Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao chất lượng thực hành kỹ năng vẽ với phần mềm học vẽ Paint môn Tin học Lớp 4

Nội dung tóm tắt: Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao chất lượng thực hành kỹ năng vẽ với phần mềm học vẽ Paint môn Tin học Lớp 4

1. * Một số khó khăn và tồn tại: 1. Về phía giáo viên : - Tài liệu tham khảo dành riêng cho bộ môn Tin học còn quá ít. Nhất là những tài liệu nói về phương pháp dạy học đặc trưng của môn Tin học. 2. Về phía học sinh - Do điều kiện kinh tế nên ít gia đình có máy tính nên số các em học sinh chỉ được tiếp xúc với máy tính ở trường là chủ yếu, mà số lượng máy ở phòng tin học ít chưa đủ máy cho học sinh nên ít được thực hành. Sự tìm tòi và khám phá máy tính với các em còn hạn chế, nên việc học tập của học sinh vẫn còn mang tính chậm chạp do chưa được thực hành nhiều. - Đối với học sinh lớp 4, các em đã được làm quen với phần mềm Paint ở lớp 3 , tuy nhiên có nhiều khái niệm trừu tượng, có ngôn ngữ Tiếng Anh nên học sinh khó hiểu, sự tiếp thu kiến thức của các em trong lớp là khác nhau nên giáo viên gặp nhiều khó khăn. - Học sinh còn lóng ngóng khi sử dụng hộp công cụ phần mềm paint. Môn tin học vẫn chưa được phụ huynh quan tâm nhiều, Một số học sinh học còn chưa tập trung. - Từ thực trạng trên tôi đã học hỏi và tìm tòi nhiều cách để đưa ra các giải pháp giúp cho học sinh học tốt hơn và nâng cao chất lượng kiến thức và năng lực cho các em. Các biện pháp thực hiện Biện pháp 1: Phân loại đối tượng học sinh. * Mục tiêu : Giúp giáo viên nắm vững năng lực từng đối tượng học sinh để lựa chọn phương pháp phù hợp cho từng đối tượng. *Cách thực hiện : Để mang lại kết quả học tập cao hơn, tôi tiến hành phân nhóm đối tượng học sinh trong lớp để theo dõi và tiến hành thực hiện giải pháp như sau: + Nhóm đối tượng 1: Những học sinh thực hành thành thạo các kĩ năng, thao tác nhanh nhẹn, hứng thú và sáng tạo khi thực hành.
2. + Nhóm đối tượng 2: Những học sinh thực hành thành thạo các kĩ năng, thao tác nhanh nhẹn nhưng chưa hứng thú và sáng tạo khi thực hành. + Nhóm đối tượng 3: Những học sinh thao tác trên máy chưa thành thạo, nhút nhát khi thực hành. Để mọi học sinh trong lớp đều hứng thú, tự tin trong giờ học và thực hiện thành thạo các kĩ năng trên máy giáo viên cần đưa ra những yêu cầu, nhiệm vụ khác nhau để học sinh học tập tốt hơn. Như vậy việc phân loại đối tượng học sinh giúp giáo viên cũng như học sinh thuận lợi hơn trong tiết học. Giáo viên là người đưa ra những yêu cầu, nhiệm vụ khác nhau để học sinh tự chọn, sau đó giáo viên sẽ lựa chọn phương pháp cụ thể với từng đối tượng học sinh nhằm nâng cao kĩ năng thực hành và tạo sự hứng thú học tập cho học sinh. Từ đó học sinh có cơ hội sáng tạo và khám phá được hết kiến thức mà mình đã được học trên lớp thông qua bài thực hành, có ý thức tự rèn ở lớp cũng như ở nhà. Trong khi học sinh thực hiện, giáo viên theo dõi, kiểm tra từng cá nhân, từng nhóm. Sau đó đánh giá nhận xét kết quả theo yêu cầu đã đặt ra. Ví dụ: Bài 3: Sao chép màu (Sách Hướng dẫn học tin học lớp 4). Ở bài này học sinh cần phải đạt được mục tiêu là biết cách xoay hình theo nhiều hướng khác nhau, viết được chữ lên hình vẽ. - Đối với các em có năng khiếu và thường xuyên hoàn thành tốt nhiệm vụ thì giáo viên cần giao thêm các yêu cầu đối với các em. - Đối với các em hoàn thành nhiệm vụ học tập tôi sẽ cho các em thực hiện hoàn thành yêu cầu của giáo viên giao cho. - Đối với các em tiếp thu chậm và kĩ năng thực hành máy tính chưa tốt, tôi sẽ cho phép các em có năng khiếu đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao tiếp cận hỗ trợ các em. Đây là cách mà các em dễ tiếp cận kiến thức và dễ trao đổi, chia sẻ những khó khăn trong học tập. Khi thực hành tôi ghép 1 học sinh nhóm đối tượng 1 với 1 học sinh nhóm đối tượng 3 vào cùng 1 cặp để học sinh hỗ trợ nhau.
3. Biện pháp 2: Giáo viên kết hợp thời gian dạy lý thuyết và thực hành sao cho phù hợp. * Mục tiêu: Giúp cho học sinh nắm chắc kiến thức lý thuyết để vận dụng vào thực hành sao cho phù hợp. *Cách thực hiện: - Giáo viên cần vận dụng linh hoạt giữa lý thuyết và thực hành để giúp học sinh nắm bài tốt hơn từ đó thực hành đạt kết quả tốt và nắm kiến thức chắc hơn. - Vận dụng các phương pháp để giới thiệu bài mới cho học sinh về lí thuyết cũng như thực hành để giúp học sinh vận dụng được lý thuyết đã học vào thực hành để kích thích được sự sáng tạo của học sinh, phát huy tính thẩm mĩ trong bài vẽ. - Khi dạy thực hành, giáo viên giao bài tập cho học sinh một cách cụ thể, rõ ràng, hướng dẫn theo từng nhóm cho các em phân tích yêu cầu của bài và để đạt được bài như yêu cầu thì các em phải làm những công việc gì? trước khi học sinh làm để học sinh quan sát, thực hành chính xác và nhanh hơn. - Trong giờ thực hành giáo viên nên tạo sự tranh đua giữa các nhóm bằng cách phân công các nhóm làm bài thực hành, sau đó các nhóm nhận xét, tuyên dương (dưới sự chỉ dẫn của giáo viên) các nhóm của nhau để tạo được sự hào hứng học tập và sáng tạo trong quá trình thực hành. Ví dụ: Khi dạy Bài 1 trang 34 sách Hướng dẫn học tin học lớp 4: Thực hành vẽ hình rồi tô màu cho hình theo mẫu.
4. - Đầu tiên cho học sinh hoạt động cặp đôi. - Yêu cầu các cặp đôi phân tích xem để hoàn tất hình và tô màu theo mẫu. + Các em cần vẽ những gì? + Sử dụng những công cụ nào để vẽ? + Thực hiện phối màu như thế nào cho hợp lý? - Sau khi các cặp đôi xác định xong gọi một vài cặp đôi trình bày. - Nhận xét và bắt đầu cho các em bắt tay vào vẽ. Biện pháp 3: Giáo viên nên khai thác đề tài mở cho học sinh *Mục tiêu: Giúp cho học sinh tự vận dụng kiến thức đã học để phát huy tố đa khả năng tư duy, sáng tạo và thẩm mĩ của các em. *Cách thực hiện: Trong quá trình giảng dạy giáo viên không nên áp đặt cho học sinh phải vẽ theo mẫu trong sách giáo khoa hoặc cho học sinh vẽ theo mẫu đã cho, mà nên khai thác các đề tài mở cho học sinh vận dụng kiến thức đã học trong chương trình đồ họa Paint. Nên khai thác tối đa sự tư duy sáng tạo của học sinh. Để làm được như vậy giáo viên phải nắm được khả năng vận dụng của học sinh, nắm được cách đặt vấn đề cho học sinh dễ nhớ dễ hiểu và dễ thực hiện. Biện pháp 4: Kết hợp với giáo viên mĩ thuật để chỉnh sửa bài vẽ của học sinh. *Mục tiêu: Giúp cho học sinh có bài vẽ đẹp mắt và có tính thẩm mĩ cao. *Cách thực hiện: - Trong một số giờ thực hành giáo viên kết hợp với giáo viên dạy mĩ thuật đến hướng dẫn, chỉnh sủa và phối màu bài vẽ cho học sinh . Từ đó giúp cho các em có bài vẽ đẹp hơn và đạt được các yêu cầu về bố cục và màu sắc. 4. Kết quả: Sau 1 năm áp dụng các kinh nghiệm “Nâng cao chất lượng thực hành kỹ năng vẽ với phần mềm học vẽ Paint môn Tin lớp 4 ” tôi khảo sát kĩ năng vẽ với phần mềm Pain ở lớp 4A với sĩ số 25 học sinh có kết quả như sau:
5. Trước khi sử dụng giải pháp Sau khi sử dụng giải pháp Đánh giá HS Thao tác trên phần mềm Thao tác trên phần mềm Số lượng Đạt tỉ lệ Số lượng Đạt tỉ lệ Hoàn thành tốt 6 24% 15 60% Hoàn thành 10 40% 8 32% Chưa hoàn thành 9 36% 2 8% - Học sinh đều có sự tiến bộ rõ rệt, giờ học nhẹ nhàng, tự nhiên học sinh hứng thú khi học và tiếp thu bài nhanh hơn. Các em không còn ngại thực hành mà còn xung phong làm mẫu trên máy chiếu cho các bạn trong lớp cùng theo dõi. Trong giờ thực hành những nhóm làm tốt được lên trình bày trên máy chiếu trước lớp và được giáo viên tuyên dương. Từ đó tạo cho các em tinh thần phấn đấu trong học tập giúp cho các em hoạt động các nhóm hiệu quả. Như vậy với biện pháp được đề xuất giúp cho học sinh tiếp thu kiến thức về phần mềm Paint đạt hiệu quả cao và sử dụng linh hoạt các công cụ vẽ để tạo ra những sản phẩm đẹp. Qua bảng thống kê thì thấy học sinh được đánh giá hoàn thành tốt và hoàn thành nâng lên rõ rệt. Số học sinh đánh giá chưa hoàn thành đã giảm 5. Kết luận Để có được tiết dạy tốt, đặc biệt với phần mềm Paint đòi hỏi người giáo viên phải có kĩ năng tổ chức hoạt động tốt, phương pháp phù hợp với học sinh Tiểu học, trong môn Tin học đòi hỏi người giáo viên phải không ngừng nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi và rèn luyện chuyên môn, đặc biệc là nghiệp vụ sư phạm. Khi áp dụng các giải pháp trên, những học sinh được học môn Tin học đã biết sử dụng phần mềm Paint. Hầu hết các em đã sử dụng thành thạo các công cụ trong phần mềm để vẽ được các hình vẽ theo yêu cầu trong sách giáo khoa, và yêu cầu của giáo viên, các em đã biết tự xử lí khi gặp các vấn đề về thao tác trên phần mềm mà không cần nhờ sự trợ giúp của giáo viên. Nhiều em có thể linh hoạt sử dụng các công cụ vẽ hợp lí, kết hợp với năng khiếu thẩm mỹ của mình để vẽ được những bức tranh đẹp, sáng tạo đầy màu sắc.
6. Bên cạnh đó giáo viên phải chuẩn bị tốt cho mình các thiết bị dạy học hiện đại phục vụ cho việc học, áp dụng công nghệ thông tin và giảng dạy trong quá trình dạy học đặc biệt là các phần mềm giảng dạy, giúp giáo viên chủ động trong quá trình giảng dạy. Phương pháp này có thể áp dụng được cho các tiết học phần mềm Paint của học sinh khối 4. 6. Kiến nghị, đề xuất a, Đối với Tổ chuyên môn tin học tiểu học hoạt động nhiều hơn nữa, tăng cường công tác thao giảng, dự giờ của các thành viên trong tổ để đúc kết kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy. b, Đối với Nhà trường thường xuyên chỉ đạo bộ phận Công nghệ thông tin thường xuyên kiểm tra, sửa chữa phòng máy vi tính kịp thời để phục vụ công tác dạy học. c, Đối với Phòng Giáo dục hỗ trợ kinh phí cho các trường hoặc chỉ đạo các trường tăng cường mua sắm trang thiết bị dạy học, đặc biệc là máy tính phải đủ số lượng trong đó có cả dự phòng để thay thế, đảm bảo chất lượng. Trên đây là một số biện pháp tôi đã áp dụng vào dạy tin học lớp 4, tuy bản thân đã rất tích cực nghiên cứu tìm tòi song vẫn còn có những hạn chế nhất định. Tôi xin chân thành cảm ơn!