SKKN Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An

Nội dung tóm tắt: SKKN Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An

1. Bảng 3. Bảng thống kê các dụng cụ truyền thống đƣợc sử dụng trong các hộ gia đình dân tộc H’mông đƣợc khảo sát ở xã Mƣờng lống huyện Kỳ Sơn năm 2022 Các dụng cụ Thƣờng xuyên Thỉnh thoảng Không sử dụng STT truyền thống SL % SL % SL % 1 Chum 0 0 73 73 27 27 2 Xà gạc 87 87 13 13 0 0 3 Gùi 100 100 0 0 0 0 4 Nỏ 0 0 30 30 70 70 5 Khác 0 0 0 0 0 0 Bảng 4. Bảng thống kê việc sử dụng các nghề thủ công truyền thống trong các hộ gia đình dân tộc H’mông ở xã Mƣờng lống huyện Kỳ Sơn năm 2022 Nghề thủ công STT Số lƣợng % truyền thống 1 Dệt vải 5 5 2 Rèn 5 5 3 Đan lát 8 8 4 Khác 0 0 Tổng 100 100 Bảng 5. Bảng thống kê việc sử dụng ngôn ngữ trong các hộ gia đình dân tộc H’mông đƣợc khảo sát ở xã Mƣờng lống huyện Kỳ Sơn năm 2022 STT Sử dụng ngôn ngữ Số lƣợng % 1 Tiếng Việt 0 0 2 Tiếng H’mông 100 100 3 Cả hai ngôn ngữ 0 0 Tổng 100 100
2. Bảng 6. Bảng thống kê về tình trạng sử dụng ngôn ngữ truyền thống trong các hộ gia đình dân tộc H’mông ở xã Mƣờng lống huyện Kỳ Sơn năm 2022 STT Sử dụng ngôn ngữ truyền thống Số lƣợng % 1 Biết đọc và viết 37 37 2 Chỉ biết nói tiếng H’mông 63 63 3 Không biết sử dụng 0 0 Tổng 100 100 Bảng 3.1. Bảng thống kê về mức độ quan tâm đến bản sắc văn hóa các hộ gia đình dân tộc H’mông ở xã Mƣờng lống huyện Kỳ Sơn năm 2022 STT Mức độ quan tâm Số lƣợng % Quan tâm đến các chương trình tuyên truyền văn 1 13 13 hóa dân tộc Cơ-ho trên các phương tiện thông tin Sẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền và 2 17 17 các lễ hội Sẵn lòng bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa khi có 3 57 57 hướng dẫn Được nhận thông tin, hướng dẫn giữ gìn và phát 4 13 13 huy bản sắc văn hóa dân tộc từ cơ quan chức năng Tổng 100 100 Bảng 3.2. Bảng thống kê mức độ thực hiện công tác giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông ở xã Mƣờng lống huyện Kỳ Sơn năm 2022 Công tác giữ gìn và phát huy Đã đảm Chưa đảm Không STT bản sắc văn hóa dân tộc bảo bảo thực hiện H’mông 1 Lễ hội thổi khèn X 2 Giao lưu văn hóa đồng bào X H’mông trong địa bàn xã
3. 3 Học tập và tuyên truyền bản sắc x dân tộc 4 Nâng cao truyền thống tay nghề X vốn có như: rèn, đan lát, dệt 5 Tổ chức học thổi khèn X Bảng 3.3. Bảng thống kê mức độ thực hiện công tác giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông ở xã Mƣờng lống huyện Kỳ Sơn năm 2022 Chƣa Không Công tác giữ gìn và phát huy bản sắc văn Đảm STT đảm thực hóa dân tộc H’mông bảo bảo hiện Phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống, 1 xây dựng cơ sở vật chất văn hóa của đồng bào x dân tộc H’mông. Chủ động khai thác và sử dụng có hiệu quả các 2 X nguồn vốn cho hoạt động văn hóa 3 Nâng cao dân trí cho đồng bào dân tộc H’mông x Có đội ngũ cán bộ có trình độ cao làm công tác 4 X văn hóa Nâng cao ý thức giữ gìn, kế thừa và phát huy 5 X bản sắc văn hóa trong cộng đồng dân tộc bản Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng 6 X trong công tác quản lý văn hóa
4. PHIẾU KHẢO SÁT (Dành cho học sinh dân tộc H’mông trong trƣờng THPT Kỳ Sơn) Mẫu phiếu ĐT-01 Thực trạng giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An Để đánh giá thực trạng giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông trên địa bàn huyện Kỳ Sơn hiện nay làm cơ sở cho việc xây dựng giải pháp nâng cao nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc H’mông, xin mời các em dân tộc H’mông trả lời một số câu hỏi sau. Chúng tôi xin cam đoan những thông tin trên phiếu này được giữ gìn, chỉ phục vụ cho mục đích nghiên cứu mà không phục vụ cho bất kỳ mục đích nào khác. Bạn hãy đánh dấu (x) vào ô mà bạn cho là phù hợp. I. THÔNG TIN CHUNG: Họ và tên học sinh: Giới tính: (Nam/Nữ) Năm sinh: Nơi sinh: Dân tộc: Tôn giáo Chỗ ở hiện nay: Hiện là học sinh lớp Trường THPT Kỳ Sơn. II. NỘI DUNG ĐIỀU TRA Câu 1: Trong gia đình bạn có sử dụng ngôn ngữ tiếng H’mông để giao tiếp với nhau: Thường xuyên Thỉnh thoảng Không bao giờ Câu 2: Mức độ ngôn ngữ của dân tộc H’mông của bạn sử dụng hiện nay: Biết đọc và viết Chỉ biết đọc Chỉ biết viết Chỉ biết nói tiếng H’mông Không biết sử dụng Câu 3: Bạn sử dụng được tiếng H’mông từ đâu? Ông hoặc bà Bố hoặc mẹ Anh hoặc chị Dòng họ Hàng xóm Bạn bè
5. Sách vở Nhà trường Khác Câu 4: Bạn có trang phục truyền thống của dân tộc mình không? Có Không Câu 5: Trang phục truyền thống của dân tộc mình được bạn sử dụng như thế nào? Thường xuyên sử dụng Thỉnh thoảng Chỉ dùng trong các dịp lễ, lễ hội Không sử dụng Câu 6: Bạn có thuộc các bài hát, điệu nhảy, điệu khèn trong các lễ hội của dân tộc H’mông không? Có Không Câu 7: Bạn có tham gia các hoạt động văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc H’mông diễn ra ở bản hay không? Thường xuyên Thỉnh thoảng Không bao giờ Câu 8: Bạn phụ giúp gia đình tham gia các hoạt động nào sau đây: Làm nương rẫy Đốn củi Trồng rừng Làm ruộng Chăn bò Hái rau rừng Làm việc nhà Trông em Khác Câu 9: Hiện nay, bạn thấy giá trị bản sắc văn hóa của dân tộc mình như thế nào Còn nguyên vẹn Mai một dần Đã mất hoàn toàn Câu 10: Bạn có quan tâm đến các thông tin sau? Quan tâm đến các chương trình tuyên truyền văn hóa dân tộc H’mông trên các phương tiện thông tin Sẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền và các lễ hội để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mình cho cộng đồng. Sẵn lòng bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa khi có hướng dẫn. Được nhận thông tin, hướng dẫn giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc từ người lớn. Khác: Xin cảm ơn sự hợp tác của các em.
6. PHIẾU KHẢO SÁT HỘ GIA ĐÌNH Mẫu phiếu ĐT-02 Thực trạng giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông trên địa bàn huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An (Đối tượng điều tra: Hộ gia đình đồng bào dân tộc H’mông ở Kỳ Sơn) Để đánh giá thực trạng giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông trên địa bàn Kỳ Sơn hiện nay làm cơ sở cho việc xây dựng giải pháp nâng cao nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc H’mông, xin mời ông/bà người đồng bào dân tộc H’mông trả lời một số câu hỏi sau. Chúng tôi xin cam đoan những thông tin trên phiếu này được giữ gìn, chỉ phục vụ cho mục đích nghiên cứu mà không phục vụ cho bất kỳ mục đích nào khác. Ông/bà hãy đánh dấu (x) vào ô mà ông/bà cho là phù hợp. I. THÔNG TIN CHUNG: Họ và tên chủ hộ: Giới tính: (Nam/Nữ) Năm sinh: Dân tộc: Tôn giáo Địa chỉ: Số nhân khẩu trong hộ gia đình ông/bà: Trình độ văn oá: Số điện thoại liên hệ (nếu có): II. NỘI DUNG ĐIỀU TRA Câu 1: Gia đình ông/bà có bao nhiêu hộ gia đình/ thế hệ cùng sinh sống với nhau: ộ/ thế hệ ộ/ thế hệ ộ/ thế hệ ộ/ thế hệ ộ/ thế hệ Câu 2: Tình trạng hôn nhân của ông/bà có quan hệ như thế nào ọ ọ ới người Kinh ới dân tộc khác ới người nước ngoài Câu 3: Nghề nghiệp của ông/bà hiện nay: ệc trong cơ quan nhà nước ệp
7. Làm rẫy – dịch vụ ự do ủ công ề khác: Câu 4: Hoạt động sản xuất kinh tế của hộ gia đình ông/bà hiện nay: ồng gừng ồng ngô ồng cây ăn quả (mận, đào ) ợn ồng lúa ồng rừng ản xuất nhỏ (thu mua mận, đào, gừng ) Câu 5: Hiện nay, hộ gia đình có thuộc diện hộ nghèo/cận nghèo không? Câu 6: Kiến trúc nhà ở hiện nay của hộ gia đình theo kiểu/loại nhà nào: ố có 2 tầng trở lênố có 1 tầng ỗ mái tôn dài truyền thống cấp 4 Câu 7: Trang phục truyền thống của dân tộc H’mông được ông/bà sử dụng hiện nay: ờng xuyên sử dụng Thỉnh thoảng ỉ dùng trong các dịp lễ, lễ hội ử dụng Câu 8: Ông/bà có biết làm các nghề thủ công truyền thống nào sau đây ệt vải ề rèn ết làm Câu 9: Ông/bà có biết làm rượu ngô hay rượu cần không? Câu 10: Ngôn ngữ ông/bà sử dụng trong cuộc sống hàng ngày ếng Việt ếng H’mông ả hai ngôn ngữ Câu 11: Tình trạng ngôn ngữ của dân tộc H’mông ông/bà sử dụng hiện nay:
8. ết đọc và viết ỉ biết đọc ỉ biết viết ỉ biết nói tiếng H’mông ết sử dụng Câu 12: Ông/bà có còn nhớ các bài ca dao, dân ca, điệu nhảy trong các lễ hội của dân tộc H’mông không? Câu 13: Dụng cụ truyền thống của dân tộc H’mông được ông/bà sử dụng hiện nay: gạc ử dụng Câu 14: Tình trạng sử dụng đất hiện nay của hộ gia đình ông/bà: ất ở ếu đất sản xuất nông nghiệp đất rừng, rẫy Câu 15: Gia đình ông/bà có sử dụng đồ dùng tiện nghi nào sau đây: ớc sạch ện ặt ắm xây ện thoại ủ lạnh ế sopha Câu 16: Theo ông/bà việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông hiện nay trên địa bàn xã đã đảm bảo hay chưa ? ảm bảo ảm bảo ến nghị: Câu 17: Trong năm vừa qua hộ gia đình có người tham gia vào các hoạt động của nhà văn hóa bản/xã không? Câu 18: Mức độ tham gia của họ ở nhà văn hóa thôn/xã như thế nào ờng xuyên ỉnh thoảng ờ Câu 19: Trong thời gian qua ông/bà có nghe tuyên truyền tổ chức các hoạt động giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc H’mông của cán bộ địa phương hay không? ờng xuyên ỉnh thoảng ờ
9. Câu 20: Trong thời gian qua ông/bà có tham gia các hoạt động lễ hội văn hóa mang đậm bản sắc dân tộc H’mông hay không? ng Câu 21: Ông/bà có quan tâm đến các thông tin sau? ến các chương trình tuyên truyền văn hóa dân tộc H’mông trên các phương tiện thông tin ẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền và các lễ hội để giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mình cho cộng đồng. ẵn lòng bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa khi có hướng dẫn. ợc nhận thông tin, hướng dẫn giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc từ cơ quan chức năng. Câu 22: Để nâng cao hiệu quả giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc H’mông trên địa bàn, ông/bà có kiến nghị, giải pháp như thế nào? Xin trân trọng cảm ơn sự hợp tác của ông/bà.