SKKN Biện pháp giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm thông qua hoạt động chơi tại lớp 5 - 6 tuổi C trường Mầm non 8 / 3 Nha Trang

Nội dung tóm tắt: SKKN Biện pháp giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm thông qua hoạt động chơi tại lớp 5 - 6 tuổi C trường Mầm non 8 / 3 Nha Trang

1. MỤC LỤC Trang I. ĐẶT VẤN ĐỀ 2 1. Sự cần thiết của đề tài 2 2. Mục tiêu nghiên cứu 3 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 4 1. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu 4 2. Các giải pháp thực hiện 7 3. Đánh giá đề tài 19 4. Tổ chức thu thập minh chứng 22 III. KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ 22 1. Kết luận 22 2. Khuyến nghị 23 * Tài liệu tham khảo 25 PHỤ LỤC 26 Phụ lục 1: Bảng theo dõi đánh giá trẻ 26 Phụ lục 2: Một số trò chơi theo nhóm 30 Phụ lục 3: Một số kế hoạch tổ chức hoạt động 35 Phụ lục 4: Một số hình ảnh minh chứng 1
2. I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Sự cần thiết của đề tài “Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai”. Chăm sóc và giáo dục trẻ ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng trong sự nghiệp chăm lo, đào tạo và bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành người có ích cho xã hội. Như câu nói của Bác: “Cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập”. Nhưng để trẻ có được một nhân cách toàn diện và sau này trở thành người công dân tốt thì chỉ sự yêu thương chăm sóc thôi là chưa đủ mà cần giáo dục trẻ một cách khoa học và hợp lý. Trẻ mầm non học bằng chơi, chơi mà học. Đối với trẻ mẫu giáo hoạt động vui chơi đóng vai trò chủ đạo đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Chơi là cách để trẻ hình thàng kỹ năng. Do đó, tổ chức trò chơi chính là góp phần tổ chức kỹ năng sống của trẻ. Chơi theo nhóm sẽ hình thành kỹ năng làm việc nhóm. Thông qua chơi, hành động chơi với những mối quan hệ bạn bè cùng chơi việc học của trẻ trở nên nhẹ nhàng và đạt hiệu quả cao hơn. Có thể kể tới những kỹ năng cơ bản cần thiết cho trẻ như: Kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng bảo vệ bản thân, kỹ năng thuyết trình, Trong đó kỹ năng làm việc theo nhóm là một kỹ năng quan trọng đối với trẻ mẫu giáo nói chung và đặc biệt là trẻ 5-6 tuổi nói riêng. Làm việc theo nhóm không chỉ giúp trẻ hoàn thành công việc thuận lợi hơn mà còn giúp trẻ có thể tăng khả năng gắn kết cũng như hòa đồng với bạn bè trong lớp nhiều hơn. Trẻ cùng nhau hoạt động thì mọi hoạt động học cũng như chơi không còn cảm thấy nhàm chán, trẻ sẽ hứng thú tích cực hơn nhiều, khi trẻ hứng thú thì sẽ kích thích sự sáng tạo trong trẻ và việc lĩnh hội các kiến thức sẽ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Mặt khác, làm việc nhóm sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong giao tiếp, biết cách tự khẳng định bản thân mình trong môi trường tập thể. Đồng thời giúp trẻ có thể phát huy cá tính, sự sáng tạo, biết hợp tác với những người bạn khác để hoàn thành những công việc chung. Trong năm học 2017 – 2018, tôi được nhà trường phân công dạy lớp 5-6 tuổi C với số trẻ là 30 cháu. Sau khi quan sát, tìm hiểu trẻ tại nhóm lớp mà tôi phụ trách, tôi thấy trẻ trong lớp bước đầu đã có sự tạo nhóm trong các hoạt động chơi. Tuy nhiên kỹ năng làm việc nhóm còn bị rời rạc, không thường xuyên, thường chơi đơn lẻ, chưa hợp tác, chưa biết các phân chia công việc, hầu như chỉ mạng tính tự phát chứ chưa chủ động, tự giác từ trẻ. 2
3. Giáo viên còn ít quan tâm, chưa tạo điều kiện cho trẻ được chơi nhóm nhiều, chưa chuyên sâu về việc định hướng kỹ năng làm việc nhóm, có thực hiện nhưng còn theo cảm tính, mơ hồ, thiếu sự đầu tư, chưa thật sự lấy trẻ làm trung tâm, do đó hiệu quả chưa cao. Tâm lý chung hiện nay của những bậc làm cha làm mẹ của người Việt Nam còn rất bao bọc con trẻ, lúc nào cũng nghĩ con mình còn non nớt nên ko dám thả lỏng con để con tự khám phá, thương con không muốn con mình phải tự lập, tự làm, điều đó làm hạn chế và ảnh hưởng đến sự mạnh dạn tự tin, hòa nhập cùng bạn bè cũng như thế giới bên ngoài của trẻ. Chính vì lẽ đó mà tình trạng trẻ thụ động còn nhiều, nhiều trẻ chưa mấy chủ động trong giao tiếp và hợp tác cùng bạn để hoàn thành công việc chung, hay chơi một mình. Điều này làm ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng học tập cũng như các hoạt động tập thể và cuộc sống sau này của trẻ. Đối với bản thân dạy cho trẻ kỹ năng làm việc theo nhóm là điều tôi luôn băn khoăn, trăn trở từ lâu nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu. Kỹ năng làm việc theo nhóm là một khái niệm tuy không còn mới mẻ nhưng lại chưa được phát triển mạnh ở cấp học mầm non nói chung và trường tôi nói riêng. Tôi thấy hứng thú với đề tài này vì nó thiết thực, nếu biết cách khai thác thì kết quả đạt được là chính bản thân đứa trẻ được tiếp thu những kỹ năng làm việc theo nhóm cần thiết cho mình để từ đó có thể thích ứng tốt với các cấp học tiếp theo và cuộc sống tạo lập sau này, đây chính là mục tiêu tôi hướng tới đối với thế hệ mầm non tương lai. Vậy làm thế nào để hình thành cho trẻ những kỹ năng làm việc theo nhóm được hiệu quả. Bản thân tôi là giáo viên trực tiếp giảng dạy trẻ tôi mạnh dạn đưa ra đề tài: “Biện pháp giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm thông qua hoạt động chơi tại lớp 5- 6 tuổi C trường Mầm non 8/3 Nha Trang”. Với mong muốn là thông qua hoạt động chơi làm thế nào để các cháu ở lớp tôi hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm một cách tốt nhất, định hướng phát triển sau này. 2. Mục tiêu nghiên cứu Trẻ được chơi theo nhóm, khi chơi trẻ được hình thành một số kỹ năng khi làm việc theo nhóm: Kỹ năng tôn trọng ý kiến bạn, kỹ năng phân chia công việc, kỹ năng phát biểu ý kiến, kỹ năng hợp tác với bạn, kỹ năng diễn đạt ý tưởng của nhóm. 3
4. Thông qua các hoạt động chơi giúp trẻ hình thành và phát triển kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Hoạt động chơi phong phú sẽ giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc nhóm tốt hơn. Trẻ tạo được nhóm chơi, chủ động chơi và phân chia công việc theo nhóm, không còn phụ thuộc vào người lớn. II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Thực trạng của vấn đề cần giải quyết 1.1. Thuận lợi Trường Mầm non 8/3 là đơn vị trực thuộc Phòng Giáo dục – Đào tạo Thành phố Nha Trang nên được sự chỉ đạo, hướng dẫn của Phòng Giáo dục. Trường là một trong những đơn vị gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện công tác chăm sóc, giáo dục trên địa bàn thành phố. Điều kiện cơ sở vật chất trường, lớp khang trang, sạch đẹp. Đặc biệt năm nay trường được chọn là một trong năm đơn vị dự thi cấp Tỉnh trong Hội thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Do đó về môi trường giáo dục nhà trường được trang bị đầy đủ, phù hợp và đa dạng các đồ dùng, đồ chơi, tạo môi trường hấp dẫn cho trẻ được chơi và tự do hoạt động dưới nhiều hình thức khác nhau. Được sự quan tâm động viên và tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt của Ban giám hiệu nhà trường. Ngay từ đầu năm học nhà trường đã lên những kế hoạch thực hiện cụ thể, trong đó đề cao vai trò của việc rèn luyện các kỹ năng sống cho trẻ trong toàn trường. Khi đi vào thực hiện Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm sát sao tới các hoạt động của trường, lớp, có những ý kiến đóng góp, chỉ đạo kịp thời nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ trong nhà trường. Trẻ trong cùng một độ tuổi, thích được chơi và chơi chung với bạn, chơi nhóm cùng với nhau. Mặt khác đa phần trẻ mạnh dạn, tự tin, thông minh, nhanh nhẹn trong các hoạt động. 1.2. Khó khăn Bên cạnh những mặt thuận lợi còn có những khó khăn sau: Trẻ lớp tôi do nhiều cháu còn non tháng, đa phần các cháu sinh vào cuối năm nên kỹ năng làm việc theo nhóm còn rất hạn chế. Trẻ còn thụ động nhiều, chưa biết giải quyết vấn đề khi được tham gia vào nhóm. Trong lớp còn một số trẻ rụt rè, nhiều trẻ không tin tưởng vào khả năng của bản thân, nhút nhát, thụ động, thiếu tự tin, một số trẻ ích kỷ luôn đặt lợi ích cá nhân mình lên trên, không quan tâm lợi ích tập thể, chưa hào hứng tham gia vào các hoạt động của nhóm của tập thể. 4
5. Gia đình trẻ đa số được cưng chiều quá mức, do kinh tế gia đình khá giả; Nhận thức phụ huynh chưa đồng đều, chưa thật sự phối hợp với cô, một số em thiếu sự quan tâm sâu sát của gia đình do bố mẹ lo làm ăn buôn bán, bận rộn không có nhiều thời gian cho trẻ đi giao lưu bên ngoài, tạo môi trường cho trẻ chơi cùng bạn; Trẻ thiếu bạn chơi, nhóm chơi khi ở nhà và khi đi ra ngoài. Giáo viên chưa tạo dựng được môi trường để trẻ có nhiều cơ hội tham gia hoạt động nhóm, các hoạt động chưa được xây dựng một cách khoa học, còn mang tính chất tình huống, nhất thời, chưa có có hệ thống, chưa theo hướng tích hợp với các hoạt động chơi trong ngày; chưa thật sự đầu tư đồ dùng, đồ chơi cho trẻ ; chưa chủ động tuyên truyền, phối hợp với nhà trường và xã hội trong việc rèn luyện kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Khi phối hợp nghiên cứu khảo sát thực tế 30 trẻ 5-6 tuổi tại lớp, tôi khảo sát đầu vào về thực trạng thực hiện kỹ năng làm việc theo nhóm và có kết quả như sau: Bảng 1 BẢNG KHẢO SÁT THỰC TRẠNG ĐẦU NĂM CỦA TRẺ THÁNG 10/2017 (chưa áp dụng) Số trẻ khảo sát: 30 trẻ THÁNG 10/2017 ST TIÊU CHÍ Đạt Chưa đạt T Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Trẻ hứng thú khi tham gia hoạt 01 8/30 26,7% 22/30 73,3% động nhóm 02 Trẻ có kỹ năng phát biểu ý kiến. 6/30 20% 24/30 80% Trẻ có kỹ năng tôn trọng ý kiến 03 12/30 40% 18/30 60% bạn. Trẻcó kỹ năng phân chia công 04 5/30 16,7% 25/30 83,3% việc. 05 Trẻ có kỹ năng hợp tác với bạn 6/30 20% 24/30 80% Trẻ có kỹ năng diễn đạt ý tưởng 06 4/30 13,3% 27/30 86,7% của cả nhóm. 5
