SKKN Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào giải quyết tình huống thực tiễn trong bài "Sự ăn mòn kim loại" - Hóa học 12 Ban cơ bản thông qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "SKKN Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào giải quyết tình huống thực tiễn trong bài "Sự ăn mòn kim loại" - Hóa học 12 Ban cơ bản thông qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- skkn_phat_trien_nang_luc_van_dung_kien_thuc_hoa_hoc_vao_giai.pdf
Nội dung tóm tắt: SKKN Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào giải quyết tình huống thực tiễn trong bài "Sự ăn mòn kim loại" - Hóa học 12 Ban cơ bản thông qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo
- mở ra cơ hội được trúng tuyển với tỷ lệ cao để các em học tập nâng cao trình độ, tăng cơ hội việc làm gĩp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. PHẦN IV: ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG IV.1 Điều kiện: Về cơ sở vật chất: các trường trung học phổ thơng cần cung cấp trang thiết bị một cách đầy đủ cho giáo viên và học sinh như: phịng trình chiếu, máy tính nối mạng internet, tài liệu tham khảo, dụng cụ hĩa chất thí nghiệm Về đối tượng tham gia: Học sinh phải được trang bị đầy đủ về các tri thức cĩ liên quan về các mơn học. Giáo viên phải xây dựng dự án, kế hoạch chi tiết, tỉ mỉ, chuẩn bị chu đáo về mọi mặt. IV.2 Khả năng áp dụng: Sáng kiến kinh nghiệm này khơng chỉ áp dụng riêng với một bài mà cĩ thể phát triển, mở rộng áp dụng cho nhiều bài ở các chương khác của lớp 12 cũng như lớp 10, và lớp 11 thuộc chương trình sách giáo khoa cả hĩa học vơ cơ và hữu cơ. Sáng kiến kinh nghiệm cĩ thể phát triển, mở rộng áp dụng đối với những mơn học khác. 33
- PHẦN V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ V.1. Kết luận: -Trong quá trình giảng dạy cĩ sử dụng hoạt động trải nghiệm sáng tạo, chúng tơi nhận thấy học sinh rất hào hứng . Gĩp phần phát triển các phẩm chất, năng lực mà học sinh THPT cần cĩ theo mục đích yêu cầu của giáo dục đào tạo hiện nay đặt ra, đĩ là năng lực thực tiễn, phẩm chất nhân cách và phát huy tiềm năng sáng tạo của học sinh nhằm hình thành thĩi quen tự phục vụ, kĩ năng học tập, kĩ năng ứng phĩ với các tình huống cĩ thể xảy ra ở trường, ở nhà và trong cuộc sống; kĩ năng giao tiếp từ đĩ giúp nâng cao chất lượng dạy - học hĩa học ở trường trung học phổ thơng. - Chất lượng bộ mơn được nâng lên đáng kể, học sinh hứng thú tích cực hơn trong các giờ học, háo hức chờ đợi, sơi nổi thảo luận trong các giờ học và luơn mong muốn cĩ nhiều thời gian, cĩ nhiều điều kiện để tham gia hoạt động trải nghiệm hơn nữa. V.2 Đề xuất và kiến nghị: Với phương pháp này cĩ thể phát triển, mở rộng áp dụng cho các chương khác của các lớp 12 và lớp 11, 10 thuộc chương trình sách giáo khoa cả hĩa học vơ cơ và hữu cơ. Để làm được điều đĩ các trường trung học phổ thơng cần tạo điều kiện về thời gian và cho phép giáo viên được chủ động điều chỉnh một số tiết dạy sao cho hợp lý để tổ chức HĐTNST, bố trí thêm các phịng học trình chiếu, các phương tiện cơng nghệ thơng tin hiện đại: máy ảnh, máy quay video Với thời gian nghiên cứu hạn hẹp, đề tài này chắc chắn khơng tránh khỏi những thiếu sĩt. Chúng tơi rất mong nhận được sự chỉ dẫn, những nhận xét đĩng gĩp quí báu của các thầy cơ giáo và các bạn đồng nghiệp để sáng kiến kinh nghiệm được hồn thiện và chất lượng hơn. Xin chân thành cảm ơn! Xác nhận của BGH Nhĩm tác giả sáng kiến. 34
