Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp để giúp đỡ học sinh cá biệt vươn lên trong học tập

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp để giúp đỡ học sinh cá biệt vươn lên trong học tập

1. phân công em Thanh là học sinh học giỏi, gần nhà em lên ngồi gần Ngọc có trách nhiệm kiểm tra và nhắc nhở các bạn làm bài. Khi làm bài, bản thân thường gọi Ngọc lên bảng và hướng dẫn hai em hoàn thành bài làm. Bản thân luôn khen hai em và cho các bạn vỗ tay động viên. Bản thân làm như vậy để khuyến khích hai em, để các em nhận thấy cô giáo và các bạn luôn quan tâm đến các em. Lúc đầu, hai em vẫn còn thái độ lầm lì nhưng càng về sau các em đã hoà nhập với tập thể, có thái độ thân thiện với thầy cô và các bạn, học tập tự giác và có kết quả tốt hơn. Cuối năm đó, em Ngọc đã tiến bộ rõ rệt, các môn thi em đều đạt từ trung bình trở lên. Trong năm học này, năm học có em Nguyễn Ngọc Anh là học sinh lớp 5A do bản thân chủ nhiệm. Anh là một học sinh có cá tính. Bắt đầu vào lớp là em bày ra đủ trò: chọc ghẹo bạn gái trong lớp đến phát khóc, trong giờ học thì ít phát biểu ý kiến nhưng nói năng tự do. Sách vở thì không biết giữ gìn. Cuốn nào cũng mất bìa và quăn mép. Đồ dùng học tập thì hay phá cho hư. Mới hơn một tháng mà em phải mua đến ba cái bút mực, không kể đến bút chì, thước kẻ gẫy và hư liên tục. Trong một tuần học, em bị vi phạm lỗi để sao đỏ ghi vào sổ trên năm lần. Nào là đi trễ, quên khăn quàng, măng non, không sinh hoạt 15 phút đầu giờ, không bỏ áo vào quần, Hình như tuần nào em cũng vi phạm lỗi như vậy. Ngày nào bước vào lớp là bạn lớp trưởng báo những thành tích “quậy” dày cộm của Anh. Qua nhắc nhở và la mắng nhiều lần nhưng em vẫn không tiến bộ. Bản thân đã tìm hiểu hoàn cảnh của em được biết bố mẹ em đã li dị nhau và ai cũng đi bước nữa chỉ lo cho cuộc sống của gia đình mới mà bỏ mặc em. Em phải sống với bà nội đã già nhưng rất mực cưng cháu. Bà nghĩ hoàn cảnh cháu đáng thương nên đã dành hết tình thương của mình cho cháu. Bên cạnh đó, bản thân nhận thấy tính tình của em không được bình thường, Từ những lí do đó, bản thân đã cố gắng tìm ra biện pháp để giúp đỡ em. Bản thân thường liên lạc với bà nội em để nhắc nhở bà giáo dục em và không cưng chiều cháu quá mức. Mặt khác ở trên lớp, thay vì la mắng, trách phạt em khi mắc lỗi, không chịu học thì bản thân luôn động viên em, thường xuyên gọi em phát biểu,
2. lên bảng làm bài tập và khen ngợi em trước lớp mỗi lần em trả lời hoặc làm bài đúng. Bản thân đã mượn những bộ sách vở của các bạn trong lớp đến làm mẫu cho em xem, Từ những biện pháp trên, em đã dần tiếp thu và sửa đổi rất nhiều. Em đã ngoan hơn và có ý thức trong học tập hơn. Tóm lại: Để giúp đỡ “học sinh cá biệt” vươn lên trong học tập cho dù bất cứ nguyên nhân nào? Chúng ta có thể dùng các biện pháp sau: Thứ nhất: Chúng ta nên tìm hiểu hoàn cảnh gia đình học sinh đó như là thu nhập hàng ngày của gia đình, quan hệ giữa các thành viên trong gia đình như thế nào? Có êm ấm hạnh phúc hay không? Có nhiều thành kiến gây ra xào xáo bất đồng mục đích là để hiểu rõ học sinh này. Thứ hai: Nên xử lý mềm mỏng, thậm chí dịu ngọt đối với “học sinh cá biệt” này, nếu không sẽ không có hiệu quả, có khi gặp phản ứng không tốt ngược trở lại về phía học sinh. Tuy nhiên cũng có đôi lúc ta cũng phải cứng rắn, chẳng hạn trong vấn đề xử phạt “ mềm nắn, rắn buông”. Thứ ba: Giáo viên nên thường xuyên trò chuyện, quan tâm, gần gũi, nhắc nhở, động viên học sinh học tập, có thái độ thân thiện với học sinh. Tạo cho học sinh nhìn mình là cảm thấy gần gũi, chứ không phải gặp mình là sợ la, sợ bị mắng. Như vậy học sinh sẽ có tâm lý bất cần “thầy cô kệ thầy cô, ta là ta". Ta phải làm sao tạo cho học sinh có cảm giác là giáo viên như là một người bạn thân, bạn tâm tình, sẵn sàng lắng nghe ý kiến của mình, khi mình vui, buồn đều có thể chia sẻ với thầy cô, khích lệ mình khi mình khó khăn trong gia đình, bế tắc trong học tập.