6. Nhận xét: Thời gian đầu, khi mới nhận lớp quan sát cháu trên thực tế tôi nhận thấy kỹ năng làm việc theo nhóm của trẻ đa số còn rất yếu. Đa số trẻ còn rất thụ động, chờ đợi vào sự chỉ bảo của cô. Qua bảng khảo sát thực trạng (Bảng 1) thì đa số trẻ chưa có các kỹ năng khi làm việc theo nhóm, đa số các tiêu chí đều chưa đạt 50%. Cao nhất là kỹ năng tôn trọng ý kiến bạn chỉ đạt 40%. Thấp nhất là kỹ năng diễn đạt ý tưởng của cả nhóm đạt chỉ 13,3% . Kỹ năng phân chia công việc đạt chỉ 16,7%, kỹ năng hợp tác với bạn đạt 20%, Điều đó cho thấy kỹ năng làm việc theo nhóm của trẻ còn rất thấp, cần có giải pháp can thiệp giúp trẻ hình thành và phát triển cho trẻ. Từ việc khảo sát thực trạng này và qua thời gian ứng dụng đề tài vào việc giảng dạy, tôi đã tìm ra một số giải pháp giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm sau: 2. Các giải pháp thực hiện. Giải pháp 1: Hình thành và phát triển cho trẻ một số kỹ năng cần có khi làm việc theo nhóm. Muốn nhóm làm việc được hiệu quả thì bản thân mỗi đứa trẻ tham gia trong nhóm phải có những kỹ năng cần thiết. Chính vì vậy, việc giúp trẻ hình thành một số kỹ năng khi làm việc theo nhóm sẽ giúp trẻ giải quyết công việc chung của nhóm. Có thể kể đến một số kỹ năng cần hình thành cho trẻ khi làm việc nhóm như: Kỹ năng phát biểu ý kiến, kỹ năng tôn trọng ý kiến bạn, kỹ năng phân chia công việc, kỹ năng hợp tác với bạn, kỹ năng diễn đạt ý tưởng của cả nhóm. Những kỹ năng này đòi hỏi giáo viên phải chú ý rèn cho trẻ một cách nhẹ nhàng từng bước, thường xuyên nhưng không vội vàng. Tôi nhận thấy nên rèn luyện cho trẻ khi trẻ sẵn sàng cùng bạn tham gia mọi hoạt động. Mục đích của hoạt động nhóm ở lứa tuổi mầm non là bước đầu, là tiền đề cho việc học của trẻ ở trường phổ thông. Cho nên bằng những lời nói nhẹ nhàng, những nhắc nhở của cô giáo đối với từng trẻ trong và sau mỗi hoạt động chơi, dần dần sẽ hình thành cho trẻ những kỹ năng cần thiết. 1.1 Hình thành kỹ năng phát biểu ý kiến Kỹ năng phát biểu ý kiến là một kỹ năng quan trọng cần có trong một nhóm hay một tập thể. Trẻ hiểu và biết vấn đề đó là một chuyện, nhưng trẻ có mạnh dạn tự tin nói lên suy nghĩ của mình hay không mới là điều quan trọng. Trên thực tế nhiều trẻ do bản tính nhút nhát, biết nhưng không phát biểu ý kiến. 6
7. Do đó tôi nhận thấy việc cần làm là làm sao để trẻ có thể mạnh dạn đưa ra ý kiến, suy nghĩ riêng của cá nhân khi tham gia hoạt động trong nhóm. Tôi đặc biệt quan tâm đến những trẻ còn nhút nhát, thiếu tự tin. Tôi đã động viên trẻ nói, nêu cảm xúc của mình ở mọi lúc mọi nơi. Thường xuyên khen ngợi trẻ dù trẻ vẫn còn nói nhỏ hoặc thiếu tự tin, tạo cơ hội cho trẻ được tham gia trong các nhóm chơi. Khi chơi nếu trẻ không nói thì cô gợi ý cho trẻ nói để bàn luận cùng nhóm, dần dần trẻ sẽ quen và mạnh dạn nêu ý kiến. Tôi cũng cho trẻ hiểu lợi ích khi đưa ra ý kiến, nhận xét trong nhóm. Mỗi người cần đóng góp ý kiến thì mới có thể đạt được kết quả tốt cho nhóm. Ở lớp tôi bé Mẫn Nghi lúc chơi với bạn Gia Băng thì nói nhiều nhưng khi vào hoạt động chơi nhóm “Bé nào giỏi hơn” bé cứ ngồi im lặng, không tham gia đóng góp ý kiến. Tôi đến khuyến khích khơi ngợi cho bé trả lời và nhắc các bạn tuyên dương bé. Qua 3 tuần bé đã tự chủ động có tiếng nói tham gia khi hoạt động nhóm. Hay như bé Anh Quân bình thường rất hiếu động nhưng khi tham gia hoạt động thì lại ít chú ý và thụ động không có ý kiến tham gia cùng nhóm. Tôi thường gây chú ý cho bé bằng cách tạo ra tình huống bốc thăm nêu ý kiến và buộc trẻ phải trả lời. Dù bé trả lời đúng hay sai tôi đều có cách giúp trẻ tự tin. Qua vài tuần với hoạt động chơi nhóm bé đã chủ động tham gia ý kiến một cách hứng thú và tự hào vì những lời phát biểu của mình được cô và bạn công nhận. 1.2 Hình thành kỹ năng tôn trọng ý kiến của bạn Trong khi hoạt động nhóm tôi nhận thấy cần phải tập cho trẻ biết tôn trọng ý kiến của bạn, hướng dẫn cho trẻ những cách thức giải quyết các vấn đề chứ không phải là bác bỏ ý kiến của các bạn trong khi giải quyết vấn đề. Ý kiến cần được chọn lọc ý kiến đúng nhất để có kết quả cuối cùng, không tùy tiện làm theo ý cá nhân và bắt cả nhóm phải tuân theo ý mình. Với hoạt động theo nhóm quan trọng nhất là phải xây dựng được cho trẻ tinh thần đồng đội, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau, thống nhất nhiều ý kiến để có thể giải quyết vấn đề một cách tốt nhất. Ý kiến cần phải được thống nhất cả nhóm hay đa phần thống nhất. Do vậy tôi dạy trẻ biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến của đồng đội, không được bỏ qua bất cứ ý kiến nào. Điều này đôi khi người lớn cũng khó có thể làm được, nên với trẻ cần phải có thời gian và phương pháp khéo léo để rèn kỹ năng này cho trẻ. Để hình thành được kỹ năng này tôi tạo ra nhiều tình huống và câu hỏi cho trẻ, thường xuyên nhắc nhở trẻ phải để tất cả các bạn trong nhóm trình bày ý kiến riêng của mình cho cả nhóm nghe, yêu cầu các bạn lắng nghe sau đó hỏi ý kiến cả nhóm. Nếu ý kiến đó không phù hợp thì chỉ có cả nhóm mới có quyền 7
8. không chấp nhận thực hiện theo, chứ không cá nhân ai có quyền tự ý bác bỏ ý kiến của bạn mình khi chưa được nhóm thống nhất. Bé Lê Phương trong lớp là bé rất thông minh và nhạy bén. Khi bé tham gia trong nhóm nào thì nhóm đó rất sôi nổi, nhưng có một điều cần hướng dẫn cho bé là bé rất hay bác bỏ ngay ý kiến của bạn khác khi bạn vừa nói xong, thậm chí bé còn hay la bạn khi bạn nói sai. Nắm bắt được điều này nên tôi đã đưa ra một số biện pháp. Thứ nhất tôi nhẹ nhàng nhắc nhở trực tiếp với bé cần tôn trọng ý kiến của bạn. Tôi giải thích cho trẻ hiểu ai cũng có cảm nhận và ý kiến của riêng mình, con làm như vậy là không nên, chưa tôn trọng bạn, dù đúng hay sai bé cần hỏi ý kiến chung của cả nhóm trước khi gạt bỏ. Thứ hai, tôi gặp riêng bé sau giờ hoạt động, khen trẻ thông minh nhưng đồng thời hỏi trẻ nêu lên cảm giác của mình nếu con bị bạn bác bỏ ý kiến, không thừa nhận ý kiến của mình con sẽ như thế nào. Từ đó tôi giáo dục trẻ không nên hành động như vậy khi tham gia hoạt động. Thứ ba, khi đưa ra một yêu cầu cho nhóm trẻ giải quyết tôi ra điều kiện lần lượt bạn nào cũng phải nêu cách giải quyết yêu cầu cả nhóm lắng nghe và cá nhân không được bác bỏ ý kiến của bạn khi cả nhóm chưa thống nhất. Kết quả là chỉ sau vài lần bé Lê Phương đã không còn tình trạng phủ nhận ngay ý kiến của bạn nữa, tình trạng la bạn cũng hầu như không còn. Có lần bé quên cũng lớn tiếng nhưng ngay sau đó đã nhớ và nói nhỏ lại. Tôi còn nghe bé xin lỗi bạn. Đó là điều tôi thấy rất hài lòng. 1.3 Hình thành kỹ năng phân chia công việc cho trẻ Hướng dẫn trẻ phân công công việc khi làm việc nhóm là dạy trẻ cách phân chia việc cụ thể cho từng bạn trong nhóm. Để làm được điều này nhóm phải theo khả năng của mỗi bạn để tự chọn hay cắt cử bạn làm một việc nào đó. Đôi khi nhóm cần cử ra một người đứng đầu, tập hợp ý kiến chung của cả nhóm. Đó là nhóm trưởng. Lúc này vai trò của nhóm trưởng là người nhạy bén, nắm bắt khả năng của mỗi bạn trong nhóm mà phân công công việc cho cụ thể. Tránh tình trạng ôm hết việc khi trẻ nhận thấy việc đó quá dễ, không cần ai giúp đỡ hay nghĩ rằng các bạn không có khả năng làm được mà không phân công. Như vậy thì hiệu quả sẽ không cao và mất thời gian. Là người hướng dẫn, giáo viên cần giải thích cho tất cả trẻ hiểu rằng khi đã cùng chung một nhóm thì cá nhân nào cũng phải được giao một công việc cụ thể để giúp nhóm hoàn thành nhiệm vụ chung, vì mục tiêu chung của nhóm. Trong hoạt động chơi góc, tôi quan sát thấy có một nhóm bạn rất thích chơi ở góc xây dựng đó là bé Gia Hoàng, Minh Quân, Nguyên Khang, Phước Thịnh, Đình Danh, Duy Anh Tuy nhiên các bé về nhóm không phân chia công việc mà lao vào chơi ngay, có bé chỉ biết nhìn mà chưa biết cần phải làm gì tiếp 8
9. theo. Hiểu được xu thế chung này, do các bé chưa biết phân công công việc, nên những lần chơi sau tôi thường nhắc trẻ hãy thảo luận và phân công công việc trước khi chơi. Hoặc tôi về tại nhóm chơi gợi ý cho các bé: “Trước khi cùng làm một công việc chung nhóm các con cần phải làm gì? (thống nhất ý tưởng), sau khi thống nhất được ý tưởng rồi cần làm gì tiếp theo? Gợi ý trẻ cử ra một bạn đội trưởng biết cách làm việc, phân chia nhiệm vụ cụ thể cho mỗi bạn trong nhóm”. Sau một thời gian hướng dẫn, nhóm này đã có một kỹ năng tương đối tốt. Không cần tôi gợi ý, các bé cũng tự phân công nhiệm vụ cho nhau và hoạt động rất hiệu quả, đoàn kết. Bé hay được các bạn cử làm nhóm trưởng là bé Nguyên Khang và bé Đình Danh. Khi trẻ tham gia chơi trong nhóm tôi thường giáo dục trẻ không tranh giành tráo đổi công việc với bạn, trừ khi làm không được và được nhóm đồng ý giao nhiêm vụ khác cho mình. Tôi nhận thấy bé Minh Hy khi chơi hay xen ngang tranh vai chơi với các bạn khác trong nhóm. Bé đang chơi nếu nhưng thấy không thích nữa là bé bỏ. Một lần khi cùng nhóm “Trang trí cây thông noel”. Bé được phân công nhiệm vụ quấn dây kim tuyến lên cây thông nhưng khi mới bắt tay vào thực hiện thấy các vật liệu khác đẹp hơn nên bé bỏ sang làm nhiệm vụ của bạn khác. Thấy vậy tôi hỏi trẻ: “Hôm nay con được giao công việc gì? (Quấn dây kim tuyến), con làm xong chưa? (Dạ chưa), nhiệm vụ con đang làm là gì? Có đúng với nhiệm vụ được phân công chưa? con đã xin ý kiến trao đổi với các bạn trong nhóm chưa? (Dạ chưa), nếu công việc đó không có con hay bạn khác nào làm thì nhóm có hoàn thành kết quả không?”Tôi giáo dục trẻ cần phải có tinh thần kỷ luật và nguyên tắc làm việc trong nhóm sau đó hỏi trẻ: “Hướng giải quyết của con bây giờ là gì?” Sau đó trẻ chọn cách xin ý kiến cả nhóm cho đổi nhiệm vụ với bạn khác và được bạn Quý Trân đồng ý đổi vai nên được cả nhóm đồng ý. Tôi nhắc nhở, dặn dò cả lớp sau buổi hoạt động. Từ đó về sau không chỉ riêng bé Minh Hy mà các trẻ khác cũng hạn chế tình trạng trên. 1.4 Hình thành kỹ năng hợp tác với bạn Hợp tác cùng bạn trong khi chơi là kỹ năng quan trọng và rất cần thiết trong hoạt động nhóm, nếu không hợp tác với nhau thì không gọi là làm việc nhóm được. Trong một nhóm, mặc dù công việc đã được phân công nhưng những phần công việc của mỗi cá nhân đều có liên quan với công việc của các bạn trong nhóm, có tác dụng tương tác với nhau để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. 9
10. Tôi định hướng cho trẻ biết làm việc theo nhóm tuy là kết quả của cả nhóm nhưng là kết quả của mỗi cá nhân lập thành. Muốn nhóm đạt kết quả tốt thì mỗi thành viên trong nhóm phải biết hợp tác với nhau. Cuối chủ điểm “Động vật” tôi cho trẻ chơi đóng kịch câu chuyện Bác sĩ chim. Sáng khi trẻ tới lớp đông đủ, tôi yêu cầu trẻ tìm nhóm chơi, để chuẩn bị diễn kịch vào giờ hoạt động chung. Khi vào hoạt động, trẻ chơi trò chơi “Kết nhóm” sau đó tự phân chia vai cho nhau và cử bạn lần lượt lên bốc thăm xem nhóm nào diễn trước. Hôm đó tôi quan sát thấy nhóm của bạn Duy Anh, Hải Băng, Gia Băng, An, Hoàng, Chi không có sự thống nhất ai cũng muốn đóng vai bác sĩ nên không tập được lời thoại như các nhóm kia. Kết quả nhóm đó không phối hợp diễn kịch được. Qua tình huống thực tế đó tôi cho trẻ biết nếu không chịu cùng hợp tác với nhau thì sẽ không thành công. Nếu không chịu nhường nhau thì mọi người trong nhóm đều chịu sự thất bại, do không đoàn kết. Tôi cũng đã hướng dẫn nhóm đó cách giải quyết bằng cách sẽ thay nhau thử đọc lời nói của nhân vật bác sĩ trong chuyện xem ai đọc hay nhất thì sẽ chọn bạn đó đóng vai bác sĩ. Cuối cùng cả nhóm đồng ý chọn bạn Hải Băng làm vai bác sĩ. Tôi cho cả nhóm tập lại để buổi chiều diễn cho cả lớp xem. Mục đích của tất cả các hoạt động chơi mà tôi đưa ra đều là để trẻ có thể thích nghi hòa hợp, cùng hợp tác với tất cả các bạn trong lớp, nhóm, không đơn thuần là làm việc cá nhân hay một hai bạn quen thuộc từ trước. Dần dần, với các hoạt động chơi khác nhau tôi cho các bé làm quen với cách hợp tác với bạn. Kỹ năng này đã được hình thành ở nhiều trẻ lớp tôi. Các bé đã biết cách hợp tác và hăng hái nêu ý kiến trong mỗi lần chơi. 1.5 Hình thành kỹ năng diễn đạt ý tưởng của nhóm Đây là kỹ năng cuối cùng khi nhóm đã hoàn thành công việc và đưa ra kết quả. Để thực hiện được điều này tôi có hai hình thức. Hình thức thứ nhất, cả nhóm cùng phát biểu ý tưởng sau khi đã thống nhất, khuyến khích nhiều trẻ được thể hiện. Hình thức thứ hai, nhóm cử ra một người đại diện ý tưởng của cả nhóm, thống nhất ý kiến của tất cả các bạn trong nhóm. Trong một nhóm không khó để thấy được sẽ có một trẻ luôn trội hơn, mạnh dạn hơn các bạn để điều tiết công việc của các bạn trong nhóm, đó chính là nhóm trưởng. Nhóm trưởng sẽ quyết định đưa ra cách làm tốt nhất và kết quả cuối cùng cho nhóm mình. Nhóm trưởng này được tôi chú ý hướng dẫn cách tổng hợp ý kiến lấy kết quả cuối cùng. Quan trọng nhất là khuyến khích trẻ mạnh dạn lên thay mặt nhóm trình bày kết quả của nhóm mình. Tuy nhiên vai trò diễn đạt ý tưởng thì tôi chú ý phát huy ở nhiều trẻ trong nhóm chứ không chỉ có một trẻ duy nhất. 10
11. Trên đây là một số kỹ năng chính cần có để trẻ tham gia làm việc nhóm một cách hiệu quả nhất. Bên cạnh đó tôi cũng chú ý giúp đỡ cho trẻ một số thói quen như: Giao tiếp với bạn, không ỷ lại vào bạn, tập giải quyết những vấn đề phát sinh trong quá trình làm việc để việc hoạt động theo nhóm của trẻ tốt hơn và đạt hiệu quả cao hơn. Giải pháp 2: Hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ thông qua các hoạt động chơi trong lớp học. Với trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ 5-6 tuổi nói riêng chơi là hoạt động chủ đạo luôn hiển hiện trong tất cả các hoạt động hàng ngày của trẻ. Thông qua hoạt động chơi, hầu hết các kỹ năng của trẻ được hình thành. Trong đó kỹ năng làm việc theo nhóm cũng được thiết lập. Để hình thành và phát triển kỹ năng này, tôi tổ chức, hướng dẫn trẻ thông qua các hoạt động chơi như: Chơi trong hoạt động góc, chơi trong hoạt động học, chơi trong hoạt động chiều, chơi trong hoạt động lao động. 2.1 Chơi trong hoạt động góc Chơi trong góc chơi là một môi trường rất tốt để giáo dục kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Vì trong trò chơi sẽ có những tình huống mà nếu người chơi không phối hợp được với nhau thì sẽ không thể nào chơi được. Điều mà tôi quan tâm là phải làm sao để tạo những cơ hội giao tiếp, thảo luận và làm việc cùng nhau nhiều nhất. Bên cạnh đó tôi chú ý đến cách trẻ xử sự với nhau, phân chia vai chơi, cách trẻ giao nhiệm vụ khi chơi và giáo dục kịp thời cách trẻ ứng xử với bạn chơi cho tốt. Với chủ đề “Mừng sinh nhật bạn” (Bạn Phan Huy và Yến Thủy). Để tạo ý nghĩa cho các bé và cũng là cơ hội để trẻ được tham gia hoạt động nhóm, tạo sự gắn kết, yêu thương bạn bè, tôi để trẻ phân làm 4 nhóm chơi. Tôi gợi ý cho trẻ thống nhất các nội dung chơi: Vẽ và trang trí bạn, trang trí phông, bày bàn tiệc, múa hát. Sau đó trẻ chơi theo nhóm. Để hoàn thành nhiệm vụ đòi hỏi các trẻ phải thống nhất giao nhiệm vụ cho từng thành viên, phối hợp và làm việc cùng nhau. Nếu không, trong một thời gian nhất định chủ đề sẽ không được hoàn thành. Kết quả là các bé đã phối hợp và tạo ra một bàn tiệc chúc mừng sinh nhật bạn và một tranh vẽ in hình bé Yến Thủy với những trang trí trên áo quần thật sinh động. Trong quá chơi tôi hướng dẫn để trẻ giao nhiệm vụ cho từng thành viên trong nhóm. Tôi luôn gợi mở, động viên, khuyến khích, khen gợi để trẻ phát huy hết khả năng của bản thân và tinh thần đoàn kết của nhóm trẻ với nhau, xử lý 11
12. những tình huống xảy ra trong quá trình trẻ chơi. Tất cả sẽ tạo ra sức mạnh để trẻ góp sức cùng nhau lĩnh hội tri thức. 2.2 Chơi trong hoạt động học Học bằng chơi, chơi mà học. Chơi trong hoạt đông học cũng là một môi trường tốt giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm. Do đó trong tất cả các hoạt động học, tôi tận dụng tối đa cách học bằng các trò chơi. Thay vì tổ chức hoạt động cho từng cá nhân, tôi thường tổ chức cho trẻ tìm hiểu kiến thức, luyện tập kỹ năng theo nhóm. Vừa để giờ học sinh động, vừa khai thác tiềm năng mỗi cá nhân, vừa tận dụng các trò chơi này để giúp trẻ hình kỹ năng làm việc theo nhóm. * Chơi trong hoạt động nhận thức khám phá Tôi tận dụng mọi trò chơi có thể để chuyển giờ học thành giờ chơi cho trẻ. Đặc biệt là các trò chơi theo nhóm. Với hoạt động “Tìm hiểu ngày nhà giáo Việt Nam 20/11” tôi định hướng trẻ chia làm ba nhóm chơi. Sau khi gợi ý chủ đề, mỗi nhóm được tôi phân công làm một nhiệm vụ khác nhau. Nhóm làm tranh chung, nhóm cắm hoa, nhóm trang trí phông màn. Trước khi nhóm thực hiện tôi hỏi cả nhóm: “Điều đầu tiên khi về nhóm chơi các con sẽ làm gì?” Nếu trẻ chưa biết thì tôi định hướng cho trẻ thống nhất ý kiến sẽ làm gì. Sau đó cho mỗi trẻ tự chọn phần công việc của mình trong nhóm. Tôi định hướng tiếp “Để công việc được thuận tiện và hoàn thành nhanh chóng các con sẽ phối hợp với nhau như thế nào?” Tôi hướng trẻ phối hợp với nhau cùng nhau làm chung một nhiệm vụ cô giao. Cụ thể: Bạn Nghi vẽ, bạn Thịnh cắt hình bạn Nghi vẽ và dán; bạn Hà Linh và bạn Thắng làm dây trang trí còn bạn Vũ thì đứng dưới đưa dây và keo cho bạn Huy leo lên thang và dán vào phông màn; bạn Danh, bạn Khang bơm bong bong cho bạn Khôi cột và treo vào khung Sau khi các nhóm đã phân chia công việc thì trẻ tỏ thái độ hợp tác rất tốt. Kết quả là các bé rất hứng khởi, phối hợp nhịp nhàng tạo ra những bó hoa, phông màn, bức tranh chung thật ý nghĩa. Cuối cùng các nhóm cùng nói lên cách làm và nói lời chúc gửi tới cô. Nhóm một cả nhóm cùng diễn đạt ý tưởng, nhóm hai cử được bạn Khang, nhóm ba cử bạn Phương làm người đại diện cho nhóm. Và với các hoạt động chơi tương tự, mỗi hoạt tìm hiểu trẻ đều phải trải qua những quá trình phát biểu ý kiến, phân chia công việc, hợp tác cùng bạn hay diễn đạt ý tưởng sẽ giúp trẻ dần hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm. * Chơi trong hoạt động thể chất 12
13. Vận động là hoạt động cần sự phối hợp đồng đội cao mới có thể mang lại hiệu quả. Vì vậy tôi cố gắng tích hợp trò chơi mang tính vận động vào để trẻ hứng thú cũng như biết đoàn kết phối hợp vơi nhau hơn. Trong trò chơi “Chuyền bóng qua đầu qua chân”, nếu tôi yêu cầu trẻ tự cá nhân nào cũng phải chuyền được cho bạn thì quá đơn giản, trẻ sẽ không hứng thú và trẻ nào chậm yếu cứ từ từ và không cố gắng thực hiện một cách nhanh nhẹn như các trẻ khác. Nhưng khi tôi yêu cầu “Bây giờ mình sẽ cùng chơi trò chơi chung sức xem đội nào là đội nhanh nhẹn sẽ được một phần quà”. Thời gian là một đoạn nhạc thì mỗi cá nhân trong đội sẽ cùng nhau cố gắng phối hợp thực hiện thật tốt để nhóm mình đạt được phần quà đó. * Chơi trong hoạt động phát triển ngôn ngữ Cũng như các hoạt động khác, tôi tận dụng các trò chơi trong các hoạt động thơ, truyện, chữ cái, khai thác các trò chơi làm sao hướng trẻ vào việc hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm nhiều nhất, giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất. Trong hoạt động phát triển ngôn ngữ tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Đặt câu với hình ảnh cho trước”. Lớp chia làm 4 nhóm, sau khi đổ xúc xắc, xúc xắc dừng lại ở hình ảnh nào thì các thành viên trong nhóm phải nhanh chóng nghỉ ra câu có đầy đủ thành phần và có nghĩa. Đội sau không đặt câu trùng với câu đội trước đã đặt. Để có câu trả lời đúng và đầy đủ mỗi thành viên trong nhóm phải tập đặt câu. Nhóm sẽ thống nhất và chọn câu hay và đúng nhất và trả lời cho đội mình. Mỗi câu trả lời đúng được một điểm. Sau thời gian cho phép đội nào có nhiều điểm hơn đội đó thắng. * Chơi trong hoạt động tạo hình Một đặc thù của hoạt động tạo hình là để thực hiện được hiệu quả thì trẻ phải cần nhiều đồ dùng, nguyên vật liệu phục vụ cho hoạt động. Vì thế khi vào hoạt động này, tôi đưa ra hình thức chơi, hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ bằng cách tạo cơ hội cho trẻ hoạt động theo nhóm và để trẻ tự phân công nhiệm vụ trong nhóm mình . Trong hoạt động “Vẽ tranh chủ đề giao thông” tôi để trẻ chia làm 5 nhóm và giao nhiệm vụ xếp bàn, chia giấy, chia màu tô, chia nguyên vật liệu. Sau đó mỗi nhóm cùng thảo luận, thống nhất và cùng thực hiện bức tranh về an toàn giao thông trên khổ giấy A3. Bạn vẽ đường đi, bạn vẽ xe, bạn vẽ cây xanh, bạn tô màu như vậy, trẻ thấy được vai trò của mình trong nhóm, cũng như cảm nhận được niềm vui chung. Sự liên kết và tác dụng của việc hợp tác của trẻ với các bạn sẽ nhanh hơn. 13
14. * Chơi trong hoạt động âm nhạc Trong hoạt động âm nhạc các trò chơi mà tôi hướng tới là những trò chơi mang tính tập thể. Trẻ chơi “Mở hình đoán tên bài hát”. Trẻ chia làm 4 đội, đưa ra câu đố nhóm đoán đó là hình ảnh gì. Khi xuất hiện bức tranh gia đình, bà, bé. Trẻ đoán và biểu diễn những bài trẻ đoán đúng, mỗi nhóm tự biểu diễn theo cách riêng của đội mình. Để thực hiện tốt các bạn trong nhóm phải thống nhất động tác và phối hợp nhịp nhàng với nhau mới có thể biểu diễn thành công. Bên cạnh đó tôi luôn quan sát và gợi ý cách phối hợp cho trẻ khi cần thiết. 2.3 Chơi trong chơi hoạt động theo ý thích. Đây là hoạt động mà trẻ có cơ hội lựa chọn hoạt động mà trẻ ưa thích, trẻ được tự do giao tiếp, tự do kết bạn, tự do chọn đồ chơi, được trải nghiệm cảm giác hứng thú qua các trò chơi giúp trẻ tự tin vào bản thân mình. Đây cũng là những trẻ hay chơi với nhau tự nguyện, tập hợp theo nhóm. Trẻ thể hiện rõ sự đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong nhóm chơi. Nắm bắt được điều này tôi để trẻ được tự do chọn trò chơi, tự do chọn bạn chơi. Tôi khơi gợi, hướng trẻ đến với trò chơi mà trẻ thích, rủ thêm bạn chơi. Còn lại tôi để trẻ được tự do tranh luận, tự do sáng tạo, Một hôm Phước Thịnh khởi xướng trò chơi “Rồng rắn lên mây”. Khi đi vào chơi các bạn tranh nhau làm thấy thuốc, chưa ai chịu nhường ai. Thấy một hồi vẫn không giải quyết được tôi nói: “Cô rất thích chơi trò chơi này, cô cũng thích làm thầy thuốc, nhưng nếu cô giành phần làm thầy thuốc thì không được hay cho lắm. Bây giờ cô có cách này, chúng mình chơi oản tù tì và loại dần, sau mỗi lần bạn nào thắng bạn đó được làm thầy thuốc”. Sau đó các bạn đồng ý chơi và lần sau phân công rất vui vẻ. 2.4 Chơi trong hoạt động lao động. Thông qua chơi trong hoạt động lao động tự phục vụ, tôi giúp trẻ nhận thức rằng không ai có thể làm việc hiệu quả nếu không có sự đoàn kết, hợp tác với các bạn. Bằng những việc làm hàng ngày như bày bàn ăn, bàn học, lau dọn bàn ăn, thu dọn đồ dùng sau khi chơi, xếp nệm gối tôi giúp trẻ học cách cùng làm việc với bạn. Khả năng hợp tác sẽ giúp trẻ biết cảm thông và san sẻ với các bạn. Tôi cũng cho trẻ tự nhận xét hiệu quả làm việc giữa cá nhân và tập thể. Một bạn tự thu dọn đồ dùng sau khi chơi sẽ như thế nào so với một tổ cùng thu dọn đồ dùng, từ đó rút trẻ ra kết quả và làm vốn kinh nghiệm cho mình. Khi trẻ phối 14
