maïnh meõ veà töø ñoù. Ñeå thöïc hieän ñöôïc bieän phaùp naøy moät caùch hieäu quaû caàn döïa theo trình töï sau : - Khi söû duïng bieän phaùp naøy tröôùc heát giaùo vieân phaûi löïa choïn töø trong taùc phaåm, nhöõng töø ñöôïc löïa choïn ñeå giaûi thích baèng bieän phaùp naøy phaûi laø nhöõng töø coù theå ñem ra ñoái chieáu hoaëc so saùnh ñeå laøm noåi baät nghóa cuûa töø. Sau ñoù qui nhöõng töø caàn giaûng veà nhöõng töø ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa maø treû ñaõ bieát, coù nhö vaäy vieäc giuùp treû hieåu nghóa töø theo bieän phaùp naøy môùi coù hieäu quaû. - Vieäc söû duïng bieän phaùp naøy ñoøi hoûi coâ giaùo phaûi laø ngöôøi linh hoaït, saùng taïo, yeâu caàu ñoái vôùi coâ giaùo phaûi coù moät löôïng kieán thöùc khaù roäng vaø chuaån xaùc phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa treû. - Khi löïa choïn töø ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa vôùi töø caàn giaûi thích coâ caàn choïn nhöõng töø maø treû ñaõ bieát phuø hôïp vôùi khaû naêng löùa tuoåi cuûa treû. Neáu coâ duøng nhöõng töø treû chöa bieát naøy ñeå giaûi thích cho töø chöa bieát khaùc thì treû vaãn khoâng theå naém ñöôïc nghóa cuûa töø caàn giaûi thích. Ví duï : Trong caâu chuyeän “Caây tre traêm ñoát” coù theå löïa choïn nhöõng töø sau ñaây ñeå söû duïng bieän phaùp naøy giaûi thích cho treû hieåu nghóa cuûa töø ñoù. Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 12
2. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học Töø “khoûe maïnh” trong caâu “laõo thueâ moät anh noâng daân ngheøo, khoûe maïnh ñeå caøy ruoäng cho laõo”. Ñeå giaûi thích töø naøy coâ ñöa moät töø traùi nghóa quen thuoäc vôùi treû nhö laø töø “oám yeáu” coâ giaûi thích ñeå treû thaáy khoûe maïnh laø ngöôøi coù söùc khoûe toát vaø laøm ñöôïc nhieàu vieäc, coøn ngöôøi maø “oám yeáu” thì söùc khoûe khoâng toát vaø khoâng laøm ñöôïc nhieàu vieäc. Giaùo vieân ñöa ra töø traùi nghóa nhaèm laøm cho töø caàn giaûi thích ñöôïc noåi baät vaø taïo cho treû ñöôïc aán töôïng. Coù theå duøng nhöõng caâu hoûi sau : ngöôøi maø oám yeáu coù laøm ñöôïc coâng vieäc naëng nhoïc hay khoâng? Ngöôøi khoûe maïnh laøm ñöôïc nhöõng coâng vieäc gì? Vôùi nhöõng caâu hoûi naøy giuùp treû coù ñöôïc nhöõng hình aûnh veà ngöôøi khoûe maïnh vaø nhö vaäy treû seõ hieåu saâu xa hôn nghóa cuûa töø naøy. Töø “chòu khoù” trong caâu “Anh chòu khoù caøy ruoäng cho ta trong ba naêm”. Ñaây cuõng laø töø maø khoâng theå duøng tröïc quan ñeå giaûi thích cho treû hieåu ñöôïc. Ñeå giaûi thích töø naøy cho coù hieäu quaû thì coâ giaûng giaûi baèng caùch ñöa moät töø Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 13
3. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học ñoàng nghóa quen thuoäc vôùi treû laø tưø “chaêm chæ”, “chòu khoù” laø chaêm chæ hoaëc ñöa ra töø traùi nghóa “löôøi bieáng” laø khoâng chaêm chæ, khoâng chòu khoù. Töø “thaät thaø” trong caâu “anh noâng daân thaät thaø tin ngay vaøo lôøi cuûa laõo” giaûi thích cho treû “thaät thaø” laø khoâng “noùi doái”. Ví duï : Trong baøi thô “Laøm anh” giaûi thích töø “dòu daøng” trong caâu “Anh naâng dòu daøng” coâ choïn töø “nheï nhaøng” ñeå giaûi thích. Ví duï : Trong caâu chuyeän “Caây kheá” coù theå löïa choïn nhöõng töø sau ñaây ñeå söû duïng bieän phaùp naøy giaûi thích cho treû hieåu nghóa cuûa töø ñoù. Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 14
4. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học Töø “giaøu coù” trong caâu “Töø ñoù ngöôøi em trôû neân giaøu coù”. Ñeå giaûi thích töø naøy coâ ñöa moät töø traùi nghóa quen thuoäc vôùi treû nhö laø töø “ngheøo khoå” coâ giaûi thích ñeå treû thaáy giaøu coù laø ngöôøi coù tieàn baïc cuûa caûi, coù nhaø cao, coøn ngöôøi maø “ngheøo khoå” thì khoâng coù tieàn baïc vaø cuûa caûi. Giaùo vieân ñöa ra töø traùi nghóa nhaèm laøm cho töø caàn giaûi thích ñöôïc noåi baät vaø taïo cho treû ñöôïc aán töôïng. Coù theå duøng nhöõng caâu hoûi sau : ngöôøi maø ngheøo khoå thì aên maëc nhö theá naøo? Ngöôøi giaøu coù thì aên maëc ra sao? Vôùi nhöõng caâu hoûi naøy giuùp treû coù ñöôïc nhöõng hình aûnh veà ngöôøi khoûe maïnh vaø nhö vaäy treû seõ hieåu saâu xa hôn nghóa cuûa töø naøy. Töø “khoân ngoan” trong truyeän “Meøo laïi hoaøn meøo”, vôùi caâu“xöa coù moät oâng nuoâi moät con meøo, nghó raèng con meøo cuûa mình khoân ngoan” Ñaây cuõng laø töø maø khoâng theå duøng tröïc quan ñeå giaûi thích cho treû hieåu ñöôïc. Ñeå giaûi thích töø naøy cho coù hieäu quaû thì coâ giaûng giaûi baèng caùch ñöa moät töø ñoàng nghóa quen thuoäc vôùi treû laø töø “khoân ngoan”, “thoâng minh” laø khoân ngoan hoaëc ñöa ra töø traùi nghóa “ngu doát” laø khoâng khoân ngoan, khoâng thoâng minh Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 15
5. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học Ví duï : Nhö töø “goà gheà” coù theå giaûi thích cho treû hieåu baèng töø ñoàng nghóa nhö töø “maáp moâ” nhöng neáu nhö giaûi thích baèng töø naøy maø treû khoâng hieåu thì coâ phaûi linh hoaït, saùng taïo choïn töø khaùc gaàn guõi, quen thuoäc vaø ñôn giaûn hôn ñoái vôùi treû, hoaëc coâ giaûi thích cho treû “goà gheà” laø khoâng baèng phaúng. Töø “meânh moâng” ñeå giaûi thích cho treû hieåu thì raát khoù nhöng neáu coâ löïa choïn moät töø coù tính chaát gioáng nhö töø naøy maø treû ñaõ bieát thì chaéc chaén treû seõ hieåu. Vôùi töø naøy coâ coù theå giaûi thích cho treû hieåu “meânh moâng” laø “roäng lôùn”. Töø “boõ coâng” trong hai caâu ca dao : Ai leân xöù Laïng cuøng anh Boõ coâng baùc meï sinh thaønh ra em Boõ coâng laø xöùng ñaùng vôùi coâng lao sinh thaønh cuûa cha meï. Khi söû duïng