Sáng kiến kinh nghiệm Giúp học sinh chọn phép tính đúng khi giải toán có lời văn

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Giúp học sinh chọn phép tính đúng khi giải toán có lời văn

1. ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN 9 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CHUYÊN ĐỀ GIÚP HỌC SINH CHỌN PHÉP TÍNH ĐÚNG KHI GIẢI TOÁN CÓ LỜI VĂN Quận 9, ngày 14/01/2016
2. NỘI DUNG LÀM VIỆC Hoạt động 1: Nêu ý nghĩa của chuyên đề Hoạt động 2: Tiến hành chia sẻ những khó khăn và cách giải quyết khi dạy giải toán có lời văn. Hoạt động 3: BCV nêu bài tập, GV nêu cách hướng dẫn HS chọn phép tính đúng thông qua “từ khóa”. BCV giới thiệu cơ sở để lựa chọn các phép tính phù hợp khi giải toán có lời văn. Hoạt động 4: Kết luận chung của buổi chuyên đề.
3. Hoạt động 1: Mục đích của chuyên đề: - Giúp giáo viên có thêm một số kỹ năng trong dạy giải toán có lời văn ở phần hướng dẫn HS phân tích đề bài, từ đó giúp HS chọn phép tính đúng khi làm bài. - Giúp GV có thêm kỹ năng giải quyết tình huống toán học qua quá trình giảng dạy (hạn chế những sai lầm trong quá trình giảng dạy môn toán).
4. Hoạt đông 2: Tiến hành chia sẻ những khó khăn và cách giải quyết khi dạy giải toán có lời văn. Thầy cô thảo luận trong thời gian là 30 phút.
5. Hoạt động 3: - BCV nêu bài tập, GV nêu cách hướng dẫn HS chọn phép tính đúng thông qua “từ khóa”. - BCV giới thiệu cơ sở để lựa chọn các phép tính phù hợp khi giải toán có lời văn.
6. Hướng dẫn học sinh lớp 1 chọn phép tính đúng: Bài 3/131 Toán 1: An có 30 cái kẹo, chị cho An thêm 10 cái nữa. Hỏi An có tất cả bao nhiêu cái kẹo? Bài 3/130 Toán 1: Lan hái được 20 bông hoa, Mai hái được 10 bông hoa. Hỏi cả hai bạn hái được bao nhiêu bông hoa? Bài 1/151 Toán 1: Lan gấp được 14 cái thuyền, Lan cho bạn 4 cái thuyền. Hỏi Lan còn bao nhiêu cái thuyền? Bài 2/151 Toán 1: Tổ em có 9 bạn, trong đó có 5 bạn nữ. Hỏi tổ em có mấy bạn nam? Bài 4/173 Toán 1: Vừa gà vừa vịt có tất cả 10 con, trong đó có 3 con gà. Hỏi có mấy con vịt?
7. Hướng dẫn học sinh lớp 2 chọn phép tính đúng: Bài 4/102 Toán 2: Mỗi can đựng được 5l dầu. Hỏi 10 can như thế đựng được bao nhiêu lít dầu? Bài 2/118 Toán 2: Có 32 học sinh xếp thành 4 hàng đều nhau. Hỏi mỗi hàng có mấy học sinh? Bài 3/118 Toán 2: Có 32 học sinh xếp thành các hàng, mỗi hàng có 4 học sinh. Hỏi xếp được mấy hàng?
8. Các cấu trúc: Bài toán cộng: 1. Thêm: Có , thêm . Hỏi có tất cả? 2. Gộp vào: Có và có . Hỏi cả hai có ? Bài toán trừ: 1. Bớt: Có , bớt . Hỏi còn lại ? 2. Tìm bộ phận: Có tất cả , trong đó có . Hỏi có ?