- 1.Trịnh Thị Hồng 2. Nguyễn Thị Quỳnh Nhung 3. Phạm Thị Hồng Luyến PHỤ LỤC Phần 1: MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ SẢN PHẨM HỌC TẬP CỦA HỌC SINH Nhĩm 1- 12A: NỘI DUNG BÁO CÁO Thực trạng hiện tượng ăn mịn kim loại. Nguyên nhân của việc ăn mịn kim loại. Ảnh hưởng của việc ăn mịn kim loại. Thực hiện: Nhĩm 1 Biện pháp hạn chế ăn mịn kim loại. 35
- Một số hình ảnh thực tế tại địa phương Các phà ở Đị Tam Tịa (Khánh Trung) Chỗ cột dây phà Thực trạng của sự ăn mịn kim loại Khung cầu thang của nhà Đường ống thốt khí của văn hĩa xã Khánh Hồng nhà máy Excel Hộp cơng tơ điện ở Cửa sắt của nhà văn hĩa xã Khánh Vân xã Khánh Hội 36
- o Hằng năm lượng kim loại trung bình bị ăn mịn khoảng 80% tổng lượng kim loại hiện cĩ của chúng ta. o Lượng kim loại được tái chế trong các lị luyện kim khoảng 30%. o Lượng kim loại thất thốt dưới dạng hợp chất khoảng 50%. Sự ăn mịn kim loại ảnh hưởng rất lớn tới đời sống Xe đạp điện bị trĩc lớp sinh hoạt của con người. chống gỉ Bản chất của sự ăn mịn kim loại Ăn mịn kim loại là sự phá hủy dần dần các vật liệu kim loại hoặc hợp kim thơng qua phản ứng hĩa học với mơi trường. Nguyên nhân dẫn đến Bản chất của quá trình này là kim loại bị oxi hĩa thành ion dương bởi các quá trình hĩa học hoặc điện hĩa. sự ăn mịn kim loại n+ M M + ne 37
- Một số nguyên nhân trong thực tế Thực tế các vật dụng, dụng cụ kim loại thường được để ngay ngồi mơi trường, tiếp xúc trực tiếp với Oxi, nước, một số chất Oxi hĩa cĩ sẵn trong khơng khí, nước Phần lớn những dụng cụ/vật dụng được làm từ sắt và hợp kim của sắt rất dễ bị Oxi hố ngay tại Ảnh hưởng của sự trạng thái mơi trường nhiệt độ trung bình. Người sử dụng khơng chú ý tới vật dụng, để chúng ở ăn mịn kim loại những nơi dế gặp chất Oxi hĩa, khơng biết cách giữ gìn và bảo quản đồ vặt bằng kim loại Hiện tượng ăn mịn kim loại xảy ra rất nhiều, nhanh, và mạnh. Mặt cĩ hại của sự oxi hĩa kim loại Mặt cĩ lợi của sự oxi hĩa kim loại Phần lớn sự ăn mịn kim loại là cĩ hại: Thưc tế cĩ rất ít sự ăn mịn kim loại là cĩ lợi, nĩ chỉ cĩ Các đồ dùng phục vụ sinh hoạt cĩ chất liệu kim loại bị rỉ sét lợi khi lớp oxit kim loại phủ lên bề mặt kim loại tạo gây hại cho sức khỏe người sử dụng. thành một đặc tính bền đặc trưng thêm cho tấm kim Ăn mịn kim loại tạo ra lớp vỏ sần sùi thơ ráp gây mất thẩm mĩ loại. Thực tế Nhơm là một kim loại như thế. và chức năng của các cơng trình, nhà cửa máy mĩc, thiết bị. Kim loại Nhơm để trong khơng khi bị Oxi hĩa thành Ăn mịn kim loại làm hao tổn nguyên vật liệu, hỏng các thiết oxit. Lớp oxit này bám ngay trên mặt miếng kim loại, bị, mất tính chịu lực của các bộ phận chịu lực gây đổ gãy cơng rất bền và mịn. Chính lớp oxit này làm các vật dụng trình bằng nhơm rất bền. Sự ăn mịn làm lãng phí một lượng Ứng dụng vào việc chế tạo các vật dụng như nguyên liệu rất lớn trong thực tế. nồi, xoong, Bằng nhơm. 38