15. hợp cùng nhau làm việc, tôi gợi ý cho trẻ hát, đọc thơ để tạo không khí vui tươi. làm việc mà như chơi, làm động lực giúp trẻ thực hiện nhiệm vụ được giao. Hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ thông qua việc hình thành ý thức các hoạt động lao động mọi lúc mọi nơi. Trước hết tôi giáo dục cho trẻ thấy vai trò của hoạt động lao động, hình thành cho trẻ ý thức lao động trong nhóm hay tập thể. Sau đó tôi phân công nhiệm vụ cho từng nhóm trẻ trước, trong và sau quá trình hoạt động với hình thức vừa làm vừa chơi, trên tinh thần đồng đội chứ không áp đặt hay gò bó từng trẻ. Ngay từ đầu năm học tôi đã phân công nhiệm vụ cho từng tổ trực nhật theo ngày. Mỗi ngày một tổ giúp cô hoàn thành các cộng việc như cùng xếp bàn ăn, cùng trải nệm, cùng lau dọn xắp xếp đồ dùng, Sau mỗi ngày tôi đều cho các nhóm đánh giá nhóm trực nhật và có đánh giá ghi điểm vào sổ. Tôi thấy mỗi lần được điểm tốt các thành viên trong tổ đều rất vui mừng và lần sau, tổ sau đều cố gắng hơn. Lúc đầu tôi còn phải nhắc nhở, nhưng bây giờ những công việc đó như là việc hiển nhiên, không cần tôi phải nhắc mà bản thân các bạn trong tổ đều tự biết phân công công việc cho nhau. Nếu trẻ nào quên các bạn trong tổ hay bạn tổ khác tự biết và nhắc nhở cho bạn, không cần tôi phải nhắc lại nữa. Giải pháp 3: Hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ thông qua các hoạt động chơi ngoài lớp học. * Chơi trong hoạt động ngoài trời Hoạt động ngoài trời luôn mang lại những niềm vui và hứng thú cho trẻ, không chỉ bởi ở không gian thay đổi mà môi trường ngoài trời luôn là cơ hội tốt để trẻ được tham gia các trò chơi tập thể, trò chơi nhóm. Tận dụng cơ hội này trò chơi mà tôi đưa ra không ngoài mục tiêu tập cho trẻ tinh thần hợp tác và làm việc nhóm hiệu quả. Giờ hoạt động có chủ đích tôi đưa ra chủ đề “Vệ sinh sân trường”. Tôi giao nhiệm vụ của các nhóm là: Nhặt lá sân trường, lau đồ dùng đồ chơi các khu vực. Tôi cho trẻ tự phân nhóm, các thành viên phân công, lựa chọn khu vực việc làm của nhóm mình sau đó tôi thống nhất lại nhiệm vụ trên sự thống nhất của trẻ để trẻ rõ hơn và về nhóm cùng thực hiện. Sau đó trẻ tập hợp nêu kết quả của nhóm cho cả lớp cùng nghe. Tôi giải thích cho trẻ biết đó là tác dụng của cách làm việc theo nhóm. Chơi trong hoạt động ngoài trời không thể thiếu các trò chơi vận động và trò chơi dân gian. Để chơi được các trò chơi trẻ không thể chơi một mình. Vì thế để chơi được thì hợp tác nhóm, tinh thần đồng đội là yêu cầu cần thiết của các 15
16. trò chơi này. Nhiệm vụ của tôi là tìm thật nhiều trò chơi và tăng cường cho trẻ được chơi mỗi ngày. Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Đua vịt” như sau: Cách chơi: Lớp chia thành hai hay nhiều nhóm. Có một vạch một vạch xuất phát, các nhóm ngồi chồm hổm xếp hàng, mỗi nhóm thành một hàng dọc trước vạch xuất phát. Người ngồi sau đặt hai tay lên eo của người ngồi trước. Trước mặt mỗi nhóm cách 5 -10m đặt một vật làm đích. Khi có hiệu lệnh xuất phát, cả nhóm phải nhịp nhàng vẫn ở tư thế ngồi chồm hổm, đi lên đích nhưng không được để bị rời ra. Nếu nhóm nào để bị rời sẽ bị loại, không được tiếp tục cuộc đua. Chọn phân nửa nhóm trong tổng số nhóm chơi về trước làm nhóm thắng, các nhóm thua phải cõng nhóm thắng một vòng quanh sân. Có thể thay động tác đi chồm hổm như vịt bằng động tác dùng sức bật hai chân nhảy như ếch, nhưng nếu nhảy không đều dễ bị đứt hang. Vì vậy người dẫn đầu phải phát hiệu lệnh là khi nào người dẫn đầu hô “nhảy” thì tất cả phải nhảy theo. Trò chơi này luyện dẻo dai đôi chân và phối hợp tinh thần đồng đội cao. Ngoài ra tôi ưu tiên tổ chức những trò chơi cần sự phối hợp giữa các trẻ với nhau như: Trò chơi “Rồng rắn”, “Nhảy bao bố”, “Trồng nụ trồng hoa”, “Cặp kè” Tận dụng mọi hình thức nhóm chơi có thể khi ra ngoài trời, trong nội dung chơi tự do tôi cũng hướng trẻ tham gia chơi chung với nhau. Tôi chuẩn bị những bảng to có dán giấy A0 mặt trước và sau. Khi chơi tôi gợi ý cho một nhóm trẻ cùng phối hợp vơi nhau tham gia vẽ hay phun màu chung một bức tranh trên tấm bảng đó. Kết quả là sản phẩm hoàn thành nhanh chóng hơn, các trẻ cùng làm vui vì được tham gia, cùng làm ra một sản phẩm chung. * Chơi trong hoạt động lễ hội, tham quan dã ngoại Trong năm học nhà trường luôn xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động lễ hội, tham quan, dã ngoại Tôi đã dựa vào đó để xây dựng kế hoạch của lớp tổ chức, hướng dẫn kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Để hình thành và phát triển kỹ năng cho trẻ thì điều quan trọng nhất là phải luôn tạo cơ hội để trẻ được tham gia luyện tập thường xuyên, mọi cơ hội có thể. Có như vậy trẻ mới hình thành nên các kỹ năng một cách bền vững. Với hoạt động lễ hội nhóm trẻ sẽ được tham gia trong các buổi tổ chức tiệc buffet, liên hoan văn nghệ, vệ sinh sân trường Cách tổ chức tôi đưa ra mang hình thức chơi là chủ yếu. 16
17. Vào ngày 24/12 Tết Âm lịch trường tổ chức trang trí tiệc buffet tại lớp. Nhân cơ hội này tôi cho từng nhóm trẻ giúp tôi trong việc trang trí bàn tiệc. Lúc đầu lớp chia làm 2 nhóm, nhóm 1 trang trí phông, nhóm 2 vệ sinh lớp học. Tiếp đến lớp phân làm ba nhóm: Nhóm bóc trứng cút và cắt xúc xích; nhóm bày trí đồ ăn; nhóm cắt, xếp trái cây. Sau đó tất cả cùng cô trưng bày bàn tiệc đẹp mắt. Việc tôi yêu cầu là các nhóm phải tự chọn hoặc phân công công việc từng nhóm cho nhau sao cho phù hợp. Hoạt động được trẻ tham gia rất hào hứng và mang lại kết quả tốt, tinh thần đoàn kết, đồng đội được phát huy cao. Với hoạt động tham quan dã ngoại tôi định hướng cho trẻ biết nội dung tham quan ngay từ những ngày trước và đưa ra nội dung yêu cầu trẻ thực hiện. Nhóm trẻ chọn nội dung tìm hiểu mà trẻ thích, sau đó về trình bày những gì mình quan sát được cho cô và các nhóm còn lại được biết. Nhân dip 22-12 trường tổ chức cho trẻ đi gặp gỡ các chú bộ đội Hải quân. Trước khi đi tôi giao nhiệm vụ một nhóm sẽ biểu diễn văn nghệ; một nhóm tìm hiểu môi trường bên ngoài của học viện; một nhóm sẽ tìm hiểu trong khu bảo tàng của học viện. Buổi chiều nhóm trẻ đã được phân công trình bày nội dung mình đã được giao. Để có nội dung trình bày đòi hỏi mỗi thành viên trong nhóm phải quan sát về thống nhất nội dung với nhóm, thống nhất bạn đội trưởng trình bày tức là trẻ cũng phải trãi qua một quá trình làm việc nhóm. Ngoài ra tôi tổ chức các buổi giao lưu giữa các lớp để trẻ có cơ hội trao đổi những gì trẻ lĩnh hội được với các bạn nhằm hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Giải pháp 4: Tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh trong việc hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Bên cạnh việc tổ chức hướng dẫn trực tiếp trên trẻ, tôi cũng chú trọng đến việc trao đổi với phụ huynh để cùng phối hợp cho trẻ được giao lưu với bạn bè, rèn luyện kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Trao đổi cho phụ huynh hiểu không nên làm hộ trẻ quá nhiều, cần dạy trẻ tính tự lập từ bé, khuyến khích trẻ giao lưu với các bạn trong xóm và khi đi ra môi trường bên ngoài. Trẻ càng được giao tiếp, tiếp xúc nhiều càng tạo tiền đề và kỹ năng tốt cho trẻ sau này. Tuyên truyền để các bậc phụ huynh hiểu rằng việc dạy trẻ những kỹ năng là một quá trình. Giáo dục kỹ năng sống là giúp trẻ nâng cao năng lực để tự lựa chọn giữa những giải pháp khác nhau. Trẻ cần có điều kiện để cọ sát các ý kiến khác nhau, trao đổi kinh nghiệm, thực hành và áp dụng. Chính vì vậy, dạy trẻ 17
18. biết cách tự tham gia vào nhóm và giải quyết công việc cùng với nhóm bạn là việc cần thiết để trẻ học tốt ở trường phổ thông sau này. Để phụ huynh hiểu hơn về kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ tôi thường tuyên truyền đến phụ huynh bằng các hình thức sau: * Tuyên truyền thông qua các buổi họp phụ huynh học sinh của lớp Trong các cuộc họp phụ huynh học sinh của lớp, tôi thường dành nhiều thời gian để trao đổi kinh nghiệm chăm sóc, nuôi dạy trẻ theo khoa học và hỗ trợ cho phụ huynh những kiến thức đúng đắn về biện pháp giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm tiền đề trẻ tiếp bước vững vàng lên các cấp học tiếp theo. Cụ thể. + Sưu tầm tài liệu nói về kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. + Tuyên truyền cho phụ huynh các phương pháp giúp trẻ hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm. Ngoài những biện pháp mà cô hướng dẫn trên lớp, phụ huynh cần tăng cường cho trẻ được ra ngoài, được tham gia trò chơi với những người bạn, được trao đổi, bàn luận, được tự quyết định trong một số việc cụ thể. + Giáo viên trao đổi với phụ huynh về các hoạt động dã ngoại, tham quan, các lễ hội để họ phối hợp với cô giáo chuẩn bị cho trẻ các kiến thức cũng như các yêu cầu cần thiết trong những chuyến đi cho trẻ. + Trò chuyện trao đổi với phụ huynh về những biểu hiện của trẻ, những khó khăn khi thực hiện và kết quả đạt được. Bên cạnh đó, yêu cầu phụ huynh phối hợp cùng cô giáo trong việc thống nhất phương pháp giáo dục trẻ: - Tin tưởng vào trẻ và năng lực của trẻ. - Tôn trọng ý kiến của trẻ, không áp đặt ý kiến của mình. - Không nói dài và nói nhiều, không đưa lời giải đáp có sẵn mà hãy đưa câu hỏi gợi mở để trẻ tự tìm tòi. - Không vội vàng phê phán đúng hay sai mà kiên trì giúp trẻ biết tranh luận và có thể đưa ra kết luận của mình. * Tuyên truyền qua góc cha mẹ cần biết “Trăm nghe không bằng một thấy”. Vì vậy, góc cha mẹ cần biết của lớp tôi luôn kịp thời cập nhật đầy đủ các thông tin tới toàn thể phụ huynh. + Hàng tuần dán kế hoạch hoạt động cho phụ huynh xem. 18