3. Thứ tư: Giáo viên cần hướng dẫn cụ thể những việc mà học sinh hỏi, tránh để học sinh cảm thấy mình lạc lõng, cảm giác vì mình học dở nên không ai quan tâm, ai cũng khi dễ mình, không ai thèm chơi, để ý đến mình. Thứ năm: Giáo dục từng bước, chậm rãi từ những công việc nhỏ. Chẳng hạn phải thức sớm một chút để không phải đi trễ, mình học yếu thì nên chịu khó, siêng làm bài tập hơn các bạn, khi nào làm bài tập, học sinh mệt thì nên giải lao để tinh thần thoải mái rồi làm tiếp, không nên cố gắng quá sức. Giáo viên không nên giáo dục ào ạt chưa hỏi han lý do gì hết mà đã la mắng học sinh cho dù học sinh đó vi phạm nhẹ, như vậy sẽ mất hiệu quả giáo dục. Bởi vì đấy là những “học sinh cá biệt”, tính tình ương ngạnh, tâm lý bất cần, học hay không đối với bản thân học sinh không quan trọng mà học sinh vào lớp là chỉ được “lãnh lương" hàng ngày, không phải làm những việc nặng nhọc bằng tay chân ở nhà. Thứ sáu: Chúng ta phải tác động vào động cơ học tập, để các em này thấy rõ tầm quan trọng của việc học. Có thể đưa ra một số tranh ảnh về nạn thất học - chỉ mới mấy tuổi đầu không được đến trường, phải làm những việc nặng nhọc của người lớn rồi lại bị bạn bè khinh thường, xa lánh, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc. Ngược lại những em có học thì làm việc thuận lợi dễ dàng, càng ngày càng tiến thân, bạn bè ngưỡng mộ phải trầm trồ khen ngợi, cha mẹ được nở mày, nở mặt. Thứ bảy: Giáo viên luôn động viên, khen thưởng học sinh kịp thời khi các em có những hành vi tốt. Nghiêm khắc nhưng không quá khắt khe khi các em có những biểu hiện chưa ngoan. Như vậy, theo tôi biện pháp chung nhất đó là làm sao phải tìm ra cho được nguyên nhân chính, phải tìm hiểu xem học sinh cá biệt mặt gì? Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đó? Thường xuyên trao đổi trò chuyện với học sinh nhằm tạo ra tình cảm gắn bó giữa thầy và trò. Khi đã rõ mọi ngọn nguồn làm học sinh đó chậm tiến thì gặp các tình huống dù tiêu cực, dù phức tạp đến đâu. Nhưng với cách xử lý khéo
4. léo, với tấm lòng thiện cảm, tôn trọng, tin yêu học sinh thì công việc giáo dục của chúng ta dần dần sẽ hiệu quả. Việc giáo dục cũng chỉ thành công khi giáo viên chúng ta biết tìm cách tạo ra xung quanh học sinh đó một môi trường sư phạm tốt đẹp, tạo điều kiện cho học sinh đó được học tập rèn luyện trong một tập thể lớp tiến bộ, có tinh thần tự quản cao, có ý thức giúp nhau cùng tiến bộ với sự cảm thông và tin yêu chân thành. Song song đó giữa giáo viên chủ nhiệm và gia đình phải tạo ra được mối quan hệ sư phạm thống nhất cùng góp phần giáo dục học sinh cá biệt đó. Giáo dục học sinh cá biệt là nhiệm vụ quan trọng của người giáo viên chủ nhiệm. Đó không chỉ là nhiệm vụ trong một năm học, một cấp học mà là thiên chức đối với một đời người – một thế hệ. PHẦN III: KẾT LUẬN 1. Kết quả đạt được: Nhờ áp dụng các biện pháp trên mà các em “học sinh cá biệt” trong lớp của bản thân chủ nhiệm trong ba năm có tiến bộ rõ rệt về hạnh kiểm cũng như học lực. Kinh nghiệm trên đã áp dụng, làm cho học sinh cá biệt giảm dần, học sinh ngoan và chăm học ngày càng tăng lên. Trong hai năm qua không có em nào bị kỉ luật và tỉ lệ lên lớp đạt chỉ tiêu. Nhìn lại kết quả trên cho thấy, trong 2 năm qua, học sinh trong lớp chủ nhiệm cũng như trong khối phụ trách về xếp loại hạnh kiểm: 100% học sinh đạt loại thực hiện đầy đủ 5 nhiệm vụ của người học sinh. Về xếp loại giáo dục: năm học , học sinh lên lớp thẳng 100% không có em nào phải thi lại và ở lại lớp. Học sinh khá, giỏi vượt chỉ tiêu đã đề ra. Riêng năm học , tới thời điểm bây giờ chưa xếp loại giáo dục nhưng qua đợt thi học kì 1 vừa rồi, các môn thi: Toán, Tiếng Việt,