- Các biện pháp hạn chế sự ăn mịn kim loại NHĨM I Cảm ơn các quý thầy cơ đã theo dõi tồn bộ báo cáo của chúng em. SẢN PHẨM CỦA NHĨM 2 – 12A BÁO CÁO CHỦ ĐỀ NGHIÊN CỨU ĂN MỊN KIM LOẠI Thực hiện: Nhĩm 2- 12A Một số hộp cơng tơ điện 39
- PHẦN 1 Thực trạng của sự ăn mịn kim loại Thậm chí là cả chiếc đị o Hằng năm lượng kim loại trung bình bị ăn mịn là khoảng 80% tổng lượng kim loại hiện cĩ của chúng ta. o Lượng kim loại được tái chế trong các lị luyện kim là khoảng 30%. o Lượng kim loại thất thốt dưới dạng hợp chất là khoảng 50%. Sự ăn mịn kim loại ảnh hưởng Cổng và tường rào nhà văn hố xã Khánh Mậu rất lớn tới đời sống sinh hoạt của con người. Sưu tầm: Vân Anh 40
- Bản chất của sự ăn mịn kim loại Ăn mịn kim loại là sù ph¸ hủ kim lo¹i (hỵp kim) do t¸c dơng của các chất trong mơi trường xung quanh. Phương trình minh họa: M M n+ + ne Bản chất của quá trình này là quá trình OXH-K của kim loại và các tác nhân ơ-xi hố trong mơi trường sống. Xung quanh khu Đị Tam Tồ Một số vật dụng thường ngày Những hình ảnh rất dễ gặp 41
- Một số nguyên nhân trong thực tế Phần 4 • Thực tế các vật dụng, dụng cụ kim loại thường được để ngay ngồi mơi trường, tiếp xúc trực Các biện pháp hạn chế sự tiếp với Oxi, nước, một số chất Oxi hĩa cĩ sẵn ăn mịn kim loại trong khơng khí, nước Phần lớn những dụng cụ/vật dụng được làm từ sắt và hợp kim của sắt rất dễ bị Oxi hố ngay tại trạng thái mơi trường nhiệt độ trung bình. • Người sử dụng khơng chú ý tới vật dụng, để chúng ở những nơi dế gặp chất Oxi hĩa, khơng biết cách giữ gìn và bảo quản đồ vặt bằng kim loại Hiện tượng ăn mịn kim loại xảy ra rất nhiều, nhanh, và mạnh. Báo cáo của nhĩm học sinh • Mai Hịang Dũng • Lê Thị Vân Anh • Lê Văn Thi • Phan Thị Nhung • Lê Văn Nhân • Nguyễn Văn Vỹ • Phạm Văn Chung • Vũ Thanh Long SẢN PHẨM CỦA NHĨM 3 – 12A. 42
- I,Hiện tượng ăn mịn kim loại -Là hiện tượng bề mặt kim loại xuất hiện các vết han gỉ màu nâu đỏ đồng thời kim loại trở nên mỏng giịn,dễ hư hỏng,gây ra những thiệt hại vơ cùng nghiêm trọng và gây mất thẩm mĩ. II,Thực trạng ăn mịn kim loại hiện nay - Thực trạng ăn mịn hiện nay xảy ra rất phổ biến và khơng cịn xa lạ trong đời sống,các cơng trình xây dựng,tượngđài ,các thiết bị,chi tiết máy mĩc Làm bằng kim loại đều dễ bị ăn mịn trong điều kiện mơi trường oxi hĩa(khơng khí ẩm,nước mưa, dịng điện,các chất cĩ tính axit ) - Khơng khĩ để bắt gặp các vật bị gỉ sét ngay tại địa phương như ở trường học(các cửa sắt,lan can,các dụng cụ thí nghiệm bằng kim loại ) hay trong nhà ở(các vật dụng như cuốc xẻng,dao,chảo thu ngồi trời ). Sau đây là một số ảnh minh họa cho hiện tượng ăn mịn kim loại: Đây là hình ảnh cửa sắt tại xã Khánh Nhạc. Những Những song cửa sổ bằng sắt dù đã được sơn nhưng sau thanh sắt ban đầu khơng bị gỉ nhưng sau một thời gian xuất hiện gỉ sắt chuyển sang màu nâu do tiếp xúc với khi lớp sơn bị bong ra bề mặt kim loại lại tiếp xúc với khơng khí ẩm. Mơi trường và bị ăn mịn và xuất hiện màu nâu của gỉ sắt. (Hình ảnh song cửa lớp 12A ) 43
