SKKN Một số giải pháp nâng cao hình thức tổ chức trò chơi vận động nhằm phát triển thể chất cho trẻ 5 - 6 tuổi

Nội dung tóm tắt: SKKN Một số giải pháp nâng cao hình thức tổ chức trò chơi vận động nhằm phát triển thể chất cho trẻ 5 - 6 tuổi

1. 1. PHẦN MỞ ĐẦU 1.1. Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp “Trẻ em như búp trên cành Biết ăn biết ngủ biết học hành là ngoan” Trẻ em sinh ra có quyền được chăm sóc và bảo vệ, được tồn tại, được chấp nhận trong gia đình và cộng đồng. Vì thế giáo dục con người ở lứa tuổi mầm non vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ của mỗi con người đối với xã hội, đối với cộng đồng. Trẻ em là công dân của xã hội, là thế hệ tương lai của đất nước nên ngay từ thuở lọt lòng chúng ta cần chăm sóc giáo dục trẻ thật chu đáo. Đặc biệt giáo dục thể chất cho trẻ càng có ý nghĩa quan trọng hơn bởi "Sức khỏe là cái vốn quí nhất của mỗi con người và của toàn xã hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc". Sức khỏe là vốn quý của con người, có sức khỏe thì con người mới có thể học tập và làm việc được. Chính vì thế, mục tiêu của giáo dục mầm non là hình thành cơ sở ban đầu về nhân cách con người, trong đó giáo dục phát triển thể chất cho trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu hiện nay. Giáo dục phát triển thể chất tác động đến thể lực cũng như trí tuệ của trẻ. Đặc biệt, trẻ đang dần bước vào bậc tiểu học rất cần một thể lực khỏe mạnh làm nền tảng cho những bậc học sau này. Trò chơi vận động là một hình thức trong giáo dục phát triển vận động, nó có vị trí quan trọng trong cuộc sống và hoạt động hàng ngày của trẻ. Trò chơi vận động là loại trò chơi có luật, có nội dung hướng vào việc rèn luyện và hoàn thiện các vận động của trẻ, góp phần phát triển thể lực. Nó vừa là nội dung học tập, vừa là phương pháp tổ chức vui chơi, nghỉ ngơi tích cực, vừa là phương tiện giáo dục thể chất cho trẻ một cách toàn diện. Thông qua các trò chơi vận động, góp phần hình thành và phát triển ở trẻ các tố chất vận động như nhanh nhẹn, bền bỉ, mạnh mẽ và khéo léo. Nhờ vậy, trò chơi vận động có ảnh hưởng tích cực đến hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt nó có ý nghĩa to lớn đối với việc củng cố và hoàn thiện kỹ năng, vận động cần thiết đối với trẻ mầm non. Khi tham gia vào trò chơi, trẻ thường chơi hết mình, tích cực, chủ động, sáng tạo. Vì thế, trò chơi vận động còn là phương tiện giáo dục toàn diện cho trẻ mầm non. Thực tế cho thấy, lớp tôi đang phụ trách có đa số cháu chưa hào hứng khi tham gia chơi các trò chơi vận động. Mặc dù, các kỹ năng vận động của các cháu thực hiện tương đối tốt nhưng một số tố chất vận động còn hạn chế, đặc biệt là hạn chế về sức mạnh, sức bền và sự dẻo dai. Khi tham gia chơi các trò chơi vận động, các cháu chơi được một lúc là chóng mệt mỏi. Bên cạnh đó, cách lựa chọn trò chơi vận động của giáo viên chưa phù hợp với trẻ. Khi tổ chức cho trẻ tham gia chơi các 1
2. trò chơi vận động thì các đồ dùng dụng cụ vận động chưa thực sự hấp dẫn trẻ. Đồng thời, một số phụ huynh ít chú trọng vào thể lực, tác phong của trẻ Chính vì những lý do trên, tôi rất muốn tìm ra những biện pháp để khắc phục những hạn chế và giúp trẻ phát triển một cách hài hòa, cân đối, toàn diện nên tôi đã lựa chọn đề tài “Một số giải pháp nâng cao hình thức tổ chức trò chơi vận động nhằm phát triển thể chất cho trẻ 5 - 6 tuổi” 1.2. Điểm mới của đề tài, sáng kiến, giải pháp Điểm mới của đề tài là tổ chức trò chơi vận động nhằm phát triển tốt các tố chất vận động (Nhanh nhẹn, mạnh mẽ, khéo léo, bền bỉ) thông qua các hình thức hoạt động trong ngày; Xây dựng góc vận động phong phú, hấp dẫn; Sưu tầm các trò chơi vận động phù hợp, đa dạng; Làm đồ dùng đồ chơi phục vụ chuyên đề; Phối kết hợp cùng phụ huynh nâng cao thể lực cho trẻ. Vì lẽ đó tôi đã mạnh dạn chọn đề tài này nhằm: Đánh giá thực trạng trò chơi vận động trong giáo dục thể chất của trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi ở trường mầm non n¬i t«i phô tr¸ch. Đề xuất một số biện pháp tổ chức hiệu quả chất lượng giáo dục thể chất đặc biệt là trò chơi vận động cho trẻ 5- 6 tuổi. Hình thành cho trẻ sự mạnh dạn tự tin khéo léo qua các kỹ năng vận động nhằm rèn luyện các tố chất khéo léo và phát triển tốt về thể lực cho trẻ. Kích thích sự hoạt động tích cực hứng thú của trẻ khi tham gia vào các trò chơi vận động. 1.3. Phạm vi áp dụng của đề tài, sáng kiến, giải pháp Đề tài nghiên cứu “Một số giải pháp nâng cao hình thức tổ chức trò chơi vận động nhằm phát triển thể chất cho trẻ 5-6 tuổi” được áp dụng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục mầm non. Trong quá trình nghiên cứu đề tài này tôi đã vận dụng đưa vào quá trình chăm sóc trẻ trong lớp mình phụ trách và mang lại hiệu quả cao. Đề tài được đồng nghiệp khen ngợi và cùng góp ý. Được hội đồng chuyên môn đánh giá cao và khuyến khích cần nhân rộng đề tài ở các trường mầm non trong toàn huyện, tỉnh và đăng trên trang Web. 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1.Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu. Trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, phát triển thể lực thông qua phát triển vận động là một nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với trẻ mầm non. Phát triển vận động là một trong những điều cơ bản để trẻ nhận thức thế giới xung quanh, trẻ biết nhiều kỹ năng vận động thì trẻ càng có nhiều cơ hội tiếp xúc, khám phá thế giới xung quanh tạo điều kiện tốt để trẻ tham gia vào nhiều hoạt động và trẻ sẽ tích luỹ được nhiều kinh nghiệm qua các hoạt động đó, nhờ thế mà vốn kiến thức của trẻ được tăng lên, đồng thời khi thực hiện các yêu cầu của vận động cũng giúp thêm cho trẻ rèn một số kỹ năng nhận thức như sự chú ý, tính kiên trì Trong quá trình tham gia vào các trò chơi vận động trẻ còn được phát triển thêm cả về mặt tình cảm xã hội cũng như thẩm mỹ. 2