5. Khoa học, Lịch sử và Địa lí, điểm thi của các em đều đạt điểm trên trung bình và điểm khá, giỏi các môn đạt chỉ tiêu của học kì 1. Như vậy, với kết quả đạt được chứng tỏ phần nào sáng kiến của bản thân đưa ra và áp dụng có hiệu quả trong lớp. Thiết nghĩ, mỗi giáo viên trong trường đều áp dụng sáng kiến này trong công tác chủ nhiệm của mình thì trường học sẽ không còn “học sinh cá biệt” nữa. 2. Bài học kinh nghiệm: Giáo dục “học sinh cá biệt” là một nhiệm vụ vô cùng gian khó, khó thành công trong một thời gian ngắn. Nó đòi hỏi một quá trình dài lâu, có sự gắn kết, thật sự trách nhiệm của các giáo viên chủ nhiệm từ cấp dưới đến cấp trên, cùng sự quan tâm chia sẻ thường xuyên từ phía phụ huynh, gia đình. Việc giáo dục “học sinh cá biệt” quả là một vấn đề phức tạp, nó đã và đang là điều trăn trở không phải của riêng bản thân mà của nhiều giáo viên chủ nhiệm hiện nay. Để giáo dục tốt “học sinh cá biệt” rõ ràng đòi hỏi ở giáo viên phải có năng lực sư phạm. Năng lực sư phạm không chỉ đơn thuần là giỏi về giảng dạy, tổ chức lớp học có kỉ cương, nề nếp mà còn phải giỏi làm sao xây dựng được tình nghĩa gắn bó giữa thầy và trò. Ông cha ta từ xưa cũng thường bảo “dạy dỗ” để nói đến việc giáo dục một con người .“Dạy” là cung cấp nội dung, “dỗ” là cách đối xử với con người, làm sao gây thiện cảm, tạo ra hứng thú, phát huy tiềm năng của học sinh hơn là áp đặt ý muốn chủ quan của thầy. Chính vì thế muốn dạy trẻ trước hết phải hiểu trẻ, yêu thương và tôn trọng trẻ. Người giáo viên tiểu học phải là người giỏi về tâm lý trẻ thơ. Từ đó mới khám phá ra tâm hồn của trẻ để giáo dục trẻ cho tốt. Khi đã tìm ra phương pháp giáo dục phù hợp, với trách nhiệm lương tâm cao cả thì mọi giáo viên chủ nhiệm chúng ta đều có thể tìm ra con đường đi tới niềm vui trong giáo dục học
6. sinh cá biệt. Đúng như MAKARENCÔ nhà giáo dục Nga đã khẳng định “Không sợ học sinh hỏng mà chỉ sợ phương pháp giảng hỏng”, không có học sinh nào muốn mình hư, em nào cũng muốn mình là học sinh ngoan, học giỏi và được bố mẹ thầy cô khen ngợi. Bác Hồ của chúng ta đã thường nói: “Bản chất con người là tốt đẹp”. Là giáo viên chúng ta hãy đến với trẻ với tất cả tấm lòng, trái tim người thầy chắc chắn chúng ta cũng gặt hái được kết quả trong giáo dục. 1. Một số ý kiến đề xuất: Về phía nhà trường, để làm tốt công tác giáo dục “học sinh cá biệt”, cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ phận, giữa các thầy cô. Vai trò của thầy cô chủ nhiệm là rất quan trọng. Trong lớp, thầy cô chủ nhiệm như là cha mẹ của các em, có tiếng nói điều chỉnh kịp thời các hành vi chưa đúng của các em, là tấm gương cho các em noi theo. Thầy cô giáo dục các em không chỉ bằng lời nói mà bằng cả hành động, cử chỉ, thái độ, tác phong hàng ngày Hãy cảm hóa, giáo dục các em bằng cả tấm lòng của người thầy, người cha, người chị, người mẹ Hãy nhìn các em với ánh mắt nhìn về tương lai, không nên dựa vào các hành vi nhất thời của các em mà đánh giá cả bản chất con người các em. Giáo dục “học sinh cá biệt” không chỉ là trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm mà đòi hỏi toàn xã hội, các ban ngành đoàn thể trong trường, trong địa phương, phối kết hợp với gia đình cùng chung tay chung sức giúp đỡ các em. Trên đây là một số biện pháp để giúp đỡ học sinh cá biệt vươn lên trong học tập. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp, của Ban giám hiệu nhà trường và của cấp trên để sáng kiến được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn !