Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ cái

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ cái

1. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 1 ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ 5-6 TUỔI LÀM QUEN VỚI CHỮ CÁI” 1. PHẦN më ®Çu 1.1 Lý do chọn đề tài: Nh­ chóng ta ®· biÕt trÎ em kh«ng ph¶i lµ mét c¬ thÓ thu nhá mµ lµ mét c¬ thÓ ®ang lín vµ ®ang ph¸t triÓn. T©m hån trÎ trong s¸ng nh­ tê giÊy tr¾ng, lu«n khoÎ m¹nh, hån nhiªn vµ hÊp dÉn, thÝch thó tr­íc nh÷ng ®iÒu míi l¹. B¸c Hå ®· tõng nãi: “TrÎ em nh­ bóp trªn cµnh, BiÕt ¨n ngñ, biÕt häc hµnh lµ ngoan” Lêi d¹y cña B¸c ®· thÊm nhuÇn vµo trong t©m trÝ cña mçi ng­êi d©n ViÖt Nam. ChÝnh ®iÒu ®ã môc tiªu cña gi¸o dôc MÇm non hiÖn nay nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy hiÖu qu¶ cña lùc l­îng hiÖn ®¹i trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, khoa häc, v¨n ho¸ t¹o tiÒn ®Ò ph¸t triÓn nh©n lùc lao ®éng cho t­¬ng lai. Trong ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc MÇm non míi hiÖn nay yªu cÇu trÎ ®­îc ph¸t triÓn qua 5 mÆt: ThÓ chÊt, nhËn thøc, ng«n ng÷, thÉm mÜ, t×nh c¶m x· héi. Ng«n ng÷ lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô v« cïng quan träng. C¸c môc tiªu ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ 5 tuæi lµ: H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë trÎ kh¶ n¨ng nghe, ®äc, ph¸t ©m vµ mét sè kÜ n¨ng cÇn thiÕt cho viÖc häc ®äc, häc viÕt nh­: C¸ch lËt, mở s¸ch, c¸ch cÇm bót t« viÕt ch÷, kh¶ n¨ng phèi hîp tay m¾t vµ tri gi¸c trän vÑn tõ tr¸i sang ph¶i, biÕt diÔn t¶ sù viÖc vµ ý muèn cña m×nh b»ng c©u ®Çy ®ñ mét c¸ch râ rµng, m¹ch l¹c. MÆt kh¸c trÎ 5 tuæi tiÕp nhËn viÖc ®äc mét c¸ch gi¸n tiÕp th«ng qua viÖc ph¸t ©m vµ t« ch÷ d­íi sù h­íng dÉn cña c« gi¸o. Vì vËy, là một gi¸o viªn dạy líp 5-6 tuæi, b¶n th©n t«i lu«n tr¨n trë làm thế nào để tìm ra “Mét sè giải ph¸p nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ cái” 2. Điểm mới, phạm vi áp dụng của đề tài: Đề tài sáng kiến kinh nghiệm này bản thân tôi mới viết lần đầu, điểm mới của đề tài là: “Nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ 5- 6 tuæi làm quen với chữ cái”, giáo 1
2. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 2 viên chủ động tạo cơ hội phát huy tính tích cực của trẻ thông qua việc khai thác sử dụng đồ dùng dạy học, đồ chơi, đổi mới phương pháp giảng dạy, lấy trẻ làm trung tâm, cô là người hướng dẫn trẻ hoạt động. Dạy trẻ nhận biết và phát âm chuẩn 29 chữ cái tiếng việt, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, tạo tiền đề cần thiết cho trẻ vào trường tiểu học. Giáo viên có thêm kĩ năng trong việc lập kế hoạch chăm sóc giáo dục trẻ, lựa chọn phương pháp truyền thụ kiến thức phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ và điều kiện đặc điểm của lớp để xây dựng kế hoạch năm, tháng, tuần (chủ để), lồng ghép việc dạy trẻ làm quen chữ cái ở mọi lúc mọi nơi Đề tài của tôi mới viết lần đầu, được hội đồng khoa học nhà trường góp ý bổ sung và đã đánh giá xếp loại tốt, được áp dụng rộng rãi trong nhà trường và có thể áp dụng một số trường bạn , nhằm thực hiện có hiệu quả lĩnh vực phát triển ngôn ngữ nói chung và dạy trẻ 5 -6 tuổi LQCC nói riêng. 