SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Khuyến học ở trường Trung học cơ sở 1 Sông Đốc

Nội dung tóm tắt: SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Khuyến học ở trường Trung học cơ sở 1 Sông Đốc

1. A. ĐẶT VẤN ĐỀ Lý do chọn đề tài Khuyến học, khuyến tài là truyền thống tốt đẹp, lâu đời của dân tộc, thể hiện đạo lý "học để làm người" của nhân dân Việt Nam. Cơng tác Khuyến học trong nhà trường là một trong những cơng tác hết sức quan trọng trong kế hoạch hoạt động năm học của nhà trường. Bản thân của “Khuyến học và khuyến tài” cũng đã nĩi lên ý thức trách nhiệm của mình trong việc cùng cộng đồng chung lịng, chung sức, vì mục đích cao cả, nhằm giúp cho mọi người cĩ điều kiện cống hiến để đĩng gĩp cơng sức cho sự nghiệp khuyến học, khuyến tài, mở rộng vịng tay đĩn nhận và khuyến khích những tài năng của thế hệ tương lai. Cơng tác Khuyến học của trường THCS 1 Sơng Đốc là cần thiết gĩp phần vào các hoạt động xã hội hĩa giáo dục của nhà trường, khắc phục những khĩ khăn trong việc dạy và học của đơn vị, giúp nhà trường hồn thành tốt nhiệm vụ, thực hiện tốt tiêu chí “Trồng người”, phấn đấu cho phong trào tồn trường học tập, tồn trường làm cơng tác giáo dục nhằm nâng cao chất lượng hai mặt giáo dục, giảm tỉ lệ học sinh bỏ hoc, ; đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho ngành giáo dục đất nước nĩi chung và ngành giáo dục huyện nhà nĩi riêng. Bản thân là một cán bộ quản lý cấp phĩ, năm học 2012 – 2013 được Hiệu trưởng phân cơng phụ trách cơng tác Khuyến học, tơi đã cĩ nhiều biện pháp phù hợp với điều kiện thực tế để cơng tác Khuyến học của nhà trường mang lại nhiều hiệu quả đáng ghi nhận. Do vậy tơi xin chia sẻ sáng kiến kinh nghiệm của bản thân với đề tài: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Khuyến học ở trường Trung học cơ sở 1 Sơng Đốc”. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA CƠNG TÁC KHUYẾN HỌC 1. Lập kế hoạch khuyến học ở nhà trường Thực hiện kế hoạch của Hội Khuyến học thị trấn Sơng Đốc; kế hoạch năm học 2012 - 2013 của nhà trường, sự phân cơng nhiệm vụ của Hiệu trưởng đối với bản thân; xét điều kiện và tình hình thực tế của trường và địa phương, vào tháng
2. 9/2012 tơi đã lập kế hoạch hoạt động cho cơng tác Khuyến học của nhà trường. Thành phần tham gia cơng tác Khuyến học gồm Ban Giám Hiệu, Ban Đại diện Cha mẹ học sinh (CMHS), Ban Chấp hành Cơng đồn trường, đại diện Liên đội và đại diện khĩm 7 (nơi trường tọa lạc) cùng với một số phụ huynh tâm huyết với nhà trương tham gia. Kế hoạch đã vạch ra phương hướng hoạt động và phân cơng nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên trong việc xây dựng nguồn quỹ hoạt động và tìm kiếm mạnh thường quân , nhằm giúp các em học sinh (HS) thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo hoặc cĩ hồn cảnh khĩ khăn cĩ điều kiện đến lớp học tập và khuyến khích phong trào cĩ thành tích cao trong học tập; giúp nhà trường giảm thiểu tỉ lệ bỏ học. 2. Ảnh hưởng của cơng tác khuyến học đối với nhà trường, gia đình, xã hội và học sinh Cơng tác Khuyến học của trường THCS 1 Sơng Đốc đã khẳng định được sự cần thiết và vai trị khơng thể thiếu của mình trong hoạt động tại đơn vị. 2.1. Đối với nhà trường Làm cho tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên (CB-GV-NV) hiểu được ý nghĩa của hoạt động khuyến học, để từ đĩ tự nguyện tham gia đĩng gĩp tích cực cho phong trào (bồi dưỡng học sinh giỏi; phụ đạo học sinh yếu), tích cực hưởng ứng các hoạt động xã hội hĩa, khắc phục những khĩ khăn để hồn thành tốt nhiệm vụ. 2.2. Đối với gia đình HS và xã hội Tăng nhận thức trong mọi tầng lớp nhân dân, tham gia học tập để nâng cao hiểu biết, học suốt đời. Từ đĩ giúp CMHS khơng để tình trạng các em trong độ tuổi khơng được đến trường. Giúp gia đình nghèo cĩ hồn cảnh khĩ khăn cĩ điều kiện để trang trải những chi phí phát sinh trong học tập của con em mình. Chia sẽ gánh nặng “Xĩa đĩi, giảm nghèo” mà Đảng và Nhà nước cùng xã hội chúng ta đang nỗ lực giải quyết thơng qua việc xét cấp học bổng Khuyến học, Khuyến tài. 2.3. Đối với bản thân học sinh
3. Tạo niềm tin và định hướng tương lai, giúp những em học sinh nghèo cĩ hồn cảnh khĩ khăn tự tin, khơng mặc cảm, mạnh dạn đến trường, hịa đồng cùng bạn bè vươn lên trong cuộc sống, nỗ lực tiến bộ trong học tập. II. THỰC TRẠNG ĐỊA PHƯƠNG, NHÀ TRƯỜNG 1. Đặc điểm tình hình địa phương Thị trấn Sơng Đốc, đa số dân cư là lao động nghèo, nơi đây cĩ nguồn dân cư mọi miền về đây để tìm chỗ ở và mưu sinh lập nghiệp; đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trường cĩ nhiều HS cĩ hồn cảnh khĩ khăn khơng được cha mẹ quan tâm chăm sĩc trong những năm vừa qua, hoặc HS cĩ học lực từ trung bình trở xuống do ý thức tự học và tự rèn chưa cao Bộ máy quản lý của chính quyền cũng như các ban ngành, đồn thể, các cơng trình phúc lợi xã hội dù đã cĩ nhiều nỗ lực nhưng vẫn chưa thể giải quyết hết được các hồn cảnh khĩ khăn từ phía CMHS trên địa bàn mình. 2. Thực tế nhà trường Trường THCS 1 Sơng Đốc hằng năm tiếp nhận HS từ các trường tiểu học trong địa bàn, ngồi ra cịn tiếp nhận thêm một số HS từ nơi khác chuyển về do gia đình chuyển chỗ ở, tạm trú Nguồn HS về trường hết sức đa dạng, một số em cĩ hồn cảnh gia đình hết sức phức tạp. Qua xác minh của nhà trường số HS cĩ hồn cảnh gia đình ly tan (khơng ở chung với cha mẹ), HS mồ cơi hoặc số HS mà gia đình cĩ những bất ổn trong cuộc sống hàng ngày cũng khơng nhỏ, khiến sự quan tâm chăm sĩc quản lý con cái của gia đình lỏng lẻo, từ đĩ làm xuất hiện nguy cơ các em thích chơi hơn học, dần dần trở nên hư hỏng, bỏ học. Năm học 2012 – 2013 số học sinh tồn trường: 1037 được biên chế 32 lớp, số học sinh thuộc diện “Xĩa đĩi, giảm nghèo” (cĩ số hộ nghèo) của nhà trường là: 98 em. Đây chỉ là danh sách chính thức theo số liệu được cơng nhận, thực tế ngồi con số trên, cịn cĩ rất nhiều gia đình HS thuộc diện “cận nghèo”, cuộc sống hàng ngày của họ vẫn cịn nhiều khĩ khăn, nhiều gia đình khơng cĩ khả năng tối thiểu cho con em đến trường học tập. III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CƠNG TÁC KHUYẾN HỌC NHÀ TRƯỜNG
4. 1. Huy động lực lượng Trong tình hình nhà trường cịn khĩ khăn, số HS nghèo của trường cịn nhiều. Vì vậy nhà trường phải vận động lực lượng: Các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, mạnh thường quân; CB-GV-NV cơ quan; CMHS các lớp; HS tồn trường 2. Cơng tác tuyên truyền, vận động 2.1. Đối với nhà trường: - Xây dựng và triển khai kế hoạch hoạt động trong CMHS tồn trường (kết hợp Đại hội CMHS đầu năm học). Nêu rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của cơng tác Khuyến học trong nhà trường, qua đĩ mời gọi CB-GV-NV, CMHS tự nguyện đăng ký tham gia đĩng gĩp tự nguyện . - Phối hợp với nhà trường, gia đình và Ban đại diện CMHS tạo mọi điều kiện cho con em đến trường, xây dựng nề nếp học tập tại nhà, tạo gĩc học tập cho các em, tạo mọi điều kiện để các em cĩ thời gian học tập tốt - Vận động CB-GV-NV, đại diện các đồn thể trong nhà trường, CMHS, các doanh nghiệp, mạnh thường quân (những người cĩ tâm huyết với sự nghiệp khuyến học, khuyến tài) tự nguyện tham gia hoạt động đĩng gĩp trí tuệ, cơng sức 2.2. Đối với CB-GV-NV: - Khen thưởng và biểu dương các cá nhân, tập thể cĩ thành tích xuất sắc, từ đĩ rút ra những kinh nghiệm và nhân rộng điển hình nổi bật để động viên mọi người thi đua làm tốt cơng tác khuyến học. - Khen thưởng những GV cĩ đầu tư đào tạo HS giỏi, tích cực phụ đạo HS yếu kém (tự nguyện), giúp các em vươn lên trong học tập - Phối hợp cùng giáo viên chủ nhiệm (GVCN) đi sâu sát, điều tra nắm bắt căn bản hồn cảnh gia đình của từng HS cĩ hồn cảnh khĩ khăn nhằm phát hiện kịp thời các trường hợp khĩ khăn.
5. 2.3. Đối với CMHS - Thơng qua Ban đại diện CMHS và GVCN các lớp, nhà trường phát thư ngỏ nêu rõ ý nghĩa tốt đẹp và sự cần thiết của cơng tác khuyến học trong nhà trường từ đĩ vận động và mời gọi sự tự nguyện của CMHS tham gia ủng hộ hỗ trợ - Qua giao lưu trong cơng việc hợp tác, CMHS phát huy mối quan hệ xã hội của cá nhân để giới thiệu cho nhà trường các doanh nghiệp, những mạnh thường quân, các nhà hảo tâm . 2.4. Đối với Học sinh - Xây dựng chế độ khen thưởng HS giỏi, hỗ trợ cấp học bổng cho HS nghèo vượt khĩ, HS nghèo cĩ nguy cơ bỏ học, HS cĩ nỗ lực vươn lên trong học tập, HS khuyết tật (nếu cĩ) khơng cĩ điều kiện học tập, giúp HS cĩ năng khiếu phát triển tài năng - Xây dựng kế hoạch phát động phong trào thi đua “Nuơi heo đất ” trong học sinh - > Gây quỹ tặng “bạn nghèo”. Thực hiện tinh thần “Lá lành đùm lá rách”, “tương thân , tương trợ” - Thơng qua hộp thư ngỏ “Những điều em muốn nĩi” để HS phát hiện những bạn cĩ hồn cảnh khĩ khăn nhằm cĩ hướng hỗ trợ kịp thời. 3. Hỗ trợ học bổng Đây là cơng tác nhà trường luơn quan tâm hỗ trợ kịp thời, đúng đối tượng. thơng qua danh sách xét chọn của GVCN tại lớp, các em HS nghèo cĩ nguy cơ bỏ học, HS cĩ nỗ lực vươn lên trong học tập, HS cĩ năng khiếu phát triển tài năng, học sinh cĩ thành tích cao trong học tập, thi học sinh giỏi các cấp, sẽ bàn bạc cùng các bộ phận chức năng để tặng học bổng, giúp các em giải quyết khĩ khăn, đảm bảo điều kiện học tập 4. Cơng khai tài chính thường xuyên Mỗi học kỳ thơng qua các buổi họp HĐSP nhà trường, phải báo cáo hoạt động thu
6. chi tài chính cụ thể. Niêm yết cơng khai tại Bảng thơng tin. Điều này đã giúp tập thể HĐSP, CMHS, HS tồn trường tin tưởng và ủng hộ cho hoạt động Khuyến học trong thời gian tới. C. PHẦN KẾT LUẬN 1. Kết quả đạt được (tính đến 25/5/2013) Từ những biện pháp trên hoạt động khuyến học của trường THCS 1 Sơng Đốc năm học 2012 – 2013 đã đạt được kết quả như sau: - Tổng số tiền và vật chất vận động được + Tiền: 41.800.000 đồng + Vật chất: 1.400 quyển vở - Hiệu quả của cơng tác khuyến học + 100% học sinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, con mồ cơi được hỗ trợ sách, vở và dụng cụ học tập đầy đủ; + Tỷ lệ HS bỏ học chỉ cĩ 0,96% thấp hơn năm học trước; + Tỷ lệ học sinh khá, giỏi: 57.2% cao hơn năm học trước 6.9%; + Tỷ lệ học sinh xếp loại hạnh kiểm tốt: 81.9% cao hơn năm học trước 6.7%. + Tỷ lệ học sinh cĩ thành tích cao tăng so với năm học trước cả về số lượng và chất lượng: Học giỏi cấp huyện: 26; cấp tỉnh: 06; học sinh cĩ điểm tổng kết TB mơn học cuối năm trên 9,0 là: 27. 2. Bài học kinh nghiệm Qua việc thực hiện các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động khuyến học, bản thân tơi đã rút ra được một số bài học kinh nghiệm sau: - Phải giúp mọi người thấy rõ sự cần thiết của cơng tác Khuyến học, hiểu và cĩ nhận thức đúng đắn để từ đĩ tự bản thân làm tốt cơng tác tuyên truyền vận động, mời gọi CMHS, CB-GV-NV tồn trường tự nguyện tham gia cơng tác này. - Nhà trường phải biết kết hợp và tận dụng sức mạnh tổng hợp của các đồn thể trong nhà trường, của các lực lượng ngồi xã hội. Thiết lập mối quan hệ tốt giữa ba mơi trường giáo dục: nhà trường - gia đình - xã hội, để cùng phối hợp hoạt động tạo nên một “hiệu ứng” tích cực và sơi nổi trong việc giáo dục lịng nhân ái, tinh thần “tương thân, tương trợ” sống vì mọi người đến từng em HS
7. - Nhà trường phải xây dựng một kế hoạch hồn chỉnh. Cĩ sơ kết và tổng kết khen thưởng kịp thời các cá nhân, các lớp đạt thành tích tốt. Làm cho tập thể sư phạm nhà trường thấy được tầm quan trọng của nhiệm vụ này, để từ đĩ lơi cuốn sự tham gia của giáo viên, HS nhịp nhàng và hiệu quả, giúp các em trở thành những con người cĩ nhân cách tốt, phát triển tồn diện về mọi mặt. 3. Kết luận – kiến nghị Với việc thực hiện Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động Khuyến học ở trường Trung học cơ sở 1 Sơng Đốc” , trong năm học 2012-2013 với việc thực hiện tốt các biện pháp mà tơi nêu trên, cơng tác Khuyến học tại trường tơi đã đạt được kết quả tốt, phát huy được tác dụng cao, nhận được sự ủng hộ và tín nhiệm của tập thể, gĩp phần giúp kế hoạch hồn thành tốt nhiệm vụ trong thời gian qua. Hoạt động Khuyến học ở nhà trường đã cùng các lực lượng giáo dục khác trong xã hội quan tâm bảo vệ, chăm sĩc HS. Việc CMHS, HS, CB-GV-NV cùng phối hợp hoạt động sẽ tạo thế mạnh lớn lao trong việc xây dựng mơi trường “Khuyến học”, phát huy tinh thần đồn kết trong trường, lớp; hình thành khơng khí học tập lành mạnh tại nhà trường. Về phía nhà trường việc xây dựng kế hoạch nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của cơng tác Khuyến học là điều hết sức cần thiết. Cần được thực hiện một cách tích cực, nghiêm túc cơng tác này hàng năm. Tơi xin kiến nghị Hiệu trưởng tiếp tục giao nhiệm vụ cơng tác này cho bản thân trong những năm học tới để cĩ điều kiện phát huy những kết quả đạt được trong cơng tác này.