19. + Dán hình ảnh đẹp các nhóm trẻ được tham gia hoạt động chơi nhóm. + Thay đổi nội dung tuyên truyền sát với thực tiễn. Kế hoạch đầy đủ, hình ảnh đẹp mắt, nội dung phong phú thực sự đã thu hút sự chú ý của rất nhiều phụ huynh. Giáo dục kỹ năng sống nói chung và kỹ năng làm việc theo nhóm nói riêng là việc làm hết sức quan trọng đòi hỏi sự tham gia của không chỉ ở nhà trường mà còn ở cả gia đình và xã hội. Bởi như Dorothy Holte đã nói “Cây giáo dục chỉ đơm hoa thơm và kết trái ngọt khi có sự chăm sóc và vun xới của nhà trường, gia đình và xã hội”. 3. Đánh giá đề tài * Qua thời gian nghiên cứu tôi có bảng khảo sát sau khi áp dụng Bảng 2: BẢNG TỔNG HỢP KHẢO SÁT CUỐI NĂM THÁNG 3/2018 (Đã áp dụng) STT THÁNG 3/2018 TIÊU CHÍ Đạt Chưa đạt Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Trẻ hứng thú khi tham gia hoạt 01 28/30 93,3% 2/30 0,67% động nhóm 02 Trẻ có kỹ năng phát biểu ý kiến 25/30 83,3% 5/30 16,7% Trẻ có kỹ năng tôn trọng ý kiến 03 27/30 90% 3/30 30% bạn. Trẻ có kỹ năng phân chia công 04 20/30 66,7% 10/30 33,3% việc. 05 Trẻ có kỹ năng hợp tác với bạn 26/30 87% 4/30 13% Trẻ có kỹ năng diễn đạt ý tưởng 06 22/30 73,3% 8/30 26,7% của cả nhóm. 19
20. BẢNG SO SÁNH SỐ LƯỢNG VÀ TỶ LỆ ĐẠT TRƯỚC TÁC ĐỘNG VÀ SAU TÁC ĐỘNG Cuối năm Đầu năm STT TIÊU CHÍ Tháng Tháng 10/2017 3/2018 Sĩ số % Sĩ số % 1 Trẻ hứng thú khi tham gia hoạt động 8/30 26,7% 28/30 93,3% nhóm 2 Trẻ có kỹ năng phát biểu ý kiến 6/30 20% 25/30 83,3% trong nhóm 3 Trẻ có kỹ năng tôn trọng ý kiến bạn. 12/30 40% 27/30 90% 4 Trẻ có kỹ năng phân chia công việc. 5/30 16,7% 20/30 66,7% 5 Trẻ có kỹ năng hợp tác với bạn 6/30 20% 26/30 87% 6 Trẻ có kỹ năng diễn đạt ý tưởng của 4/30 13,3% 22/30 73,3% cả nhóm Qua khảo sát đầu năm và cuối năm cho thấy, việc sử dụng các giải pháp trên đã mang lại hiệu quả cao. Đối với tiêu chí 01 đã tăng tỉ lệ từ 26,7% lên 93,3 %, tiêu chí 02 từ 20% tăng lên đến 83,3%. tiêu chí 03 đã tăng từ 40% lên 90% Như vậy, trẻ đã tiến bộ rất nhiều về kỹ năng làm việc theo nhóm thông qua các giải pháp dưới sự hướng dẫn của cô. * Đối với trẻ Với các phần trăm thu được trước thử nghiệm và sau thử nghiệm cho thấy trẻ đã hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cũng như nắm được tri thức, những cách ứng xử, hợp tác khi tham gia nhóm tăng lên đáng kể. Trẻ đã chủ động tham gia chơi nhóm, biết phân công công việc cho từng thành viên trong nhóm, hợp tác với bạn trong nhóm, diễn đạt ý tưởng của mình và của nhóm. Hoạt động vì lợi ích của nhóm. Trẻ ngày càng mạnh dạn hơn tích cực hơn, tự tin, nhạy bén hơn. Trẻ chủ động, tự mình lấy những đồ dùng đồ chơi do cô và trẻ tạo ra để sử dụng cho các 20
21. hoạt động. Vì vậy, trẻ tiếp thu kiến thức rất nhanh, trẻ thích đi học hơn. Đặc biệt trẻ có thêm kỹ năng để giải quyết các tình huống xảy ra trong học tập và cuộc sống sau này. Trẻ thật sự hứng thú tích cực trong tất cả các hoạt động diễn ra tại lớp từ sinh hoạt, vui chơi và học tập. Các trẻ trong lớp thân thiện hơn đoàn kết hơn. Trẻ thật sự có nề nếp hơn, các tiết học trở nên sôi nổi hơn. Điều đó cũng làm cho tôi rất phấn khởi,tạo điều kiện để tôi có nhiều ý tưởng hơn khi xây dựng kế hoạch để kích thích trẻ tự học cùng bạn. * Đối với giáo viên Tôi có kỹ năng tốt hơn khi tổ chức các hoạt động chơi theo nhóm trẻ, phát huy được tính tích cực, chủ động của trẻ, được học tập nâng cao trình độ chuyên môn. Tôi cảm thấy tự tin, mạnh dạn hơn khi xây dựng các loại kế hoạch và thực hiện các biện pháp hỗ trợ giúp trẻ trong việc hình thành các kỹ năng làm việc theo nhóm. Từ việc gần gũi, hướng dẫn cho trẻ đã giúp tôi hiểu trẻ nhiều hơn. Tôi rút ra được nhiều biện pháp linh hoạt, sáng tạo tổ chức các hoạt động nhẹ nhàng, có biện pháp tác động đến cá nhân trong tập thể nhóm trẻ phù hợp. Định hướng nội dung các hoạt động giáo dục kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ trong giờ học, chơi theo chủ đề giáo dục không còn máy móc, áp đặt mà hướng đến mục tiêu để trẻ tự do tự lực, tự lựa chọn các cách giải quyết trong nhóm với nhau. Biết cách tạo nhiều cơ hội để trẻ chơi, tận dụng các hoạt động mọi lúc mọi nơi để lồng ghép các kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. * Đối với phụ huynh Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động chơi nói chung và hoạt động chơi theo nhóm nói riêng. Tin tưởng về cách giáo dục của trường, lớp. Phụ huynh đã có sự phối hợp với giáo viên trong việc rèn luyện, củng cố những kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Nhiệt tình ủng hộ cho cô và trẻ mang thêm đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh, sách báo sưu tầm các nguyên vật liệu mở, cây xanh, con vật, các biển báo giúp lớp học có thêm nhiều đồ chơi mới, các góc chơi sinh động, góp phần giúp môi trường lớp học thêm đa dạng. Phụ huynh dành nhiều thời gian tạo điều kiện để trẻ được vui chơi, giao lưu, dã ngoại cùng gia đình, bạn bè, người thân Tạo cơ hội để trẻ được trải nghiệm thể hiện, rèn luyện, củng cố và học hỏi thêm những kỹ năng giao tiếp và chơi theo nhóm bạn phù hợp với môi trường xã hội xung quanh. 21
22. 4. Tổ chức thu thập minh chứng Xây dựng kế hoạch cụ thể, hướng dẫn trẻ theo kế hoạch. Thu thập qua bảng đánh giá trước và sau tác động, các hoạt động chơi, các trò chơi được tổ chức, hình ảnh qua các hoạt động. III. KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận Kỹ năng làm việc theo nhóm là một trong những kỹ năng sống quan trọng đối với trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ 5-6 tuổi nói riêng. Nó góp phần tạo dựng nền móng ban đầu vững chắc cho sự phát triển toàn diện của đứa trẻ. Sự phát triển tiếp theo của trẻ đi theo chiều hướng nào phụ thuộc rất lớn vào việc giáo dục kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non. Vì thế, giáo viên cần tạo cơ hội để trẻ được trải nghiệm, được tương tác với nhau, tạo môi trường hoạt động tích cực, với các trò chơi tập thể. Giáo dục kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ 5-6 tuổi thông qua hoạt động chơi đã có tác động tích cực đến từng cá nhân trẻ, từng nhóm trẻ. Phụ huynh rất tin tưởng và yên tâm với chất lượng chăm sóc giáo dục các cháu của giáo chủ nhiệm cũng như của nhà trường. * Bài học kinh nghiệm Việc hình thành kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ là vô cùng quan trọng. Song kỹ năng này thật không đơn giản. Trình độ nhận thức tiếp thu của mỗi cháu khác nhau, điều kiện hoàn cảnh sống từng gia đình mỗi cháu không đồng đều. Vì vậy qua quá trình thực hiện tôi nhận thấy muốn trẻ hoạt động tốt bản thân mỗi giáo viên cần phải: - Trước hết người giáo viên phải cảm nhận và tận tâm với những điều mình dạy, gương mẫu, yêu thương trẻ, nhạy bén trước những diễn biến của trẻ, hiểu được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ để có biện pháp áp dụng phù hợp. Khi thực hiện cần tránh nôn nóng, sợ mất thời gian mà phải thực hiện kiên trì, liên tục và xuyên suốt. - Trau dồi kiến thức về việc hướng dẫn kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ. Đối với lứa tuổi mẫu giáo 5-6 tuổi, giáo dục kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ được thiết kế theo hướng phát triển dần dần. - Việc tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng làm việc theo nhóm được giáo viên lựa chọn một cách linh hoạt các nội dung, biện pháp, phương tiện, hình thức tổ chức, tăng cường cho trẻ về các mối quan hệ bạn bè, giúp trẻ có cơ hội trải nghiệm cùng bạn theo nhiều cách khác nhau. 22
23. - Dành thời gian, chú ý nhiều hơn đến những cháu cá biệt để có biện pháp giáo dục phù hợp, phải động viên khen thưởng kịp thời cho trẻ nhằm kích thích trẻ hứng thú thực hiện và thực hành đúng. - Khi tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ cần: + Để trẻ tự giải quyết các công việc theo kinh nghiệm của bản thân, cô và cha mẹ là người gợi mở ý tưởng để có thể giải quyết theo nhiều cách khác nhau. + Cần tạo cơ hội cho trẻ được trải nghiệm thông qua các hoạt động chơi và đặc biệt là tận dụng các sự kiện, lễ hội, tham quan, chú ý lồng ghép để trẻ hòa nhập trao đổi một cách tự nhiện, tránh gò bó áp đặt trẻ. - Tạo cơ hội cho mọi trẻ được tham gia vào các hoạt động nhóm một cách tích cực, luôn tạo ra niềm tin, sự hứng thú cho trẻ, không đòi hỏi mọi trẻ đều như nhau và nhìn vào sự tiến bộ bản thân mỗi trẻ. Tạo ra môi trường làm việc cho trẻ được trải nghiệm và học hỏi “Trẻ học mà chơi, chơi mà học”. Thường xuyên trò chuyện với trẻ, luôn khơi gợi trẻ, khuyến khích, động viên để trẻ nói những ý nghĩ, nhận xét của mình. - Thường xuyên tạo môi trường phong phú cho trẻ được tham gia hoạt động, vui chơi, tham quan dã ngoại. - Làm tốt công tác phối kết hợp giữa giáo viên và phụ huynh trong việc nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. Tóm lại, chúng ta là những người làm công tác giáo dục cần tạo cho trẻ một nền tảng tốt để trẻ tiếp bước vào tương lai. Tạo mọi cơ hội, mọi điều kiện cho trẻ được phát huy tính tích cực, sáng tạo của bản thân trong tập thể nhóm. Tạo cho trẻ bầu không khí gần gũi, yêu thương ấm áp, thân thiện khi đến lớp. Làm tốt công tác phối kết hợp cùng với gia đình để định hướng cho trẻ. * Khả năng phát triển của đề tài Đề tài đã được áp dụng thành công, có hiệu quả cao trong việc rèn luyện kỹ năng làm việc theo nhóm cho trẻ tại cơ sở và có thể áp dụng được cho tất cả trẻ 5- 6 tuổi tại các trường mầm non trên địa bàn thành phố Nha Trang. 2. Kiến nghị * Đối với nhà trường - Tham mưu với các cấp lãnh đạo Sở, Phòng tạo thêm nhiều điều kiện để cho giáo viên có cơ hội tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn, dự giờ rút kinh 23
24. nghiệm về chuyên đề về cách dạy các kỹ năng cho trẻ, trong đó có kỹ năng làm việc theo nhóm. - Nhà trường thường xuyên, tăng cường tổ chức cho trẻ được thực hành kỹ năng làm việc, chơi nhóm, đi tham quan, dã ngoại, các hoạt động ngoại khóa để trẻ có cơ hội được tham gia tích cực các hoạt động trải nghiệm. Từ đó trẻ có thêm kiến thức cơ bản giúp trẻ tự tin hơn trong cuộc sống hàng ngày. - Trang bị thêm một số đồ dùng đồ học tập, đồ chơi hấp dẫn khơi gợi trẻ tham gia hoạt động tích cực hơn. - Đề xuất với nhà trường xây dựng kế hoạch tổ chức: “Một ngày xa mẹ” tại trường để trẻ được cùng ngủ, chơi với bạn mà trẻ thích. Tham quan thêm nhiều địa điểm mà trẻ chưa được tới như: Dã ngoại biển, đi xa ra ngoài thành phố, cho trẻ chơi các chơi tập thể ngoài lớp học * Đối với gia đình - Gia đình cần tạo nhiều sân chơi tập thể lành mạnh cho trẻ có cơ hội va chạm, giao lưa để trẻ được phát triển toàn diện. * Đối với giáo viên - Giáo viên đều có ý thức và trách nhiệm trong việc hình thành kỹ năng làm việc nhóm cho trẻ ngay từ lứa tuổi mầm non. Vì hơn hết nó là nền tảng cho trẻ vững tin bước vào xã hội ngày càng phát triển. Tân Lập, ngày 10 tháng 4 năm 2018 NGƯỜI VIẾT Hoàng Thị Phương 24
25. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Công văn của Phòng giáo dục và Đào tạo Nha Trang về việc hướng dẫn công tác sáng kiến kinh nghiệm và nghiên cứu khoa học năm 2017-2018 2. Chương trình giáo dục mầm non ban hành kèm theo thông tư số 17/2009/TT- Bộ Giáo Dục Đào Tạo ngày 25 tháng 7 năm 2009. 3. “Tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non’’- Nguyễn Ánh Tuyết (Chủ biên). Nhà xuất bản giáo dục – 1984. 4. “Vai trò của hoạt động vui chơi”- tài liệu trên mạng. 5. “Tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo” của Trần Nguyễn Nguyên Huân năm 2012, Trường cao đẳng sư phạm trung ương TP Hồ Chí Minh. 6. “ Xây dựng nhóm làm việc hiệu quả- ” Nhà xuất bản tổng hợp TP Hồ Chí Minh. 7. “ 17 nguyên tắc vàng trong làm việc theo nhóm - Nhà xuất bản lao động- xã hội. 8. Tài liệu trang web Mamnon.com 25
26. PHỤ LỤC 1 BẢNG THEO DÕI ĐÁNH GIÁ TRẺ TRƯỚC VÀ SAU TÁC ĐỘNG (Đạt : dấu + không đạt: dấu -) Hứng thú khi Kỹ năng phát Kỹ năng tôn ST tham gia hoạt biểu ý kiến trọng ý kiến T động nhóm bạn Họ và tên Trước Sau Trước Sau Trướ Sau tác tác tác tác c tác tác động động động động động động 01 Nguyễn An - + - + + + 02 Nguyễn Hải Diệu Anh - + - + - + 03 Nguyễn Mai Diễm Chi - + - + + + 04 Lê Đình Danh + + + + - + 05 Nguyễn Gia Hoàng - + - + - - 06 Ngô Phan Huy + + - + - + 07 Nguyễn Phạm Hà Linh - + - + + + 08 Ngô Phạm Gia Nghi + + + + + + 09 Ng. Thái Thành Nguyên - + - - + + 10 Trần Sỹ Nguyên - + - + - + 11 Lê Phương + + + + - + 12 Mai Hải Băng - + - + - - 13 Lê Nguyên Khang + + + + - + 14 Lê Gia Băng - + - + + + 15 Lê Anh Quân - + - + - + 26
27. 16 Ng. Duy Minh Quân - + - - + + 17 Trần. H Phương Thảo - + - + + + 18 Nguyễn Minh Thắng + + - + - + 19 Phan Phước Thịnh + + + + - + 20 Ng. Hoàng Yến Thủy - + - + - + 21 Nguyễn Kỳ Thư - + - + - - 22 Ng. Phước Quý Trân - + - + + + 23 Nguyễn Nhật Vũ - + - + + + 24 Nguyễn Duy Anh - + - + - + 25 Nguyễn Phổ Minh Hy - - - - - + 26 Nguyễn Ngọc Khôi - + - - - + 27 Nguyễn Mẫn Nghi - + - + + + 28 Phạm Duy Ngọc Bảo - + - + - + 29 Nguyễn Võ Mỹ Vân + + + + - + 30 Trần Lê Gia Phúc - - - - + + 8/30 28/30 6/30 25/30 12/3 27/30 26,7% 93,3% 20% 83,3% 40% 90% 27
28. BẢNG THEO DÕI ĐÁNH GIÁ TRẺ TRƯỚC VÀ SAU TÁC ĐỘNG (Đạt : dấu + không đạt: dấu -) Kỹ năng phân Kỹ năng hợp tác Kỹ năng diễn ST chia công việc với bạn đạt ý tưởng T Họ và tên Trướ Sau Trước Sau Trước Sau c tác tác tác tác tác tác động động động động động động 01 Nguyễn An - + - + - + 02 Nguyễn Hải Diệu Anh - + + + - + 03 Nguyễn Mai Diễm Chi - - - + - - 04 Lê Đình Danh + + - + - + 05 Nguyễn Gia Hoàng - - - + - - 06 Ngô Phan Huy - + - + - + 07 Nguyễn Phạm Hà Linh - - - + - + 08 Ngô Phạm Gia Nghi + + + + + + 09 Ng. Thái Thành Nguyên - - - - - - 10 Trần Sỹ Nguyên - + - + - + 11 Lê Phương + + + + + + 12 Mai Hải Băng - + - + - + 13 Lê Nguyên Khang + + + + + + 14 Lê Gia Băng - - - + - - 15 Lê Anh Quân - - - + - + 16 Ng. Duy Minh Quân - - - - - - 17 T. Hoàng Phương Thảo - + - + - + 28
29. 18 Nguyễn Minh Thắng - + - + - + 19 Phan Phước Thịnh - + + + - + 20 Ng. Hoàng Yến Thủy - + - + - + 21 Nguyễn Kỳ Thư - + - + - - 22 Ng. Phước Quý Trân - - - + - + 23 Nguyễn Nhật Vũ - + - + - + 24 Nguyễn Duy Anh - + - + - + 25 Nguyễn Phổ Minh Hy - - - + - - 26 Nguyễn Ngọc Khôi - - - - - - 27 Nguyễn Mẫn Nghi - - - + - + 28 Phạm Duy Ngọc Bảo - + - + - + 29 Nguyễn Võ Mỹ Vân + + + + + + 30 Trần Lê Gia Phúc - - - - - - 5/30 22/30 6/30 25/30 4/30 22/30 16,7 66,7% 20% 87% 13,3% 73% % 29
30. PHỤ LỤC 2 TRÒ CHƠI THEO NHÓM * Trò chơi 1: “Nhìn rõ đoán tài”. - Cách chơi: Chia trẻ làm 2 đội, mỗi đội có 1 bộ tranh về quá trình lớn lên của bé. Hai đội đố nhau bằng hình thức: làm động tác mô phỏng về từng quá trình phát triển của bé từ lúc được mẹ sinh ra đến lúc biết đi, đội kia sẽ trả lời bằng hình thức đưa tranh phù hợp, chọn số và gắn lên bảng sau đó nói đúng giai đoạn đó. - Luật chơi: Sau khi đội bạn làm động tác mô phỏng thì đội còn lại phải tìm tranh và số đưa lên liền * Trò chơi 2: “Gia đình thông thái” * Cách chơi: Trẻ thành 3 gia đình, mỗi gia đình có một chiếc chuông. Khi cô đặt câu hỏi xong, gia đình nào bấm chuông trước thì gia đình đó được quyền trả lời, trả lời đúng sẽ được 1 bông hoa tính điểm, nếu trả lời sai phải nhường quyền trả lời cho 2 gia đình còn lại. - Luật chơi: Kết thúc trò chơi, gia đình nào được nhiều hoa nhất thì gia đình đó giành chiến thắng. * Trò chơi 3: “Mua sắm” * Cách chơi: Cô giao nhiệm vụ cho mỗi gia đình bằng cách yêu cầu mỗi gia đình đi mua sắm chọn các loại thực phẩm đúng với yêu cầu của cô. Thời gian sẽ được tính bằng một bản nhạc. - Luật chơi: Hết thời gian gia đình nào chọn đúng và nhiều các loại thực phẩm theo yêu cầu của cô thì gia đình đó dành chiến thắng. * Trò chơi 4: “Trổ tài khéo tay” - Cách chơi: Giới thiệu hình thức thi đua cho 3 gia đình. Yêu cầu mỗi gia đình lựa chọn các loại thực phẩm và bày trí bàn tiệc với các món ăn có đầy đủ các chất dinh dưỡng - Luật chơi: Gia đình nào lựa chọn được nhiều thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao và bày trí đẹp mắt thì gia đình đó sẽ giành chiến thắng. * Trò chơi 5: “Tranh tài” - Cách chơi: Trẻ chia ra làm 5 đội, mỗi đội cử 1 bạn lên bốc 1 lá thăm. Trong lá thăm yêu cầu chọn đồ dùng gì thì về hội ý cùng tổ của mình chuẩn bị lên gắn lên bảng của đội mình. Sau khi cô báo hết giờ thì mỗi dội sẽ cử bạn đại diện lên kể tên và nêu công 30
31. dụng của đồ dùng mà mình chọn. Cô xem kết quả của 5 đội và tuyên bố đội thắng đó thua - Luật chơi: khi có hiệu lệnh của cô mới bắt đầu chạy lên bảng gắn đồ dùng. * Trò chơi 6: “Viết cho đúng” - Cách chơi: Trẻ chia thành 4 đội, mỗi đội có 1 tranh vẽ 7 đồ dùng trong gia đình. Có một số đồ dùng mang số còn 1 số đồ dùng chưa mang số (các số trong phạm vi 7). Yêu cầu trẻ phải tìm số còn lại cho đồ dùng chưa có số (các đồ dùng cho các đội là giống nhau, chỉ khác vị trí các đồ dùng). Khi trẻ làm xong cho nhận xét về cách làm. Trẻ nhận thấy vị trí các đồ dùng có sự thay đổi, ở mỗi vị trí nó lại mang số khác nhau. - Luật chơi: Trẻ phải viết đúng các số theo thứ tự , nếu trùng số hoặc đồ dùng không có số là thua. * Trò chơi 7: “Bé sáng tạo” - Cách chơi: Lớp chia thành ba đội, mỗi đội sẽ cùng biểu diễn theo khả năng và sở thích của mình về bài thơ: “Làm anh”, cô gợi ý cho trẻ: Đọc ráp, phổ nhạc thành bài hát, biểu diễn động tác minh họa theo lời thơ. - Luật chơi: Đội nào diễn hay đội đó thắng. * Trò chơi 8: “Thử tài bé yêu” - Cách chơi: Trẻ chia làm 4 đội, mỗi đội sẽ tái tạo thể hiện lại bài thơ theo ý thích của đội mình (Vẽ tranh, sao chép chữ, cắt dán, cùng nhau đọc thơ, lắp ráp thành chiếc cầu ) trong thời gian 5 phút đội nào có ý tưởng hay, đoàn kết tốt, có sản phẩm thì đội đó thắng. - Luật chơi: Các đội không chọn ý tưởng trùng nhau. * Trò chơi 9: “Bé tài năng” - Cách chơi: Trẻ chia thành 3 đội, mỗi đội tự thể hiện tài năng của mình qua hát, vè, tấu về nội dung bài có u hoặc ư. Sau khi thể hiện tài năng xong thì mỗi bạn của đội lấy một tranh lô tô hoặc đồ dùng làm bằng đồ chơi dán lên bảng của đội mình. Khi trẻ đã dán tranh xong cô cho các đội lại tiếp tục tìm từ tương ứng gắn đúng tranh. - Luật chơi: Đội nào thể hiện hay, dán đúng từ và nhanh thì đội đó thắng. * Trò chơi 10: “Xây tổ kiến” + Cách chơi: Lớp chia thành 3 đội, mỗi đội sẽ cử một bạn làm kiến thợ lớn xây tổ, các bạn còn lại làm kiến bò đi lấy lá cây bằng miệng và tha lá đưa lên cho 31
32. bạn kiến thợ lớn để xây tổ. Trong thời gian là một đoạn nhạc, đội nào xây được tổ nhanh và đẹp sẽ giành chiến thắng. + Luật chơi: Lá đã rơi không được tính. * Trò chơi 11: “Xếp con vật” - Cách chơi: Lớp chia thành 5 đội chơi có số lượng bằng nhau. Với cùng một bộ hột hạt, trong thời gian là một bản nhạc các thành viên trong mỗi đội sẽ phối hợp thảo luận với nhau sắp xếp thành con vật theo yêu cầu của cô. + Luật chơi: Đội nào xếp nhanh và đẹp đội đó thắng. * Trò chơi 12: “Xem tranh đọc thành thơ” - Cách chơi: Trẻ chia làm 3 đội mỗi đội một bức tranh, các bạn thỏa thuận đọc thành thơ, đội nào đọc hay thì đội đó thắng. - Luật chơi: Nếu đội nào không đọc được nhường quyền cho đội khác. * Trò chơi 13: “Nghe âm thanh chọn nhạc cụ” - Cách chơi: Trẻ chia làm hai đội, mỗi đội 1 cái chuông, cô bật nhạc trẻ đoán tên nhạc cụ, đội nào rung chuông trước, thì trả lời trước, đội nào trả lời đúng nhiều thì đội đò thắng - Luật chơi: Trong thời gian 5 tiếng đếm đội nào trả lời không được phải nhường quyền trả lời cho đội bạn. * Trò chơi 14: “Xếp tranh kể chuyện sáng tạo theo tranh” . - Cách chơi: Lớp chia làm 3 đội chơi có số lượng bằng nhau. Với cùng một bộ tranh, trong thời gian là một bản nhạc các thành viên trong mỗi đội sẽ phối hợp thảo luận với nhau sắp xếp các bức tranh và kể thành nội dung một câu chuyện có nghĩa. - Luật chơi: Đội nào xếp được tranh và diễn đạt được nội dung truyện hay hơn sẽ giành chiến thắng. * Trò chơi 15: “Tạo hình phương tiện giao thông” - Cách chơi: Trẻ chia làm 4 đội, mỗi đội cô phát 1 tờ giấy A3 cùng với các loại giấy màu, hồ dán, chì màu, kéo, để tạo ra phương tiện giao thông. Cho trẻ đại diện của mỗi đội lên bốc thăm, bốc trúng thăm có yêu cầu gì thì cả đội cùng nhau phối hợp thực hiện. Trong khi trẻ thực hiện cô mở nhạc, khi hết 1 bài nhạc cũng là chấm dứt cuộc thi đội nào có bức tranh đẹp có nhiều sáng tạo hơn đội đó thắng. - Luật chơi: Không được đứt quảng, đội nào về trước đội đó thắng cuộc. 32
33. * Trò chơi 16: “Bé nào giỏi hơn” - Cách chơi: Chuẩn bị 3 bảng và gắn sẵn các bánh có hình ảnh cho 3 đội, trên bảng có các hình ảnh đựơc sắp xếp theo qui tắc nhưng mỗi dãy còn thiếu hoặc sai 1 đối tượng. 3 đội bàn bạc và tìm đối tượng còn thiếu để gắn cho đúng. Thời gian là 1 bản nhạc, nếu đội nào tìm và gắn đúng đội đó sẽ chiến thắng. - Luật chơi: Trong thời gian quy định đội nào gắn đúng nhiều hơn đội đó thắng. * Trò chơi 17: “Bé làm nhà toán học” - Cách chơi: Cô chia trẻ làm 4 đội, mỗi đội có 1 tấm bảng, trên bảng có các bài toán cộng trừ trong phạm vi 7. Nhiệm vụ của các đội là làm các phép cộng trừ đó cho đúng, sau khi cô báo hết giờ đọi nào làm đúng hết và làm nhanh thì đội đó thắng cuộc - Luật chơi: Phải phối hợp cùng nhau làm toán và dừng tay khi nghe chuông báo hết giờ, đội nào vi phạm luật dù làm đúng bài tập vẫn bị thua cuộc * Trò chơi 18: “Thi vẽ tranh an toàn giao thông” - Cách chơi: Lớp chia thành 6 nhóm. Mỗi nhóm có một tờ giấy A3. Trong thời gian cô quy định các nhóm sẽ thảo luận, bàn bạc và vẽ thành một bức tranh theo ý tưởng nhóm. Hết thời gian các đội quan sát và nhận xét. - Luật chơi: Đội nào được nhiều bình chọn nhất đội đó thắng. * Trò chơi 19: “Mình cùng trổ tài” - Cách chơi: Lớp chia làm ba đội, trẻ ở ba đội sẽ in, xé, cắt- dán trang trí tờ lịch theo thứ tự các ngày trong tuần. - Luật chơi: Đội nào đúng và nhanh đội đó thắng * Trò chơi 20: “Vòng quay kì diệu” + Cách chơi: Cô chia cả lớp thành 6 đội (mỗi đội 4 trẻ). Mỗi trẻ tự l lấy cho mình 1 tranh lô tô mà cô đã chuẩn bị sẵn. Cô quay vòng quay, khi kim quay dừng ở bức tranh nào thì trẻ có hình bức tranh đó sẽ chạy về tấm thảm của đội mình và đứng vào ô số 1. Khi có hiệu lệnh từ cô thì 3 trẻ còn lại của đội chạy về đứng tiếp vào những ô còn lại sao cho tạo thành 1 vòng tuần hoàn tạo thành mưa. Đội nào đứng đúng và nhanh nhất sẽ là đội chiến thắng. + Luật chơi: 3 trẻ của mỗi đội chỉ được chạy về đứng ở các ô số khi có hiệu lệnh của cô. * Trò chơi 21: “Thi dọn xếp kệ đồ chơi” 33