2. phÇn néi dung 2.1. Thực trạng của đề tài Việc cho trÎ lµm quen ch÷ c¸i lµ mét trong c¸c lÜnh vùc chuyªn biÖt cÇn ph¶i chuÈn bÞ, lµ mét ho¹t ®éng rÊt quan träng vµ thiÕt thùc ®èi víi trÎ MÇm non. Thông qua hoạt động cho trẻ Lµm quen với ch÷ c¸i gióp trÎ ph¸t triÓn trÝ tuÖ vµ h×nh thµnh c¸c thao t¸c t­ duy, trÝ nhí, ph©n tÝch tæng hîp. Lµm quen ch÷ c¸i gãp phÇn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cho trÎ gióp trÎ më réng hiÓu biÕt vÒ thÕ giíi xung quanh, lµm cho ng«n ng÷ cña trÎ ngµy cµng më réng. Bªn c¹nh ®ã, trÎ ®­îc lµm quen ch÷ viÕt, rÌn luyÖn kÜ n¨ng sù thµnh thôc cña ®«i bµn tay, h×nh thµnh ë trÎ n¨ng lùc th¸i ®é cÇn thiÕt chuÈn bÞ t©m thÕ cho trÎ häc tèt h¬n. N¨m häc 2012-2013 lµ n¨m häc thø tư Giáo dục mầm non Lệ Thủy thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc MÇm non. §Ó ®¸p øng yªu cÇu phï hîp víi chiÕn l­îc gi¸o dôc MÇm non, ®ßi hái n©ng cao gi¸o dôc toµn diÖn cho trÎ nãi chung vµ t¨ng c­êng ho¹t ®éng lÜnh vùc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ nãi riªng. ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó nhµ tr­êng t¨ng tr­ëng c¬ së vËt chÊt ®¶m b¶o ®å dïng, trang thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc d¹y 2
3. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 3 vµ häc nh­: tranh, m¸y vi tÝnh, m¸y chiÕu MÆt kh¸c ®­îc sù quan t©m, gióp ®ì cña Ban Gi¸m HiÖu nhµ tr­êng, Héi cha mÑ häc sinh, c¸c ban ngµnh, b¹n bÌ ®ång nghiÖp vÒ s­u tÇm nguyªn vËt liÖu, lµm ®å dïng ®å ch¬i, b¶n th©n lu«n häc hái, trau dåi kiÕn thøc, biÕt s¸ng t¹o lång ghÐp néi dung phong phó vµo c¸c ho¹t ®éng nh»m n©ng cao chÊt l­îng hiÖu qu¶ viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ, trong ®ã cã giê ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i. Đ­îc sù ph©n c«ng cña BGH nhµ tr­êng, n¨m häc 2012-2013 t«i phô tr¸ch líp 5- 6 tuæi. Qua thêi gian ®øng líp, n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh thùc tÕ bản thân t«i gÆp ph¶i nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n sau: * ThuËn lîi - Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng t¹o mäi ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt nh­ mua s¾m ®å dïng phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng khá ®Çy ®ñ, nh­ m¸y vi tÝnh vµ c¸c trang thiÕt bÞ kh¸c, th­êng xuyªn båi d­ìng chuyªn m«n, lªn kÕ ho¹ch lµm ®å dïng, ®å ch¬i theo tõng chñ ®Ò phï hîp víi c¸c nhãm ch÷ c¸i trong th¸ng, h­íng dÉn lµm c¸c tranh, t¹o m«i tr­êng ch÷ viÕt ®Ó trÎ ®­îc lµm quen ë mäi lóc mäi n¬i. - Phßng häc réng r·i