- Kiềng sắt và bếp than tổ ong sau khi đun nấu một Hình ảnh máy bơm nước tại thị trấn Yên Ninh. thời gian bị ăn mịn. (Hình ảnh ở Khánh Hải, Yên Khánh) Mỗi năm ở các nước cơng nghiệp đang phát triển luơn phải tiêu tốn một khoản chi phí lớn cho việc chống gỉ Biện pháp hạn chế sét và ăn mịn kim loại. Đặc biệt với những quốc gia cĩ thời tiết khí hậu độ ẩm khơng khí cao thì đĩ lại là một sự ăn mịn kim loại điều kiện thuận lợi cho quá trình ăn mịn kim loại. Chính vì vậy, người ta đã tìm ra những biện pháp chống ăn mịn kim loại như dùng hợp kim chống gỉ, dùng chất chống ăn mịn, sử dụng sơn nano 44
- 2. Dùng chất chống ăn mịn: 1.Dùng phương pháp điện hĩa. Đây là cách dùng chất kìm hãm sự ăn mịn của bề mặt kim loại. Phương pháp này là dùng một tấm kim loại khác Với sự phát triển hiện nay thì người ta đã chế tạo ra được hàng nối với tấm kim loại cần được bảo vệ, đa số người trăm chất chống ăn mịn khác nhau như bọc composite,dầu mỡ, ta hay dùng 1 tấm kẽm. Khi thiết bị hoạt động thì sơn, mạ vàng, mạ kẽm tráng men tấm kẽm bị ăn mịn dần, sau một thời gian người ta sẽ thay tấm kẽm khác. Với phương pháp này thì địi hỏi cần phải khảo sát kỹ các hĩa chất trong trường tiếp xúc của kim loại, điều kiện nhiệt độ, áp suất, rồi mới đưa ra sơn Tráng men được phương án tối ưu nhất. Mạ vàng. Mạ kẽm Thép được bơi dầu mỡ để chống ăn mịn kim loại Sơn các cơng trình trên biển và các cơng trình xây dựng để tránh ăn mịn kim loại 45
- SẢN PHẨM CỦA NHĨM 2 – 12B (đây là sản phẩm tiêu biểu nhất của lớp 12B) BÁO CÁO CHỦ ĐỀ ĂN MỊN KIM LOẠI Nhĩm 2: Huế, Nhàn, Lan Anh, Ngọc, Khiêm, Hiển, Phan Thành, Đăng, Nam, Cơng Đi sâu hơn vào 2 dạng ăn mịn Đi sâu hơn vào 2 dạng ăn mịn 2. Ăn mịn điện hĩa học 2. Ăn mịn điện hĩa học Ăn mịn điện hĩa học là loại ăn mịn kim loại phổ biến và nghiêm trọng nhất trong tự nhiên Ăn mịn điện hĩa học là loại ăn mịn kim loại phổ biến và nghiêm trọng nhất trong tự nhiên a) Khái niệm về ăn mịn điện hĩa học a) Khái niệm về ăn mịn điện hĩa học ăn mịn điện hĩa học là quá trình oxi hĩa – khử, trong đĩ kim loại bị ăn mịn do tác dụng ăn mịn điện hĩa học là quá trình oxi hĩa – khử, trong đĩ kim loại bị ăn mịn do tác dụng của dung dịch chất điện li và tạo nên dịng electron chuyển dời từ cực âm sang cực của dung dịch chất điện li và tạo nên dịng electron chuyển dời từ cực âm sang cực dương. dương. b) Điều kiện xảy ra ăn mịn điện hĩa học: đồng thời cả 3 điều kiện sau b) Điều kiện xảy ra ăn mịn điện hĩa học: đồng thời cả 3 điều kiện sau - Các điện cực phải khác nhau về bản chất. Cĩ thể là cặp hai kim loại khác nhau, kim loại – - Các điện cực phải khác nhau về bản chất. Cĩ thể là cặp hai kim loại khác nhau, kim loại – phi kim hay kim loại – hợp chất. Kim loại cĩ thế điện cực chuẩn nhỏ hơn là cực âm phi kim hay kim loại – hợp chất. Kim loại cĩ thế điện cực chuẩn nhỏ hơn là cực âm - Các điện cực phải tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nhau qua dây dẫn - Các điện cực phải tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nhau qua dây dẫn - Các điện cực cùng tiếp xúc với dung dịch chất điện li - Các điện cực