34. Cách chơi: Lớp chia thành 6 đội. Trong thời gian là một bản nhạc các thành viên trong mỗi đội sẽ phối hợp với nhau dọn và sắp xếp các kệ đồ chơi sao cho phù hợp. Các đội nhận xét với nhau. - Luật chơi: Đội nào xếp nhanh và đẹp mắt đội đó chiến thắng được thưởng một ngôi sao vàng. * Trò chơi 22: “Rồng rắn lên mây” - Cách chơi: 1 trẻ đóng vai “ông chủ” và ngồi một chỗ. Những trẻ còn lại nối đuôi nhau thành hàng dài, đi vòng vèo trong sân, vừa đi vừa đọc: ‘Rồng rắn lên mây Có cái cây lúc lắc Có cái nhà điểm binh Có ông chủ ở nhà không?” - Khi đọc đến câu “Có ông chủ ở nhà không?” trẻ d ừng lại trước mặt “ông chủ” có thể trả lời “có hoặc không”. Nếu “ông chủ” trả lời “không” trẻ sẽ di tiếp, vừa đi vừa đọc những câu trên. Nếu “ông chủ” trả lời “có” cả nhóm trả lời những câu hỏi xin của “ông chủ”. Ông chủ: Cho xin khúc đầu? Cả nhóm: Những x ương cùng xẩu Ông chủ: Cho xin khúc giữa? Cả nhóm: Chả có gì ngon Ông chủ: Cho xin khúc đuôi? Cả nhóm: Tha hồ mà đuổi. - Sau câu “Tha hồ mà đuổi”, “ông chủ” chạy đuổi bắt cho được “khúc đuôi” (người cuối cùng) còn cả nhóm sẽ chạy tránh, người đứng đầu nhóm dang hai tay che chở cho cả nhóm không bị bắt. Nếu trẻ làm “ông chủ” bắt được “khúc đuôi” thỉ trẻ đổi vai và chơi lại từ đầu. - Luật chơi: Khi đọc đến câu “Tha hồ mà đuổi” thì thầy thuốc đuổi rắn chỉ được bắt đuôi rắn, nếu đuôi đứt coi như bị thua. 34
35. PHỤ LỤC 3 MỘT SỐ KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC Đề tài: Tìm hiểu một số đồ dùng trong gia đình Lớp: 5-6 tuổi C Giáo viên: Hoàng Thị Phương Ngày thực hiện: 22/10/2017 I. MỤC ĐÍCH - Trẻ biết được các công dụng và chất liệu của các loại đồ dùng. Trẻ biết phân loại được 5 nhóm đồ dùng trong gia đình như: đồ dùng để ăn, đồ dùng để mặc, đồ dùng vệ sinh, đồ dùng sinh hoạt, đồ dùng để uống. - Trẻ cầm và sắp xếp được các đồ dùng theo nhóm một cách gọn gàng, - Trẻ có ý thức gìn giữ và bảo vệ các loại đồ dùng trong gia đình của mình II. CHẨN BỊ - Các loại lô tô 5 nhóm đồ dùng kể trên - Một số đồ dùng trong gia đình có các chất liệu khác nhau: Vải, len, sành, sứ, thuỷ tinh, inox, gỗ - 5 tấm bảng để chơi trò chơi. Viết sẵn 5 lá thăm có nội dung: (đồ dùng để ăn, đồ dùng để uống, đồ dùng để vệ sinh, đồ dùng sinh hoạt, đồ dùng để mặc III. TIẾN HÀNH * Hoạt động 1: Trò chơi “Tranh tài” + Cách chơi: Trẻ chia ra làm 5 đội, mỗi đội cử 1 bạn lên bốc 1 lá thăm. Trong lá thăm yêu cầu chọn đồ dùng gì thì về hội ý cùng tổ của mình chuẩn bị lên gắn lên bảng của đội mình. Sau khi cô báo hết giờ thì mỗi dội sẽ cử 1 đại diện lên kể tên và nêu công dụng của đồ dùng mà mình chọn. Cô xem kết quả của 5 đội và tuyên bố đội thắng đó thua 35
36. + Luật chơi: Khi có hiệu lệnh của cô mới bắt đầu chạy lên bảng gắn đồ dùng. - Trẻ chơi và nhận xét sau chơi. * Hoạt động 2: Trò chơi “Đội em thông minh” + Cách chơi: Trẻ chia làm 4 nhóm, trên bàn của cô có các số từ số1 đến số 5 và các thùng bên trong có đựng các loại đồ dùng khác nhau - Mỗi đội cử 1 bạn lên chọn trúng số nào thì mở thùng số đó ra, sau đó lấy từng loại đồ dùng và gọi tên, nêu công dụng, chất liệu của loại đồ dùng đó nếu nói đúng hết sẽ thắng. Nếu nói nhầm hoặc sai đội kia có quyền bổ sung và phần thắng sẽ thuộc về đội vừa bổ sung. : Phải nói nhanh và nói lưu loát, nói vấp sẽ thua cuộc. - Trẻ chơi và nhận xét sau chơi. * Hoạt động 3: Giao lưu cùng trẻ - Cách chơi: Trẻ phân làm 3 nhóm. Khi cô đưa câu hỏi đội nào nhanh trả lời được nhiều câu hỏi, ghi được nhiều điểm, đội đó thắng. Lần 2 trẻ hỏi bạn, lần lượt đưa ra các câu hỏi: + Nhà các bạn có những đồ dùng gì? + Những đồ dùng đó có công dụng gì? + Những đồ dùng đó do ai đã mua sắm? + Có cần thiết phải giữ gìn đồ dùng cẩn thận không? Vì sao? + Để gìn giữ những đồ dùng trong gia đình các con phải làm như thế nào? + Luật chơi: Đội nào ghi được nhiều điểm, đội đó thắng - Cô gợi ý trẻ khái quát lại. - Trẻ chơi và nhận xét sau chơi. * Kết thúc: Cả lớp và múa hát bài “Tổ ấm gia đình” 36
37. Đề tài: Tìm hiều về ngày nhà giáo Việt Nam Lớp: 5-6 tuổi C Giáo viên: Hoàng Thị Phương Ngày thực hiện: 18 /11/2017 I. MỤC ĐÍCH - Trẻ biết ý nghĩa của ngày 20/11, biết thể hiện tình cảm của mình đối với cô giáo thông qua việc trang trí phông màn, cắm hoa, bó hoa, làm tranh, làm thiệp, Biết nói lời chúc cô. - Trẻ phối hợp nhóm và sử dụng các kỹ năng: Trang trí, xắp xếp, cắt, dán, cột, xoắn, vẽ, tô màu để tạo ra các sản phẩm tặng cô. Nói được tình cảm của mình và lời chúc cô rõ ràng. - Trẻ ham thích hoạt động, có thái độ kính trọng, yêu quý và biết ơn cô giáo. II. CHUẨN BỊ * Đồ dùng cho cô - Phông, nhạc bài hát “ Nghĩ về cô giáo em”, “Món quà tặng cô” * Đồ dùng của trẻ - Một số sản phẫm trẻ đã làm (Dây trang trí, tranh, hoa ). - Chữ số 20/11, bong bóng, đồ bơm bong bóng, hoa lá, giấy màu, dây thun, kim tuyến, giỏ cắm hoa, hoa tươi, xốp cắm hoa, giấy bó hoa, kéo, dây nơ, dây cột, các loại kim sa, hột hạt, màu tô, màu nước, giấy, bút, keo dán * Môi trường hoạt động: - Phòng học sạch sẽ, thoáng mát, đủ ánh sáng. III. TIẾN HÀNH * Thu hút: - Mở nhạc, cô và trẻ cùng hát và vận động bài hát “Nghĩ về cô giáo em”. - Cô trò chuyện với trẻ: + Bài hát nói về ai? 37
38. + Sắp tới có ngày gì đặc biệt? Đó là ngày mấy, tháng mấy? + Ý nghĩa của ngày 20/11 là gì? * Hoạt động 1: Quà tặng cô giáo - Để thể hiện tình cảm, lòng biết ơn của mình dành cho các cô nhân dịp 20/11 các con sẽ làm gì và làm như thế nào? - Cô giới thiệu các nguyện vật liệu, đồ đùng và dẫn dắt trẻ cùng tham gia hoạt động. Với những nguyên vật liệu: Phông màn, hoa tươi, các loại giấy, hột hạt các con hãy tự chọn cho mình một nhóm chơi, 1 nội dung mà các con yêu thích và tự thảo luận, phân công việc cho nhau. Hy vọng các cô sẽ được chiêm ngưỡng những sản phẩm thật đẹp, kèm những tình cảm và lời chúc thật ý nghĩa đến cô. - Trẻ về các nhóm chơi. - Mỗi nhóm tự thể hiện tình cảm của mình với cô giáo theo các riêng của mình. - Trẻ tự chọn nguyên vật liệu và thực hiện trong thời gian khoảng 20 phút. - Trong quá trình trẻ thực hiện, cô khen ngợi trẻ, gợi ý, khuyến khích trẻ sáng tạo hơn. * Hoạt động 2: Bé chúc cô - Tập trung các nhóm. - Nhóm trẻ giới thiệu sản phẩm tự nói lên cảm xúc, tình cảm của mình về những sản phẩm mà trẻ làm được. - Trẻ, nhóm trẻ nhận xét về sản phẩm mà trẻ, nhóm trẻ đã làm được. - Trẻ mang một số sản phẩm đến tặng các cô, gợi ý cho trẻ tự nói lên tình cảm và lời chúc đến các cô. - Trẻ múa hát, đọc thơ tặng các cô. - Trẻ vận động với bài hát: “Món quà tặng cô”. * Kết thúc: Nhận xét, tuyên dương và cảm ơn trẻ. 38
39. Đề tài: Quá trình phát triển của con rùa. Lớp: 5-6 tuổi C Giáo viên: Hoàng Thị Phương Ngày thực hiện: 18 /01 /2018 I. MỤC ĐÍCH - Trẻ biết được quá trình phát triển của con Rùa qua 4 giai đoạn (Từ Rùa mẹ đẻ ra Quả trứng → Trứng nở → Rùa con → Rùa trưởng thành). - Trẻ ghi nhớ, nói - sắp xếp thứ tự quá trình phát triển của con Rùa qua các giai đoạn.Trả lời câu hỏi mạch lạc, trọn câu. - Trẻ biết bảo vệ các con vật quý hiếm, thích tham gia vào các hoạt động tìm hiểu, sắp xếp các giai đoạn phát triển của rùa biển sôi nổi, tự tin và hào hứng. II. CHUẨN BỊ: * Đồ dùng của cô: - Máy laptop, máy đèn chiếu, máy hát. - Thiết kế các slide để trình chiếu Power Point về quá trình phát triển của con Rùa. - Bài tập trên máy về sự phát triển của con rùa - Đĩa nhạc bài hát: " Rì rà rì rầm", * Đồ dùng của trẻ: - Bốn bộ tranh về sự phát triển của con Rùa (Mỗi bộ 4 tranh) - 4 tranh về 4 giai đoạn phát triển của con rùa khổ lớn. - Mũ rùa cho mỗi trẻ 1 cái. Bảng cài (4 cái) * Môi trường hoạt động: - Phòng rộng rãi, thoáng mát, sạch sẽ III. TIẾN HÀNH * Thu hút vào bài. - Cô và trẻ chơi bắt chước tạo dáng các con vật dưới nước (Cua, cá, Rùa ) 39
40. - Trò chuyện với trẻ về con Rùa biển: Nơi sống, cấu tạo bên ngoài dẫn dắt vào hoạt động. * Hoạt động 1: :“Khám phá sự phát triển của con Rùa biển - Lớp chia làm 4 đội. Cô giao nhiệm vụ cho trẻ: các đội hãy kể về đoàn phóng sự vừa xem theo trí nhớ. - Cho trẻ xem phóng sự về quá trình phát triển của con Rùa (Cô đọc lời bình) * Đàm thoại: - Nội dung phóng sự nói về điều gì? (Các đội tự phát biểu theo ghi nhớ) - Rùa cái đẻ ra gì? - Nhờ đâu mà Rùa con được sinh ra? - Rùa mới sinh ra được gọi là gì? Nó có đặc điểm gì? Cho trẻ đọc thơ “Rùa con” - Rùa lớn được gọi là gì? (cô giải thích Rùa trưởng thành có Rùa đực và rùa cái) - Rùa gì sẽ đẻ trứng? so sánh điểm khác nhau của Rùa đực và Rùa cái. - Cô cung cấp cho trẻ biết: Rùa biển là loài động vật quý hiếm nên chúng ta biết bảo vệ, không ăn thịt rùa, bảo vệ nguồn nức biển, không vứt rác thải xuống biển. - Qua đây các con thấy Rùa biển phát triển qua mấy giai đoạn? là những giai đoạn nào? - 4 nhóm làm bài tập kiểm tra kiến thức trẻ vừa học: Yêu cầu các đội chơi sắp xếp các bức tranh liên hoàn theo ý kiến cá nhân của nhóm và trình ý kiến của đội mình. - Mời các nhóm chơi lên nêu ý kiến của đội về cách sắp xếp. Cô hỏi trẻ “ các con có biết đây là gì không? Vậy nhóm nào sắp xếp đúng chúng ta hãy cùng tìm hiểu” - Xem side về 4 giai đoạn phát triển của rùa Biển và tự nêu tên các giai đoạn. - Cho trẻ nhắc lại các giai đoạn phát triển của con Rùa biển (tập thể, cá nhân) - Cô khái quát lại: Có 4 giai đoạn phát triển của con Rùa biển . Hoạt động 2:: " Bé thông minh“ * Trò chơi: “Đôi mắt tinh thông” + Giáo viên đố 4 nhóm bằng bài tập thực hành trên máy về qui trình phát triển của con Rùa. Bài tập : Bài tập đúng- sai 40