tho¸ng m¸t vµ khá ®Çy ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó trÎ ho¹t ®éng. - B¶n th©n t«t ®­îc tham gia c¸c buæi tËp huÊn chuyªn m«n ë phßng, côm còng nh­ ë tr­êng, tham dù c¸c tiÕt thao gi¶ng cña ®ång nghiÖp, sưu tầm tài liệu phục vµ học tập ë c¸c tr­êng b¹n vÒ tiÕt lµm quen ch÷ c¸i nh»m ®óc rót kinh nghiÖm cho b¶n th©n. T«i lu«n nghiên cứu t×m tßi häc hái vÒ cách tổ chức tiết dạy qua ®ã t«i n¾m v÷ng ph­¬ng ph¸p khi tæ chøc ho¹t ®éng của bộ môn - TrÎ høng thó ho¹t ®éng vµ ®· cã mét sè kÜ n¨ng thao t¸c c¬ b¶n ban ®Çu vÒ lµm quen ch÷ c¸i nh­ nhËn biÕt, ph¸t ©m ch÷ c¸i * Khã kh¨n - Tr×nh ®é nhËn thøc cña trÎ kh«ng ®ång ®Òu, nhiÒu ch¸u ph¸t ©m sai, nãi l¾p, nãi ngäng. - §a sè trÎ lµ con em gia ®×nh n«ng nghiÖp ®iÒu kiÖn kinh tÕ cßn khã kh¨n, ®Þa bµn kh«ng tËp trung, ®­êng ®Õn tr­êng l¹i xa x«i, phô huynh ch­a cã thêi gian ch¨m sãc cho con c¸i nªn ¶nh h­ëng ®Õn viÖc cho trÎ ®i häc. - Sự quan tâm cña mét sè phô huynh vÒ m«n lµm quen ch÷ c¸i cßn h¹n chÕ. 3
4. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 4 - Thêi gian cho viÖc t¹o m«i tr­êng ho¹t ®éng, t×m tßi vµ kh¸m ph¸ c¸c ®å dïng ®å ch¬i mét sè chñ ®Ò ch­a phong phó. - Trong qu¸ tr×nh d¹y trÎ nhiÒu lóc c« ch­a ph¸t huy hÕt tÝnh s¸ng t¹o cña trÎ, cßn râp khu«n m¸y mãc. * §iÒu tra thùc tiÓn: - §Ó tổ chức ho¹t ®éng cho trÎ lµm quen ch÷ c¸i tèt vµ biÕt ®­îc møc ®é, tiÕp thu, nhËn thøc cña trÎ vµo ®Çu n¨m häc t«i ®· tæ chøc cho trÎ lµm quen ch÷ c¸i d­íi mäi h×nh thøc kh¸c nhau vµ tiÕn hµnh khảo sát ®¸nh gÝa qua ®ã t«i nhËn thÊy mét sè nh­îc ®iÓm lín lµ mét sè trÎ ch­a tập trung chó ý vµ kh«ng høng thú, nhận biết mặt chữ chậm, một số trẻ phát âm không rỏ ràng, kết quả khảo sát như sau: Néi dung Tèt Kh¸ Trung b×nh YÕu NhËn biÕt SL % SL % SL % SL % ch÷ c¸i 7/29 24,1 9/29 31 10/29 34,4 3/29 10,3 Ph¸t ©m 10/29 34,4 8/29 27,5 7/29 24,1 4/29 14 - Qua kÕt qu¶ theo giái ®¸nh gi¸ ë trªn t«i nhËn thÊy giê ho¹t ®éng cho trÎ lµm quen ch÷ c¸i cña m×nh ch­a mang l¹i hiÖu qu¶ cao.Víi kÕt qu¶ nh­ vËy, b¶n th©n t«i lu«n b¨n kho¨n, lo l¾ng vµ suy nghÜ t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p tèi ­u nhÊt kÕt hîp víi sù chØ ®¹o cña ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng ®Ó t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng cho trÎ lµm quen víi ch÷ c¸i. 2.2 Giải ph¸p thùc hiÖn: Một là: N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n: Ph¶i nãi r»ng viÖc tù häc hái, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n ngiÖp vô cho b¶n th©n lµ ®iÒu ®Æt lªn hµng ®Çu ®èi víi mçi gi¸o viªn. Muèn thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã mçi bản thân tôi ph¶i tham gia ®Çy ®ñ c¸c ®ît båi d­ìng chuyªn ®Ò do phßng, tr­êng tæ chøc. Lu«n dự thao gi¶ng, dù giê đồng nghiệp, cã ý thøc häc hái nh÷ng ng­êi ®i tr­íc, tham quan c¸c líp, tr­êng b¹n nh»m trau dåi kiÕn thøc, häc nh÷ng ®iÒu hay, ®iÒu míi l¹. Điều quan trọng nhất là phải nắm chắc phương pháp của từng loại tiết, nghiên cứu các 4
5. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 5 loại sách tham khảo về hướng dẫn bài dạy ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ nhÊt. Ngoµi ra t«i cßn tranh thñ nghiªn cøu s¸ch b¸o, s­u tÇm c¸c loaÞ tranh ¶nh, xem c¸c kªnh truyÒn h×nh, truy cËp m¹ng ®Ó cã vèn kiÕn thøc ®­îc ®Çy ®ñ vµ phong phó h¬n. Lu«n n¾m v÷ng t©m sinh lý cña trÎ ®Ó cã ph­¬ng ph¸p tæ chøc c¸c ho¹t ®éng cho trÎ, kh«ng ®Ó trÎ nhµm ch¸n im lÆng, ph¶i gióp trÎ ho¹t ®éng tÝch cùc vµo c¸c tiÕt häc, g©y høng thó vµ sù chó ý cho trÎ. Hai là: X©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cho trẻ LQCC: - §Ó giê häc ®¹t kÕt qu¶ cao, trÎ høng thó tham gia vµo ho¹t ®éng th× phải phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè. Song yÕu tè x©y dùng kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cho trÎ lµm quen víi ch÷ c¸i ®óng vai trß rÊt quan träng, nÕu chóng ta chñ ®éng lªn kÕ ho¹ch tr­íc mét c¸ch cô thÓ, râ rµng th× kÕt qu¶ giê ho¹t ®éng ®ã ph¶i biÕt dùa vµo c¸c yªu cÇu sau: - Xây dựng kế hoạch tuần, tháng theo chủ đề, đúng với hình thức thực tiển của lớp mình. - Ph¶i dùa vµo néi dung ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i theo tõng chñ ®Ò. - §å dïng, ®å ch¬i ph¶i phï hîp víi néi dung, chñ ®Ò m×nh ®ang häc. - Dùa vµo kh¶ n¨ng cña trÎ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, sù nhanh nhÑn, linh ho¹t, thÝch thó hay nhµm ch¸n, kh«ng chó ý cña trÎ ®Ó cã biÖn ph¸p, ®­a ra môc tiªu phï hîp víi tõng trÎ. - VÝ dô: Khi thùc hiÖn chñ ®Ò “ ThÕ giíi ®éng vËt” t«i xem ë kÕ ho¹ch ho¹t ®éng víi chñ ®Ò nµy m×nh cÇn chuÈn bÞ nh÷ng ®å dïng , ®å ch¬i g× vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p s÷ dông nh­ thÕ nµo. Dùa vµo kÕ ho¹ch ®ã b¶n th©n t«i t×m tßi, s­u tÇm tranh ¶nh, ®å dùng, ®å ch¬i, lµm vµ s÷ dông cho phï hîp víi chñ ®Ò m×nh d¹y. - Có kế hoạch bồi dưỡng trẻ cụ thể, đúng đối tượng của nhóm lớp. Lồng ghép, tích hợp họat động làm quen với chữ cái vào các hoạt động khác trong ngày và mọi lúc mọi nơi. Ba là:. Lµm ®å dïng ®å ch¬i, t¹o m«i tr­êng phong phó cho trÎ ho¹t ®éng. - §èi víi trÎ mÉu gi¸o, ®å dïng ®å ch¬i, t¹o m«i tr­êng phong phó lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng nh»m kÝch thÝch cho trÎ ho¹t ®éng, ®Ó trÎ dÔ dµng lĩnh héi c¸c biÓu t­îng vÒ ch÷ c¸i. 5
6. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 6 - Những đồ dùng đồ chơi sản phẩm; vẽ, nặn, xé dán, cắt dán đều phải viết chữ để hàng ngày kích thích trẻ quan sát và tìm các chữ cái đã học, khi trẻ nhớ được các chữ cái đó trẻ có thể đọc dòng chữ một cách rõ ràng theo cách riêng của mình . - Trang trí lớp học cho trẻ 5 tuổi khác hẳn với trang trí ở lớp bé, nhỡ. Trên mỗi bức tranh, góc đồ chơi đều có chữ viết để trẻ có thể đọc ghi nhớ mặt chữ và tạo điều kiện ban đầu cho trẻ làm quen