3. Phát triển thể chất bao gồm phát triển vận động, dinh dưỡng và sức khỏe. Trong đó, dinh dưỡng và sức khỏe góp phần phát triển toàn diện trẻ về các mặt: thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm xã hội, thẩm mỹ. Để triển khai và thực hiện tốt công tác giáo dục dinh dưỡng, sức khỏe cho trẻ, cần lựa chọn các nội dung và các hình thức phù hợp cho trẻ ở từng độ tuổi. Lựa chọn các hình thức phù hợp sẽ làm cho trẻ tiếp nhận các thông tin một cách hào hứng, không bị gò bó và gượng ép. Ở trường mầm non sử dụng các trò chơi vận động sẽ giúp trẻ phát triển cân đối, sức khỏe được tăng cường và đạt đến trạng thái hoàn thiện về mặt thể chất, làm cơ sở cho sự phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Vì vậy, rèn cho trẻ các tố chất vận động là rất cần thiết, đặc biệt cho trẻ 5-6tuổi, nếu có một thể lực tốt thì trẻ sẽ tự tin, khéo léo, tác phong nhanh nhẹn. Trò chơi vận động có ý nghĩa to lớn trong việc rèn luyện thể lực sức khỏe cho trẻ. Một trong các điều cần thiết khi chọn trò chơi vận động cho trẻ mà người giáo viên mầm non cần phải chú ý đó là lứa tuổi của trẻ, tình hình sức khỏe của trẻ, dụng cụ phục vụ cho trò chơi và số lượng trẻ tham gia chơi. Ngoài ra, giáo viên phải chú ý đến đặc điểm của từng trẻ mà tổ chức cho trẻ tham gia vào trò chơi vận động thích hợp. Đối với trẻ 5-6 tuổi, trẻ có khả năng thực hiện tất cả các vận động cơ bản. Trẻ có ý thức hơn đối với những lời chỉ dẫn của cô, trẻ có khả năng quan sát tốt hơn và phối hợp các vận động nhịp nhàng, uyển chuyển hơn. Việc lựa chọn trò chơi vận động phụ thuộc vào nhu cầu và khả năng vận động của trẻ, mục tiêu giáo dục phát triển vận động, thời điểm tổ chức trò chơi trong ngày và điều kiện tổ chức trò chơi. Những trò chơi thường được lấy từ cuộc sống thực tế xung quanh và thể hiện những hình ảnh về các hiện tượng thiên nhiên, xã hội và các hành động của con vật. Do đó, trò chơi vận động mang tính hiện thực và trò chơi nói chung được coi là một trong những phương tiện giáo dục quan trọng cho trẻ. Trẻ 5- 6 tuổi rất hiếu động, thích sự mới lạ hấp dẫn và thích tìm tòi, khám phá xung quanh. Trẻ học mà chơi, chơi mà học, thông qua trò chơi trẻ không những được vui chơi thoải mái mà qua đó giáo viên có thể truyền thụ được các kiến thức cũng như rèn luyện sức khỏe, củng cố được kỹ năng, kỹ xảo vận động cho trẻ. Bước vào thực hiện đề tài bản thân tôi gặp phải một số thuận lợi và khó khăn cơ bản sau: * Thuận lợi Líp häc có đủ diện tích, sạch sẽ, thoáng mát có đầy đủ ánh sáng để trẻ học tập. Được sự quan tâm giúp đỡ của BGH nhà trường đầu tư đầy đủ trang thiết bị cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi, máy tính, âm ly nhằm giúp giáo viên dễ dàng hơn trong việc chuyển tải kiến thức, tiết học cũng trở nên sinh động và hấp dẫn. 3
4. Giáo viên đã công tác nhiều năm trong nghề, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao trong giảng dạy, luôn quan sát, nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lý, thói quen của từng trẻ trong lớp. Giáo viên trong lớp đoàn kết biết cùng nhau đưa ra các biện pháp tổ chức các trò chơi vận động nhằm phát triển tốt về thể lực cho trẻ. Bản thân là một giáo viên có năng khiếu về thể chất, thích được hoạt động thể dục thể thao và rất yêu thích bộ môn này. Luôn nâng cao vai trò tự học tập bồi dưỡng thường xuyên, nghiên cứu, tìm tòi những phương pháp đổi mới trong quá trình giảng dạy, chịu khó học hỏi sách báo và ứng dụng công nghệ thông tin. Bản thân tự trang bị cho mình phương tiện dạy học tốt: Máy tính xách tay, 3G. Phụ huynh quan tâm đến trẻ, đến các hoạt động của lớp. * Khó khăn: Đối với trẻ: Số lượng trẻ trong lớp quá tải so với quy định ( 44 cháu) Trong lớp có rất nhiều trẻ bị suy dinh đưỡng, thấp còi, nên gây rất nhiều khó khăn cho việc tham gia vào các hoạt động, nhất là giờ trò chơi vận động. Một số trẻ chưa mạnh dạn, thiếu tự tin, nhút nhát khi tham gia hoạt động. Khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn chưa cao. Sân chơi chưa bằng phẳng,chưa có khu PTVĐ riêng biệt. Đồ dùng phục vụ hoạt động còn thiếu như: Thang leo, ván kê dốc . Đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các trò chơi theo từng chủ đề còn ít, chưa phong phú. * Đối với giáo viên: Khi cho trẻ hoạt động thể chất vẫn còn mang tính chất rập khuôn, máy móc, chưa sáng tạo, chưa linh hoạt, chưa gây hứng thú cho trẻ khi tham gia vận động. Giáo viên còn hạn chế khi khi xử lý tình huống xãy ra trong quá trình tổ chức hoạt động. C¸c trò chơi vận động d¹y trÎ cßn phô thuéc vµo ch­¬ng tr×nh, ch­a s¸ng t¹o s­u tÇm c¸c trò chơi ngoµi ch­¬ng tr×nh ®­a vµo d¹y trÎ. Đối với phụ huynh: Đa số phụ huynh làm nghề nông nên nhận thức về môn học này không quan trọng xem nhẹ mà chỉ chú trọng vào việc học chữ, học toán Việc phối hợp với phụ huynh để rèn trẻ yếu ở nhà còn hạn chế. * Khảo sát thực trạng: Năm học 2017- 2018 , tôi được phân công phụ trách lớp Mẫu giáo lớn Qua quá trình giảng dạy làm quen ban đầu với các cháu, bản thân tôi thực sự lolắng khi tổ chức trò chơi vận động cho trẻ mà đa số các cháu ít hứng thú. Một số cháu thì rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin. Một số cháu thì chơi một lúc là chán, chóng mệt mỏi, 4
5. sức mạnh, sức bền còn hạn chế. Cụ thể qua khảo sát đầu năm tôi thấy khả năng vận động của các cháu trong lớp tôi như sau: + 70% trẻ mạnh dạn, tự tin, hứng thú tham gia trò chơi vận động + 65% trẻ biết chơi đoàn kết, chơi theo nhóm và chơi cùng nhau. + 60% trẻ nắm được cách chơi, luật chơi, kỹ năng khi tham gia trò chơi vận động. Qua kết quả khảo sát trên, bản thân tôi rất băn khoăn, lo lắng để tìm ra các biện pháp nhằm đưa chất lượng của các hoạt động giáo dục thể chất đạt kết quả cao hơn. Trước thực trạng đó, tôi nghiên cứu, tìm ra “Một số giải pháp nâng cao hình thức tổ chức trò chơi vận động nhằm phát triển thể chất cho trẻ 5 -6 tuổi” ở lớp mình phụ trách. 2.2. Các giải pháp để thực hiện đề tài. * Giải pháp 1: Xây dựng lập kế hoạch lựa chọn các trò chơi vận động phù hợp với trẻ theo từng chủ đề. Môn học nào giáo viên cũng cần nắm bắt được đề tài đưa ra ở các chủ đề xem có phù hợp với khả năng nhận thức của lớp mình không. Nếu không phù hợp giáo viên có thể nghiên cứu, xây dựng lại và thông qua buổi họp chuyên môn đề xuất, thống nhất các đề tài phù hợp với chủ đề, phù hợp với trẻ của lớp mình. Để việc xây dựng kế hoạch được chính xác, phù hợp với nhận thức và khả năng của học sinh . Ngay từ đầu năm học tôi đã cùng đồng chí tổ trưởng chuyên môn xây dựng các đề tài trò chơi vận động phù hợp với từng chủ đề, phát huy từ dễ đến khó. Ví dụ: + Chủ đề trường mầm non. Trò chơi vận động: “ Tung cao hơn nữa”; “Ai nhanh hơn”; “Tìm bạn”; “Ai giỏi nhất”; “ Về đúng nhà”;“ Đổi đồ chơi cho bạn”. + Chủ đề bé và gia đình. Trò chơi vận động: “Bắt chước tạo dáng”; “Chuyền bóng”; “Ai nhanh nhất”; “Bé với cái bóng của mình”. + Chủ đề : Nghề nghiệp. Trò chơi vận động: “Gánh gánh gồng gồng”; “Đuổi bắt” ; “Ai nhanh nhất”; “Hái hoa tặng cô”. + Chủ đề 4: Thế giới động vật. Trò chơi vận động: “Gà trong vườn rau”; “Cáo và thỏ”; “Nhũng con vật ngộ nghĩnh đáng yêu”;“Ai nhanh nhất”; “ Những chú ếch tài giỏi”;“Mèo và chim sẻ”; “Cho thỏ ăn”; “Tìm chuồng”. Phát triển được các vận động tinh: vận động của bàn tay, sự khéo léo của các ngón tay, phối hợp vận động mắt – tay, kỹ năng sử dụng các đồ dùng dụng cụ. Phát triển các nhóm cơ, xương: Cơ tay, cơ chân, cơ lưng, cơ bụng 5
6. Trẻ thực hiện được các vận động theo nhạc, nhịp điệu, hiệu lệnh bằng lời với các dụng cụ: bóng, gậy, vòng, quả bông Mỗi trò chơi vận động giáo viên chuẩn bị đồ dùng, hình thức tổ chức chơi khác nhau nhằm cuốn hút trẻ tham gia hoạt động, tránh nhàm chán đối với trẻ. * Giải pháp 2: Tổ chức trò chơi vận động nhằm phát triển tốt các tố chất vận động (Nhanh nhẹn, mạnh mẽ, khéo léo, bền bỉ) thông qua các hình thức hoạt động trong ngày + Tổ chức trò chơi vận động trong hoạt động học Chúng ta biết rằng, muốn tổ chức và hướng dẫn trò chơi vận động có kết quả cần làm tốt các bước sau đây: Chọn trò chơi, chuẩn bị sân bãi, dụng cụ phục vụ cho trò chơi; Tổ chức chơi; giới thiệu và giải thích trò chơi; điều khiển trò chơi và đánh giá kết quả. Trẻ ở lứa tuổi này có hiểu biết nhất định về thế giới xung quanh, có kỹ năng vận động, khả năng định hướng không gian của trẻ tốt hơn. Điều đó tạo điều kiện cho trẻ tham gia vào trò chơi. Với mục tiêu thay đổi trạng thái vận động, hoàn thiện các kỹ năng vận động đã học và phát triển các tố chất thể lực cho trẻ, việc chọn trò chơi vận động phù hợp cho giờ thể dục phải thực hiện theo nguyên tắc sau đây: - Trò chơi được tất cả trẻ biết đến và cùng tham gia chơi với lượng vận động tương đương nhau (hay trẻ đã được làm quen với vận động cơ bản trong trò chơi). - Kiểu vận động của trò chơi và bài tập vận động cơ bản nên khác nhau, không cùng dạng vận động, tính chất động , tĩnh của vận động trong trò chơi với bài tập vận động cơ bản có thể ngược nhau. - Trò chơi đảm bảo an toàn, vệ sinh cho trẻ, mang tính giáo dục cao. - Trò chơi vận động bố trí trong giờ thể dục, khi mà ở phần trọng động chỉ dạy một vận động cơ bản. Phương pháp hướng dẫn trò chơi vận động trong giờ thể dục: - Giáo viên nêu tên trò chơi. - Nhắc lại cách chơi (luật chơi). - Tổ chức cho trẻ chơi từ 2 - 3 lần. - Nhận xét sau khi chơi. Để tổ chức cho trẻ chơi có hiệu quả, giáo viên cần chú ý : Giáo viên chọn vị trí đứng sao cho trẻ nhìn rõ giáo viên làm gì và nói gì, giáo viên phải quan sát được toàn bộ trẻ và tiến trình cuộc chơi. Tuy nhiên, vị trí đứng của giáo viên không được gây cản trở đến cuộc chơi của trẻ, chú ý đến đội hình của những trẻ đã chơi xong. Nếu không chú ý đến khâu này, sân chơi sẽ lộn xộn, mất trật tự, làm giảm ý nghĩa giáo dục và kết quả cuộc chơi. Giáo viên cần chuẩn bị trước sự giải thích nội dung, luật chơi của trò chơi mới. Giáo viên có thể giới thiệu và giải thích quy tắc chơi theo nhiều cách khác 6
7. nhau, điều này phụ thuộc vào hoàn cảnh thực tế, sự hiểu biết của trẻ và kinh nghiệm của giáo viên. Ngoài ra, để tiến hành tổ chức một trò chơi vận động trong hoạt động thể dục, người giáo viên phải lựa chọn trò chơi đó phù hợp với vận động cơ bản, phù hợp khả năng của trẻ và đồ dùng dụng cụ hấp dẫn, làm trẻ thích thú. Đặc biệt, qua trò chơi vận động giúp trẻ hào hứng, thoải mái và phát triển thể chất cho trẻ. Như vậy, để tổ chức một trò chơi vận động đạt hiệu quả, chúng ta không chỉ tuân theo những quy tắc nêu trên, mà người giáo viên cần có những thủ thuật thu hút trẻ, phải thực sự hòa mình vào trò chơi cùng với trẻ và cần phải biết khen thưởng, khích lệ trẻ kịp thời. Chẳng hạn như: Khi tổ chức hoạt động thể dục với bài tập vận động cơ bản “ Tung bắt bóng với cô” tôi đã lựa chọn trò chơi vận động “Sút bóng vào gôn”. Với trò chơi này, thì tôi sử dụng các ống nhựa nước cắt khúc và một tấm lưới ghép lại tạo thành một khung thành cho trẻ chơi “Sút bóng vào gôn” .Trò chơi vận động này giúp trẻ khéo léo trong hoạt động, phát triển nhóm cơ chân cách chơi và luật chơi như sau: Trò chơi:" Sút bóng vào gôn". + Mục đích: Rèn luyện sự khéo léo, phát triển nhóm cơ chân. + Chuẩn bị: Khung thành, bóng + Cách chơi: Chia trẻ thành 2 đội, mỗi bạn trong đội của mình lên cầm bóng bỏ vào vị trí theo yêu cầu của cô rồi sút bóng vào gôn + Luật chơi: Mỗi lần chỉ lên một bạn và chỉ sút một lần. Kết thúc trò chơi đội nào có nhiều bóng vào khung thành thì đội đó chiến thắng. Trong hoạt động học thì khâu chuẩn bị đồ dùng vô cùng quan trọng. Đồ dùng càng hấp dẫn, càng mới lạ bao thiêu thì càng thu hút trẻ vào hoạt động bấy nhiêu. Chẳng hạn như: Chơi trò chơi " Ném trúng đích" để cho trẻ chơi trò chơi, với đồ dùng bắt mắt tôi thấy trẻ hứng thú tham gia và vào hoạt động đạt hiệu quả cao hơn. Trò chơi: " Ném túi cát vào vòng". + Mục đích: Luyện đôi tay của bé khỏe mạnh, dẻo dai. Luyện kỹ năng khéo léo và khả năng quan sát để ném các túi cát vào vòng cho chính xác + Cách chơi: Các cháu có thể chơi cùng với nhau xem ai ném được nhiều túi cát hơn, bé nào ném được nhiều túi cát hơn cháu đó sẽ chiến thắng. + Luật chơi: Quả bóng (hoặc túi cát) nào ném vào đích thì mới được tính. Có thể nói không chỉ hoạt động học thể dục mà trong hoạt động học khác như: khám phá, làm quen với toán Giáo viên có thể lồng ghép trò chơi vận động một cách nhẹ nhàng nhưng vẫn truyền thụ kiến thức cho trẻ một cách chính xác. 7
8. Không những trẻ thích thú mà còn rèn luyện cho trẻ những kỹ năng, kỹ xảo vận động, giúp trẻ phát triển thể chất tốt hơn. Chẳng hạn như: Tổ chức hoạt động làm quen văn học , với đề tài thơ “ Xe chữa cháy” giáo viên có thể tổ chức cho trẻ chơi trò chơi vận động “Lính cứu hỏa”, trò chơi này giúp trẻ biết được nghề cứu hỏa là nghề như thế nào, thông qua đó trẻ được rèn luyện tính nhanh nhẹn và sự tự tin, đặc biệt rèn những trẻ sợ sệt nhút nhát sẽ mạnh dạn, hoạt bát hơn. Trong lớp tôi, có một số cháu rất sợ sệt, không tự tin tham gia vào các trò chơi. Tôi thường trò chuyện với trẻ hàng ngày để giúp trẻ tự tin hơn. Khi tổ chức trò chơi thì tôi luôn động viên trẻ và giúp đỡ trẻ bằng cách là chơi cùng với trẻ, tôi thường đi sát bên trẻ, khích lệ trẻ, cùng với sự cổ vũ của các bạn mà các cháu đã mạnh dạn chơi trò chơi vận động đi qua cầu ( ghế thể dục) một cách tự tin, an toàn. Cháu đi quen được một lần, tiếp tục tôi động viên trẻ, những lần tiếp theo cháu tự tin hơn nhiều. Sau khi tổ chức trò chơi này thành công, nhất là giúp những trẻ nhút nhát trở nên mạnh dạn hơn, tôi tiếp tục cho cháu tham gia tròchơi khác để rèn luyện thêm cho trẻ. Trò chơi này có cách chơi và luật chơi cụ thể như sau: Trò chơi "Lính cứu hỏa" + Mục đích: Rèn luyện sự nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin + Chuẩn bị: Ghế thể dục, bình nước, lá cờ, mũ, lon sữa. + Luật chơi: Chỉ được chạy sau khi có hiệu lệnh “Cháy”. Khi chạy phải chạy dích dắc qua chướng ngại vật và đi qua cầu + Cách chơi: Chia trẻ thành các nhóm (mỗi nhóm 3- 4 trẻ). Cho trẻ xếp hàng ngay sau vạch xuất phát. Khi nghe hiệu lệnh “cháy”, trẻ chạy dích dắc qua các chướng ngại vật (lon sữa), sau đó đi qua cầu ( đi trên ghế thể dục) rồi tiếp tục chạy về đích cầm bình phun nước (giả vờ phun nước) và lấy một lá cờ cắm vào ống đội mình. Cứ như thế đến hết trẻ. Đội nào được nhiều lá cờ, đội đó chiến thắng Ngoài các hoạt động mà tôi lồng ghép trò chơi vận động, thì tôi cũng thường để ý xem trong tháng có các sự kiện hay ngày lễ nào để tổ chức cho trẻ. Ví dụ như ngày lễ 22/12, tôi tổ chức cho trẻ đóng vai các chú bộ đội hành quân, chơi các trò chơi vận động. Các cháu cùng giao lưu văn nghệ, hát múa, chơi trò chơi rất hào hứng mà không mệt mỏi, không nhàm chán cho dù tôi kéo dài thời gian chơi của trẻ. Như vậy, giáo viên có thể tăng cường trò chơi vận động trong các hoạt động học cho trẻ một cách nhẹ nhàng, đảm bảo phù hợp nội dung hoạt động và giúp trẻ hứng thú, trò chơi vận động được xây dựng đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp nhằm rèn luyện được các tố chất vận động khéo léo, đúng kỹ năng thực hiện. + Tổ chức trò chơi vận động trong hoạt động đón trẻ, trả trẻ, hoạt động chiều 8
9. Trò chơi vận động là hoạt động vận động cơ bản của trẻ lứa tuổi mầm non. Nó không những được sử dụng trong hoạt động học thể dục mà còn được sử dụng trong khi chơi ở trong lớp và ngoài trời, cụ thể là các thời điểm như: Đón trẻ buổi sáng, giữa hai hoạt động, đi dạo, giờ chơi, hoạt động buổi chiều, trả trẻ. Việc lựa chọn trò chơi vận động phải lưu ý thời gian trong ngày. Vào buổi sáng, giáo viên nên lựa chọn trò chơi có vận động tích cực. Vào buổi chiều, nên chọn những trò chơi có vận động nhẹ nhàng hơn để đảm bảo cho trẻ nghỉ ngơi tích cực. Giáo viên có thể lựa chọn cho trẻ chơi trò chơi vận động vào các buổi đón, trả trẻ hoặc vào hoạt động chiều như: Trò chơi “Người thợ săn tài ba”, “Chở quả về nhà” Những trò chơi mới lạ sẽ kích thích trẻ tham gia và qua đó trẻ. Chẳng hạn như: Trò chơi “Chở quả về nhà”, trò chơi không chỉ giúp trẻ củng cố kỹ năng bò bằng bàn tay, cẳng chân mà còn giúp trẻ khéo léo, cẩn thận hơn trong vận động. Trò chơi: " Chở quả về nhà". . Mục đích: Rèn luyện sự khéo léo, củng cố kỹ năng bò bằng bàn tay, cẳng chân, phát triển nhóm cơ lưng. . Cách chơi: Chia cả lớp thành các nhóm chơi có số trẻ bằng nhau. Các nhóm đứng thành hàng dọc dưới vạch xuất phát. Khi nghe hiệu lệnh của cô, trẻ đứng đầu của các nhóm chạy nhanh đến lấy quả, sau đó đặt lên lưng và phải bò nhanh về nhà, bỏ quả vào rổ và đi về cuối hàng. Trẻ tiếp theo chờ bạn bỏ quả vào rổ và thực hiện tương tự cho đến hết hàng . Luật chơi: Mỗi lượt chơi, trẻ chỉ được hái một quả. Nếu trẻ làm rơi quả thì quả đó sẽ không được tính. Cho trẻ chơi liên tục trong khoảng thời gian 7phút, không hạn chế số lần chơi của trẻ. Nếu trên đường bò về nhà, quả trên lưng trẻ bị rơi, trẻ đó sẽ về chỗ để bạn tiếp theo lên hái táo. Cuối cùng, cho trẻ đếm số táo có trong rổ và đội nào chở được nhiều táo về nhà hơn là đội đó thắng. Ngoài ra, giáo viên có thể tổ chức cho trẻ chơi những trò chơi nhẹ nhàng, đảm bảo yêu cầu về thời gian, trạng thái của trẻ những cũng rèn luyện được cho trẻ các tố chất vận động. Chẳng hạn như: Trò chơi “Ném vòng”, trò chơi này trẻ được rèn luyện sự khéo léo, kỹ năng ném, khả năng định hướng ước lượng bằng mắt của trẻ, đặc biệt rèn cho những trẻ còn hạn chế về sự khéo léo như cháu: Khôi Nguyên, Đông Nhật, Xuân Quỳnh Lúc đầu, nên kẻ vạch mức gần để cháu thực hiện, sau đó tăng dần vạch mức hoặc thay đổi dụng cụ để tăng sự thích thú cho trẻ. Đồng thời, giáo viên phải biết khích lệ trẻ kịp thời, giúp trẻ phát triển tốt tố chất mà trẻ đang hạn chế Trò chơi: " Ném vòng" + Mục đích: Củng cố kỹ năng ném, sự khéo léo, phát triển nhóm cơ tay. 9
10. + Cách chơi: Trẻ cầm vòng đứng cách vạch mức khoảng 1m, dùng 2 tay ném vòng làm sao cho vòng lọt vào lon sữa. + Luật chơi: Mỗi lần chỉ ném một vòng, trẻ nào ném được nhiều vòng vào lon sữa thì trẻ đó thắng. Cũng là trò chơi “Ném vòng”, nhưng giáo viên có thể sử dụng các đồ dùng dụng cụ khác nhau để kích thích trẻ chơi, giáo viên có thể làm các trụ bằng bìa cattong có màu sắc hấp dẫn thu hút trẻ và những chiếc vòng làm bằng ống nhựa cho trẻ chơi + Tổ chức trò chơi vận động trong hoạt động ngoài trời Hoạt động chơi ngoài trời hằng ngày cung cấp nhiều cơ hội rèn luyện kỹ năng vận động cho trẻ thông qua việc thực hiện trò chơi vận động. Mỗi buổi chơi ngoài trời nên lên kế hoạch khoảng 1-2 trò chơi. Trong buổi chơi ngoài trời đầu tiên (của tuần), trò chơi nên chọn là trò chơi trẻ đã được chơi trước đó, trò chơi thứ hai tổ chức theo nguyện vọng của nhóm trẻ hay tất cả trẻ. Trong nhữngbuổi chơi ngoài trời tiếp theo, cô có thể cho trẻ làm quen với trò chơi mới, đồng thời, tổ chức các trò chơi đã quen thuộc nhưng có biến đổi nhằm nâng cao yêu cầu luyện tập cho trẻ. Những trò chơi do giáo viên sáng tạo ra dựa trên các vận động trẻ đã được học, phù hợp với không gian ngoài trời. Giáo viên có thể thay đổi các đồ dùng dụng cụ mới lạ, hấp dẫn trẻ hơn hoặc thay đổi hình thức chơi để kích thích trẻ tham gia vào trò chơi. Cũng là quả bóng nhưng khi ra ngoài trời giáo viên tổ chức các trò chơi như lăn bóng, chạy theo đá bóng và sau đó có thể thay đổi trò chơi “Kẹp bóng”, trò chơi “Kẹp bóng” này sẽ giúp trẻ khéo léo, mạnh mẽ hơn trong vận động và phát triển nhóm cơ chân cũng như củng cố kỹ năng bật nhảy của trẻ. Trò chơi: " Kẹp bóng" + Mục đích: Rèn luyện sự mạnh mẽ, khéo léo, phát triển nhóm cơ chân. + Cách chơi: Chia trẻ thành 2 đội, bạn đầu hàng sẽ đặt quả bóng ở giữa 2 chân. Khi nghe hiệu lệnh thì dùng 2 chân kẹp bóng và bật nhảy về đích làm sao không để bóng rơi. Sau đó, chạy nhanh về đưa bóng cho bạn tiếp theo và tiếp tục thực hiện cho đến hết hàng. Đội nào mang bóng về nhanh nhất là đội đó chiến thắng + Luật chơi: Đội nào mang bóng về đích nhanh nhất mà không làm bóng rơi là chiến thắng. Và không phải trò chơi nào chúng ta cũng cần đồ dùng dụng cụ gì khó tìm, mà có thể chỉ là những chiếc lá, những hạt cát hay những giọt nước những gì ở xung quanh trẻ, gần gũi với trẻ. Bên cạnh những trò chơi tôi tổ chức, thì những hình vẽ hay đồ dùng đồ chơi giáo dục thể chất có sẵn trên sân trường cũng được tôi tận dụng để tổ chức các trò chơi để rèn luyện sức mạnh, sức bền, sự dẻo dai cũng như sự tự tin của trẻ, góp 10
11. phần phát triển thể chất cho các cháu như các đồ chơi: Thang leo tứ diện, ném bóng rổ + Tổ chức trò chơi vận động trong các hoạt động lễ hội: Trong năm học 2017- 2018, có rất nhiều lễ hội cho các cháu tham gia như: “Ngày hội đến trường của cô và bé", " Bé vui hội Trăng rằm", lễ hội “ Mùa xuân” Trong các lễ hội luôn lồng ghép cho trẻ chơi các trò chơi vận động để cháu tham gia, các cháu tỏ ra thích thú, hào hứng. Đặc biệt, được thi đua với các lớp bạn, các cháu càng nhiệt tình và thi đua hết sức. Yếu tố thi đua vô cùng quan trọng với trẻ, nhưng giáo viên cần hiểu thi đua không phải là sự thắng thua, không đặt nặng kết quả của trẻ. Mà thi đua ở đây là rèn cho trẻ sức mạnh, sức nhanh, sự dẻo dai, khéo léo. Khi đưa trò chơi vận động vào thi đua giữa các lớp, ngoài mục đích các cháu được giao lưu với nhau, chúng ta có thể giáo dục các trẻ biết hoàn thành nhiệm vụ để các cháu lớn lên phải biết rằng cần phải hoàn thành công việc mình được giao. Một số trò chơi vận động có thể tổ chức trong các lễ hội: Trò chơi “Tiếp sức”, “Ném còn”, “Trò chơi liên hoàn” Có thể nói, khi tham gia các trò chơi trong các lễ hội thì đây cũng là dịp để các cháu được vui chơi, học hỏi các kiến thức, kỹ năng vận động. Các trò chơi vận động thường được tổ chức đa dạng và phong phú. Để kích thích sự hứng thú của trẻ, một yếu tố rất quan trọng khi tổ chức các trò chơi vận động đó là lựa chọn nhạc sôi động khi trẻ đang chơi. Chỉ cần nhạc nổi lên cùng với sự reo hò của cổ động viên là các cháu chơi hào hứng. Tổ chức trò chơi trong các dịp lễ hội hoặc hội thi không những giúp trẻ các nhóm lớp giao lưu với nhau mà qua đó trẻ thể hiện được sự phối hợp đồng đội để tham gia chơi trò chơi vận động tốt hơn. * Giải pháp 3: Xây dựng góc vận động Sau khi xây dựng kế hoạch nội dung các vận động tập luyện cho trẻ tôi tiếp tục xây dựng “góc vận động”. Xây dựng góc vận động, để thuận tiện cho trẻ sử dụng và tuyên truyền đến tất cả các bậc phụ huynh. Ví dụ: Tôi chọn vị trí trước cửa lớp. Tôi sắp xếp các đồ dùng dụng cụ như vòng, gậy để cho trẻ dễ lấy, dễ sử dụng. Đến mỗi hoạt động như thể dục sáng, giờ học thể dục, hoạt động ngoài trời trẻ có thể tự lấy đồ dùng đồ chơi phù hợp với vận động mà giáo viên yêu cầu. Ngoài ra khi xây dựng góc vận động trẻ có thể tự tham gia vận động khi trẻ dược bố mẹ đón và cho chơi ở sân trường, trẻ có thể rủ bạn cùng tập lại bài tập mà buổi sáng đã học cho bố mẹ xem. Khi xây dựng góc vận động tôi nhận thấy trẻ lớp tôi tiến bộ nhiều hơn, trẻ tham gia vận động tự nhiên và tích cực hơn, đồng thời phụ huynh lớp tôi thấy được rõ hơn tầm quan trọng của giáo dục thể chất, họ quan tâm hơn đến sự vận động của con mình. * Biện pháp 4: Làm và sử dụng đồ dùng có hiệu quả khi tổ chức trò chơi vận động. 11
12. Muốn giờ học đạt kết quả tốt thì đồ dùng không thể thiếu và phải đảm bảo đáp ứng được các yêu cầu về mặt giáo dục, vệ sinh, an toàn và thẩm mĩ. Vì vậy ngay từ đầu năm học tôi đã kiểm tra đồ dùng dạy học xem đồ dùng đã phù hợp với chủ điểm, với đề tài, hình thức dạy chưa. Từ đó tôi có kế hoạch tham mưu với ban giám hiệu bổ sung những đồ dùng còn thiếu, lên kế hoạch sắp xếp thời gian để làm đồ dùng. Căn cứ vào kết quả thống kê đồ dùng, các đồ dùng được nhà trường trang bị, tôi đã lên kế hoạch làm đồ dùng cho từng chủ điểm, từng đề tài. Việc làm đồ dùng dạy học tự tạo đối với giáo viên mầm non rất quan trọng, nó giúp ích rất nhiều trong quá trình dạy trẻ hơn nữa nó là đặc thù riêng củ cô giáo mầm non. Từ những nguyên vật liệu sưu tầm được như len, vải vụn, bìa lịch cũ, xốp, gỗ tôi đã cùng giáo viên trong lớp làm bổ sung những đồ dùng còn thiếu cho đủ để phù hợp với đề tài, phù hợp với chủ điểm. Đặc điểm của trẻ mầm non là trẻ rất thích bắt chước người lớn, đặc biệt là thích làm các công việc giúp đỡ cô giáo. Tôi đã hướng dẫn trẻ cùng làm những chiếc mũ thỏ, mũ cáo, mũ chim, mũ chó sói đầu tiên tôi vẽ hình sau đó cho trẻ dùng bút vẽ mắt, miệng và tô màu giúp cô. Quá trình giáo dục thể chất trong trường mầm non không đạt được hiệu quả tốt nếu không có các trang thiết bị, dụng cụ đồ dùng. Thiết bị, dụng cụ giúp cho các bài tập thể dục có tác dụng tốt hơn đối với cơ thể trẻ, nó làm tăng hiệu quả của các bài tập. Việc sử dụng đa dạng các dụng cụ khác nhau sẽ có ảnh hưởng đều khắp đến tất cả các bộ phận của cơ thể. Các tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo được phát triển rất tốt thông qua việc sử dụng các thiết bị, đồ dùng. Ví dụ: Sử dụng bao cát cho trẻ tập ném trúng đích sẽ phát triển tố chất khéo léo và khả năng kết hợp giữa mắt và tay, dùng bao cát để ném xa giúp trẻ có được cảm giác cơ đúng, nâng cao sức mạnh cơ bắp. Dụng cụ giúp trẻ thực hiện các động tác được chính xác hơn. Ví dụ: Vận động bò bằng bàn tay, bàn chân chui qua cổng, yêu cầu trẻ bò chui qua cổng mà không chạm cổng. Trẻ có thể tự kiểm tra việc thực hiện động tác của mình vì trẻ sẽ có cảm giác của cơ khi chạm vào cổng. Những kỹ năng của trẻ cũng sẽ được chuyển thành những kỹ xảo. + Ví dụ: cho trẻ đi trên ghế thể dục, đầu đội túi cát, nó sẽ làm tăng độ khó của bài tập. Trẻ sẽ phải vừa đi trên ghế thể dục vừa phải giữ thăng bằng sao cho không bị rơi túi cát. Cảm giác nhịp điệu cũng được phát triển khi cho trẻ tập với các dụng cụ. Trẻ cầm vòng, gậy, cờ, nơ để tập các động tác phối hợp với âm nhạc, lời ca giúp ích rất nhiều cho trẻ. 12
13. Ngoài ra trong tiết dạy tôi luôn quan tâm đến các động tác làm mẫu , phải phải rõ ràng, phải chính xác với khối lượng của vận động, động tác phù hợp với trẻ như: ghế thể dục, túi cát, bóng và những dụng cụ nhỏ mang tính chất tăng tích cực khi thực hiện. Khi làm mẫu giáo viên cần tập đúng, chính xác nhẹ nhàng để trẻ có biểu tượng đúng về bài tập vận động và kích thích trẻ thực hiện tốt. Tuyệt đối giáo viên không được làm qua loa, đại khái. Khi mới luyện tập cảm giác không gian và thời gian của trẻ còn yếu, trẻ chưa có ý thức điều khiển cơ bắp một cách chủ động, do vậy cần phải có sự hỗ trợ bên ngoài của giáo viên, làm sao giúp trẻ tránh ngã và nhút nhát trong luyện tập. Ví dụ: “Đi trên ghế thể dục, ”, giáo viên mầm non cần giúp trẻ bằng cách giữ tay để trẻ không ngã khi thực hiện bài tập hoặc đứng ở nơi trẻ bước xuống ghế thể dục. Luôn động viên trẻ, để trẻ không sợ. Ví dụ: Với mục đích rèn luyện để chạy nâng cao đùi chúng ta có thể đặt hàng loạt các vật chướng, khối nhỏ trên đường chạy sẽ rèn luyện trẻ có thói quen nâng cao đầu gối. Việc thống kê đồ dùng dạy học có ý nghĩa tiên quyết đối với thành công việc phát triển thể lực cho trẻ. Trang thiết bị dụng cụ, đồ dùng được sử dụng vào việc hình thành, củng cố và phát triển tất cả các thói quen vận động cơ bản, qua đó các tố chất thể lực nhanh, mạnh, bền, khéo cũng được phát triển thông qua việc sử dụng thiết bị dụng cụ. Trẻ rất thích thú khi chơi các trò chơi vận động trẻ lấy đúng đồ dùng tự tay mình làm để tham gia trò chơi . Sử dụng dụng cụ đồ dùng có ảnh hưởng rất lớn đến các nhóm cơ bắp, đặc biệt là các nhóm cơ tay và cơ chân. Ngoài ra cô giáo cho trẻ làm quen với tên gọi và cách sử dụng các trang thiết bị, dụng cụ thể thao, giúp mở rộng tầm hiểu biết của trẻ. Đồng thời với những trang thiết bị mầm non có kích thước, hình dáng hài hòa, mà sắc đẹp, tươi sáng giúp trẻ có được tình cảm, thảm mỹ, biết cảm nhận cái đẹp * Giải pháp 5: Sưu tầm các trò chơi vận động phù hợp, đa dạng Là một giáo viên mầm non, thì luôn luôn phải sáng tạo, linh hoạt trong mọi hoạt động. Luôn tìm những cái hay, cái mới lạ để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động mà mình tổ chức. Đối với việc tổ chức trò chơi vận động cũng vậy, bản thân tôi cũng phải tìm tòi rất nhiều để làm sao trẻ thích thú, chơi trò chơi một cách say sưa mà không nhàm chán. Sau khi sưu tầm, lựa chọn và vận dụng các trò chơi vận động cho trẻ vào các thời điểm trong ngày, bản thân tôi nhận thấy trẻ đều rất hứng thú và chơi, không đòi hỏi đứa trẻ phải căng thẳng gì haysợ sệt điều gì? Trẻ đắm mình vào các trò chơi một cách thoải mái, vui vẻ, tích cực trong các trò chơi làm cho trẻ khắc phục được những tố chất vận động còn yếu. Không những thế những trẻ nhút nhát trở nên hòa đồng hơn với các bạn trong lớp, thu hút số lượng trẻ tham 13
14. gia nhiều hơn, qua đó cũng dễ dàng rèn cho trẻ sự tự tin, mạnh dạn khi thực hiện các kỹ năng vận động có trong trò chơi vận động. Và tôi đã sưu tầm một số trò chơi vận động sau đây: * Trò chơi 1: Bé làm thợ xây + Mục đích: Rèn luyện sự nhanh nhẹn, khéo léo. + Chuẩn bị: Chướng ngại vật (lon sữa), khối gỗ, phấn vẽ hoặc bảng ô đã được dán sẵn trên sàn nhà. + Cách chơi: Chia trẻ thành các nhóm chơi. Cho trẻ đứng hàng dọc sau vạch xuất phát. Khi nghe hiệu lệnh của cô, trẻ chạy lượn vòng dích dắc qua các chướng ngại vật, chạy đến trước bảng ô kẻ sẵn bật tách, khép chân. Sau đó chạy đến nơi để các khối gỗ xây dựng, cầm bất kỳ 1 khối gỗ chạy đến khu vực xây dựng xếp thành mô hình trẻ thích (ngôi nhà, tàu hỏa, ô tô ), rồi chạy về xếp cuối hàng. Nhóm nào mang được nhiều khối gỗ nhất và xây đẹp là nhóm đó thắng. + Luật chơi: Khi có hiệu lệnh mới được chạy. Mỗi lần chỉ được lấy 1 khối gỗ. * Trò chơi 2: Thi đong nước + Mục đích: Rèn sự khéo léo, cẩn thận, tự tin, nhanh nhẹn. + Chuẩn bị: Chai nước, ca, lon sữa. + Cách chơi: Giáo viên hướng dẫn chia trẻ thành nhiều nhóm. Các nhóm xếp hàng dọc trước vạch xuất phát. Những bé đứng đầu hàng sẽ cầm một cái ca không có nước. Cách vạch xuất phát khoảng 3m, giáo viên hướng dẫn đặt chai nước tương ứng với nhóm. Ở giữa đặt các lon sữa để làm chướng ngại vật. Khi nghe hiệu lệnh xuất phát, các bé cầm ca sẽ múc nước rồi chạy nhanh theo đường dích dắc qua các lon sữa, chạy đến chai nước của nhóm mình thì đổ nước vào chai và đổ cẩn thận để nước không bị ra ngoài. Sau đó chạy nhanh về hàng để trao ca cho bạn kế tiếp. Trò chơi cứ thế tiếp diễn cho đến khi bé ở cuối hàng trở về vạch xuất phát là xong. Nhóm nào thực hiện công việc xong nhanh nhất và đong được nhiều nước là thắng cuộc. + Luật chơi: Nhóm nào nhanh nhất và đong được nhiều nước là nhóm đó chiến thắng * Trò chơi 3: Lăn bóng + Mục đích: Rèn sự khéo léo, cẩn thận, mạnh mẽ, nhanh nhẹn. + Cách chơi: Chia trẻ thành các nhóm (mỗi nhóm 4 - 5 trẻ). Cho trẻ xếp hàng ngang sau vạch xuất phát, đằng sau mỗi trẻ có sọt nhỏ. Khi nghe hiệu lệnh của cô, trẻ chạy nhanh lên phía trước, nhảy qua các “vũng nước”, lấy một quả “dưa hấu” trong sọt to. Sau đó lại lăn dưa hấu dích dắc qua các “vũng nước”, chạy về bỏ dưa hấu vào sọt của mình. Trẻ vận động liên tục nhiều lần cho đến khi hết “dưa hấu” trong sọt lớn. 14
15. + Luật chơi: trẻ nào lấy được nhiều quả dưa hấu hơn trẻ đó sẽ chiến thắng * Trò chơi 4: Tiếng trống vang + Mục đích: Rèn sự nhanh nhẹn, khả năng định hướng. + Chuẩn bị: Trống, mũ thỏ, khăn bịt mắt. + Cách chơi: Cho trẻ đội mũ thỏ và đứng trước vạch xuất phát. Khi nghe hiệu lệnh của cô, trẻ chạy lên và chống hông bật qua các rãnh nước (Giáo viên kẻ 2 vạch), sau đó dùng khăn bịt mắt rồi cầm cây đi đến chỗ đặt trống và đánh. + Luật chơi: Trẻ nào không đánh trúng trống thì nhảy lò cò. * Trò chơi 5: Ôm bóng chạy + Mục đích: Rèn sự mạnh mẽ, nhanh nhẹn, khéo léo. + Chuẩn bị: Bóng. + Cách chơi: Giáo viên hướng dẫn cho trẻ xếp hai hàng hoặc nhiều hơn. Mỗi hàng là một nhóm đứng ngay vạch xuất phát. Bạn đứng đầu sẽ ôm 3 quả bóng và chạy vòng qua vạch đến rồi đem bóng quay trở lại giao cho bạn thứ hai, đồng thời đứng cuối hàng. Bạn thứ hai ôm bóng chạy tiếp tục cho đến khi tất cả các bạn trong hàng đều chơi. Nhóm nào xong trước sẽ thắng cuộc. + Luật chơi: Trẻ ôm ba quả bóng và chạy, nếu để bóng rớt thì phải dừng và nhặt bóng. * Trò chơi 6: Con quạ và gà con + Mục đích: Khả năng phản xạ nhanh nhẹn. + Chuẩn bị: Mũ quạ, mũ gà con. + Cách chơi: Giáo viên hướng dẫn chuẩn bị 1- 2 mũ quạ và mũ gà đủ cho các trẻ, mũ được làm từ bìa cứng. Chọn trẻ giả làm quạ, số trẻ còn lại làm gà con. Giáo viên hướng dẫn nói: “Gà con đi kiếm ăn chú ý. Khi nào nghe tiếng kêu: “Quạ, quạ, quạ” thì đứng im cho Quạ khỏi bắt”. Cho quạ ngồi ở một góc ngay tổ của mình, các con gà vừa đi kiếm ăn, vừa chạy nhảy tung tăng (Nhảy chụm 2 chân, tay vẫy ngang và kêu “chiếp, chiếp”. Khi thấy Quạ xuất hiện thì tất cả các con gà phải nhanh chóng đứng im tại chỗ. + Luật chơi: Quạ chỉ được bắt những chú gà con không chịu đứng im. Gà con nào bị bắt thì phải đổi vai làm quạ. * Trò chơi 7: Ném còn + Mục đích: Phát triển nhóm cơ tay, kỹ năng ném, sự khéo léo, khả năng ước lượng. + Chuẩn bị: Một cột bằng gỗ hay tre cao 1,5m, ở trên đỉnh cột buộc 1 vòng tròn đường kính 30 - 40cm. 6 quả còn làm bằng vải (Cách làm quả còn: lấy 1 miếng vải hình chữ nhật 7x12 cm, khâu mép vào nhau như 1 cái túi rồi lộn lại, nhồi trấu hoặc cát rửa sạch. Khâu kín lại rồi đính 3 dải vải dài 1x25 cm vào đầu của mép túi. + Luật chơi: Nhóm nào ném nhiều quả qua vòng nhất, nhóm đó thắng. 15
16. + Cách chơi: Chia trẻ ra các nhóm, đứng cách cột từ 2- 2,5m. Rồi lần lượt từng trẻ ném còn vào vòng treo ở cột (mỗi lần, mỗi trẻ ném 3 quả). Nhóm nào ném nhiều quả qua vòng nhất là nhóm đó thắng. * Trò chơi 8: Nhanh tay bắt bóng + Mục đích: Rèn khả năng phản xạ nhanh nhẹn, kỹ năng bắt bóng bằng 2 tay + Chuẩn bị: Bóng nhựa + Cách chơi: Giáo viên hướng dẫn chuẩn bị 1 quả bóng, cho trẻ xếp thành vòng tròn rộng. Cô ném mạnh quả bóng xuống đất cho bóng nảy lên và kêu tên của 1 trẻ. Nghe gọi tên mình trẻ phải chạy nhanh vào vòng tròn và cố bắt được quả bóng bằng 2 tay. + Luật chơi: Phải ném mạnh bóng xuống đất cho bóng nảy lên và bắt được bóng bằng 2 tay. * Trò chơi 9: Quả bóng vàng + Mục đích: Phát triển nhóm cơ chân, sự mạnh mẽ, bền bỉ. + Chuẩn bị: 5 quả bóng cho 1 đội chơi 5 cháu, 5 khung thành nhỏ + Cách chơi: Chia trẻ thành các nhóm (mỗi nhóm tối đa 5 cháu). Mỗi trẻ 1 quả bóng đặt trước khung thành khoảng 2m, lần lượt đá vào bóng thật mạnh, làm sao bóng lăn vào gôn. Sau khi trẻ đá bóng thành thạo hơn, giáo viên hướng dẫn các luật chơi của đá bóng mi ni cho trẻ nắm rõ và chia trẻ thành 2 đội chơi, tập cho trẻ đá bóng theo đội. Giáo viên sử dụng các câu nói hướng dẫn và khích lệ cháu như: Chạy đi nào, nhanh lên, đá đi, đá tốt lắm, con đá mạnh vào, được rồi + Luật chơi: Nhóm nào sút được nhiều quả bóng vào gôn là nhóm đó thắng. * Trò chơi 10: Ném bóng vào chậu + Mục đích: Rèn kỹ năng ném, sự khéo léo, khả năng ước lượng. + Chuẩn bị: Bóng, chậu + Cách chơi: Giáo viên hướng dẫn chuẩn bị 2 cái chậu, 6 quả bóng, vẽ 1 vạch chuẩn. Đặt 2 cái chậu thành hàng ngang cách vạch chuẩn 1,5 - 2 m, cái nọ cách cái kia 1m. Chia trẻ thành 2 nhóm xếp hàng dọc dưới vạch chuẩn, lần lượt cho trẻ đứng vào vạch chuẩn, mỗi trẻ ném 3 lần theo hiệu lệnh của người hướngdẫn. Giáo viên hướng dẫn trẻ ném để bóng không nảy ra ngoài. Ném bóng xong, trẻ lên nhặt bóng về để ở vạch chuẩn cho bạn tiếp theo, rồi đứng xuống ở cuối hàng. + Luật chơi: Ném bóng vào chậu, nếu nhiều quả bóng không bị nảy ra ngoài là thắng cuộc. * Giải pháp 6: Phối kết hợp cùng phụ huynh nâng cao thể lực cho trẻ: Thể lực của trẻ không chỉ được rèn luyện ở trường là đủ mà trẻ phải được rèn luyện ở mọi lúc, mọi nơi. Do đó cần phải có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường để cùng nâng cao thể lực cho trẻ. 16
17. Ngay từ đầu năm học, dưới sự chỉ đạo nhà trường tôi đã tổ chức họp phụ huynh, thông qua nhiệm vụ trọng tâm trong năm học và đề ra phương hướng để nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ trong nhà trường. Trong buổi họp phụ huynh tôi. đã thông báo những trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi để phụ huynh biết. Vấn đề này đã được đưa ra trước cuộc họp, đã được phụ huynh đặc biệt quan tâm và thảo luận sôi nổi. Tôi trao đổi với phụ huynh về kiến thức, sự cần thiết phải nâng cao thể lực cho trẻ như thế nào. Tôi đề nghị các bậc phụ huynh cần quan tâm tìm hiểu cách rèn luyện ở trường để tìm ra phương pháp hiệu quả kết hợp cùng nhà trường chăm sóc giáo dục trẻ. Tuyên truyền cho phụ huynh biết tầm quan trọng của việc giáo dục thể chất và vai trò của trò chơi vận động ảnh hưởng tới thể lực của trẻ. Giúp phụ huynh hiểu được rằng, rèn luyện thể lực đều đặn và có hệ thống sẽ giúp cơ thể phát triển toàn diện, nâng cao khả năng đề kháng, việc rèn luyện các cơ bắp sẽ giúp duy trì sự cân bằng bền vững cơ thể, làm cho việc trao đổi chất được tốt hơn, củng cố hệ tuần hoàn và hô hấp, nhờ vậy mà thể lực sức khỏe được nâng cao. Trẻ khỏe mạnh, thể chất phát triển tốt sẽ nhanh nhẹn, tích cực trong mọi hoạt động, tích cực tham gia tìm hiểu khám phá môi trường xung quanh và qua các trải nghiệm trong hoạt động trẻ được cung cấp thêm kiến thức, kỹ năng, nhờ đó trẻ sẽ phát triển về mọi mặt. Tuyên truyền cho phụ huynh tìm hiểu và đọc về các nội dung của trò chơi vận động đối với trẻ lứa tuổi mầm non. Trò chuyện với phụ huynh vào các buổi đón trẻ, trả trẻ. Trao đổi với phụ huynh về các kỹ năng vận động của trẻ, trẻ còn hạn chế về tố chất vận động nào và trẻ chưa tự tin, hứng thú tham gia chơi trò chơi vận động. Tôi tuyên truyền đến phụ huynh việc lựa chọn các phương pháp tác động, khuyến khích trẻ hoạt động, lựa chọn trò chơi vận động nào phù hợp với trẻ. Bên cạnh phương pháp tăng cường trò chơi vận động cho trẻ thì tôi tuyên truyền thêm cho phụ huynh về chế độ dinh dưỡng của trẻ cũng rất cần thiết. Để tác phong, sức mạnh, sức bền của trẻ phát triển tốt thì phụ huynh cần chú ý khẩu phần ăn của trẻ ở nhà, tránh tình trạng cháu ăn quá nhiều, hay cháu ăn kém, yếu ớt cũng ảnh hưởng khả năng vận động của trẻ. Như vậy việc phối kết hợp giữa phụ huynh và nhà trường sẽ tạo điều kiện cho trẻ phát huy được tính tích cực vận động. 2.3. Hiệu quả của sáng kiến Sau một thời gian thực hiện các biện pháp nêu trên, lớp tôi đã đạt được những kết quả như sau: * Đối với trẻ: Sau khi thực hiện các giải pháp trên thì hiện nay các cháu đã có những chuyển biến rõ nét về mặt phát triển vận động cũng như sự tự tin, mạnh dạn khi 17
18. tham gia chơi các trò chơi vận động. Đặc biệt, tất cả trẻ đều hào hứng tham gia chơi trò chơi vận động một cách hứng thú, tích cực. Thông qua các trò chơi vận động, trẻ được thỏa sức cười đùa, chạy nhảy, giúp trẻ tự tin hơn, những trẻ nhút nhát thì năng động hơn, cùng tham gia hoạt động với các bạn. Qua việc cho trẻ tiếp xúc, tri giác với đồ dùng đẹp có màu sắc tươi sáng sẽ hình thành ở trẻ những bài học đầu tiên về tình cảm thẩm mĩ, biết cảm nhận cái đẹp. Trẻ hứng thú được tập luyện, bố mẹ an tâm, tin tưởng khi thấy các con khỏe mạnh cơ thể cân đối, hài hòa. Với việc áp dụng các biện pháp vào tình hình thực tế ở lớp kết quả đạt được khá mĩ mãn, cụ thể như sau: + 100% trẻ mạnh dạn, tự tin, hứng thú tham gia trò chơi vận động. + 100% trẻ biết chơi đoàn kết, biết chơi theo nhóm, chơi cùng nhau. + 100 % trẻ nắm được cách chơi, luật chơi và kỹ năng khi tham gia trò chơi vận động. * Đối với giáo viên: Bản thân tôi nắm rất chắc nội dung, phương pháp rèn thể lực cho trẻ, nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn thể lực cho trẻ nên việc rèn thể lực cho trẻ được thực hiện thường xuyên, liên tục, đạt hiệu quả cao, tôi thấy mình thêm tự tin và sáng tạo. Đối với bản thân, tôi nhận thấy mình ngày càng nắm rõ hơn về vấn đề giáo dục phát triển thể chất và tầm quan trọng của trò chơi vận động đối trẻ mầm non. Và sử dụng các phương pháp, đồ dùng dụng cụ, cũng như cách thức tổ chức linh hoạt hơn khi tổ chức hoạt động thể chất cho trẻ. Qua các đợt thanh tra, kiểm tra định kỳ, đột xuất và qua kiểm tra thi đua cuối năm học của ngành, lớp được xếp loại Tốt. * Đối với phụ huynh : Phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc phát triển thể chất cho trẻ, luôn quan tâm đến sự phát triển sau này của con em mình. Đối với các bậc phụ huynh thì có cái nhìn đúng đắn hơn về vấn đề thể lực, tác phong của trẻ, nhận thấy tầm quan trọng của trò chơi vận động và những ảnh hưởng không tốt của việc học chữ trước độ tuổi. Phụ huynh rất vui và nhiệt tình tham gia trao đổi cùng phối hợp với giáo viên trong việc giáo dục phát triển thể chất cũng như tăng cường trò chơi vận động cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi. 3. PHẦN KÕt luËn 3.1. Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp: Qua quá trình thực hiện đề tài này, bản thân tôi đã rút ra được những bài học kinh nghiệm rất bổ ích. Trước hết, là một giáo viên phải tự rèn luyện cơ thể khỏe 18
19. mạnh thì mới có thể chăm sóc và giáo dục trẻ được tốt. Phải có nhận thức và hiểu biết đúng đắn về giáo dục thể chất và vai trò, ý nghĩa của trò chơi vận động đối với trẻ mầm non thì mới có thể tổ chức cho trẻ hoạt động đạt hiệu quả. Tạo ra một môi trường vận động cho trẻ được hoạt động trong môi trường đó một cách thoải mái, an toàn. Lập kế hoạch tổ chức trò chơi vận động phù hợp, đạt hiệu quả trên trẻ Tìm tòi, học hỏi các cách thức tổ chức trò chơi vận động cho trẻ, áp dụng thực tế trên trẻ lớp mình để giúp trẻ phát triển những mặt còn hạn chế và phát huy những mặt tích cực của trẻ. Lựa chọn trò chơi vận động phù hợp với trẻ, phù hợp với chủ điểm, phù hợp với điều kiện thực tiễn và phải phù hợp với 1 vận động khác khi dạy lồng ghép 2 vận động cùng 1 lúc. Sử dụng các phương pháp tổ chức cho trẻ hoạt động cần chú ý đến từng cá nhận trẻ, phương pháp trò chuyện, dùng lời chỉ dẫn, phương pháp trực quan, thực hành, phương pháp dùng tình cảm khích lệ Tuyên truyền với phụ huynh về công tác giáo dục phát triển thể chất và ảnh hưởng của trò chơi vận động đối với lứa tuổi mầm non. Do đó muốn giáo dục chăm sóc trẻ đạt kết quả tốt thì phải có sự thống nhất phương pháp, biện pháp giáo dục của 2 cô giáo trong lớp cũng như phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. 3.2. Kiến nghị, đề xuất. * Đối với phòng giáo dục và đào tạo: Cấp trên bổ sung thêm về cơ sở vật chất, cung cấp các tài liệu về việc hướng dẫn tổ chức các trò chơi cho trẻ mầm non, tổ chức nhiều hơn các lớp tập huấn, các buổi kiến tập để giáo viên chúng tôi được học tập thêm những kiến thức mới nhằm giáo dục cho trẻ đạt hiệu quả cao hơn. * Đối với nhà trường: Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên dự giờ, tổ chức thao giảng, hội thảo về chuyên đề vận động để các giáo viên có thể trao đổi , học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Nhà trường kết hợp với Ban phụ huynh đầu tư trang phục: quần áo, giày phục vụ cho môn học để trẻ dễ dàng thuận tiện khi tập luyện. Cần tạo môi trường thuận lợi về các yếu tố cho trẻ luyện tập như: yếu tố về thiên nhiên, yếu tố vệ sinh để trẻ có một sân chơi bổ ích. Trên đây là một khuyến nghị của tôi nhằm mục đích nâng chất lượng giáo dục thể chất cho trẻ. Kính mong nhà trường, phòng giáo dục và đào tạo huyện tạo điều kiện giúp đỡ tôi. 19