41. - Trẻ quan sát và phát hiện ra điểm đúng- sai của quá trình phát triển của con Rùa. Nêu lại đáp án đúng. - Nhận xét qua trò chơi, tuyên dương trẻ. * Trò chơi: “ Ô cửa bí mật” (ghép tương ứng) + Cách chơi: Có 4 tranh lớn, trong mỗi ô của tranh được đánh số thứ tự từ 1 đến 6, yêu cầu trẻ tìm và gắn nhóm đối tượng tương ứng với số lượng với mỗi ô trên tranh để tìm ra hình ảnh cần tìm. Khi gắn xong nhóm cho biết đó là hình ảnh gì? - Khi các nhóm gắn xong và nêu được hình ảnh có trong tranh cô tuyên dương trẻ và yêu cầu các nhóm chơi phối hợp với nhau sắp xếp thành quá trình phát triển của con Rùa và nhắc lại 4 giai đoạn phát triển của Rùa. * Kết thúc: Để chúc mừng điều thú vị về bí mật của Rùa Biển hôm nay, cô cháu mình cùng múa hát nào: Hát múa bài “Rì rà rì rầm” 41
42. Đề tài: Một số luật giao thông phổ biến Lớp: 5-6 tuổi C Giáo viên: Hoàng Thị Phương Ngày thực hiện: 19/3 /2018 I. MỤC ĐÍCH - Trẻ biết được một số luật giao thông đường bộ phổ biến. Biết được một số biển báo trên đường. - Trẻ nói được một số luật giao thông đường bộ. - Trẻ tự giác cùng người lớn thực hiện luật an toàn giao thông II. CHUẨN BỊ - Một số biển báo giao thông treo trong sân trường - Hình ảnh cột đèn tín hiệu giao thông cho mỗi trẻ, giấy màu cắt hình xanh, đỏ, vàng - Hình ảnh 1 số hành vi đúng sai trong luật giao thông III. TIẾN HÀNH * Hoạt động 1: Quan sát và đàm thoại loại xe đang lưu thông trên đường bộ - Cô trẻ xuống sân trường quan sát các loại xe đang lưu thông trên đường và người qua lại + Đàm thoại: - Các con thấy khi xe chạy trên đường thì chạy ở đâu? Chạy phía nào? Người đi bộ đi ở đâu ? Muốn băng qua đường thì phải đi như thế nào là đúng luật? Nếu đi không đúng làn đường thì có được không? Vì sao? - Tiếp tục đặt các câu hỏi cho trẻ trả lời theo ý trẻ hiểu. + Trẻ khái quát cùng cô. - Trẻ quan sát các biển báo và nêu ý nghĩa của từng biển báo + Biển báo đường 1 chiều + Biển báo cấm đậu xe 42
43. + Biển báo cấm rẽ phải, rẽ trái * Hoạt động 2: Chơi trò chơi về giao thông * Trò chơi 1: “Tìm hành vi đúng sai trong tranh” + Cách chơi: Trẻ chia làm 3 đội tìm hành vi đúng trong tranh tô màu, gạch bỏ hành vi sai. Sau khi thực hiện xong lên treo tranh trên bảng của đội mình. Cô và trẻ kiểm tra kết quả và yêu cầu mỗi đội cử một bạn nêu hành vi đúng trong tranh bằng ngôn ngữ của mình một cách mạch lạc. + Luật chơi: Đội nào dán đúng và diễn tả tranh đúng và hay hơn đội đó chiến thắng cô và các bạn tuyên dương đội thắng * Trò chơi 2: "Dán cột đèn giao thông” + Cách chơi: Trẻ chia thành 4 nhóm, mỗi nhóm có một tranh vẽ cột đèn. Nhiệm vụ của mỗi đội phải dán đúng thứ tự màu của cột đèn. Đội nào dán đúng và nhanh hơn đội đó thắng cuộc. + Luật chơi: Khi cô báo hết giờ phải dừng tay lại, đội nào chưa dừng tay kết quả của đội đó sẽ không được tính * Kết thúc: Trẻ hát và vận động bài: “Đường em đi” 43
44. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHƠI (TRONG LỚP) Hoạt động góc Chủ đề: Sinh nhật bạn Thực hiện: Tháng 10/ 2017 I. Dự kiến thời điểm, hình thức chọn góc - Thời điểm chọn góc: Thời gian đón trẻ. - Hình thức chọn góc: Trẻ gắn thẻ tên vào góc đã chọn. II. Định hướng cho trẻ vào góc - Tập trung trẻ. Trò chuyện cùng trẻ: “Chúng ta đang thực hiện chủ điểm gì?” + Các bạn có biết tuần này có sinh nhật của ai không? Hỏi trẻ ý định sẽ làm gì để tặng bạn nhân dịp sinh nhật?. + Khi chơi trong nhóm chơi các con phải thế nào? - Trẻ về góc chơi mà trẻ đã chọn: Góc phân vai, góc tạo hình, góc âm nhạc, góc học tập. 1.Góc phân vai * Mục đích – yêu cầu - Trẻ biết phối hợp để sắp xếp bố cục riêng thành bố cục chung (trang trí phong màn, sắp xếp bàn tiệc ). - Trẻ xây dựng được mối quan hệ với các nhóm chơi khác thông qua bữa tiệc sinh nhật, biết trao đổi qua lại. - Trẻ biết các bước trước khi chế biến, và trong quá trình chế biến một số món ăn, nước uống đơn giản. * Chuẩn bị đồ dùng - Trái cây các loại, sửa, - Tạp dề, mũ, ly, muỗng, dĩa, dao, thớt, kéo, nhựa bọc, khăn lau tay - Chanh, nước nguội đong vào chai, đường. - Chả lụa thái khoanh, xúc xích, bếp, chảo, trái cây cắt sẳn 44
45. - Hoa, lẵng hoa, bình hoa. - Chữ Happy birthday, tên bạn sinh nhật, keo dán, bong bóng, dây kim tuyến, hoa trang trì, bàn, đĩa, nĩa, khăn lau tay, * Nội dung - Bán hàng: Nước uống, nước ngọt, sửa, trái cây, rau củ, chả lụa, xúc xích, trứng cút - Nội trợ: Pha nước chanh, xắp trái cây, chả lụa ra dĩa, cắm hoa. - Trẻ trang trí phong màn, sắp xếp bàn tiệc. * Phương pháp - Cô hỏi trẻ ý đồ chơi. Gợi ý trẻ chọn vị trí chơi. - Trong quá trình chơi cô quan sát, hướng dẫn, nhắc nhở trẻ một số kỹ năng: Cách sắp xếp bố cục phông màn, bàn, sắp xếp bàn tiệc, pha nước chanh đúng cách, xắp đĩa trái cây, chiên trứng cút- xúc xích, xếp chả lụa cho đẹp - Gợi ý trẻ xây dựng mối quan hệ với các nhóm chơi: Đi chợ, mua hàng - Quan sát, khuyến khích trẻ biết phối hợp cùng nhau để nhanh chóng hoàn thành bữa tiêc. 2. Góc âm nhạc * Mục đích – yêu cầu - Biết phối hợp với nhau để biểu diễn bài hát,bài múa. - Biết cách lựa chọn dụng cụ cho phù hợp với bài hát, bài múa. * Đồ dùng - Đĩa nhạc với các bài hát trong chủ điểm: “Happy birthday”, “Bé khỏe bé ngoan”, “Nắm tay thân thiết” - Đồ trang điểm, váy múa, nơ, hoa, các dụng cụ âm nhạc * Nội dung - Thay đồ múa, trang điểm, tập múa để tặng bạn sinh nhật * Phương pháp - Cô hướng dẫn, gợi ý trẻ thực hiện bài hát múa. - Gợi ý trẻ liên kết với các nhóm khác. 3. Góc tạo hình 45
46. * Mục đích – yêu cầu - Trẻ biết vận dụng các kỹ năng đã học (Vẽ, dán, xâu, tô, cài ) để tạo ra các sản phẩm mình thích tặng bạn - Trẻ được phát triển trí tưởng tượng, óc sáng tạo. - Trẻ phối hợp với nhau để là ra sản phẩm; Biết mang sản phẩm mình làm ra để tặng sinh nhật bạn. * Đồ dùng - Giấy A4, giấy màu, lá khô, đá, sáp màu, màu nước, hột hạt, len, kim sa, hình hoa các loại cắt sẳn, keo dán, kéo, đĩa đựng, kim sa, - Tranh, giấy màu cắt thành dãi, ống hút cắt khúc. - Giấy A0, bút vẽ, cọ tô màu, nước, màu nước, khay đựng màu. - Tàn, ghế, khăn lau, rỗ đựng. * Nội dung - Vẽ trên giấy, lá khô, đá - Vẽ, làm tấm thiệp chung bằng các loại nguyên vật liệu mở. - Làm tranh chung bằng len. - Làm vòng tay, vòng cổ tặng bạn bằng ống hút, giấy màu. - In hình bạn và trang trí váy áo cho bạn bằng nguyên vật liệu mở. * Phương pháp - Cô hướng dẫn trẻ hoạt động theo ý thích, gợi ý cho trẻ chọn nội dung chơi, mở rộng nội dung hoạt động, chọn nguyên vật liệu trang trí. - Trong khi hoạt động cô quan sát gợi ý ý tưởng để trẻ tạo ra nhiều sản phẩm phong phú, đa dạng. * Kết thúc - Sau khi trẻ thực hiện xong cô gợi ý cho các nhóm mang quà đến chúc mừng sinh nhật bạn, tại góc sinh nhật. - Gợi ý cho trẻ giới thiệu buổi sinh nhật của mình, giới thiệu tên, tuổi. - Cho các nhóm tặng quà bạn và kèm theo lời chúc. - Bạn Yến Thủy sẽ cùng nhóm múa nhảy tặng các bạn 1 bài múa. - Cả lớp hát bài “Chúc mừng sinh nhật” tặng bạn. 46
47. - Liên hoan - Dọn dẹp, vệ sinh gọn gàng. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHƠI (NGOÀI TRỜI) Hoạt động ngoài trời Chủ điểm: Giao thông Thực hiện: Tháng 3/ 2018 I. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU -Trẻ được thay đổi trạng thái hoạt động, thỏa mãn nhu cầu vận động và vui chơi. Trẻ thực hiện được thí nghiệm “ Trong chai có gì?” và nói được kết quả vì sao có hiện tượng bong bóng nổi lên miệng chai. - Trẻ hứng thú tham gia trò chơi “Xếp phương tiện giao thông” và “Bánh xe quay” đúng luật. - Trẻ ham thích hoạt động ngoài trời, trẻ hào hứng, thoải mái và an toàn khi chơi. II. CHUẨN BỊ * Đồ dùng của cô - Thẩu thủy tinh đựng đầy nước, bảng, bút. - Nhạc vui nhộn. * Đồ dùng của trẻ - 6 thau nước, mỗi trẻ 1-2 vỏ chai nước, lá dừa, bánh xe. - Các đồ chơi: Đồ chơi bán hàng trên cây, đồ chơi với nước, màu nước, cọ, bảng đổ nước theo màu, đồ chơi với cát, đồ chơi câu cá, bảng vẽ tranh, phun màu nước, đồ thổi bong bóng, nước xà phòng, cà kheo, bóng rổ, bóng đá, xe, chong chóng, diều, ống hút, đá sỏi, lá cây tươi- khô, giấy, keo, bút lông, * Môi trường hoạt động. - Sân trường sạch sẽ, thoáng mát. - Cháu quần áo, đầu tóc gọn gàng, sạch sẽ. III. CÁCH TIẾN HÀNH 1. Dặn dò trước khi ra sân 47
48. - Hôm nay ra sân chơi, đầu tiên các con làm một thí nghiệm: “Trong chai có gì?”. Tiếp đến các con sẽ cùng chơi 2 trò chơi vận động: “Xếp phương tiện giao thông” và “Bánh xe quay”. Cuối cùng các con sẽ được chơi với các đồ chơi xung quanh sân trường. - Trẻ nhắc lại yêu cầu khi chơi ngoài sân: Vâng lời cô, không tranh giành, xô đẩy bạn, không chạy xa khu vực chơi, - Trẻ ra sân chơi. 2. Tổ chức cho trẻ hoạt động a. Hoạt động có chủ đích: Trong chai có gì? - Giới thiệu: Vỏ chai và nước. - Trẻ chia làm 6 nhóm, cho trẻ quan sát cái chai, nhìn xem trong chai có chứa gì không. Bây giờ từ một cái chai không có nước, các con sẽ được chơi tự do trong nước. Khi chơi các con nhớ thử đè mạnh cái chai xuống chậu sao cho chai ngập nước và quan sát xem có hiện tượng gì xảy ra nhé! - 4 nhóm chơi, cô quan sát hướng dẫn lại cách chơi. - Sau khi trẻ thực hiện xong cho các nhóm thảo luận nêu kết quả, giải thích hiện tượng. - Mời một bạn lên thực hiện thí nghiệm cho cả lớp cùng quan sát. - Giải thích: Có hiện tượng này là do trong chai chứa rất nhiều không khí, khi cho chai vào chậu nước khiến nước tràn vào trong chiếm chỗ trong chai nên đẩy không khí ra ngoài tạo thành bọt khí, gây ra hiện tượng nổi bong bóng. Bong bóng nổi lên được gọi là “ Bọt khí”. - Vài trẻ nhắc lại kết quả và cách giải thích. b. Trò chơi vân động * Trò chơi 1 : “Xếp phương tiện giao thông” - Cô giới thiệu cách chơi, luật chơi. + Cách chơi: Chia lớp thành 3 đội chơi, với số trẻ bằng nhau. Mỗi đội có một rổ lá dừa. acTrong thời gian là một bản nhạc 3 đội sẽ thảo luận xắp xếp các lá dừa sao cho thành phương tiện giao thông theo yêu cầu của cô. Hết thời gian đội nào xếp nhanh, đủ chi tiết và đẹp hơn đội đó thắng. + Luật chơi: Phải xếp đúng phương tiện giao thông theo yêu cầu của cô - Tổ chức trẻ chơi 2- 3 lần. 48
49. - Trẻ nhận xét sau khi chơi. * Trò chơi 2: “Bánh xe quay” - Trẻ nhắc lại cách chơi, luật chơi. + Cách chơi: Trẻ đứng thành 2 vòng tròn, một vòng tròn to, một vòng tròn nhỏ. Trẻ nắm tay nhau, khi nghe hiệu lệnh của cô là bắt đầu chạy, 2 vòng tròn chạy ngược chiều nhau, có thể kết hợp hát các bài hát. + Luật chơi: Trẻ phải nắm tay nhau và thực hiện theo yêu cầu của cô. Nếu sai phải nhảy lò cò. - Trẻ chơi 2- 3 lần. Cô nhận xét sau khi chơi. c. Chơi tự do - Trẻ chơi với các đồ chơi trong sân trường, các đồ chơi mà cô đã chuẩn bị sẵn: Đồ chơi bán hàng trên nhà chòi, đồ chơi với nước, đổ nước theo màu, đồ chơi với cát, câu cá, xe, chong chóng, diều, thổi bong bóng- xà phòng, đi cà kheo, bóng rổ,chơi kiện, bảng vẽ tranh, phun màu nước, pha màu nước, đá sỏi, lá cây, giấy, keo, bút lông - Trong khi chơi cô bao quát, tham gia cùng trẻ, gợi ý hướng dẫn trẻ chơi. 3. Kết thúc - Tập trung trẻ lại nhận xét nhẹ nhàng và điểm danh. - Trẻ dọn đồ dùng cùng cô, sau đó vệ sinh vào lớp. 49