bieän phaùp naøy giaùo vieân caàn theo doõi phaûn öùng chung cuûa treû trong lôùp, neáu treû toû ra luùng tuùng thì giaùo vieân caàn choïn töø ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa quen thuoäc hôn ñeå giuùp treû hieåu. Vôùi bieän phaùp naøy treû seõ deã daøng hieåu ñöôïc nghóa cuûa töø moät caùch ngaén goïn, deã nhôù, deã gaây aán töôïng ñoái vôùi treû, bieän phaùp naøy coøn coù aûnh höôûng tích cöïc ñeán söï phaùt trieån khaû naêng tö duy, suy luaän cuûa treû. Ngoaøi vieäc hieåu ñöôïc nghóa cuûa töø baèng taùc phaåm treû coøn hieåu ñöôïc töø nhö theá naøo laø ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa vôùi nhau. Töø ñoù treû coù theå söû duïng chuùng trong hoaït ñoäng lôøi noùi cuûa mình. Nhöng muoán bieän phaùp naøy ñaït hieäu quaû cao thì coâ phaûi bieát löïa choïn ñöôïc töø ñoàng nghóa hay traùi nghóa phuø hôïp vôùi treû, phuø hôïp vôùi ngöõ caûnh ñoù ñeå giaûi thích cho treû hieåu. Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 16
6. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học 3. Bieän phaùp 3 : Duøng lôøi ñeå ñònh nghóa khaùi nieäm neâu leân nhöõng neùt ñaëc tröng trong nghóa cuûa töø Trong taùc phaåm vaên hoïc chuùng ta seõ baét gaëp khoâng theå giaûi thích noâm na theo yù hieåu thoâng thöôøng cuûa mình maø giaùo vieân phaûi söû duïng ñònh nghóa, khaùi nieäm chung nhaát ñaõ ñöôïc caùc nhaø khoa hoïc nghieân cöùu ñeå giaûi thích nhöõng neùt ñaëc tröng trong nghóa cuûa töø. Söû duïng bieän phaùp naøy laø döïa vaøo caùch mieâu taû ngoân ngöõ nhö caùc töø ñieån hoïc vaãn söû duïng trong caùc töø ñieån ñeå giaûi thích. Duøng ñònh nghóa, khaùi nieäm giaùo vieân coù theå cung caáp cho treû moät caùch töông ñoái ñaày ñuû nhöõng neùt nghóa cuûa töø, thaáy ñöôïc caáu truùc nghóa beân trong cuûa töø. Bieän phaùp naøy ñoøi hoûi söï taäp trung cao cuûa treû nhöng coù theå söû duïng bieän phaùp naøy cuõng chöa ñaït ñöôïc hieäu quaû cao, treû chöa theå hieåu ngay nghóa cuûa töø khi coâ ñöa ra moät ñònh nghóa hay moät khaùi nieäm veà töø naøy. Do khaû naêng tö duy cuûa treû coøn haïn cheá, ngöôïc laïi bieän phaùp naøy coøn giuùp cho treû böôùc ñaàu tieáp caän vôùi nhöõng ñònh nghóa, khaùi nieäm coù tính khoa hoïc, tính khaùi quaùt cao. Qua söï giaûi thích duøng lôøi ñeå ñònh nghóa, khaùi nieäm daàn daàn seõ hieåu ñöôïc nghóa cuûa töø. Ngoaøi ra noù coøn naâng cao cho treû veà trình ñoä tö duy, phaùt huy tính tích cöïc ôû treû, thuùc ñaåy söï phaùt trieån nhaän thöùc ôû treû. * Muïc ñích : Duøng nhöõng ñònh nghóa khaùi nieäm trong töø ñieån ñeå giuùp treû hieåu ñöôïc neùt ñaëc tröng trong nghóa cuûa töø caàn giaûi thích. Böôùc ñaàu giuùp treû hieåu nghóa cuûa töø moät caùch khoa hoïc mang tính khaùi quaùt cao giuùp treû hieåu ñöôïc töông ñoái ñaày ñuû nhöõng neùt nghóa cuûa töø, caáu truùc beân trong cuûa caâu vaø naâng cao khaû naêng tö duy ôû treû. Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 17
7. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học * Caùch tieán haønh : Löïa choïn töø trong taùc phaåm ñeå giaûi thích cho phuø hôïp vôùi bieän phaùp naøy, coù nhöõng töø coâ coù theå söû duïng bieän phaùp khaùc ñeå giaûi thích, cuõng coù nhöõng töø chæ coù theå söû duïng ñònh nghóa khaùi nieäm ñeå giaûi thích, maëc duø bieän phaùp naøy coù theå giaûi thích laàn ñaàu treû chöa naém ñöôïc nhöng coâ giaûi thích cho treû moät vaøi laàn ñeå treû hieåu ñöôïc nghóa cuûa töø. Khi ñònh nghóa nhöõng neùt ñaëc tröng trong nghóa cuûa töø, khoâng phaûi ñöa ra cho treû moät ñònh nghóa hay moät khaùi nieäm maø treû coù theå hieåu ñöôïc ôû ñaây maø coâ phaûi duøng lôøi cuûa mình ñeå ñònh nghóa khaùi nieäm nhaèm neâu leân nhöõng neùt ñaëc tröng trong nghóa cuûa töø phaûi ñöôïc xeáp theo trình töï, neùt chung, neùt khái quaùt noùi tröôùc, nhö vaäy treû seõ hieåu ñöôïc moät caùch ngaén goïn nhaát, cuï theå vaø khaùi quaùt veà ñoái töôïng ñang ñöôïc giaûi thích. Sau ñoù thì giaûi thích ñeán neùt coù nghóa heïp hôn giuùp treû baét ñaàu hieåu saâu hôn veà ñoái töôïng tieáp theo laø giaûi thích ñeán caùi rieâng cuûa ñoái töôïng. Nhö vaäy treû seõ ñöôïc hieåu moät caùch tröïc tieáp trong phaïm vi heïp veà ñoái töôïng vaø cuoái cuøng laø giaûi thích moät caùch cuï theå ñoái töôïng ñang xem xeùt. Caùc töø maø ñöôïc giaûi thích baèng bieän phaùp naøy phaûi ñöôïc ñöa vaøo döôùi daïng sau : Khaùi quaùt nhaát laø loaøi, sau ñoù laø gioáng, daïng. Ví duï : Giaûi thích töø “tieàn tuyeán” trong caâu thô “Chuù ñi tieàn tuyeán nöûa ñeâm chuù veà” giaùo vieân duøng lôøi ñeå giaûi thích moät caùch khaùi quaùt ngaén goïn nhaát laø “tieàn tuyeán” laø nôi coù giaëc. Chuù boä ñoäi phaûi ñeán nhöõng nôi ñoù ñeå ñaùnh ñuoåi quaân giaëc baûo veä Toå quoác. Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 18
8. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học Ví duï : Töø “Baùc noâng daân” giaûi thích moät caùch khaùi quaùt vaø ngaén goïn nhöng laïi theå hieän ñöôïc nghóa cuûa töø moät caùch cuï theå. “Baùc noâng daân “ laø nhöõng ngöôøi laøm vieäc ôû ñoàng ruoäng. “Chuù coâng nhaân” laø nhöõng ngöôøi laøm vieäc ôû nhaø maùy, xí nghieäp, coâng tröôøng Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 19
9. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học “Doanh traïi boä ñoäi” laø nôi ôû, hoïc taäp, reøn luyeän cuûa caùc chuù boä ñoäi. “Haêm hôû” muoán noùi tôùi ngöôøi haêng haùi ñoái vôùi coâng vieäc. Söû duïng bieän phaùp naøy ñeå giuùp treû hieåu nghóa töø trong taùc phaåm vaên hoïc, giaùo vieân duøng lôøi cuûa mình ñeå ñònh nghóa töø. Vì theá yeâu caàu lôøi ñònh nghóa phaûi chính xaùc, ngắn goïn phuø hôïp vôùi nhaän thöùc vaø khaû naêng ngoân ngöõ cuûa Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 20
10. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học treû. Vôùi nhöõng töø khoù vaø môùi laï ñoái vôùi treû thì coâ caàn phaûi giaûi thích moät caùch roõ raøng, raønh maïch, toác ñoä chaäm vaø phaûi giaûi thích cho treû nghe laïi nhieàu laàn thì treû môùi caûm nhaän vaø hieåu ñöôïc nghóa cuûa töø, töø aáy môùi ñöôïc löu laïi trong trí nhôù, môùi trôû thaønh cuûa treû. Neáu coâ chæ giaûi thích löôùt qua thì treû seõ khoâng nhôù ñöôïc. Chuùng ta cuõng bieát raèng vieäc dieãn ñaït baèng lôøi moät caùch ngắn goïn, khaùc bieät nghóa cuûa töø naøo chuùng ta cuõng coù theå neâu ra nhöõng neùt nghóa bieåu hiện baèng lôøi moät caùch thaät roõ raøng. Vì vaäy, vieäc löïa choïn nhöõng töø trong taùc phaåm vaên hoïc ñeå giaûi thích baèng bieän phaùp naøy giaùo vieân caàn coù söï löïa töø ngöõ “caàn thieát” ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu giao tieáp vaø hoïc taäp cuûa treû. 4. Bieän phaùp 4 : Ñaët töø vaøo ngöõ caûnh Lí luaän ngoân ngöõ cho raèng nghóa cuûa töø chính laø caùch söû duïng noù. P.Hnoell-Smith trong moät baøi vieát cuûa mình cuõng noùi ñeán vaán ñeà naøy : neáu moät ngöôøi naøo ñoù hoûi nghóa cuûa moät töø naøy hay töø khaùc laø gì thì ta thöôøng chôø ñôïi ngöôøi ta giaûi thích cho anh ta töø ñöôïc duøng nhö theá naøo? Treân thöïc teá, ñaëc bieät laø trong taùc phaåm vaên hoïc chuùng ta baét gaëp nhöõng töø khoù giaûi thích baèng lôøi hoaëc baèng caùc phöông tieän tröïc quan hoaëc coù giaûi thích treû cuõng chöa ñuû trình ñoä ñeå hieåu. Ta coù theå giuùp treû hieåu baèng caùch ñöa töø ñoù vaøo nhöõng vaên caûnh cuï theå, vaên caûnh quen thuoäc ñoái vôùi treû. Vaên caûnh ñoù coù theå ngöõ coù chöùa töø caàn giaûi thích hay laø moät tình huoáng giao tieáp cuï theå. * Muïc ñích cuûa bieän phaùp : Treû coù theå döïa vaøo voán töø ñaõ coù cuûa mình, döïa vaøo nhöõng keát hôïp ngoân ngöõ, nhôø hoaøn caûnh ngoân ngöõ, nhôø nhöõng moái lieân töôûng nhaát ñònh vaø cuõng Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 21
11. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học nhôø moái quan heä vôùi caùc töø khaùc trong caâu maø treû hieåu ñöôïc nghóa cuûa töø. Giaùo vieân khoâng phaûi giaûi thích daøi doøng maø laïi coù theå môû roäng vaên caûnh söû duïng töø cho treû. * Caùch tieán haønh : Giaùo vieân tieán haønh cho treû caûm thuï taùc phaåm vaên hoïc nhö trình töï trong giaùo aùn daïy. Ñeán phaàn giaûi thích töø khoù trong taùc phaåm, coâ xaùc ñònh nhöõng töø maø caàn hieän thöïc hoùa trong ngöõ caûnh vaø döïa vaøo nhöõng keát hôïp ngoân ngöõ treû môùi coù theå hieåu ñöôïc. Sau ñoù coâ ñaët töø vaøo ngöõ caûnh thích hôïp vôùi ñoái töôïng ( khaû naêng cuûa töø ). Ngöõ caûnh ñoù phaûi quen thuoäc hoaëc ngöõ caûnh ñoù phaûi daãn daét treû huy ñoäng voán töø ngöõ maø treû ñaõ coù, ñaõ hieåu veà vaán ñeà ñang ñeà caäp. Ví duï : Töø “khanh khaùch” trong baøi thô “Möa” Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 22
12. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học “Saám Gheù xuoáng saân Khanh khaùch Cöôøi” Coâ coù theå ñöa veà ngöõ caûnh : khi ñuøa vui em beù cöôøi khanh khaùch, ngöõ caûnh naøy giuùp treû caûm nhaän “Saám” cuõng gioáng nhö moät em beù – moät ngöôøi baïn cuûa caùc em vaäy, raát hieáu ñoäng, hoàn nhieân Ví duï : Töø “daën doø” trong caâu ca dao Ai leân xöù Laïng cuøng anh Boõ coâng baùc meï sinh thaønh ra em Tay caàm baàu röôïu naém nem Maõi vui queân heát lôøi em daën doø Coâ coù theå söû duïng ngöõ caûnh quen thuoäc vôùi treû laø nhöõng lôøi daën doø cuûa ngöôøi lôùn ( OÂng baø, cha meï, anh chò ) vôùi beù. Coâ : Buoåi saùng tröôùc khi ñeán tröôøng oâng baø, boá meï noùi vôùi caùc con nhöõng ñieàu gì? Treû : - Boá meï chaùu baûo laø : Con ñi hoïc ngoan nheù - Ñeán böõa aên tröa con nhôù aên ñuû tieâu chuaån ñaáy - Hoâm nay gioù laïnh con nhôù ñöøng côûi aùo keûo oám - Trong lôùp khoâng ñöôïc nghòch ngôïm ñaâu nheù Coâ : Nhöõng lôøi nhö vaäy goïi laø daên doø ñaáy caùc con aï! Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 23
13. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học Ví duï : Töø “tinh töôm” trong baøi thô “Naøng tieân oác” Coâ ñöa veà ngöõ caûnh thaät quen thuoäc ñeå treû hieåu neùt ñaëc tröng trong nghóa cuûa töø vaø taïo ñöôïc nhöõng moái lieân töôûng veà caùch söû duïng töø. Coâ : Baïn Hoaøi Trang hoâm nay aên maëc saïch seõ tinh töôm hoaëc : Caû lôùp mình hoâm nay seõ doïn deïp moïi thöù thaät tinh töôm nheù. Yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng cuûa bieän phaùp naøy laø phaûi löïa choïn ngöõ caûnh thích hôïp vôùi khaû naêng moâi tröôøng soáng cuûa treû. Bieän phaùp naøy coù theå söû duïng khoâng nhieàu nhöng noù laïi giuùp cho treû hieåu ñöôïc nghóa töø moät caùch töông ñoái roäng, treû khoâng nhöõng hieåu ñöôïc töø trong ngöõ caûnh ñoù maø treû coøn bieát theâm ñöôïc töø aáy trong ngöõ caûnh töông töï. Bieän phaùp naøy coù theå söû duïng khoâng nhieàu nhöng noù laïi giuùp cho treû hieåu ñöôïc nghóa töø moät caùch töông ñoái roäng, treû khoâng nhöõng hieåu ñöôïc töø trong ngöõ caûnh ñoù maø treû coøn bieát theâm ñöôïc töø aáy trong ngöõ caûnh töông töï. 4. keát quaû chuyeån bieán: Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 24
14. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học Qua thôøi gian nghieân cöùu vaø thöïc hieän caùc bieän phaùp neâu treân vaøo lôùp daïy cuûa mình, toâi nhaän thaáy chaùu coù nhieàu tieán boä roõ reät: Chaùu hieåu nghóa cuûa töø cuõng nhö noäi dung truyeän moät caùch chính xaùc vaø saâu saéc hôn Ñaët bieät laø những chaùu tröôùc ñaây raát nhuùt nhaùt nhö chaùu: Thu Quỳnh, Trọng Nghĩa, Tuyết Nhi thì 100% chaùu trôû neân maïnh daïn vaø höùng thuù hôn khi tham gia hieåu nghóa töø. Ñoái vôùi nhöõng chaùu khaù gioûi trong lôùp nhö: Thu Nhàn, Thùy Dương, Trâm Anh, Minh Khôi, Thảo Nguyên, Ngọc Vy, 100% Chaùu raát höùng thuù tham gia hieåu nghóa töø, ngoaøi ra chaùu coøn maïnh daïn tham gia giaûi thích nhöõng töø khoù hay moät caâu thô, moät ñoaïn chuyeän maø coâ ñöa ra. Toùm laïi nhöõng bieän phaùp neâu treân giuùp caùc chaùu ôû lôùp laù 2 coù nhöõng kieán thöùc caàn thieát ñeå hieåu nghóa töø nhôø ñoù maø voán töø cuûa caùc chaùu ñöôïc taêng leân vaø phaùt trieån ngoân ngöõ maïch laïc hôn. III) KEÁT LUAÄN: 1. Toùm löôït giaûi phaùp: Qua thöïc teá giaûng daïy hoaït ñoäng laøm quen vaên hoïc maø ñaëc bieät laø giuùp treû maãu giaùo 5 - 6 tuoåi hieåu nghóa töø trong taùc phaåm vaên hoïc , toâi nhaän thaáy coâ coù vai troø raát quan troïng trong vieäc toå chöùc, höôùng daãn caùc chaùu hieåu nghóa töø. Muoán cho caùc chaùu coù kieán thöùc hieåu nghóa töø coâ caàn coù moät soá bieän phaùp sau: Tröôùc heát, cho treû quan saùt tröïc quan keát hôïp vôùi lôøi giaûi thích. Ñoàng thôøi ñoái chieáu so saùnh vôùi nhöõng töø ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa. Tieáp nöõa laø duøng Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 25
15. SKKN : Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hiểu nghĩa từ trong tác phẩm văn học lôøi ñeå ñònh nghóa khaùi nieäm neâu leân nhöõng neùt ñaëc tröng trong nghóa cuûa töø. Vaø cuoái cuøng ñaët töø vaøo caùc ngöõ caûnh khaùc nhau .Töø nhöõng bieän phaùp treân laø ñieàu kieän ñeå treû chính xaùc hoùa caùc khaùi nieäm maø treû ñaõ bieát moät caùch lôø môø hoaëc chöa bieát ñeå töø ñoù treû caûm nhaän ñöôïc veû ñeïp cuûa ngoân ngöõ ngheä thuaät, hieåu ñöôïc caùi hay, caùi ñeïp töø taùc phaåm vaên hoïc. Vì vaäy maø caùc khaùi nieäm ngoân ngöõ cuûa treû caøng ñöôïc chính xaùc hoùa vaø ña daïng hoùa. Keát quaû thöïc nghieäm cho thaáy ñaây laø nhöõng bieän phaùp taùc ñoäng sö phaïm hoaøn toaøn khaû thi trong vieäc giuùp treû hieåu nghóa töø trong taùc phaåm vaên hoïc cho ñoä tuoåi maãu giaùo lôùn. 2 ) Phaïm vi aùp duïng: Caùc bieän phaùp vöøa neâu treân toâi ñaõ aùp duïng cho caùc chaùu lôùp laù 2 vaø ñem laïi hieäu quaû cao. Toâi nhaän thaáy raèng bieän phaùp naøy coù theå aùp duïng cho caùc chaùu ôû lôùp maàm, choài. Tuøy theo ñoä tuoåi cuûa chaùu maø coâ naâng cao hay haï thaáp yeâu caàu ñoái vôùi treû cuûa lôùp mình sao cho phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm phaùt trieån cuûa chaùu. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn! Hậu Nghĩa, Ngaøy 04 thaùng 04 naêm 2016 Ngöôøi vieát Leâ Chaâu Pha Người thực hiện: Lê Châu Pha – Trường Mầm Non Sơn Ca – Huyện Đức Hòa 26