với c¸c ch÷ c¸i - Cô giáo nên xây dựng tạo góc “ Bé làm quen chữ cái" trong góc học tập theo tõng chñ ®Ò, hÊp dÉn phï hîp víi ®Çy ®ñ c¸c lo¹i tranh ¶nh truyÖn tranh kÌm theo thơ ch÷ to, kÝ hiÖu cña tõng ch¸u, kÝ hiÖu c¸c sù vËt hiÖn t­îng xung quanh ®­îc thay ®æi th­êng xuyªn kÝch thÝch sù høng thó cña trÎ. Qua đó giúp cho trẻ khả năng ghi nhớ. Sau khi trẻ đọc cô giáo gợi ý cho trẻ tìm các chữ cái đã học trên trang sách, rồi tìm những chữ cái giống nhau dùng bút chì khoanh tròn hoặc gạch chân những chữ cái đã häc trong bøc tranh. Ví dụ: Thông qua hình vẽ đồ dùng, con vật, đồ vật cho trẻ điền thêm chữ cái còn thiếu trong từ bằng cách phát âm, gọi tên những đồ dùng, con vật, đồ vật đó để trẻ nhận biết những chữ cái vừa học cã trong tõ - Tạo môi trường trong và ngoài lớp học cho trẻ bằng cách viết tên ở các đồ dùng, đồ chơi, tên của mình, tên đồ dùng cá nhân, ®Ó trÎ nhËn biÕt ®­îc c¸c ch÷ c¸i ®· häc, t«i ®· chó träng t¹o ra nh÷ng ®å dïng ®å ch¬i dÔ lµm dÔ kiÕm nh­: lÞch b¸o cò trang trÝ vµ ghi tõ phï hîp cã g¾n tranh, s­u tÇm c¸c bµi ca dao ®ång dao, c©u ®è ghi b»ng ch÷ to víi c¸c kiÓu ch÷ phï hîp víi trÎ. §ång thêi vËn ®éng trÎ t×m kiÕm s­u tÇm c¸c lo¹i hét h¹t cñ qu¶, giÊy lo¹i, ho¹ b¸o tranh ¶nh VÝ dô: Khi häc nhãm ch÷ c¸i m, l, n thuéc chñ ®Ò “thÕ giíi thùc vËt” t«i chän tranh “qu¶ na”, “ qu¶ lª”, “cñ l¹c” vµ g¾n tõ t­¬ng øng víi tranh hoÆc ghi th¬ ch÷ to lªn b×a, nh÷ng ch÷ c¸i ®ang häc c« dïng bót mµu ®Ó ghi tõ ®ã gióp trÎ dÔ dµng ghi nhí nh÷ng ch÷ c¸i ®· häc. Bốn là: Công tác phèi hîp víi phô huynh. 6
7. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 7 Đây là nét đặc trưng của bậc học MN. Gia đình, nhà trường, đều là môi trường giáo dục trẻ nên người cần có sự giáo dục đồng bộ, kết hợp chặt chẽ để thống nhất biện pháp giáo dục có kết quả cao. Trước hết, tôi nhanh chống nắm bắt tình hình, điều kiện, đặc điểm của lớp mình phụ trách rồi lên kế hoạch triển khai họp phụ huynh, tuyên truyền tầm quan trọng của việc làm quen chữ cái ®èi víi trÎ. Báo cáo tình hình chất lượng của trẻ qua đợt khảo sát đầu năm, thông báo chương trình kế hoạch, thời gian hoạt động của trẻ ở lớp, ở nhà, nội dung mua sắm đầy đủ các loại đồ dùng phục vụ bộ môn. Có thể vận động mỗi phụ huynh mua bộ chữ cái, vỡ tập tô, sách truyện để bồi dưỡng thêm cho trẻ học ở nhà. Điều chú ý quan trọng là quán triệt với phụ huynh biện pháp giáo dục mọi lúc, mọi nơi, bố mẹ người lớn luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi theo. Trong lời nói phải luôn dïng từ ngữ đầy đủ chính xác, nếu trẻ có biểu hiện nói lắp, nói ngọng, chớt người lớn phải kịp thời sữa ngay, tuyệt đối không dạy trẻ bằng cách nói chớt nói lắp theo trẻ. T«i thường xuyên trao đổi kịp thời tình hình của trẻ vào giê đón, trả trẻ để nắm bắt thông tin từ hai phía để có biện pháp giáo dục kịp thời. Năm là: Tæ chøc cho trÎ lµm quen ch÷ c¸i mäi lóc mäi n¬i. Ngoµi giê ho¹t ®éng chung cña bé m«n, t«i lªn kÕ ho¹ch ®­a chuyªn ®Ò LQCC vµo c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh­ ho¹t ®éng gãc, ho¹t ®éng ngoµi trêi, ho¹t ®éng chiÒu lång ghÐp ch÷ c¸i vµo c¸c m«n häc kh¸c: v¨n häc, m«i tr­êng xung quanh, thÓ dôc, t¹o h×nh Lµm quen ch÷ c¸i lµ m«n häc kh« khan nªn t«i cè t×m tßi ®­a ch÷ c¸i ®Õn víi trÎ b»ng c¸c trß ch¬i míi l¹ hÊp dÉn nh­: TC '' quay xæ sè", " ®¸nh cê", h¸i hoa trong v­ên" ¤ c÷a bÝ mËt, chiếc tói kú l¹ t×m c¸c ch÷ c¸i cã trong tªn cña m×nh, tªn cña b¹n, ®å dïng c¸ nh©n Th«ng qua ho¹t ®éng t¹o h×nh tæ chøc cho trÎ dïng hét h¹t, giÊy, cñ qu¶ xÕp, c¾t d¸n t¹o h×nh c¸c ch÷ c¸i. Víi nh÷ng trÎ kü n¨ng t« viÕt cßn yÕu, t«i dµnh nhiÒu thêi gian luyÖn thªm ë ho¹t ®éng gãc, sinh ho¹t chiÒu, cho trÎ tËp cÇm bót t« c¸c ®­êng nÐt c¬ b¶n, t« ch÷ theo c¸c chÊm mê c« ®· chÊm s½n, phèi hîp víi bè mÑ trÎ luyÖn thªm cho trÎ lóc ë nhµ. Riªng kü n¨ng ph¸t ©m ®óng ®· lµ mét vÊn ®Ò kh¸ nan gi¶n v× mçi khi trÎ ®· nãi chít, nãi ngäng 7
8. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 8 th× rÊt khã s÷a, do ®ã tr­íc hÕt c« gi¸o ph¶i dïng tõ ng÷ chÝnh x¸c ph¸t ©m râ rµng ë mäi lóc mäi n¬i. Khi cho trÎ lµm quen mét ch÷ c¸i míi c« ph¶i tËp trÎ ph¸t ©m nhiÒu lÇn, trÎ lµm quen kh«ng chØ lµ ch÷ c¸i ®¬n thuÇn mµ c¸c ch÷ c¸i ®ã g¾n liÒn víi c¸c tõ ng÷ cã ý nghÜa víi nh÷ng ©m khã dÔ lÉn lén nh­ s-x, b-p,d,b,v-r t«i chó träng vµo c¸ch so s¸nh phân tích ph¸t ©m ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dïng c¸c h×nh ¶nh ®å vËt quen thuéc cã tªn gäi chøa c¸c ch÷ c¸i ®ã cho trÎ ph¸t ©m. MÆt kh¸c, ë mäi lóc mäi n¬i t«i th­êng chó ý theo dâi luyÖn trÎ nãi ®óng, s÷a sai kÞp thêi, ®Æc biÖt c¸c giê ho¹t ®éng ngoµi trêi: khi quan s¸t t«i chó träng vµo viÖc khuyÕn khÝch trÎ dïng c¸c tõ l¸y, tõ míi, nh­: lung lay, lung linh, nhÌ nhÑ, xanh ng¾t, xanh biÕc, r× rµo, µo ¹t ®Ó miªu t¶ hiÖn t­îng phï hîp ®èi t­îng trÎ quan s¸t. §ång thêi t«i lu«n t×m tßi s­u tÇm c¸c bµi dång dao, ca dao, lêi h¸t ru , c©u nãi vÇn vÒ trß ch¬i d©n gian ë ®Þa ph­¬ng ®Ó luyÖn thªm cho trÎ, kh«ng nh÷ng nã gióp trÎ luyÖn ph¸t ©m mµ cßn båi bæ cho t©m hån trÎ ngµy cµng trong s¸ng hån nhiªn. Sáu là: Lµm quen ch÷ c¸i trªn tiÕt häc - Ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i lµ ho¹t ®éng t­¬ng ®èi kh« khan so víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c, v× thÕ ®Ó gióp trÎ høng thó tham gia víi c« mét c¸ch tÝch cùc vµ ®Ó kh¾c s©u nh÷ng kiÕn thøc võa häc, t«i ®· lßng ghÐp ph­¬ng ph¸p “ Häc b»ng ch¬i, ch¬i mµ häc” vµo bµi d¹y. VÝ dô: ë chñ ®Ò “ThÕ giíi ®éng vËt” tiÕt lµm quen ch÷ c¸i i, t, c thay chØ v× ®¬n gi¶n g¾n tranh cã chøa tõ: Gµ m¸i, Con vÞt, C¸ chÐp .th× t«i đưa nh÷ng h×nh ¶nh ®éng trong m¸y tÝnh qua chương trình ba boi để tạo sự hấp dẫn cho trẻ như: Gµ m¸i mÑ dÉn gµ con ®i ¨n, vÞt b¬i léi, ®µn c¸ chÐp b¬i trong ao .Sau ®ã cho trÎ gäi tªn c¸c con vËt vµ trÎ tr¶ lêi chóng ®ang lµm g×? råi míi g¾n b»ng tõ cã ch÷ c¸i ®ã. H×nh ¶nh “®éng” trÎ ®­îc quan s¸t trªn m¸y sÏ lµm trÎ thÝch thó vµ dÉn ®Õn viÖc trÎ tËp trung cao h¬n, tiÕp theo c« khÐo lÐo ®Æt nh÷ng c©u hái vµ dÉn ®­a trÎ vµo bµi mét c¸ch say mª nhÑ nhµng. - Bªn c¹nh ®ã t«i lu«n nhËn ra kh¶ n¨ng ®äc - viÕt kh¸c nhau cña tõng trÎ ®Ó dÉn d¾t trÎ vµo ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i mµ kh«ng lµm trÎ c¶m thÊy nÆng nÒ. - Song song víi viªc cho trÎ lµm quen v¬i mÆt ch÷ cßn ph¶i h­íng d·n trÎ c¸ch ph¸t ©m ®èi víi c¸c ch÷ c¸i kh¸c nhau chÝnh x¸c. 2.3. kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 8
9. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 9 Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, t×m tßi, triÓn khai ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nªu trªn vµo ho¹t ®éng cho trÎ lµm quen v¸i ch÷ c¸i t«i ®· thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau. * §èi víi b¶n th©n: - Đ· n¾m ch¾c néi dung, ph­¬ng ph¸p hình thức thiết kế tæ chøc linh ho¹t vµo c¸c giê cho trÎ ho¹t ®éng lµm quen víi ch÷ c¸i. - B¶n th©n ®· cã kinh nghiÖm trong viÖc s÷ dông vµ lµm c¸c lo¹i ®å dïng ®å ch¬i cho trÎ ho¹t ®éng lµm quen ch÷ c¸i. §å dïng ®å ch¬i phong phó vµ ®a d¹ng thay ®æi theo tõng chñ ®Ò, ®· tËp trung ®­îc sù thu hót cña trÎ vào hoạt động " Làm quen với chữ cái" ®­îc nhiÒu trÎ thÝch vµo tham gia ho¹t ®éng, trÎ tÝch cùc quan s¸t t×m tßi, kh¸m ph¸ ph¸t hiÖn ra nh÷ng c©u tr¶ lêi chÝnh x¸c. * Đối với trẻ - Th«ng qua sù vËn dông ph­¬ng ph¸p, biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng cho trÎ lµm quen ch÷ c¸i, trÎ ®· tù n¾m b¾t mét sè kÜ n¨ng nghe, nh×n vµ ®äc. C¸c thao t¸c t­ thÕ ngåi, c¸ch cÇm bót, c¸ch gië vë, kÜ n¨ng tËp t«, ®iÒn tõ, nèi ch÷, gạch chân chữ cái đã học,c¸ch ph¸t ©m râ, nhËn biÕt tõ ®óng vµ nhanh, c¸ch ®­a m¾t ®äc ngµy cµng linh ho¹t. TrÎ nhËn biÕt ch÷ c¸i víi nhiÒu kiÓu ch÷ kh¸c nhau nh­: ch÷ in th­êng, ch÷ in hoa, viÕt th­êng vµ ph¸t ©m râ rµng chÝnh x¸c. - TrÎ ®· linh ho¹t trong viÖc ®äc tªn, gäi tªn c¸c sù vËt xung quanh - KÕt qu¶ ë trÎ lÜnh héi, lµm quen ch÷ c¸i ngµy cµng ®­îc n©ng cao. Cô thÓ lµ: Néi dung Tèt Kh¸ Trung b×nh `YÕu NhËn biÕt ch÷ SL % SL % SL % SL % c¸i 20 69 8 27,5 1 3,5 Ph¸t ©m 19 65,5 8 27,5 2 6,9 * Đối với phụ huynh: - Phụ huynh tin t­ëng vµo c« gi¸o vµ sù ch¨m sãc gi¸o dôc ë tr­êng MÇm non ngµy cµng ®¹t chÊt l­îng cao. Phô huynh thÓ hiÖn sù ch¨m lo ®Õn ph­¬ng ph¸p gi¸o dôc vµ ch¨m 9
10. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 10 sãc trÎ khi trÎ ë nhµ, cã ý thøc trong viÖc s­u tÇm nguyªn vËt liÖu lµm ®å dïng ®å ch¬i vµ nªu ý kiÕn hay trong viÖc lµm ®å dïng ®å ch¬i - Th­êng xuyªn trao ®æi t×nh h×nh cña trÎ víi gi¸o viªn, tõ ®ã kÕt hîp gi÷a nhµ tr­êng víi gia ®×nh trÎ ngµy cµng g¾n bã. 3. PHẦN kÕt luËn 3.1. Ý nghĩa của đề tài: Nâng cao chất lượng hoạt động cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với chữ cái là mét ho¹t ®éng có ý nghĩa v« cïng quan träng, mang tính giáo dục cao ®èi víi trÎ MÉu gi¸o 5-6 tuổi. Đång thêi đã lµ mét nh©n tè quyÕt ®Þnh sù h×nh thµnh c¬ së ban ®Çu vµ ph¸t triÓn nhân cách toµn diÖn cho trÎ ë løa tuæi MÇm non, tạo tiền đề cần thiết cho trẻ bước vào lớp một. V× thÕ mæi mét gi¸o viªn cÇn x¸c ®Þnh ®©y lµ nhiÖm vô quan träng trong viÖc ph¸t triÓn ng«n ng÷ cho trÎ, giúp trẻ ph¸t ©m chÝnh x¸c, rá rµng mạch lạc 29 ch÷ c¸i tiếng việt, làm giàu vốn từ cho trẻ Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ trªn. B¶n th©n t«i ®· rót ra ®­îc nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm sau: - Tr­íc hÕt gi¸o viªn ph¶i lu«n tù häc hái vµ cã ý thøc vµ tù båi d­ìng cho b¶n th©n. Th­êng xuyªn nghiªn cøu trao ®æi víi b¹n bÌ ®ång nghiÖp vÒ c¸c ph­¬ng ph¸p biÖn ph¸p tèi ­u ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. - Nghiªn cøu kÜ vµ so¹n bµi n¾m ch¾c môc ®Ých, yªu cÇu, kỹ năng, kiến thức cña tõng lo¹i tiÕt. - TËn dông mäi nguyªn vËt liÖu ®¬n gi¶n, dÔ t×m dÔ kiÕm ®Ó lµm ®å dïng ®å ch¬i cho trÎ ho¹t ®éng nh»m kÝch thÝch sù høng thó cña trÎ. - T¹o m«i tr­êng trong vµ ngoµi líp häc víi nhiÒu h×nh thøc hÊp dÉn vµ ®­îc thay ®æi th­êng xuyªn theo tõng chñ ®Ò trong th¸ng. - Cung cÊp, cñng cè kiÕn thøc lµm quen ch÷ c¸i th«ng qua c¸c ho¹t ®éng kh¸c. - Th­êng xuyªn theo giái vÒ chÊt l­îng ®Ó cã biÖn ph¸p båi d­ìng cho tõng trÎ. 10
11. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 11 - T¨ng c­êng sù phèi hîp gi÷a gia ®×nh nhµ tr­êng vµ c¸c tæ chøc kh¸c. Lu«n cã kÕ ho¹ch trao ®æi víi phô huynh trong viÖc båi d­ìng thªm cho trÎ ë nhµ, t¹o sù gÇn gñi, niÒm tin vµ sù thèng nhÊt trong viÖc cho trÎ lµm quen víi ch÷ c¸i. Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn t«i ®· vËn dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p, biÖn ph¸p cã hiÖu qu¶ trÎ thÝch thó, nhanh nhÑn, tiÕp thu bµi nhanh t¹o cho gi¸o viªn thªm khÐo lÐo, s¸ng t¹o träng viÖc lµm ®å dïng ®å ch¬i cho trÎ. BiÕt t×m ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn tèt chÊt l­îng ch¨m sãc gi¸o dôc trÎ mµ b¶n th©n t«i ®ang thùc hiÖn vµ tiÕp tôc nghiªn cøu l©u dµi ®Ó bæ sung nh÷ng kinh nghiÖm cña t«i ®­îc hoµn chØnh h¬n víi môc ®Ých mang l¹i kÕt qu¶ cho trÎ trong viÖc lµm quen ch÷ c¸i. Trªn ®©y lµ mét vµi kinh nghiÖm nhá cña b¶n th©n. KÝnh mong sù gãp ý ch©n thµnh cña b¹n bÌ ®ång nghiÖp, Ban Gi¸m HiÖu Nhµ tr­êng vµ héi ®ång khoa häc ®Ó b¶n th©n t«i cã nhiÒu kinh nghiÖm trong viÖc tæ chøc cho trÎ lµm quen ch÷ c¸i ngµy cµng hiÖu qu¶ h¬n. 3.2. Kiến nghị, đề xuất: - Đề nghị nhà trường, các cấp tiếp tục tổ chức tập huấn cho đội ngũ giáo viên về việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non. - Mua sắm các trang thiết bị theo thông tư 02 của bộ giáo dục đào tạo qui định. 11
12. Người viết: Dương Thị Tâm- Trường mầm non Mai Thủy 12 12