cùng tiếp xúc với dung dịch chất điện li c) Ăn mịn điện hĩa học hợp kim của sắt (gang, thép) trong khơng khí ẩm c) Ăn mịn điện hĩa học hợp kim của sắt (gang, thép) trong khơng khí ẩm - Gang, thép là hợp kim Fe – C gồm những tinh thể Fe tiếp xúc trực tiếp với tinh thể C - Gang, thép là hợp kim Fe – C gồm những tinh thể Fe tiếp xúc trực tiếp với tinh thể C (graphit) (graphit) - Khơng khí ẩm cĩ chứa H2O, CO2, O2 tạo ra lớp dung dịch chất điện li phủ lên bề mặt - Khơng khí ẩm cĩ chứa H2O, CO2, O2 tạo ra lớp dung dịch chất điện li phủ lên bề mặt gang, thép làm xuất hiện vơ số pin điện hĩa mà Fe là cực âm, C là cực dương. gang, thép làm xuất hiện vơ số pin điện hĩa mà Fe là cực âm, C là cực dương. - Ở cực âm xảy ra sự oxi hĩa: - Ở cực âm xảy ra sự oxi hĩa: - Ở cực dương xảy ra sự khử: - Ở cực dương xảy ra sự khử: - Tiếp theo: - Tiếp theo: - Theo thời gian Fe(OH)3 sẽ bị mất nước tạo ra gỉ sắt cĩ thành phần chủ yếu là - Theo thời gian Fe(OH)3 sẽ bị mất nước tạo ra gỉ sắt cĩ thành phần chủ yếu là 46
- Vỏ tàu thủy phần bị ngâm dưới nước bị gỉ do tác động của PHƯƠNG PHÁP CHỐNG ĂN MỊN KIM LOẠI nước biển Phân tích trên cơ sở hĩa học: Thân tàu biển được chế tạo bằng gang thép. Gang thép là hợp kim của Fe, C và một số nguyên tố khác. Đi lại trên biển, thân tàu tiếp Các phương pháp kiểm sốt ăn mịn kim loại xúc thường xuyên với nước biển là dung dịch chất điện li nên sắt bị ăn mịn, gây hư hỏng. Biện pháp bảo vệ 1. Thiết kế chống ăn mịn Để bảo vệ thân tàu thường áp dụng biện pháp sơn nhằm khơng cho gang thép của thân tàu tiếp xúc trực tiếp với nước biển. 2. Lựa chọn vật liệu phù hợp với mơi trường Nhưng ở phía đuơi tàu, do tác động của chân vịt, nước bị khuấy động mãnh liệt nên biện pháp sơn là chưa đủ. Do đĩ mà phải gắn tấm kẽm vào đuơi tàu. 3. Bảo vệ bề mặt, ngăn khơng cho kim loại tiếp xúc Khi gắn Zn: xảy ra ăn mịn điện hĩa Ở anot (cực âm): Zn bị oxi hĩa với mơi trường Ở catot (cực dương): O2 bị khử Kết quả là vỏ tàu được bảo vệ, Zn là vật hi sinh, nĩ bị ăn mịn. 4. Bảo vệ điện hĩa Nhưng tốc độ ăn mịn điện hĩa của kẽm trong điều kiện này tương đối nhỏ và vỏ tàu được bảo vệ trong thời gian dài. Sau một thời gian nhất định, người ta thay những lá Zn bị ăn mịn bằng những lá Zn khác. 2. Lựa chọn vật liệu phù hợp với mơi trường Dao để lâu trong khơng khí bị gỉ • Độ bền ăn mịn của kim loại là 1 tính chất của hệ ‘’kim loại-mơi trường’’ Phân tích trên cơ sở hĩa học VD: Dao được làm bằng thép. Thép là hợp kim của Fe và - Thép cacbon bị ăn mịn trong dung dịch H2SO4 lỗng C cũng 1 số nguyên tố khác - Thép cacbon bị thụ động trong H2 SO4 lỗng (do tạo lớp sắt oxit Để dao lâu trong khơng khí ẩm xảy ra ăn mịn điện hĩa mỏng, khít, bám chặt lên bề mặt kim loại) Ở cực âm xảy ra sự oxi hĩa: - Một số loại thép ko gỉ như Duplex stainless steels, super duplex Ở cực dương xảy ra sự khử: stainless steels hầu như cĩ độ bền cao với nhiều loại ăn mịn ion tan vào dung dịch chất điện li cĩ hịa tan khi oxi. - Đồng, hợp kim Cu, hợp kim Ni bền trong nước biển Tại đây, ion tiếp tục bị oxi hĩa dưới tác dụng của - Titanium , zirconium bền trong tất cả các mơi trường ăn mịn ở nhiệt độ cao ion tạo ra gỉ sắt cĩ thành phần chủ yếu là • Khơng cĩ vật liệu nào là bền vững với tất cả các loại ăn mịn Biện pháp khắc phục Phủ 1 lớp dầu lên bề mặt dao để ngăn cản dao tiếp xúc với khơng khí ẩm. Rửa sạch dao ngay sau khi sử dụng xong, lau khơ dao bằng khăn lau đĩa và cất đi. Sẽ tốt hơn nếu dao cĩ vỏ bọc 47