9. PHÉP BIỂU Ý TỪ KHOÁ TÍNH TƯỢNG NGHĨA PHÉP TÍNH Hợp của THÊM, VÀ, CẢ HAI, TẤT CẢ (Lớp 1) hai tập • Mua thêm, trồng thêm (cây), đặt thêm (gạch), treo thêm (tranh), hợp khác Thêm vào CỘNG • Bay tới, đi tới, chạy tới, bơi tới, rỗng Gộp vào không NHIỀU HƠN (Lớp 2) giao nhau • Hơn, cao hơn, dài hơn, nặng hơn, xa hơn, TĂNG (Lớp 3) BỚT, CÒN LẠI Phần bù Bớt đi, • Bay đi, cho đi, nhảy đi, chạy đi, chạy lên (bờ); của tập cho đi, lấy đi, thả đi, ăn hết, lấy ra, rơi xuống, (Lớp 1) TRỪ con của làm mất đi, • Cắt đi, cắt ra, phát cho, đã bán, (Lớp 2) một tìm một ÍT HƠN (Lớp 2) tập hợp bộ phận Kém, thấp hơn, ngắn hơn, nhẹ hơn, gần hơn,
10. PHÉP BIỂU Ý TỪ KHOÁ TÍNH TƯỢNG NGHĨA PHÉP TÍNH Các tập hợp có số phần - Tổng các tử giống số bằng NHÂN - CÁI GÌ ĐƯỢC LẤY MẤY LẦN (Lớp 2) nhau, nhau được lấy - Gấp lên - GẤP (gấp một số lên nhiều lần) (Lớp 3) nhiều lần nhiều lần CHIA ĐỀU (Lớp 2) • Chia thành, xếp thành, rót đều, cắm đều Thao tác - Chia (hoa), đựng đều, chia cụ CHIA thành Lớp 3: GIẢM (giảm một số đi một số lần) thể trên các phần GẤP (số lớn gấp mấy lần số bé) ĐDDH bằng nhau MỘT PHẦN: + Một phần mấy của một - Chia theo số nhóm + Số bé bằng một phần mấy số lớn.
11. GIẢI TOÁN CÓ LỜI VĂN + Xác định phương án giải : - Mối quan hệ giữa các dữ kiện liên quan đến câu hỏi bài toán như thế nào. - Xác định các phương án giải, tìm phương án giải thích hợp. Trình bày bài giải : + Câu lời giải + Phép tính giải + Đáp số Cách diễn đạt: Bằng chữ, bằng lời
12. Kết luận chung của chuyên đề: - Mục tiêu của giải toán có lời văn là phát triển năng lực diễn đạt lời giải, làm tính của học sinh. - Trong toán giải, tóm tắt là: + Phương tiện để giải toán (không bắt buộc có trong bài giải) + Bộ phận của bài giải (dạng toán tổng - tỉ; hiệu - tỉ) (bắt buộc có trong bài giải) →GV nên tập cho học sinh tóm tắt, giúp học sinh hiểu đề, hiểu bài và tự làm bài. - Lời giải phù hợp với phép tính là được. Không quá khắc khe khi chấm chữa, nhận xét HS. GV cần linh hoạt, thoáng nhưng phải đảm bảo đúng kiến thức. HS có thể trình bày cách khác, không chấm theo cảm tính, tư duy của GV. GV chấm chữa vì sự tiến bộ của học sinh (châm chước được thì châm chước).
13. - GV cần nắm chắc kiến thức toán học, chú ý nội dung của mảng kiến thức. - Khi dạy HS giải toán có lời văn, GV cần chú ý đến những “ từ khóa” và phạm vi bài học mà bài tập đó được nêu ra (Ví dụ: bài mới hay bài luyện tập, luyện tập chung) nhằm giúp GV định hướng để HS có cơ sở tự chọn phép tính thích hợp. “Từ khóa”ở đây không nhằm mục đích giúp HS ghi nhớ máy móc như “ nhiều hơn là chọn phép cộng” hoặc “ ít hơn là chọn phép trừ”, - Tránh máy móc, rập khuôn. Cần phát huy tính sáng tạo của học sinh. - Chú ý phát huy năng lực học toán của học sinh trong việc giải quyết vấn đề trong cuộc sống, không cản trở sự sáng tạo của học sinh trong việc học.
14. TRÂN TRỌNG CẢM ƠN SỰ THAM GIA CỦA QUÝ THẦY CÔ