Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ số trong dạy học môn Ngữ Văn tại Trường THPT Nguyễn Xuân Ôn

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng công nghệ số trong dạy học môn Ngữ Văn tại Trường THPT Nguyễn Xuân Ôn

1. 3.3 Thực hiện phiếu khảo sát học sinh. STT Nội dung khảo sát Lớp Lớp Lớp Lớp 12A1 12A5 12A6 12A11 Tốt 85% 80% 90% 85% Mức độ hiểu bài, 1 nắm đƣợc yêu Khá 15% 15% 10% 10% cầu cần đạt Trung bình 0 5% 0 5% Tích cực, 80% 80% 90% 85% Sự hứng thú, hứng thú 2 tích cực trong Khá 20% 20% 10% 15% học tập Trung bình 0 0 0 5 Khả năng tƣơng Tốt 85% 85% 80% 80% tác và tổ chức 3 Khá 15% 15% 20% 20% các hoạt động học tập Trung bình 0 0 0 0 4 Sự am hiểu và Tốt 85% 85% 75% 70% kỹ năng sử dụng Khá 15% 15% 20% 25% các phần mềm hỗ trợ Trung bình 0 5% 5% Qua thực tiễn ứng dụng cơng nghệ số vào dạy học mơn Ngữ văn, chúng tơi nhận thấy học sinh các lớp theo thiên hƣớng tự nhiên cĩ kiến thức và kĩ năng ứng dụng cơng nghệ thơng tin – truyền thơng tốt hơn so với các lớp theo thiên hƣớng xã hội. GV sử dụng cơng cụ trình chiếu Powerpoint đã đạt hiệu quả sƣ phạm cao hơn, HS khơng chỉ theo dõi mà cịn tƣơng tác, phát huy đƣợc vai trị cá nhân trong các hoạt động. Với những kết quả khả quan trên chúng tơi hi vọng và tin tƣởng cách thức dạy học này sẽ mang lại một khơng khí mới, hiệu quả hơn trong việc nâng cao chất lƣợng dạy học mơn Ngữ văn tại Trƣờng THPT Nguyễn Xuân Ơn. 46
2. PHẦN III. KẾT LUẬN 1. Tính mới của đề tài: Muốn đạt đƣợc mục tiêu giáo dục nĩi chung, mục tiêu cụ thể trong mỗi tiết học nĩi riêng địi hỏi giáo viên phải nỗ lực đổi mới phƣơng pháp dạy học, quan tâm đến chất lƣợng dạy học. Tuy nhiên, mọi sự quan tâm đều là hình thức nếu chúng ta khơng thích ứng đƣợc trƣớc sự vận động của giáo dục - đào tạo trong bối cảnh mới của thế giới; khơng nâng cao năng lực, phát triển chuyên mơn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu của chƣơng trình giáo dục phổ thơng 2018. Ý thức đƣợc điều này, chúng tơi đã cố gắng học tập các module bồi dƣỡng thƣờng xuyên, nghiên cứu và ứng dụng vào thực tiễn nội dung đƣợc tập huấn tại module 1 và module 9 để những vấn đề mình nghiên cứu khơng nằm trên sách vở, cũng là cách chúng tơi hƣởng ứng lễ phát động của UBND tỉnh Nghệ An, của Sở GD&ĐT Nghệ An (Tháng 3 năm 2020). Giáo dục và dạy học khơng ngừng phát triển và luơn đồng hành với sự phát triển của khoa học. Vì thế, học liệu số và thiết bị cơng nghệ cĩ vai trị rất quan trọng bởi đây là “nguồn tiềm lực” quan trọng để khai thác và ứng dụng trong dạy học. Ứng dụng cơng nghệ số trong dạy học mơn Ngữ văn tại Trƣờng THPT Nguyễn Xuân Ơn bƣớc đầu đã đạt đƣợc những hiệu quả nhất định: Cá nhân hĩa trong việc thực hiện nhiệm vụ (GV kịp thời xây dựng, chỉnh sửa, bổ sung, hồn thiện hồ sơ dạy học; HS chủ động tìm kiếm, thu thập, xử lí dữ liệu để hồn thành các nhiệm vụ học tập); tạo ra sản phẩm số đáp ứng yêu cầu đổi mới; gĩp phần đổi mới trong kiểm tra, đánh giá; phát triển hứng thú học tập và kĩ năng học tập của học sinh 2. Một số lƣu ý khi sử dụng đề tài: Chúng tơi nhận thấy việc ứng dụng cơng nghệ số vào dạy học mơn Ngữ văn phải đáp ứng đƣợc một số yêu cầu cụ thể: - Phải đảm bảo tính khoa học: đảm bảo các định hƣớng ứng dụng theo yêu cầu phù hợp giữa mục tiêu, nội dung, phƣơng pháp, hình thức dạy học, kiểm tra đánh giá với đặc trƣng của học liệu số và thiết bị cơng nghệ định hƣớng ứng dụng. Trong tồn bộ chƣơng trình, khơng phải bất cứ chủ đề nào, bài học nào cũng phải ứng dụng cơng nghệ. - Phải đảm bảo tính sƣ phạm: tùy bài học, tùy nội dung hoạt động mà chọn phần mềm và dữ liệu phù hợp (đảm bảo minh họa, khắc sâu và hệ thống hĩa đƣợc kiến thức); đảm bảo sự tƣơng thích với đặc điểm của quá trình dạy học, phát triển phẩm chất- năng lực ngƣời học; phù hợp với điều kiện tổ chức dạy học - Phải đảm bảo tính pháp lí và tuân thủ Luật An ninh mạng và Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. - Phải đảm bảo tính thực tiễn: liên quan đến cơ sở vật chất; hạ tầng cơng nghệ thơng tin; thái độ và kĩ năng ứng dụng của giáo viên – học sinh 47
3. - GV tiến hành thiết kế bài dạy cĩ ứng dụng cơng nghệ số cần đảm bảo các bƣớc theo sơ đồ: 3. Một số đề xuất, kiến nghị: Chúng tơi cũng cĩ một số kiến nghị nhƣ sau: - Cần tiếp tục cĩ các khĩa bồi dƣỡng tập huấn ngắn hạn, định kì (trực tiếp hoặc trực tuyến) do Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT Nghệ An hoặc cá nhân GV tự tham gia để trang bị cho bản thân một số kiến thức, kĩ năng chuyên nghiệp khi làm việc với máy tính và Internet. GV cần nhận thức vấn đề, ứng dụng cơng nghệ trong dạy học nĩi chung, dạy học mơn Ngữ văn nĩi riêng là rất cần thiết, quan trọng, giúp giáo viên cĩ thêm kiến thức, hiểu biết sâu sắc để hỗ trợ học sinh phát triển các năng lực, phẩm chất theo yêu cầu. - Tổ chức sinh hoạt chuyên mơn theo hình thức tập huấn để cĩ thể chia sẻ những thơng tin cần thiết về năng lực số, kĩ năng chuyển đổi cho học sinh cũng nhƣ giúp đồng nghiệp yêu cầu cần thiết của hoạt động này. - Bộ GD&ĐT cần ban hành bộ tiêu chí đánh giá một tiết dạy cĩ ứng dụng sản phẩm cơng nghệ cụ thể; cần quan tâm hạ tầng cơng nghệ giáo dục; cần phổ cập và nâng cao kĩ năng số cho học sinh vùng nơng thơn, vùng đặc biệt khĩ khăn. 48
4. Việc ứng dụng cơng nghệ số trong dạy học nĩi chung và dạy học mơn Ngữ Văn nĩi riêng chắc chắn sẽ gặp nhiều khĩ khăn trong quá trình triển khai, đặc biệt là ở vùng nơng thơn cịn nhiều khĩ khăn nhƣ trƣờng chúng tơi. Nhƣng đây là xu hƣớng tất yếu trong bối cảnh thế giới đang thay đổi từng giờ với tốc độ chĩng mặt của cuộc cơng nghệ 4.0. Mục tiêu của ứng dụng cơng nghệ là cải thiện một khía cạnh của việc dạy và học, cải cách giáo dục theo hƣớng tiến bộ hơn. Tuy nhiên, “Cơng nghệ chỉ là cơng cụ, để giúp cho trẻ em cộng tác tốt và cĩ động lực, vai trị của giáo viên là quan trọng nhất” (Bill Gates). Bởi vậy, với đề tài nghiên cứu này chúng tơi mong muốn chia sẻ để đồng nghiệp dễ dàng hơn trong quá trình triển khai các hoạt động dạy học, nâng cao hiệu quả dạy học Ngữ văn đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đổi mới của Chƣơng trình giáo dục phổ thơng 2018. Diễn Châu, ngày 18 tháng 04 năm 2022 Ngƣời viết sáng kiến Chu Thị Điệp 49
5. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nghị quyết số 29-NQ/TW Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng (khĩa XI) 2. Thơng tƣ số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trƣởng Bộ Giáo dục và Đào tạo 3. Chƣơng trình giáo dục phổ thơng mơn Ngữ văn (Ban hành kèm theo Thơng tƣ số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trƣởng Bộ Giáo dục và Đào tạo). 4. Tài liệu bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp giáo viên trung học phổ thơng hạng II, Nxb Giáo dục Việt Nam, 2018. 5. Tập huấn giáo viên đại trà Module 1-NAN- Sở GD&ĐT Nghệ An - Chƣơng trình THPT ( 4285896/4285889-4285888-1/-mon-ngu-v an-gvpt.html) 6. Tập huấn giáo viên đại trà Module 2-NAN- Sở GD&ĐT Nghệ An - Chƣơng trình THPT ( 29112222 /29695868-29760297-1/mo-dun-2-gvpt-mon-ngu-van-thpt.html) 7. Tập huấn giáo viên đại trà Module 9-NAN- Sở GD&ĐT Nghệ An - Chƣơng trình THPT ( dun-09-gvpt-ngu-van-thpt.html) 8. Tài liệu Bồi dƣỡng tăng cƣờng năng lực dạy học trực tuyến dành cho giáo viên trung học.(Tháng 9 năm 2021) 9. Tài liệu năng lực số ( 10. Ngữ văn 10, tập 1 + 2 (bộ chuẩn), NXBGD, 2006. 11. Ngữ văn 11, tập 1 + 2 (bộ chuẩn), NXBGD, 2006. 12. Ngữ văn 12, tập 1 + 2 (bộ chuẩn), NXBGD, 2006. 13. Website: google.com.vn 50
6. DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT - BGD &ĐT : Bộ GD - ĐT - GV: Giáo viên - HS: Học sinh - THPT: Trung học phổ thơng - UBND: Ủy ban nhân dân - GD & ĐT: Giáo dục và đào tạo - CNTT-TT: Cơng nghệ thơng tin – truyền thơng - CNTT: Cơng nghệ thơng tin - ĐHQGHN: Đại học Quốc gia Hà Nội - ĐHQGTPHCM: Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh - BGH: Ban giám hiệu - CMT8/1945: Cách mạng tháng 8 năm 1945 52
7. MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1 I. Lý do chọn đề tài 1 II. Mục đích nghiên cứu 2 III.Phạm vi, đối tƣợng nghiên cứu 2 IV. Phƣơng pháp tiến hành 2 V. Đĩng gĩp của đề tài 2 PHẦN II: NỘI DUNG 3 I. Cơ sở lí luận và thực tiễn 3 1. Cơ sở lí luận 3 1.1Tầm quan trọng của cơng nghệ số trong giáo dục và đào tạo 3 1.2 Một số khái niệm 4 2 Cơ sở thực tiễn 5 2.1 Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc ứng dụng cơng nghệ số trong giảng dạy của giáo viên mơn Ngữ Văn 5 2.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc ứng dụng cơng nghệ số trong học tập của học sinh Trƣờng THPT Nguyễn Xuân Ơn 6 II. Ứng dụng cơng nghệ số trong dạy học Ngữ Văn tại Trƣờng THPT Nguyễn Xuân Ơn 7 1. Lựa chọn và sử dụng phần mềm để chuẩn bị dữ liệu dạy học 7 2. Lựa chọn và sử dụng nền tảng tƣơng tác và lƣu trữ dữ liệu dạy học 8 3. Lựa chọn và sử dụng cơng cụ hỗ trợ kiểm tra, đánh giá chất lƣợng dạy học 11 4. Lựa chọn và sử dụng phần mềm đa phƣơng tiện 14 5. Tìm kiếm và khai thác thơng tin phục vụ cho dạy học 16 III. Xây dựng kế hoạch bài dạy cĩ ứng dụng cơng nghệ số 18 1. Thời gian, đơn vị thực nghiệm 18 2. Kế hoạch bài dạy thực nghiệm 18 3. Kết quả thực nghiệm 43 PHẦN III: KẾT LUẬN 47 TÀI LIỆU THAM KHẢO 50 53
8. Së GD & §T nghƯ an TRƢỜNG THPT NGUYỄN XUÂN ƠN  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: ỨNG DỤNG CƠNG NGHỆ SỐ TRONG DẠY HỌC NGỮ VĂN TẠI TRƢỜNG THPT NGUYỄN XUÂN ƠN MƠN : NGỮ VĂN Họ tên: CHU THỊ ĐIỆP Tổ: Văn - Ngoại ngữ Năm học : 2021- 2022 Điện thoại: 0986661099