- 3a, phương pháp chuẩn bị bề mặt nền 4, Bảo vệ điện hĩa Tẩy dầu mỡ (bằng kiềm, dung mơi) Phương pháp bảo vệ điện hĩa là dùng một kim Tẩy gỉ (hĩa học, cơ học , điện hĩa ) Đánh bĩng ( cơ học, điện hĩa) loại cĩ tính khử mạnh hơn làm vật hi sinh để Tạo lớp phủ gia cơng chi tiết trước khi sơn, mạ - phun cát khơ dùng SiC, Al2O3, SiO2. Căn cứ vào bề mặt, trạng thái, yêu cầu gia cơng mà sử dụng hạt mài cĩ độ hạt khác nhau bảo vệ vật liệu kim loại. Vật hi sinh và kim - Phun cát ướt giống như phun cát khơ nhưng cĩ nước lẫn vào hạt mài, tỉ lệ 65%-80 loại cần bảo vệ hình thành một pin điện, - Cần thêm phụ gia là chất ức chế ăn mịn để chống sự gỉ của Fe, thép • Tẩy gỉ bề mặt chi tiết trong đĩ vật hi sinh đĩng vai trị cực âm và bị - Bằng phương pháp hĩa học: tẩy gỉ kim loại đen, kim loại màu VD: tẩy gỉ Al và hợp kim Al-Cu-Mn trong dung dịch kiềm NaOH, nhiệt độ 45-800 độ C trong ăn mịn 1 phút - Bằng phương pháp điện hĩa VD: tẩy gỉ cho thép cacbon: + tẩy gỉ cho anot: nối chi tiết thép cần tẩy gỉ với cực dương nguồn điện 1 chiều, cực âm nối với tấm chì. Thành phần dung dịch gồm HCl và NaCl. Thời gian 5- 10 phút + tẩy gỉ cho catot: nối chi tiết thép cần tẩy gỉ với cực dâm nguồn điện 1 chiều, cực dương nối với tấm chì. Thành phần dung dịch gồm HCl và NaCl. Thời gian 10- 15 phút. Nhiệt độ 60- 70 phút PHỤ LỤC: CÁC PHIẾU HỌC TẬP PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Thảo luận để trả lời các câu hỏi sau và điền thơng tin vào bảng cho bên dưới: + Cĩ mấy dạng ăn mịn chính? + Ăn mịn hĩa học thường xảy ra ở đâu? Trong điều kiện nào? Lấy ví dụ minh họa? + Bản chất của dạng ăn mịn hĩa học là gì? (e được chuyển trực tiếp hay gián tiếp đến các chất trong mơi trường?) +Ăn mịn điện hĩa học thường xảy ra ở đâu? Trong điều kiện nào? Lấy ví dụ minh họa? + Bản chất của ăn mịn điện hĩa học là gì? ( e được chuyển trực tiếp hay gián tiếp đến các chất trong mơi trường?) 48
- Các dạng ăn Ví dụ minh Nơi xảy ra Bản chất Điều kiện mịn họa ăn mịn Ăn mịn hĩa học Ăn mịn điện hĩa PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Thảo luận để trả lời các câu hỏi sau và điền các thơng tin vào bảng cho bên dưới: Xét quá trình ăn mịn điện hĩa hợp kim của sắt trong khơng khí ẩm hãy cho biết: -Thành phần của hợp kim gang? - Thành phần của khơng khí ẩm? -Khi để gang trong khơng khí ẩm sẽ hình thành các pin nhỏ mà sắt, cacbon đĩng vai trị là catot hay anot? -Tại mỗi cực xảy ra quá trình gì? Hậu quả của hiện tượng trên? -Nếu để đồ vật bằng gang (Hoặc thép) trong khơng khí khơ thì cĩ hiện tượng tương tự khơng? - Làm thế nào để bảo quản được các đồ vật bằng gang thép? (như xoong, nồi gang ) -Từ thí nghiệm trên rút ra các điều kiện để xảy ra sự ăn mịn điện hĩa. Thí nghiệm Anot – phản Catot – phản Dung dịch điện ứng ứng li Để đồ vật bằng gang trong khí ẩm 49
- PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 Thảo luận để trả lời các câu hỏi sau: -Sự ăn mịn kim loại gây ảnh hưởng như thế nào đối với nền kinh tế địa phương nĩi riêng, của đất nước nĩi chung? -Cĩ mấy phương pháp thường dùng để bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mịn? -Thế nào là PP bảo vệ bề mặt? Lấy ví dụ thực tế xung quanh em? -Nguyên tắc của PP bảo vệ điện hĩa? Lấy ví dụ thực tế xung quanh em? - Khi sử dụng các đồ dùng bằng kim loại trong gia đình ( như dao, kéo, xoong, nồi ) cần chú ý điều gì để hạn chế sự ăn mịn bởi mơi trường? 50
- PHỤ LỤC MỘT SỐ BÀI KIỂM TRA CỦA HỌC SINH LỚP 12A 51
- TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu Dự thảo Chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể trong chương trình giáo dục phổ thơng mới, Hà Nội 2015. 2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, “Kỹ năng xây dựng và tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong trường trung học”, Tài liệu tập huấn tháng 9/2015. 3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tài liệu tập huấn Bồi dưỡng giáo viên đáp ứng yêu cầu của Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học, Hà Nội 2013. 4. Bùi Ngọc Diệp, “Hình thức tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong nhà trường phổ thơng”, Tạp chí Khoa học Giáo dục Số 113, Tháng 02/2015, Trang 37. 5. Đinh Thị Kim Thoa, “Trải nghiệm sáng tạo - Hoạt động quan trọng trong Chương trình GD phổ thơng mới”, báo Giáo dục thời đại, tháng 10/2015. 6. Hố học 12, Sách giáo khoa ban cơ bản, Nhà xuất bản giáo dục, 2006. 7. Hố học 12, Sách giáo khoa ban nâng cao, Nhà xuất bản giáo dục, 2006. 8. Bài tập hố học 12, Ban cơ bản, Nhà xuất bản giáo dục 2006. 9. Bài tập hố học 12, Ban nâng cao, Nhà xuất bản giáo dục 2006. 10. Sách giáo viên hố học 12, Ban cơ bản, Nhà xuất bản giáo dục, 2006. 11. Sách giáo viên hĩa học 12, Ban nâng cao, Nhà xuất bản giáo dục, 2006. 12. Tài liệu bồi dưỡng giáo viên hố học 12 56
- MỤC LỤC PHẦN III: : MỞ ĐẦU trang 1 PHẦN III: : NỘI DUNG SÁNG KIẾN trang 4 II.1. Giải pháp cũ thường làm trang 4 II.2. Giải pháp mới cải tiến trang 4 1. Tính mới của giải pháp: trang 4 2. Tính sáng tạo của giải pháp: trang 7 3. Sơ đố mơ tả trang 8 4. Các biện pháp cụ thể đã tiến hành để thực hiện giải pháp mới trang 8 5. Kết quả đạt được sau khi thực hiện giải pháp mới trang 23 PHẦN III: HIỆU QUẢ KINH TẾ - XÃ HỘI trang 31 PHẦN IV: ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG trang 32 PHẦN V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ trang 33 57
- PHỤ LỤC trang 34 TÀI LIỆU THAM KHẢO trang 53 58
- SỞ GIÁO DỤC-ĐÀO TẠO NINH BÌNH TRƯỜNG THPT YÊN KHÁNH A SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM "Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hĩa học vào giải quyết tình huống thực tiễn trong bài: Sự ăn mịn kim loại - Hĩa học 12- Ban cơ bản thơng qua hoạt động trải nghiệm sáng tạo" Mơn: Hĩa học Tác giả sáng kiến: 1. Trịnh Thị Hồng 2. Nguyễn Thị Quỳnh Nhung 3. Phạm Thị Hồng Luyến Yên Khánh, tháng 04 năm 2018 59